Lísing - 01.02.1899, Blaðsíða 6

íi*'-kk liinn dæmdi á göddunum þangað til hann dó of kvölurn og
blóðmissir. Til þessa dauðdaga voru þeir dæmdir sem höfðu
eitthvað frábreittar skoðanir í trúmálum. Hefðum við verið
uppi á þeim tímum hefðum við vafalaust verið dæmdir. Og
dómararnir þorðu ekki annað íirir samvisku sinni; hún sagði
þeim hvað rétt var, hún sagði þeim að gjöra þetta til að þóknast
Gruði. Af mannkinssögunni sjáum vér að menn oft og tíðum
hafa gjört út heila herflokka til að drepa og mirða menn sem
höfðu aðrar trúarskoðanir, og þessir sem gjörðu það fóru eftir
bestu samvisku sinni. En er þetta nú rétt? Vér sjáum það, að
samviskan getur farið villur vegar þegar hún á að segja oss
livnð sé rétt og Itvað sé rangt. Samviska mannsins segir honum
að hann verði að hugsa um sjálfan sig.
Eða klerkarnir þegar þeir eru að ógrta mönnum með vítis-
kvölum, vitandi að þetta er alt comoedia; Það er samviska
þeirra sem knír þá til þess. Þeir halda að þeir fái reiði guðs
ef þeir gjöri það ekki, eða hafi peningalegt tap upp úr því, og
svo segir samviska þeirra þeim að þeir verði að ljúga. 0! þeir
eru samviskusömustu menn. eins og hinir. En nú kemur mér
t-il hugar. ein hálfskringiieg tegund þessarar samvisku.
Það er réttrúaða samviskan. Grundvöllur hennar er Biflían.
I trúarjátning lúþerskra hér vestaii háfs er ritningin hin eina
regia firir trú manna og lífi. Hún er skoðuð sem Guðs eigið
orð. Þegar maður hlíðir þessum boðum, þá er samviska hans
glfíð og ánægð, annars ekki. Það sem er samkvæmt boðum
ritningarinnar er rétt, en það sem er mótstríðandi þeim er
rangt. Samviskan lagar sig þar eftir ritningunni. En nú
skulum vér sjá.
Ritningin segir: Sjöundá daginn skaltu heilagan lialda,
og seinna í Móses lögum er því bætt við, að hver sem ekki gjöri
það sé hölrnðtir.
Nú skildu. menn ætla að þeir héldu þann dag helgan, sem
segja að liver stafur ritningarinnar sé guðdómlegur, en þeir
gjöra það þó ekki. En í þess stað halda þeir firsta dag vikunnar
heilagan, og hér í Ameríku að minsta kosti mundu menn firir-
gefa margt. annað fremur en brot þessarar helgi; menn mundn
fremur firirgef baktal, róg, svik og pretti en brot á móti helg-
inni. Ritningin bíður inönnum með ótvíræðum orðum að elska
óvini sína, blessa þá sem þeim bölva, biðja firir þeim sem
hata menn o. s. frv. En þegar hinir rétttrúuðu eiga að fara að