Lísing - 01.02.1899, Blaðsíða 10

58
geta unnið verk sitt, þá eiðileggjum vér samræmi og verkun
þeirra. Ef að vér brjótum á móti lögum heilbrigðinnar þá
sindgum vér móti líkama vorum. Ef að vér skoðum ríkið f
heild sinni. þá er því varið alveg eins og manninum, það er
bigt upp af mörgnm pörtum sem hver þarf að gegna sínu starfi.
Ef að vér sköðum einn eða annan af þessum pörtum, þá
sindgum vér á móti ríkinu. Svo er það með kirkju, hverja
kirkju eða trú sem er, eða flestar, að þær taka einhverjar
grundvallarsetningar og biggja á þessum setningum líf sitt, ef
vér brjótum á móti þeim þá erum vér sekir við kirkjuna; ef að
vér rífúm þær niður þá reinum vér að svifta kirkjuna lífi sínu.
Það má nú ekki skilja þetta svo, að ekkert sé rangt í heim-
inum nerna morð, langt frá — en allar sindir eru sindir á móti
náttúriegu eðli eða gangi hlutanna og allar digðir eru tilraunir
að hjálpa til að stiðja þennan náttúrlega gang. Samviskan
kallar sí og æ til vor, að vér skulum gjöra það, að vér skulum
efla lífið, efla sannleikann, éfla róttvísina, hata hræsnina, hata
lígina, en hvað sé sannleikur, hvað sé lígi, það þurfum vér að
læra. Klerkar hafa kent það og kent stundum öfugt. Hinir
iniklu menn heimsins hafa tekið eitt eða annað atriði þessa
sannleika og kent það. Buddha hinn indverski fór nærri því
er hann kendi að vér skildun ekki gjöra öðrum það, sem vér
ekki vildum að aðrir gjörðu oss; Kristur enn þá nær er hann
sagði. alt hvað þér viljið að mennimir gjöri iður, það skuluð
þér og þeim gjöra. En þegar vér höfum firir augum, að vér
eigum að stiðja að lífinu, að líkamlegri vellíðan, að andlegum
þroska, að vitsmunalegri þekking, að vexti sálarinnar og and-.
ans göfgi, að æðri guðshugmind, að þar afleiðandi siðferðis-
legri betrun og þroska bæði sjálfa vor og annara. Ef vér för-
um að skoða að vér erum hver og einn hlekkur í þessari keðju
og að vér höfum hlutverk að vinna hver og einn, þá fer að
rerina upp ljós firir augum vorUm, vér föru'm þá að sjá hver
skilda vor er, vér förum þá first að fara að geta notið kenn-
inga vitringanna, þessara sendiboða Guðs til mannkinsins,
kenninga ritninganna bæði vorrar eigin, þessarar hebrcsku
og allra annara þjóða. Það fer þá first firir alvöru að birta
firir samviskunní, svo hún fer að sjá veg sinn. Ranstin
hennar fer að verða skírari og skírari, hreinni og hreinni
Vér förum þá að sjá að stundum þurfum vér að berjast
og stríða við lieiminn í kringunv oss til þess að sindgn