Helgarpósturinn - 03.10.1980, Page 26
26
Föstudagur. 3. október. 1980’—rJ~l^^Q^r‘J^lCJ5tLJÍ~iílí~l_
ÍÞRÓTTA VETURINN 1980-81 - 2. GREIN:
Talsverö bjartsýni rikir nií
viö upphaf handboltavertiöarinn-
ar. Liöin i fyrstu deild koma vel
undirbúin til leiks, haustleikirnir
hafa lofaö góöu, og keppnin um
tslandsmeistaratitilinn gæti oröiö
jöfn og spennandi.
Þá hefur talsveröur hópur leik-
manna sem veriö hafa í útlöndum
komiö heim aftur, og þeir styrkja
liö sin undantekningalaust.
Aöeins einn leikmaöur, Vikingur-
inn Siguröur Guömundsson, hefur
fariöf atvinnumennskuna frá þvi
i fyrra.
„Ég álit aö mótiö núna i vetur
veröi jafnara og betra en i fyrra”,
sagöi Hilmar Björnsson, lands-
liösþjálfari, þegar Helgarpóstur-
inn spuröi um álit hans. „Þeir
leikmennsem veriö hafa erlendis
koma meö þekkingu meö sér, hér
eru nú tveir erlendir þjálfarar, öll
liöin hafa æft mjög vel, og þaö
skilar sér aö sjálfsögöu i betri
árangri”, sagöi Hilmar.
Jóhann Ingi Gunnarsson, fyrr-
verandi landsliösþjálfari, tók i
sama streng. „Þaö er oft talaö
um þaö viö upphaf Reykjavikur-
móts i knattspyrnu, aö leikmenn
séu eins og nýútsloppnir kálfar á
vordegi, og aö þaö sé mikill vor-
bragur á fótboltanum. Ekkert
slikt hefur veriö uppá teningnum i
handknattleiknum i haust, og
sum liöin hafa spilaö eins og þau
geröu best i tslandsmótinu i
fyrra”, sagði hann. „Mannafli
liðanna i fyrstu deild er meiri en
veriö hefur, margir hafa snúiö til
baka frá útlöndum, og ungir
strákar eru aö koma upp, sumir
hverjir mjög sterkir. Ég held aö
mótiö veröi jafnt og skemmti-
legt”, sagöi Jóhann Ingi.
ömögulegt er aö spá um þaö,
hvaöa liö kemur til meö aö standa
uppisem sigurvegari næsta vor. í
fljótu bragöi má þó búast viö aö
þrjú liö komi ekki til meö að
blanda sér i toppbaráttuna —
Haukar, Fylkir og Þróttur. Þá
eru eftir firnm liö, sem öll eiga
góöa möguleika — Víkingur, Val-
ur, KR, FH, og Fram. Helgar-
pósturinn baö þá Hilmar og Jó-
hann Inga aö lýsa skoöun sinni á
liöunum i fyrstu deild, og er sam-
Jens, MagnUs, Erlendur og Sig-
uröur, og lltil breidd gæti nú oröið
liöinu til trafala. Þeir mega illa
viö þvi aö missa menn úr keppni
vegna meiösla. Þeir eru nú þriðja
áriö I röö meö Bodan i þjálfun-
inni, og fróöir menn segja aö þá
ætti þjálfari aö ná hápunkti meö
liöiö. A þriöja ári. En eftir aö Sig-
uröur fór, gæti skyttuleysi háö
þeim nokkuö, Þorbergur er eigin-
lega eini maöurinn i liöinu, sem
getur skotiö fyrir utan.
En hvaö sem ööru liöur veröa
Vikingar áreiöanlega I einu af
efstu sætunum. Þeir eru i góöri
æfingu, likamlega sterkir, og
ennþá eru i liöinu mjög góöir
antektin hér á eftir aö nokkru
leyti byggö á þeirra athugasemd-
Víkingar
Þeir unnu sem kunnugt er ts-
landsmótið i fyrra með fullu húsi
stiga. Flestir eru á þvi aö þaö
endurtaki þeir ekki i ár. Bæöi er,
aö þeir koma kannski ekki alveg
eins sterkir til leiks, og eins að hin
liöin koma til meö aö veita þeim
meiri keppni. 1 fyrra var þetta
súperliö.meö landsliösmenn i öll-
um stööum, og á bekknum lika.
Nú hafa nokkrir farið frá liöinu —
menn, eins og Arni Indriðason,
Páll Björgvins, Ólafur Jónsson,
Steinar Birgirsson, Kristján Sig-
mundsson og Þorbergur.
Einhverjir væru alsælir aö hafa
þessum mannskap yfir að ráöa.
Valur
Valsmenn stálu hálfpartinn
senunni frá Vikingum i fyrra meö
árangri sinum í Evrópukeppn-
inni, sællar minningar. Þeir hafa
nú fengiö til sin rússneskan
þjálfara, og hafa ekki náö aö sýna
sitt besta ennþá. Sá rUssneski er
sennilega ekki ennþá búinn aö
koma sér upp hinum um það bil 20
orðum úr handboltanum, sem
Bodan notar á Víkingana meö
sýnilega ágætum árangri.
Styrkleiki Vals i vetur kemur til
meö aö byggjast mikiö á mark-
vörslunni, þvi Brynjar Kvaran,
maöur I landsliösklassa kemst
jafnvel ekki i liöiö. Óli Ben er i
góöuformi, og Egill Steinþórsson
sömuleiöís. Vörn þeirra veröur
einnig góö, enda mennimir lik-
amlega sterkir, og reyndir i
hamaganginum. Þá hafa þeir
fljóta og góöa hornamenn og
mjög góðan linumann. Þaö sem
gæti háö þeim er stiröleiki i spil-
inu fyrir utan, og sú staöreynd að
þeir skora litiö þaöan. Þeir eru
ekki meö skemmtilegt liö, en þaö
verður erfítt að vinna þá. Jón
Pétur styrkir liöiö þótt misjafnt
sé, og Stefán Halldórsson á ef-
laust eftir aö gera góöa hluti. Liö-
ið veröur áreiöanlega i topp-
baráttu.
FH
Liö FH er mikiö spurningar-
merki fyrir þetta mót. Þaö kom á
óvart i fyrra meö þvi aö ná ööru
sætinu, þá meö ungt og aö miklu
leyti óreynt liö. Kristján Arason,
Valgaröur Valgarösson, Guö-
mundur Magnússon, Pétur
Ingólfsson komu þá upp sem
sterkir leikmenn, og stóöu sist aö
baki eldri köppum eins og Geir,
Guömundi Arna og Sæmundi. Nú
hefur Gunnar Einarsson bæst i
hópinn, auk tveggja Hauka-
manna, Þóris Gislasonar og
Gunnlaugs Gunnlaugssonar, sem
munu styrkja liösheildina. Liö
þeirra er þvi ennþá sterkara á
papplrnum en i fyrra, en ennþá i
talsveröri mótun. Geir
Hallsteinsson veröur meö liöiö
annaö áriö I röö, en ekki er ljóst
hvort hann k emur til m eö a ö leika
meö. Hvaö sem þvi liöur er ljóst
aöliöiöer vel þokkalegt, þaö gæti
staöiö sig vel, en gæti lika dottiö
niöur. Veikleikinn felst kannski
aöalleg i markvörslu og vöm, en
hún hefur veriö nokkur höfuö-
verkur hjá liðinu. Sóknarleikur-
inn ætti hinsvegar að vera beytt-
ur, meö Kristján markhæsta
mann mótsins i fyrra, og Gunnar
Einarsson sem aöalmenn.
Fram
Eftir margra ára hlé eru
Framarar nú aftur komnir meö
liösemhugsanlega geturoröið ís-
landsmeistari. Þeir eru eins og
FH-ingar meö góöa blöndu ungra
ogreyndari leikmanna, og þokka-
legt jafnvægi I liði sinu. Þaö er
hinsvegar meö liö eins og Fram,
sem ekki hefur verið i topp-
baráttu lengi, aö spurning er
hvort hugsunarhátturinn sé rétt-
ur. Fyrir liöin þrjú sem nefnd eru
hér aö framan, er allt annaö en
sigur 1 mótinu hreint tap. Liö sem
ekki hafa veriö í toppbaráttu ár-
um saman gera sig ef til vill
ánægö meö minna. 1 jafn haröri
baráttu og fyrir höndum er I
fyrstu deildinni, gæti þetta gert
gæfumuninn, og skilið milli sigur-
vegaranna og þeirra sem koma á
eftir.
En Framliöiö hefur fengið til
sin allnokkurn mannskap. Þar
eru náttúrulega efstir á blaöi Axel
og Björgvin, þótt þeir séu ef til
vill ekki eins sterkir og þeir eitt
sinn voru. Axel erþjálfari liösins,
jafnframt þvi' aö vera leikmaöur,
og þaö orkar ef til vill tvimælis,
hvort það er til bóta. Þjálfara
hættir til að hugsa mikiö um liös-
heildina, og þaö mega stjörnu-
leikmenn ekki gera of mikiö af.
Þá hefur Sigmar Þröstur komiö i
markiö.
Framarana vantar hinsvegar
alveg homamenn, og litij ógnun
er á hægri vængnum. Mark-
varslan hefur sömuleiöis verið
höfuöverkur, hvaö sem veröur i
vetur.
KR
KR-ingar hafa nú fengiö til liös
viö sig Alfreö Gislason, sem sum-
irtelja eitt mesta efni sem komiö
hefur fram i handboltanum hér i
ára raöir. Hann er um þaö bil sex
marka maöur i leik, og þaö aö
viöbættri þeirri staöreynd aö KR-
ingar eru með sitt sterkasta lið i
mörg ár, gæti oröiö til þess aö
þeir veröi meö i baráttunni um
sigurinn.
Þeir hafa lengi veriö efnilegir,
meö nokkuö sterka einstaklinga,
og eru nú með jafnt liö, ef Alfreð
er skilinn undan. Þeir skora
oftast nær talsvert af mörkum, en
hættir til aö fá ennþá meira af
mörkum á sig. Vörnin hefur verið
til vandræða, og markvarslan
mætti vera betri. Þeirra þjálfari
er nú Hilmar Bjömsson, og takist
honum að láta hlutina smella
saman og lyfta mönnum uppúr
meöalmennskunni, þá geta þeir
unarfrekar en innviöi einhverrar
annarrar stofnunar. Hjörleifur
Guttormsson var spuröur hvort
þetta hefði verið gert samkvæmt
óskum Iönaöarráöuneytisins, en
hann neitaði aö svara og benti á
Rikisendurskoöun. Guömundur
Magnússon skrifstofustjóri á
Rikisendurskoöun fullyrti aö þaö
heföi verið tilviljun aö Orkustofn-
un heföi verið fyrsta rikisfyrir-
tækiö, sem færi i gegnum slika
stjórnsýsluendurskoðun á vegum
Rikisendurskoöunar. „Þaö er
ætlunin aö skoöa nokkrar stofn-
anir á sama hátt og verið hefur
gert og er enn að gerast hjá Orku-
stofnun. Einhvers staöar varö aö
byrja og ekki veit ég til þess að
Orkustofnun hafi oröiö fyrir val-
inu vegna óska frá stjórnvöldum.
Ég held öllu frekar aö tilviljun
hafi þar ráöiö ferðinni,” sagöi
Guömundur og bætti viö aö enn
sem komið er heföi ekki veriö
ákveöiö hvaöa stofnun yröi skoð-
uö næst af Rikisendurskoöun.
Jakob Björnsson sagðist vera
mjög sáttur viö þessa stjórn-
sýsluendurskoöun Rikisendur-
skoöunar„jenda gerö meö fullum
vilja og samþykki okkar Orku-
stofnunarmanna. Viö höfum
reynt aö aöstoða eftir mætti i
þessari endurskoöun og höfum
fullan hug á aö bæta úr þeim veil-
um sem mögulega kunna aö
finnast.”
— Nú hefur áfangaskýrsla
komið frá Rikisendurskoöun um
þessi mál. Sýnist þér á grundvelli
þeirrar skýrslu aö von sé á
stórfelldum breytingum á innri
ogytri gerö stofnunarinnar i kjöl-
unniö hvaða liö sem er hér á
landi.
Þróttur
ÞaösemeftilviU kemurtil meö
aö há Þrótturum hvað mest i vet-
ur er mannfæö. Þeir hafa á aö
skipa þokkalegum einstakling-
um, en aðeins örfáum sem teljast
sterkir leikmenn. Olafur H.
Jónsson stendur náttúrulega enn
fyrir sinu, þótt snerpan sé ekki
einsmikil ogáöur, og hann bindur
iiöið vel saman i vörninni.
Sóknarleikurinn byggir hins-
vegaraðallega á tveimur könnum
vegar aðallega á tveimur mönn-
un\ Siguröi Sveinssyni og Páli
Ólafssyni. Og ef Siguröur veröur
tekinn úr umferö, eöa þeir báöir,
þá er ekki gott aö segja hvað
verður. Markvarslan hefur háö
þeim nokkuö, enda fylgist jafnan
aölek vörn og lekur markvöröur.
Og vörnin hjá Þrótti mætti vera
mun betri.
Haukar
Haukarnir eru það liö i fyrstu
deildinni sem hvaö mest hefur
misst frá því í fyrra, þegar þeir
uröu bikarmeistarar. Linumenn-
irnir tveir, Ingimar Haraldsson
og Andrés Kristjánsson, skilja
eftir sig stór skörö i liöinu, og
sömuleiöis Þorgeir Haraldsson.
Þeir eru varla liklegir til stór-
ræöa I vetur.
Vömin er ekki mjög sterk, og
þá vantar illilega skotmenn af
færi. Þeir eru hinsvegar fljótir og
snöggir, og sérstaklega hafa þeir
náð góðum tökum á hraöaupp-
hlaupum. En i heild er liöiö of
veikt til aö blanda sér I baráttuna
um íslandsmeistaratitilinn.
Fylkir
Nýliðarnir i deildinni, Fylkir,
eiga erfiöan vetur fyrir höndum,
eins og Þróttarar sem komu upp
með þeim, og reyndar öll liö sem
færast upp um deild. Hjá þeim
hafa ekki orðiö miklar manna-
breytingar, en mannfæðin háir
þeim verulega. 1 liöinu eru ekki
nema svona fimm til sex leik-
menn sem teljast tilbúnir í fyrstu
deildina, og þaö er ekki nóg.
Flestum liðunum i deildinni
mun þó reynast erfitt aö vinna
sigur á Fylki, enda liöiö „þvæl-
iö”, eins og þar stendur. Þaö
heldur boltanum lengi, og
leikmennirnir eru seigir. Og
Stefán Gunnarsson, sem nú leikur
með liöinu, er bæöi baráttujaxl,
sérlaga laginn við aö þvælast fyr-
ir, og gera öörum erfitt fyrir.
Semsagt: Fimm liö koma til
með aö berjast um sigurinn, og
þrjú um falliö, Svoleiðis á þaö aö
vera.
fariö?
„Nei, ekki stórfelldum breyt-
ingum — en kannski einhverjum
tilfæringum og lagfæringum.
Ekkert meiriháttar sýnist mér
þó.”
Iönaðarráðherra var spurður
hvort búast mætti við mikilli
uppstokkun á skipulagi Orku-
stofnunar i næstu framtiö, ekki
sist meö tilliti til áfanga-
skýrslunnar. Hann svaraöi aö
málefni Orkustofnunar og fleiri
stofnana i rikiskerfinu væru
sifellt til skoöunar og aö ákveðin
nefnd heföi starfað og starfaöi
enn, sem heföi þaö hlutverk aö
huga að skipulagsbreytingum á
ýmsum sviöum orkumála. „Þaö
er engin stofnun óumbreytanleg
og þær athuganir sem gerðar
hafa verið á Orkustofnun geta
leitt til þess aö ákveönar breyt-
ingar veröa þar geröar.”
Afangaskýrsla Rikisendur-
skoöunar um stjórnsýsluendur-
skoðun á Orkustofnun er meira
plagg en svo, aö hægt sé aö tiunda
alla þætti málsinsi stuttri blaöa-
grein. Mörg atriöi önnur en þau
sem hér aö framan hefur verið
minnst á eru athyglisverö og
mættu aö ósekju koma fram i
dagsljósið. Aö öllu samanlögöu
veröur þó ekki annaö séö, aö þörf
sé allverulegrar uppstokkunnar á
Orkustofnun og þá bæöi innra og
ytra skipulagi hennar. Sh'k hlýtur
afleiöing skýrslu Rikisendur-
skoöunar aö verða. Ellegar
veröur ekki séö hver er hagrænn
tilgangur slikra stjórnsýslu-
endurskobunar á islenskum rikis-
fyrirtækjum.
Orkustofnun
atriöin. Þaö er verkefni sér-
fræöinga. Hins vegar veröa
stjórnmálamenn aö læra aö nota
sérfræöinga. A þvi hefur verið
misbrestur.
Aöspuröur vildi iönaöarráð-
herra, Hjörleifur Guttormsson
ekki tjá sig um þaö hvort stirfni
væriá milli iönaöarráöuneytis og
Orkustofnunar. „Ég tel ekki
ástæöu til aö fjölyröa um slikt i
fjölmiölum. Orkustofnun heyrir
undir iönaöarráöherra og —
ráöuneyti og viö höfum hér
margháttuð samskipti við Orku-
stofnun, en þaö er held ég ekki
rétt eöa i mlnum verkahring aö
lvsa þeim i smáatriöum.”
Inni þessa umræöu koma sér-
fræöingar Orkustofnunar i
greinargerö sinni i tittnefndri
áfangaskýrslu. Þar gagnrýna
þeir nokkuð hvernig samskipti viö
stj&'nvöldfarairam og benda á,
aö þaö sé aðeins orkumálastjóri
ogforstööumenn sem sjái um þau
og sitji t.d. i nánast öllum stjórn-
skipuöum nefndum af hálfu stofn-
unarinnar. Þeir segja einnig
efnislega að þetta hafi m.a. oröið
til þess aö stofnunin hafi einangr-
ast, þótt þátttaka Orkustofnunar i
Orkuspárnefnd sé ljós punktur i
þeim ferli. „1 heild veröur hins
vegar aö segja aö stofnuninni hafi
ekki tekist aö vinna nægilega til-
trú bæöi meðal annarra aöila á
sviöi orkumála og meöal
stjórnmálamanna. Þetta kemur
m.a. fram í þvi aö a.m.k. tvivegis
hefuröörum stofnunum veriö fal-
3
iö af ráöherra aö annast lögboöiö
hlutverk stofnunarinnar,” segja
sérfræöingar Orkustofnunar, og
benda einnig á, aö „tengslin viö
almenning eru skiplagslaus og
samræmingu vantar algerlega. I
þvi sambandi má nefna aö stofn-
unin er ein fárra rikisstofnana
sem ekki gefur út ársskýrslu....”
I samtali viö Guöjón
Guömundsson vararafveitustjóra
Rafmagnsveitna ríkisins, sem
hefur notiö ýmissar þjónustu
Orkustofnunar i gegnum árin og
unniö viö hliö hennar viö ákveöin
verkefni, kom fram, aö almennt
gæti hann ekki veriö annaö en
ánægöur með samstarfið við
Orkustofnun. „I stórum dráttum
hefur hin beina og óbeina sam-
vinna og önnur hliðarviðskipti
gengiö árekstralaust fyrir sig.
Þaö er auðvitaö alltaf eitthvaö
sem kemur upp á viö slikar aö-
stæöur, en almennt held ég aö
Rarik þurfi ekki aö kvarta sáran.
Annar samstarfsaöili Orku-
stofnunar er Landsvirkjun.
Halldór Jónatansson sagöi um
þessi samskipti:
„Samkvæmt lögum og reglum
Landsvirkjunar annast Lands-
virkjun I samvinnu viö Orku-
stofnun áætlanageröir um nýjar
aflstöövar og aöalorkuveitur á
orkuveitusvæöi Landsvirkjunar.
Sú samvinna skal vera þannig i
aöalatriöum, aö Orkustofnun
annast grundvallarathuganir og
almennar rannsóknir til undir-
búnings ákvaröana um virkj-
unarstaöi en Landsvirkjun
ákveöur hvar skuli virkja og
hvenær, og annast frekari
rannsóknir á virkjunarstaö, áætl-
anageröir og framkvæmdir. 1
samræmi viö þessa verkaskipt-
ingu hefur Orkustofnun um ára-
bil innt af hendi mikilvægar jarö-
fræöirannsóknir í undirbúningi
nýrra virkjana á vegum Lands-
virkjunar og er þar um að ræða
virkjanirnar viö Búrfell. Sigöldu
og Hrauneyjarfoss og nú undan-
fariö hefur Orkustofnun haft meö
aö gera rannsóknir i þágu þess
virkjunarmöguleika, sem er fyrir
hendi á mótum Þjórsár og
Tungnaár, svonefndrar Sultár-
tangavirkjunar. Orkustofnun
hefur gert framangreindum
verkefnum ágæt skil og hefur
samvinna Landsvirkjunar og OS
veriö i hvivetna góö.”
Orkustofnun er umfangs-
mikiö rikisfyrirtæki.sem velti rúm-
um 1.8 milljaröi á siöasta ári og
þar hefur starfsmannafjöldi fjór-
faldastá örfáum árum. En þaöer
ekki aöeins aö stofnunin sé
umfangsmikil heldur er mikil-
vægi hennar ekki litiö á þessum
siöustu timum orkukreppu viös
vegar i heiminum. Þaö er þvl
brýnt aö fast sé haldið um þessa
hluti og reksturinn i föstum
öruggum skoröum. Samkvæmt
niöurstööu áfangaskýrslu Rikis-
endurskoöunar viröist þó, sem
ýmislegt megi betur fara, svo
ekki sé fastar aö oröi komist.
Tilviljun?
En hvað rak Rikisendurskoöun
til aö lita á málefni Orkustofn-
Handboltinn í vetur:
Jafnari og betri
en oft áður
eftir Guðjón Arngrimsson