Lísing - 01.02.1899, Blaðsíða 5

gömlu kvéruiium þar sem við einu sinni áttum að finna allan
sannleik, sem áttu að leiðbeina oss á vegum digða og réttlætis
-en mér líkar ekki þetta, mér líkar það svo illa að ég hlít að
segja að það sé algjörlega rangt; samviskan segir oss ekki hvað
sé rétt og hvað sé rangt. Eg veit það vel að menn hafa haldið
það, að klerkar hafa kent það—en ég veit líka að af þessari
sannfæringu hafa sprottið verstu verk, hin djöfullegustu verk,
sem oss nú hrillir við þegar við lítum á þau án hlutdrægni og
fordóma. Eg skal nú sína iður fáein dæmi til skíringar því
hvernig menn breita stundum þegar það er samviskan ein sem
á að stíra breitninni.
Þegar Giðingar undir forustu Jósúa brutust inn í Cana-
ansland forðum þá var þeim sagt að þeir ættu að afmá inn-
búa landsins, drepa þá alla menn og konur og börn. Og þeir
gjörðu það svo rækilega að þeir ristu upp kviðinn á þunguð-
um konum tii þess að deiða börnin I móðurlífi. Höfð-
ingjar þeirra sögðu þeim að þetta væri drottins boð að
deiða alla. Þeir héldu að Guð mundi verða sér reiður ef að
þeir gjörðu ekki það sem hann sagði þeim; þeir filgdu því sam-
visku þeirra sem sagði þeim að gjöra þetta og þeir hafa eflaust
verið mjög ánægðir á eftir að þeir voru búnir að því.
Á firri tíinum var það siður hjá heiðingjum að fórna guð-
unum herteknum mönnum. Það var svo sem sjálfsagt að gjöra
það. Samviskan sagði þeim að það væri rétt. Hún sagði þeim
að það væri rangt að láta ekki guðina hafa fórn sína. Og
þarna voru stundum þúsundir manna teknar og slátrað á öltur-
um guðanna. Þau voru öll blóði drifin og blóðlækirnir runnu
um hofin. Samviska þeirra var þá flrst ánægð þegar svo var.
Eða á dögum rannsóknarréttarins þegar klerkarnir létu teima
menn hópum saman á bálið og brenna þá firir trú þeirra, þá var
það samviska þeirra sem hvatti þá til þess. Þeir héldu að menn-
irnir hefðu brotið svo á móti Gnði að það irði ekki afplánað
ineð öðru, en að brenna þá lifandi. Samviska þeirra hefur
gjört þá vel ánægða á eftir. Jarl einn á Englandi keifti nílega
píningarverkfæri frá tímum rannsóknarréttarins. Það var kall-
að Járn-Jómfrúin. Það er kassi sterkur og eru dir á honum og
inn um þær er sá Látinn fara er dæmdur er til þess að kissa
jómfrúna, en fangbrögð hennar voru nokkuð köld, því að
nndireins og inn var komið stóðu gaddar á manni öllum megin.
gaddnr í augun, brjóstið, kviðinn. iiandleggi og fætur og þarna