Helgarpósturinn - 04.07.1980, Blaðsíða 17

17
^JielgarpósturinrL. Föstudagur 4. júlí 1980.
Aðstandendur „punktsins” gera grein fyrir töku myndarinnar f
Hagaskóla Igær.
Punktur, punktur, komma, strik:
Samkomulag við leikara
Sænskur kvikmynda-
framleiðandi í heimsókn
Samkomulag hefur náðst milli
aöstandenda kvikmy ndarinnar
Punktur, punktur, komma, strik
um greiöslur til leikara fyrir
þeirra þátt I myndinni, en eins og
kunnugt er hafa Félag Islenskra
leikara og Félag kvikmyndagerö-
armanna ekki komiö sér saman
um launataxta sem fara á eftir I
sambandi viö kvikmyndaleik.
Aö sögn Þorsteins Jónassonar
leikstjdra Punktsins felur þetta
samkomulag i sér, að greiðslur
tilleikara veröa samkvæmt vænt-
anlegum samningum milli félag-
anna. Verði. slikt samkomulag
hins vegar ekki til á frumsýning-
ardegi myndarinnar, hefur verið
ákveðið til þess að tryggja leikur-
um laun, að þeir skuli fá greitt
samkvæmt þeim einhliða launa-
taxta sem þeir hafa sett fram, að
þvi undanskildu, aö höfundar
myndarinnar hafa allan rétt af
myndinni nema sjónvarpsrétt i
islenska sjónvarpinu. I þessu
samkomulagi er ekki fólgin nein
afstaða til samningsuppkasts
leikara.
Þorsteinn var spurður að þvi
hvort hann teldi að þetta sam-
komulag ætti eftir að hafa áhrif á
væntanlega samningsgerð milli
félaganna. Hann sagðist vona
það, þetta sýndi að það væri ekki
nein heift rikjandi milli
þeirra heldur einhvers konar
sambandsleysi. Það þyrfti að
ræöa þessi mál i viðu samhengi
og þá yrðu fundnar lausnir á
þeim.
Þorsteinn sagði, að það þyrfti
að leysa þessi mál i rólegheitun-
um og þá sem allra fyrst. Þaö
þyrfti að ná samkomulagi um að
hvorugt félagið réöi hvaö menn
gera i hinu félaginu, að beggja
vegna sé borin virðing fyrir hin-
um aöilanum, aö kvikmynda-
geröarmenn meti vinnu leikara
og öfugt.
Gisli Alfreösson, formaður
Félags islenskra leikara tók undir
það með Þorsteini, að þetta sam-
komulag ættieftir að hafa áhrif á
væntanlega samninga milli félag-
anna, og þá jákvæö áhrif á þann
hátt að það liðkaði fyrir samning-
um. Þarna væri fyrirtæki sem
væri búið að fara ofan í saumana
á þessum drögum leikaranna og
hefði það komist að þvi að hægt
væri að vinna eftir þvi með smá
breytingum.
Gisli taldi kaupkröfur leikar-
anna mjög sanngjarnar, og væru
þær töluvert lægri en fyrir leik i
sjónvarpinu. Sagði hann að þetta
væri þeirra framlag til listgreinar
sem væri i burðarliðunum.
Félag kvikmyndagerðarmanna
hefur komið á fót samninganefnd
og má þvi búast við aö samninga-
viðræður fari i gang á næstunni.
Sænski kvikmyndageröar-
maöurinn og framleiöandinn Bo
J ohnson er væntaniegur hingaö
til lands innan skamms til viö-
ræöna viö Hrafn Gunnlaugsson og
aöra aöstandendur kvikmyndar-
innar Óöal feöranna.
1 samtali við Helgarpóstinn
sagöi Hrafn Gunnlaugsson
aö þegar Bo Johnson hafi séð
lokaeintak af myndinni úti i
Sviþjóö, hafi hann fyllst svo mikl-
um áhuga á útkomunni úr mynd-
inni, aö hann hafi ákveöiö aö tak-
ast á hendur sérstaka ferö hingaö
til fslands til þess að kynna sér
hvernig myndin heföi orðiö til
praktiskt og spá I þá sem gerðu
hana meö þaö I huga að hvetja þá
til aö gera eitthvað stærra og
meira.
Hrafn var spuröur hvort Bo
Johnson kæmi til meö aö fram-
leiöa mynd, sem Hrafn leikstýrði.
„Þaö fer eftir þvi hvernig okkur
semur”, sagöi hann. „Það fer
eftir þvi hvort ég hef áhuga á aö
starfa meö honum og hvort hann
hefur áhuga á að starfa meö mér.
Þaö er alveg gagnkvæmt hvort
maöur vill fá þennan aöila inn eða
ekki.” Bo Johnson hefur mikla
reynslu sem framleiöandi kvik-
mynda og má nefna aö hann hefur
framleitt myndir fyrir Ingmar
Bergman, Bo Widerberg, ásamt
þvi aö vera meöframleiðandi á
tveim myndum eftir Roman
Polanski.
íslenskar
bókmenntir
í Þýskalandi
Bókmenntarannsóknarstofnun
I V-Þyskalandi gengst dagana
8—12. jiíll fyrir viöamikilli kynn-
ingu á Islenskum nútlmabók-
menntum I Berlfn og I kjölfar
þeirrar kynningar veröur kynn-
ing á islenskum kvikmyndum
sem byggöar eru á bókmennta-
verkum.
I tilefni af þessari kynningu
hefur fimm islenskum rithöfund-
um verið boðiö til Þýskalands,
þeim Matthiasi Johannesen,
Thor Vilhjálmssyni, Ninu Björk
Arnadóttur, Steinunni Siguröar-
dóttur og Hrafni Gunnlaugssyni
og veröur lesið úr verkum þeirra.
Kynning þessi mun vera skipu-
lögö af Sigurði A. Magnússyni,
sem dvalist hefur i Þýskalandi nú
um nokkurt skeiö en auk hans
kemur við sögu á kynningunni
Rolf Hadrich, sá er kvikmyndaði
Brekfcukotsannál og Paradisar-
heimt Laxness. Fyrri myndin
veröur þarna sýnd, svo og Lilja
eftir Hrafn Gunnlaugsson, sem
byggö er á smásögu Laxness.
Bakhlið stríðsins
Jon Voight, Jane Fonda og Bruce Dern I myndinni Heimkoman.
Tónabíó: Heimkoman
(Coming Home). Bandarlsk.
Argerö 1978. Leikstjóri Hal
Ashby. Handr.: Waldo Saltofl. 1
aöalhlutverkum: Jane Fonda,
Jon Voight og Bruce Dern.
Heimkoman er- um margt
athyglisverö mynd. 1 henni var
hvaö fyrst tekiö á Vietnam-
strlöinu af bandarlska kvik-
myndaiönaöum, eins og þaö var
i raun og veru. Þetta gerist þó
án þess að striðið sjálft komi
nokkru sinni beinlinis við sögu. I
allri myndinni er ekki eitt ein-
asta atriöi frá striðinu sjálfu.
Hér er fremur staldrað viö bak
sviö strlðsins heima i Banda-
rikjunum og áhrif þess þar á
daglegt lif.
Myndin á aö gerast skömmu
fyrir 1970, þegar striðsrekstur-
inn og jafnframt andstaðan viö
hann er aö komast I hámark
vestan hafs. Þetta tímabil er I
myndinni fyrst og fremst undir-
strikaö f dægurtónlistinni sem
heyrist i bakgrunninum mynd-
ina til enda. En eins og fram
kemur I upphafi myndarinnar
eru gamlar hugsjónir i háveg-
um hafðar meöal stórs hóps
bandarisku þjóöarinnar, — sem
þykir sjálfeagt að ungir menn
haldi til Vietnam til að berjast
fyrir föðurlandið I nafni frelsis-
ins og hetjudáöa.
1 þessum hópi eru hjónin Bob
og Sally, sem leikin eru af þeim
Bruce Dern og Jane Fonda.
Hann er kapteinn i landgöngu-
liöinu og hann tekur þvi fegins
hendi þegar hann er sendur til
Vietnam. Hún ákveður aö ger-
ast sjálfboðaliöi á herspitala til
aö drepa timann meöan hann er
i burtu og þar rekst hún aftur á
gamlan skólabróður, Luke
(leikinn af Jon Voi^it) sem er
örkumla eftir veru sina i
Vietnam og harla bitur eftir þá
reynslu sem hann hefur orðiö
þar fyrir. Með þeim tekst
vinátta sem þróast upp I ástar-
samband og hinn örkumla maö-
ur gagnast konunni á þann hátt
sem maður hennar, hetjan til-
vonandi, hafði aldrei megnaö
um leiö og hann fær hana til að
taka tilendurmats flest sin fyrri
lifsgildi og þar meö talda af-
stööuna til strlðsreksturs. En
eiginmaðurinn snýr heim, særö-
ur á fæti eftir slysaskot, og er
sæmdur oröu fyrir „hetjulega
framgöngu” um svipaö leyti og
hann kemst að þvi að kona hans
hefur verið honum ótrú. Sú
veröld sem hann hefur séö I
hyllingum, bæöi heima og heim-
an, hefur hrunið I einu vet-
fangi.
Þótt Vietnamstriðiö fléttist
þannig aðeins með óbeinum
hætti inn I þetta sérkennilega
þrihyrningsdrama I Heimkom-
unni er ekki um þaö aö ræöa aö
verið sé að taka á striðsrekstri
þessum neinum vettlinga-
tökum. Boöskapurinn er ótvi-
ræður friðarboðskapur en hér er
allt kapp lagt á að sýna bakhliö-
ina á strföinu, hvernig þaö
spinnur örlagavefi þeirra sem
eru jafnt i fremstu vigllnu eöa
bíöa heima eða hafa verið
dæmdir úr leik. Þessu kemur
Hal Ashby vel til skila I Heim-
komunni með yfirleitt smekk-
legri leikstjórn en það sem þó
kannski ræður úrslitum um að
vandmeðfarið efni hittir i mark
er stdrgóöur leikur þeirra
Fonda og Voight. Oskarsverð-
laununum hefur greinilega ver-
iö viturlega ráöstafað það áriö.
BVS
Weií«>2ú«/>ití
iho
COOIO
áEHIlV
,Það eina sem einhverju bjargar, er leikur Richard Dreyfuss
ii >»
2 PLUS 2
Austurbæjarbió:
The Good-bye Girl. Bandarisk,
árgerö 1977. Handrit: Neil
Simon. Leikendur: Richard
Dreyfuss, Marsha Mason,
Quinn Cummings, Paul Bene-
dict. Leikstjóri: Herbert Ross.
Njáll Simonarson ku vera
meö vinsælli handritahöfundum
vestan Klettafjalla. Hann ku
einnig vera með afkastameiri
handritahöfundum vestan
þessara sömu fjalla. 2 plús 2 eru
4. Ef að likum lætur er verið að
sýna tvær kvikmyndir byggðar
á handritum hans hér I höfuö-
borginni við norðurhjara. Aðra
myndina hef ég ekki séð, en hin
er séð og hér til umfjöllunar. Ég
minnist þess, að i fyrra sá ég
mynd sem Njáll þessi skrifaöi
og hét Odýri leynilögreglumað-
urinn. Þótti mér myndin sú
býsna skemmtileg á köflum,
enda veriö að stæla góðan gæja
þar sem Humphrey Bogart var.
„Framtiðin virðist brosa viö
Paulu McFadden, aðlaðandi
33ja ára konu, fyrrum dansmær
á Broadway, og Lucy, tiu ára
ERU?
dóttur hennar. Paula á von á þvi
að fara vestur til Kaliforniu með
Tony, sambýlismanni sinum,
sem hefur samið um að leika I
sjónvarpsþætti þar.”
Eins ognærri má geta, fer allt
I hund og kött og ekki fer Paula
vestur, alla vega ekki i bili.
Karlinn er stunginn af úr landi
og konan ein eftir i súpunni.
Hefst nú grátur og gnístan
tanna, en þegar neyðin er
stærst, kennir hún naktri konu
að spinna og prjóna. Tony var
leikari eins og sjá má.
Sjaldan er ein báran stök og
einn leikari kemur eftir annan.
Tony hafði nefnilega framleigt
Ibúð sina starfsbróður sinum og
kunningja frá Chicago. Flytur
hann nú inn um miðja nótt i
rigningu. Paula hafði ekki hug-
mynd um þetta brall.
„Sambúðin” gengur stirð-
lega lengi framan af, konan fúi
út i gæjann, en var skotin i hon-
um I laumi. Dóttirin hins vegar
mjög hrifin og þó sérstaklega
vinkona hennar. Alls kyns erfið-
leikar með vinnu, en undir lokin
þegar þau hafa loks náð saman,
fer hann vestur til Seattie til að
leika i filmu hjá frægum leik-
stjóra. Hún verður eftir og biður
eftir aö hann komi.
Æðsti draumur konunnar i
þessari mynd, eins og svo mörg-
um öðrum, er að eiga sér fallegt
heimili, en þvi miður tekst henni
ekki að fá þetta alveg eins og
það var I blaðinu.
Ekki veit ég hvað þaö er sem
stuðlar að vinsældum umrædds
Njáls, ef þessi mynd er dæmi-
geröfyrir þaö sem hann skrifar,
þvi þarna rekur hver
flatneskjan aðra, I samtölum og
sitúasjónum, ihugun, heilsu-
fæöi og co. Ekki hjálpar þaö
upp á þetta auma handrit, að
úrvinnsla Herberts Ross er jafn
flatneskjuleg og handritið.
Hvergi örlar á neinum tilþrifum
eöa frumlegheitum. Þetta er
allt slétt og fellt, enda eina leiö-
in til þess að hlutirnir verði vin-
sælir.
Þaö eina sem einhverju
bjargar, er leikur Richard
Dreyfuss enda á hann að hafa
fengið óskar fyrir vikið. Honum
tekst oft f jandi vel til og þá aöal-
lega i einhverjum trikkum, þvi
ekki býður persónan, eins og
hún er frá hendi höfundar, upp á
neina verulega túlkun. Eins og
flestir karakterar I myndinni er
hann mjög uppskrúfaöur á
stundum, enda listamaður.
Aðrir leikarar sleppa skamm-
laust frá sinum hlutverkum.
Þegar á heildina er litið, er
þetta bara enn ein af þessum
ómerkilegu myndum frá
Ameriku, sem ekkert erindi
.eiga út fyrir iandamæri þess
rikis, ef hún á yfir höfuð nokkuð
erindi fyrir augu almennings,
þvi henni tekst ekki að vera það
sem hún greinilega á að vera:
skemmtun.
Njáll og Herbert heföu getað
reddað þessu með þvi að sýna
okkur þegar Elliot (en svo hét
Dreyfuss I myndinni) kom aftur
frá kvikmyndatökunni, oröinn
frægur maður og bráöum mjög
rikur, nógu rikur til þess að þau
gætu keypt sér einbýlishús
vesturlKaliforníu. Draumurinn
um Ameriku. Má ég þá frekar
biöja um Siberiu. -^GB