Helgarpósturinn - 22.08.1980, Qupperneq 19
19
Föstudagur 22 ágúst 1980
Jazzvakning stefnir aB mjög
gróskumiklu starfi I vetur, og aö
afmælishátiöinni lokinni er fljót-
lega von á erlendum listamönn-
um til hljómleikahalds. bá veröur
m.a. gefið Ut afmælisrit Jazz-
vakningar.
Bob Magnusson hefur leikiö meö
miklum fjölda bandariskra tón-
listarmanna i fremstu röö, eins og
Art Pepper, Sarah Vaughan,
Buddy Rich, Joe Farrell Bill
Waters svo aöeins fáeinir séu
Bob Magnusson — leikur inn á plötu og á klúbbkvöldum ásamt fslensk-
um jazzspilurum á fimm ára afmæli Jazzvakningar.
Magnusson hingaö til lands, bæöi
vegna ættartengsla hans viö land-
ið en þó fyrst og fremst vegna
þess aö hann er á hraðri uppleiö
sem jazzbassaleikari i Banda-
rikjunum og hlotnaöist m.a. ný-
lega sá heiöur aö Leonard
Feather. einhver helsti vitringur
heims i jazzi, helgaöi honum
grein i Downbeat.
Helgarpósturinn hitti Bob
Magnusson fyrir skömmu aö
máli i Los Angeles þar sem hann
er búsettur og átti viö hann viötal
sem mun birtast hér i blaðinu i
næsta mánuöi. —Ab.
Tveir landnámsbæir
fyrir Gísla Súrsson
BOB MAGNUSSON Á 5 ÁRA
AFMÆLIJAZZVAKN/NGAR
Einn af fremstu jazzbassaleik-
urum Bandarikjanna af yngri
kynslóö, Bob Magnusson, sem er
af islenskum ættum, verður sér-
stakur gestur Jazzvakningar á
fimm ára afmælishátið félagsins I
iok næsta mánaöar. Bob Magnus-
son mun að öllu forfallaiausu
koma til tslands ásamt fjölskyldu
sinni uppúr 20. september og
leika á nokkrum klúbbkvöldum
ásamt hljómsveit skipaðri
Islenskum öndvegisjazzistum,
þeim Viðari Aifreössyni, Rúnari
Georgssyni, Guðmundi Ingólfs-
syni og Guðmundi Steingrims-
syni, auk þess sem ráðgert er að
fleiri taki þátt i djammi. Tekin
verður upp sérstök afmælisplata
með þessum listamönnum, en á
efnisskrá verða frumsamdar tón-
smiðar eftir Bob Magnusson og
islenska höfunda, auk Islenskra
þjóðlaga.
nefndir., bæöi á hljómleikum, i
sjónvarpi og á plötum. Nýlega
kom út fyrsta sólóplata hans, og
munu margir kannast viö hana úr
jazzþætti Jóns Múla Árnasonar
frá þvi i vor, þar sem Bob
Magnusson var kynntur. Vern-
harður Linnet, einn af forvigis-
mönnum Jazzvakningar og jazz-
skrifinnur Helgarpóstsins sagöi i
samtali viö blaðiö aö mikill feng-
ur og ánægja væri af aö fá Bob
„Við erum klárir meö filmu og
handritið er til I grófum drátt-
um”, sagði Jón Hermannsson hjá
lsfilm, þegar Heigarpósturinn
spurði hann um undirbúning að
kvikmyndatöku á sögu Gisla
Súrssonar.
Jón sagöi, aö liklega hæfust
myndatökur i mars i vetur, en
það færi eftir veöri. Myndin
veröur aö mjög miklu leyti tekin
viö Hitarvatn og þurfa kvik-
myndageröarmenn I þvi skyni að
byggja tvo landnámsbæi, og sagöi
Jón aö sú smiöi væri komin tals-
vert áleiöis. Venjulega eru leik-
myndir af húsum ekkert nema
framhliðin, en þessa bæi þarf aö
byggja að öllu leyti, „alveg kom-
plet bak og fyrir”, eins og Jón
oröaði þaö. í sambandi viö þessar
bæjarbyggingar hafa þeir leitaö
ráöa hjá fornleifafræöingum og
öörum, sem hafa kynnt sér forna
byggingalist.
ABspuröur um hvaöa leikarar
kæmu tii með að koma fram i
myndinni, sagöi Jón, aö þaö væri
talsvert óráöiö enn, en eitthvaö
yrði gert i þvi mjög bráölega, þar
sem gefa þyrfti leikurum tækifæri
á að láta vaxa á sér skegg áöur en
myndataka hefst.
Siöasta kostnaöaráætlun viö
gerö myndarinnar hljóöar upp á
240miljónir, en ekki óliklegt aö sú
tala eigi eftir aö hækka eitthvað.
bak við lás og slá
Spenna
Háskóiabló: Flóttinn frá
Alcatraz. Bandarisk. Argerð
1979. Leikstjóri: Donald Siegel.
Handrit: Richard Tuggle. Aðal-
hlutverk: Clint Eastwood, Pat-
rick McGoohan, Paul Benja-
min.
Enn á ný taka þeir höndum
samanDon Siegel og Clint East-
wood og stytta kvikmyndahús-
gestum stundir með vandaöri
spennumynd. baö hefur alltaf
veriö gaman aö samvinnu þess-
ara tveggja kappa, sem báöir
eru sprottnir úr sama jarövegi
— ávextir B-mynda framleiösl-
unnar I Hollywood. Clint lagöi
siöan leiö sina austur yfir hafiö
og geröi garöinn frægan I spag-
hettivestrunum hans Sergio
Leone en Siegel hélt tryggð viö
heimahagana, þar sem ný-
bylgjumennirnir frönsku og
áhangendur þeirra vestan hafs
uppgötvuöu hann og lyftu I önd-
vegi meðal kvikmyndaleik-
stjóra. begar Clint sneri heim
aftur, frægur maöur, tókst sam-
vinna þeirra tveggja og allt siö-
an hefur ekkert fariö milli mála
aö fáir standa þeim tveimur
snúning i kvikmyndun undir-
heimalifs án þess þó aö glata
neinu af þeirri hráu rusta-
stemmingu, sem einkenndu B-
myndimar nema hvaö myndir
þeirra eru vandaöri og áferöa-
fallegri i samræmi viö betri
efnahag.
Flóttinn frá Alcatraz er meö
betri sýnishornum af samvinnu
þeirra um langt skeiö. 1 sjálfu
sér er þetta dæmigerö rútinu-
mynd og framvindan öll meö
heföbundnum hætti. Hún gerist
upp úr 1960 þegar Morris (Clint
Eastwood) nokkur, álræmdur
flóttafangi, er sendur I einangr
un til fangaeyjunnar alræmdu,
Kvikmyndir____________________
:eftir iGuðjón Arngrímsson Björn Vigni
Sigurpálsson og Guðlaug Bergmundsson
Alcatrez, skammt undan San
Fransisco. A 29 árum hafa 39
fangar reynt þar 14 flóttatil-
raunir og af þeim hafa 26 veriö
handsamaöir, sjö skotnir á
flótta og þrir drukknaö. Engum
hefur sem sagt tekist aö flýja.
Morris lætur þaö hins vegar
ekki aftra sér. Hann finnur fljót-
lega útgönguleiöina og fær þrjá
menn til liös viö sig. Sföan hefst
undirbúningurinn og aö þvi
búnu sjálf flóttatilraunin.
Ekkert kemur á óvart i sög-
unni sem hér er lýst, og efnistök
meö þeim hætti sem viö höfum
séö i svo ótal mörgum öörum
flóttamyndum. Styrkur mynd-
arinnar felst hins vegar í prýði-
legum leik, sérstaklega þeirra
Eastwoods og McGoohans sem
leikur fangelsisstjórann og
öruggri leikstjóm. Don Siegel er
natinn viö ýmis smáatriöi, sem
hannnotar viöaö draga upp trú-
veröuga mynd af innanhúsmái-
um og skipan i þessu alræmda
fangelsi og þvi andrúmi sem I
Eastwood i Flóttanum frá
Alcatraz
slikri stofnun rikir. bar nýtur
hann. dyggrar aöstoöar kvik-
myndatökumannsins Bruce
Surtees og notar daufa og
drungalega liti til aö undirstrika
hversu gleöisnautt daglegt lif er
istofnunaf þessu tagi. Siegel fer
rólega af staö i frásögninni en
hægt og sigandi magnar hann
spennuna uns hástigi er náö i
lokin og áhorfendur bi"öa milli
vonar og ótta hvort flóttinn
tekst. Svarið sem þeir fá kemur
á óvart en er þó rökrétt.
Flóttinn frá Alcatraz er þess
vegna allt i senn dramatisk,
spennandi, og fagmannlega
unnin og leikin, og hefur þannig
til brunns aö bera allt þaö sem
menn hljóta aö sækjast eftir i
afþreyingarmyndum.
—BVS
Marlowe
nútímans?
Laugarásbió: Rothöggið (The
Big Fix) Bandarísk. Argerð
1979. Handrit: Roger L. Simon.
Leikstjóri: Jeremy Paul Kagan.
Aðalhlutverk: Richard Dreyf-
uss, Susan Anspach og Bonny
Bedilia.
bær eru ófáar kvikmyndirnar
sem gerðar hafa veriö um
einkaspæjara i borgunum
tveimur á vesturströnd Banda-
rikjanna, Los Angeles og San
Fransisco. Philip Marlowe er
sennilega þekktastur.en margir
kannast eflaust lika viö Sam
Spade, en báöa þessa kappa lék
Humphrey Bogart meöbravör á
fjórða áratugnum. Allir voru
þeir svipaöir — harögeröir ein-
farar, meö hjartaö á réttum
staö.
Moses Wine, einkaspæjarinn i
mynd Laugarásbiós er á marg-
an hátt ólikur kollegum sinum
úr bókum Chandlers og Hamm-
ets. Hann hefur til aö mynda
fortiö, hann gekk i Barkeley-há-
skólann, tók virkan þátt i
stúdentaóeiröum á blómatima-
bilinu, varö þar ástfanginn af
Lilu, giftist siðan annarri, varö
ráösettur, eignaöist tvo stráka.
hætti i lögfræöinámi, skildi og
geröist einkalögreglumaöur.
bað ereinmitt æskuástin Lila,
sem bankar upp hjá honum i
byrjun myndarinnar, og biöur
hann aö taka aö sér litilfjörlegt
verkefni fyrir húsbónda sinn,
þingmanninn Hawthorna, sem
keppir aö þvi að veröa rikis-
stjóri. Siöan tekur viö klassisk-
ur þráöur einkaspæjaraheföar-
innar — máliö hleöur utan á sig,
lik fara aö skjóta upp kollinum,
og Moses Wine, er kominn á
bólakaf i hinn spillta heim
bandariskrar stjórnmála-
baráttu.
betta er á margan hátt snotur
mynd. Richard Dreyfuss dregur
upp afar skemmtilega mynd af
hinum hassreykjandi Moses,
Susan Anspach og Richard
Dreyfuss I hlutverkum sinum.
sem veröur aö taka strákana
sina tvo meö sér nánast hvert
sem hann fer. baö sama má
segja um aöra leikara, þeir gera
ágætar týpur úr oft litlum og
litilfjörlegum hlutverkum.
baö er fyrst og fremst hand-
ritið sem bregst. Sögum sem
þessum (myndin var gerö eftir
skáldscgu) hættir til að verða
flóknar, og þegar fariö er
fremur hægt af staö, eins og i
The Big Fix, hrannast atburð-
irnir svo upp á siöustu tuttugu
minútunum aö það er ekki fyrir
nokkurn mann aö skilja upp né
niður I þvi sem er aö gerast.
Prýöileg undirbygging og stig-
magnandi spenna fer þvi fyrir
Meðaljón á Kanarí
Sólarlandaferðin (Sállskaps-
resan). Sænsk, árgerð 1980.
Handrit: Lasse Aberg og Bo
Jonsson. Leikendur: Lasse
Aberg, Jon Skoimen, Kim
Anderzon, Lottie Ejebrant, Ro-
land Jansson, Sven Melander,
Eva örn, Ted Aström. Leik-
stjóri : Lasse Aberg.
Siðustu fréttir eru þær, aö sól-
arlandaferöir eru komnar inn i
visitöluna samhliöa, eöa jafnvel
i staöinn fyrir, hina klassisku
sunnudagsferö yngri áranna á
Gullfoss og Geysi. baö var þvi
kominn timi til, aö einhver réö-
ist I aö gera kvikmynd um þessa
gifurlegu þjóöflutninga noröan
úr Evrópu bæöi sumar og vetur.
Sviamir riöu á vaöiö og er
myndin frumsýnd samtimis á
öllum noröurlöndunum I dag,
föstudag 22. ágúst. Mun þaö
vera liöur i einhvers konar pan-
skandi'navisma höfundarins.
Sólarlandaferöin segir frá þvi
er lagerstarfsmaðurinn og
klaufabáröurinn Stig Helmer
Olson mannar sig i aö fara til
Kanarieyja um jólin á vegum
feröaskrifstofunnar Sun Trip.
Sökum sakleysis sins er hann
látinn fara þangaö meö fjár-
fúlgu (án þess aöhann vitiaf þvi
sjálfur) sem nota á til viöskipta
þar syöra. Meö i hópnum eru
alls skyns skemmtilegar týpur,
eins og i svona feröum, fylli-
byttan, nýgiftu hjónin, þar sem
eiginmaöurinn filmar konu sina
án þess aö taka hlifina frá lins-
unni, o.s.frv. Ekki má gleyma
stelpunni sem ætlar aö ná sér i
Spánverja.
Gengur myndin siöan út á þaö
aö fylgja hinum ýmsu persónum
og ævintýrum þeirra, þótt Stig
Helmer sé óneitanlega aöal per-
sónan. Söguþráöurinn sem slik-
ur er þvi kannski ekki upp á
marga fiska. Enda skiptir hann
heldur ekkihöfuö máli. baö sem
skiptir máli, eru sitúasjónirnar,
sem farþegarnir lenda I, og eru
þær oft á tiöum drepfyndnar.
Sérstaklega hefur Lasse Áberg I
hlutverki Stig Helmer Olsson
tekist aö skapa eftirminnilega
mynd af meöaljdninum, sem
kann ekkert og veit ekkert, er
feiminn og klaufalegur. Minnir
túlkun hans oft á hinn snjalla
Frakka Tati I hlutverki Hulot
frænda. barf maöur stundum
ekki annaö en aö sjá Áberg
ganga um til þess aö veltast um
af hlátri. OBrum leikurum tekst
einnig velupp meö sinar stereó-
týpur, og er ekki aö efast um aö
margir sóla rlandafarþegar
kannast þar viö samferöamenn
sina, ef ekki sjálfa sig.
Myndin er auk þess hagan-
lega gerö og gefur tilefni til aö
vænta megi góöra hluta frá
Áberg siðar meir. betta er
mynd, sem hægt er aö mæla
með aö allir sjái, bæöi börn og
fullorönir. — GB
Stig Helmer Oisson (Lasse
Aberg) reynir sig I flamenco á
sólarströnd.