Goðasteinn - 01.09.2023, Blaðsíða 7

5
Fylgt úr hlaði
Þegar ég var krakki sá ég einu sinni þátt í sjónvarpinu um listakonu. Ekki get
ég sagt að ég muni þáttinn í smáatriðum en eitt situr eftir. Svarthvítar myndir á
skjá í gamla túbusjónvarpinu í Hólum, spilaðar hratt. Þannig er fortíðin gjarnan
táknuð á skjá – hún er spiluð hratt. Þar er sagt frá æsku listakonunnar, sem var
svo fýsin í að skapa að hún mótaði andlit og skúlptúra úr graskögglum í gegn-
ingum með foreldrum sínum. Ég fann fyrir þræði og reyndi sjálf að skapa úr
graskögglunum um næstu gjafir. Það gekk ekki sem skyldi.
Þessi kona var Nína Sæmundssen og þegar ég gerði mér ferð að Afrekshug
í sumar og virti fyrir mér listaverkið hennar, sem stendur nú í hennar gömlu
heimasveit, þá fann ég aftur fyrir þessum streng. Sjálf var ég tekin við hatti
sem ég efaðist um að passaði – ritstjóri Goðasteins, eins og tveir frændur mínir
höfðu verið á undan mér. Mér fannst hann of stór og karlmannlegur og leist satt
að segja ekki á blikuna.
En þá hugsaði ég um Nínu og graskögglana. Rangárvallasýsla er nefnilega
grösug sveit. Hér sprettur allskonar, góðgresi og illgresi, traustir viðir og kyn-
legir kvistir, blómgresi og sina. Í æðum okkar flestra rennur bændablóð og við
kunnum að sá og uppskera.
Og þannig verður rit eins og Goðasteinn til. Hér mætast hinar ólíku raddir
sýslunnar í kór, sem kannski einkennist ekki af samhljómi en hljómar þó ein-
hvernveginn saman. Tvær listakonur mætast á blaðsíðum þess, önnur skapar
tónlist og góðar manneskjur á okkar dögum en hin nam myndlist fyrir áratug-
um síðan. Aðrar tvær færa okkur ljósmyndir og ljóðlist í nýstárlegu samspili.
Þrjár nýjar hljómplötur og tvær bækur. Allt þetta er runnið undan rangæskum
rifjum á þessu ári.
Eins er litið til fortíðar. Við ferðumst til Odda, fylgjumst með frægu skips-
strandi og áhrifum þess, gröfum upp fornbýli og að sjálfsögðu svífur Sæmund-