Voröld - 15.02.1949, Side 19

*»■
vísindi
uín hinar fornu rústir. Það
varð ur, að íornleifafræðinn
arnir fensu ákveðínn tíma t;i
að Húka rannsó'knum sínum
0« flvtia hurt bær menia'-
=em b?ir vildu. Hin nýja neð
aniarðarbraut mun síðar
líggja um' salj binna fornu
Rómverja.
í Suðtir-Ameríku var á ár-
inu 1048 sett á fól alþjóða
rannsóknastofnun á vegum
UNESCO, menningarstofnun-
ar sameinuðu þióðanna. Er
b°t+a Hv]ean Amazon stofn.
nnin cern á að rarmsaka bið
woTT^-vfðTorid'a svæði, sem
Ama^onRiót rennur um, en
það er að íniklu levti 6‘kann-
að o,g ónotað. Aðalstöðvar
rannsóknar stof nunari nn-ar
eru í Manaus í Brazilíu. Þá
fundu kólombiskir vísinda-
menn merkilega skartgrini í
fomum rústum nærri Santa
Marta í Norður-Kólombíu.
Mí'klar rannsóknir í Mið-
og Norður-Ameriku leiddu í
liós vaxandí líkur fvrir því,
að samband sé milli hinna
ýmsu mennmgarþjóða Vest-
urheims tii forna.
Þá er að geta veðurrann-
sókna, sem voru rniklar, aðal-
lega á norðurliveli jarðar.
Þar koma íiugherir til skjal-
anna, baeðj Bandaríkja- og
Kanadamenn unnu að miklurn
rannsóknum' í norðurvegi,
flusu oft vfir norðuroólinn og
sendu leiðangra víða, meðal
annars einn, sem fór til Elles-
mere og fann vörðu, þar sem
Peary, og 'ennfremur Sir
George Nares, skildu eftir
papníra. Á Grænlandi voru
14 danskir leiðangrar með 200
vísindamenn, og mun blý-
fundur þeirra vera merkastur
á þeim vígstöðvum. Á Suður-
Hinn mikli áhugi á víkinga-
ferðum til Ameríku fyrir tíma
Kólumbusar varð skopteikn- |
aranum danska, Ctorrn P. I
efni í þassa mynd, sem birt-
ist í Berlingske Tidende. A.
Jensen Viking spyr: „Træffer
jeg Columbus?“ Indíáninn
svarar: „Nej, han har ikke
været 'her endnu!“
heimskautinu voru einnig
nokkrir leiðangrar, meðal
annars amerískur leiðangur
undir stjóm Finn Ronne, sem
kortlagði 1.160.000 kílómetra
landssvæði. Bretar setiu á
laggirnar sjö veðurathugun-
arstöðvar á Graham landi, en
Ástralíumenn hófú rannsó'kn-
ir á syðri segulpólnum.
Útliafið fór ekki varhlula
af forvitni visindanna.
Sænska rannsóknarskipið
„Albatross“ 'hélt áfram rann-
sóknum sínum. ó Atlantshafi,
og amerískjr vísindamenn á
skipinu „Atlantis" héldu á-
fram mælingum á botni At-
lantshafsins. Vinna þeir nú
við mælingar ó geysimiklum
hrygg, sem gengur frá Is-
landi nær því suður undir
’-'eimskaut. Þessi leiðangur
'1r mvndir á hafsbohii dýnra
• nokkru smni faefur verið
-T áðu”. os kom margt
^úlegt í Ijós.
annig er lítið brot af ann-
yfír starf landkönnuða 20.
Idarirmar, Fljólt er íarið yfir
ögu, og er hver lína í þess-
ri stuttu grein sennilega
ókarefni fyrir þá vísinda-
renn, sem minnit er á, og
mmsóknir þeirra.
Frá Leifi heppna
til Kólumhusar.
Síðan striðinu Iauk, hefur
færzt mikið líf í rannsóknir á
ferðum norrænna manna til
Bandarikjanna fyrir tíma
Kólumbusar. Er nú mikið rit-
að og rætt um ýmsar menjar,
sem þykia benda til þess, að
ferðir víkinioanna vestur um
haf faafj verið fleiri og lengri
en sögurnar geta um. Hafa
bæði amerískir og norrænir
vísmdamenn tekið þátt i
þessiun umræðum.
Menjar þær. sem hugsazt
getur, að séu norrænar að
uppruna, eru taldar vera sex-
tíu á skrá, sem tímaritið
Amerjcan Scandinavian Re
view hefur gert. Er um að
ræða rúnasteina, vopn og
margs konar ummerki, en
merkastir eru þessir gripir:
1) Kensington steinninn,
rúnasteinn, sem á að faafa
verið gerður 1362 i Minne-
sota í Mið-Bandaríkjunum.
Samkvæmt 'áletruninni verð-
ur helzt ráðið, að norskir
menn haíi siglt inn í Hudson
Frh. á 25. síðu.
VORÖT.D
19