Freyja - 01.05.1901, Blaðsíða 17
FREYJA
77
Marz 30. komu
Lávarður þær fréttir til
Kitchener sem London að láv.
friðarboði. Kitchener vildi
semja frið við
Búa. 0g þd þetta kæmi mörgum á
<5vart, er það engu að síður eðlilegt,
þegar þess er gætt, að hann er allra
manna kunnugastur ústandinu þar
eystra. Ilann veit allra manna bezt,
að þó vér liðfum drepið Búa, brennt
heimili þeirra, eyðilagt eignir þeirra
og brotið á þeim herlög hins siðaða
heims, höfum vér ekki hald á land-
inu nema því, sem er í skotfæri við
oss. I norðaustur parti Transvaal er
landið eins mikið í þeirra hönduin
eins og það var áður en strlðið byrj-
aði. Annarsstaðar á svo að heita, að
járnbrautirnar séu f vorum höndum.
CJndir svona iöguðum kringumstajð-
um vildi hinn skarpskygni hershðfð-
ingi reyna að vinna með samning-
um, það sein þeim með 18 mánaða
hernaði ekki hefur tekist að vinna.
Lávarður Kiteh-
Uersh<if ðin>jjaniir. ener gjörði fiotha
orð uin að staldra
við, meðan þeir ræddu um, hvort
hugsanlegt væri að koma á friði.
Þegar þeir svo fundust, lét Kitchen-
er sér ei detta í hug að heirnta skil-
yrðislausa undirgefni, því það hefði
endað samtalið. Aftur á móti neitaði
hann að tala um nokkra mögulega
sjálfsstjórn Búa. Hann kvað það á-
lit sitt, að friðvænlegast mundi, að
setja upp nokkurskonar bráða-
byrgðarstjórn, sem samanstæði af
konungkjömu framkvæmdarvaldi
og þjóðkjörnu þingi, sem eftir hæfi-
legann tíma viki fyrir fulltrúa-
stjórn. Lét Botha sér þetta allvel
líka.
Enn fremur svaraði Kitchener
öðrum kröfum Botha á þessa leið:
Að Búum skyldi veitt leyfi til að
halda byssuni slnum, svo þeir gætu
varið sig fyrir Kafflrunum. Að holl-
enzka skyldi kennd áulþýðuskólum
þeirra og viðhöfð :ið löguin f stjórn-
arfarinu. Að réttindi Kaffíranna
skulu hin sömu og I Frf rlkinu, en
samt skuli þeim engin réttindi veitt
fyr en fulltrúastjórn sé á kotnin. Að
vernda kyrkjueignir, eignir hins
opinbera og styrktarfé munaðar-
leysingja. Að teggja til eina miljón
pund sterling til að borga með rlkis-
skuldir Transvaal, nýjar og gamlar
og jafnvel þær, sem á hafa falliðslð-
an stríðið byrjaði. Að stjórnin skuli
viðurkenna öll veð, sem Transvaal
ríkið kynni að hafa gefið prlvat
mönnum, móti peningaláni til að
standast stríðskostnaðinn. Að leggja
enga aúka skatta á bændur til að
greiða með herkostnað Zfieta. Að
strlðsföngum öllum skyldi leyft að
fara heim undir eins og friði væri á
komið. Að bændum yrði hjálpað
til að byggja upp heimili sín sem
hermenn Breta. höfðu brennt og
bættur að nokkru gripa og eigna
missi þeirra. Og að allir þeir, sem
gripu til vopna, eða i annan hátt
hlj'nntu að ættingjum sfnum meðan
á stríðinu stóð, skyldu sýknaðir að