Helgarpósturinn - 31.10.1980, Síða 3

Helgarpósturinn - 31.10.1980, Síða 3
3 hdl/Jr^rpncrh irinn Föstudagur 31. október 1980 aöminu viti, en auk þess er ákaf- lega viökvæmt mál aö meta af- rakstur hennar eftir verkum manna. En þaö ætti aö vera aug- ljóst hverjum manni, sem fylgist náiö meö þessum málum, aö þaö kemur sáralitiö frá prófessorum i greinum eins og málfræöi og bók- menntum, sem ættu þd aö vera buröarás i islenskum háskóla, annaö en ritdómar og smá- greinar. Raunar er maöur feginn hverju oröi, sem hrýtur frá þeim. Þaö sýnir þó aö þeir eru lifandi. Lítið um grund- vallarrannsóknir Annar háskólamaöur, sem hefur stundaö nám 1 bandariskum há- skóla kvaö fastar aö oröi. — Þegar ég var i háskólanum hér ræddu menn oft um þaö sin á milli, aö vinna kennaranna utan kennslu væri i algjöru lágmarki. Og siöan hef ég þtíst sjá, aö sii vinna sem þeir leggja i grund- vallarrannsóknir er mikhi minni en hjá starfsbræörum f Banda- rikjunum. Kennsluskylda þeirra er verulega meiri, eöa allt upp i 12-14 timar á viku, og framleiösla þeirra er ekkert i líkingu viö þaö sem hér. Enda þurfa menn aö sýna, aö þeir séu veröugir þess aö fá fastráöningu meö þvi aö leggja fram afrakstur rannsókna — sem þeir vinna einungis viö I fritimum. Væri sami mælikvaröi haföur hér gæti ég trúaö þvi, aö um helm- ingur íslenskra háskólakennara fengi ekki vinnu þar vestra, sagöi þessi fyrrverandi nemandi viö Háskólann. Víða pottur brotinn — Þaö er ákaflega viöa pottur brotinn i Háskólanum, vegna þess aö menn vita raunverulega ekki hvaö þeir eiga aö gera, sagöi einn af yngri kennurum skólans, sem vildi ekki koma fram undir nafni. — Mér vitanlega hefur aldrei veriö skilgreint hvaö af rann- sóknarskyldunni á aö vera vegna kennslunnar sjálfrar, hvaö á aö vera fyrir atvinnulifiö og hvaö á aö rannsaka rannsóknanna vegna. Þaö er rikjandi afskap- lega mikiö hugsunarleysi innan Háskólans ogaömínumati er hanr meira og minna dauö stofnun. Þetta rúllar allt sjálfkrafa frá ári til árs, og þaö kemst ekkert á hreint fyrr en menn komast aö samkomulagi um hvert hlutverk Háskólans á aö vera. Þessi kennari benti jafnframt á, aö vinnuálag kennara sé mikiö. Þaö sé út i loftiö aö tala um, aö þeirþrirtímar sem séu ætlaöir til aö undirbúa hvern fyrirlestur nægi til aö afla þeirrar viöbótar- þekkingar sem nauösynleg sé hverju sinni. — Þessir þrir timar nægja varla til aö skrifa fyrirlestra beint upp Ut kennslubókum, án þess aö nokkru nýju sé bætt viö. Þaö væri nær lagi aö ætla þrjá sólarhringa i' aö undirbúa hvern fyrirlestur, ef vel ætti aö vera, sagöi hanri. Vikingur H. Arnórsson deildar- forseti læknadeildarinnar sagöi aö ákafTega erfitt sé aö meta af- rakstur rannsókna kennara og benti á, aö nothæfur mælikvaröi á þaö sé ekki tU. — En almennt má segja, aö innan Háskólans þyrfti aö sinna meira rannsóknarhlutverkinu en veriö hefur. Skólinn er fyrst og fremst byggöur upp sem kennslu- Björn Björnsson stofnun eins og gömlu skólarnir, sem hann er sprottinn upp af. Þetta er galli á allri starfsemi Háskólans, sagöi Vikingur Arnórsson. Hvergi stórveldi Viö bárum þetta undir Halldór Guöjónsson kennslustjóra Há- skólans, hvort skólinn sé aö hans matistaönaöur og sinni ekki nógu vel rannsóknarhlutverki sinu. — Fram til um 1940 var Háskól- inn fyrst og fremst embættis- mannaskóli, en eftir það var vaxtarsproti hans efnahagsllfiö. Alþjóölegar fræöigreinar hafa siöan komiö inn i skólann á siö- ustu ti'u árum, greinar sem lúta aö visindalegri þekkingu. A þessum tima hefur nokkuö áunnist, en viö erum samt ekkert stórveldi i neinni grein. En þaö sem hefur einkennt Viihjálmur Lúöviksson rannsóknir hér er þaö, aö þær eru alltaf aö verulegu leyti bundnar viö þjónustu. Hiö opinbera viii láta Háskólann lúta hversdags- legum nauösynjastörfum sinum, ogleitar sérstaklega til viöskipta- deildar og lagadeildar. Þvi eru kennarar oft settir til slikra starfa, sem ráögjafar hins opin- bera frekar enaö þeir fái tækifæri til aö stunda grundvallar- rannsóknir, sagöi Halldór Guö- jónsson. Þeim háskólakennurum, sem Helgarpósturinn haföi tal af, bar saman um, aö árangur rann- sóknarstarfa megi alls ekki meta eftir afköstum manna viö skriftir. Fleiri en einn benti á, að þetta eigi sérstaklega viö um störf raunvisindamanna, og glfurlegt starf geti legiö á bakviö eina eöa tvær vélritaöar siöur, sérstaklega i stæröfræöi. — Ég reikna varla meö, aö Ein- Fyrsta flokks hönnun og nýjasta tækní eru þau vi ðbrögð sem þarf, þegar bensínverð fer stödugt hækkandi Vinsældir smærri bíla hafa farið ört vaxandi, eftir þvf sem orkukreppan hefur þrengt að fjárhag manna viö hækkandi bensinverð. Þetta hefur haft það í för með sér að menn hafa taliö nauðsynlegt að fórna rými, krafti og þægindum, til að spara bensln. Þetta hefur ekki þótt nema eðlilegt. En hjá Mazda llta menn öðruvlsi á. Framleiöendur Mazda telja ekki aó menn eigi að hugsa smátt þó að þeir vinni að gerð smærri blla. Árum saman hefur Mazda verið þekkt fyrir nýjungar I allri gerð bílla, af hvaða stærð sem þeir eru. Eitt merkasta dæmið um þetta er Wankelvélin, sem er I RX- 7 sportbllnum, sem er bylting I smlði bílvéla og engum öðrum en Mazda hefur tekist að hafa I framleiðslu að staðaldri. Og nú kynnir Mazda nýja árgerð af 323, að þessu sinni með framhjóladrifi, bll sem er nýr frá grunni og nýtir alla nýjustu tækni, sem tiltæk er. Þessi bill er ekki aöeins nýr, heldur er hann afleiðing þeirrar stefnu Mazda, að nýta allt það sem nýjast og hagkvæmast er. Til að tryggja bæði sparneytni og aukið rými þurfti blllinn aö vera bæði stærri og léttari, sem að jafnaði fer ekki saman. Lausnir á því fundust með nýjum efnum, léttari málmblöndum og framhjóladrifi, sem tekur minna rúm I bllnum. Það er ekki vandalaust að létta bllinn um 10 klló og lengja jafnframt farþegarými um 17 sentimetra. Önnur leiö til að nýta rými sem best er að gera farangursrýmiö sveiganlegt. Hægt er að leggja niður hálft aftursætið eða allt, eftir þörfum, og undir gólfinu í farangursgeymslunni er lokað geymsluhólf. Rúmgóður blll, sem er ekki stór, er ekki mótsögn, þegar hann er smíðaður af Mazda. Og kraftmikill bíll, sem eyðir litlu bensíni er heldur ekki mótsögn, þegar öllum nýjustu aðferðum er beitt. Nokkrar mlnútur undir stýri I nýja Mazda 323 sannfæra þig um það. Mazda hefði getað notaö gamla vél og lagað hana aö framdrifi, en verkfræöingar fyrirtækisins voru sannfærðir um að allt þyrfti að vera nýtt frá grunni, til að árangur næðist. Vélin sem kom af teikniboröi þeirra er allt I senn, kraftmeiri, léttari minni fyrirferöar og umfram allt eyðir minna bensfni. Straumllnulagað útlit er heldur ekki tilviljun. Blllinn er hannaður með það í huga að draga sem mest úr Nýr Mazda 323 BlLABORG hf. Smiöshöföa 23, sími 812 99. Birgir Thorlacius stein hafi gert mikiö af þvi aö skrifa timaritsgreinar áöur en hann breytti heiminum meö afstæöiskenningunni, sem rúmaöist á örfáum vélrituöum siöum, sagöi einn viömælenda Helgarpóstsins. Aldrei ánægðir — Viö erum aldrei ánægöir, en afraksturinn er liklega eins og viö er aö búast miöað viö aöstæöur, sagöi Bjöm Björnsson, forseti guöfræöideildar, og Halldór Guö- jónsson kennslustjóri sagöi, aö aöstæöur til rannsókna séu mjög misjafnlega góöar. Bókasöfn séu misjöfn eftir greinum, lesenda- hópur hvaö varöi sumar visinda- loftmótstöðu, til að eyösla verói sem minnst. Og eins og oftast fer, leiöir ein góö hugmynd fleira en eitt gott af sér. Lögun bílsins veldur því að hann er nú miklu stöðugri í hliöarvindi og sviptivindum. En þaö þarf fleira en sparneytni og fallegt útlit til að búa til Mazda bíl. Hann þarf llka að hafa frábæra aksturseiginleika. Með endurbættu stýriskerfi hefur tekist að koma I veg fyrir aö menn finni aö blllinn er með framhjóladrif og stýri er mun léttara en fyrr. Gírskipting er léttari en I öðrum framdrifsbllum, þvl aö verkfræðingar leystu vanda, sem öðrum hafði ekki tekist að leysa. Nýi Mazda 323 er árangur framsýnnar hugsunar kunnáttumsamra verkfræðinga, sem ráða yfir allri nýjustu tækni. Hann er byggöur á þeirri grundvallarhugsun, að framfarir eigi að halda áfram, þrátt fyrir hækkandi benslnverð. Með því aö nýta tæknina til fulls megi áfram ætlast til meira rýmis, meiri vélarorku, meiri þæginda og jafnframt minni eyðslu. Þetta er blll sem er hugsaður frá sjónarmiðum næsta áratugs, en ekki þess sem var að llða. Það er engin ástæða til aö gefast upp fyrir orkukreppunni. Þetta eru allt hlutir, sem hver maóur getur gengið úr skugga um sjálfur, með þvl að bera nýja Mazda 323 saman við hliðstæða blla. Þetta er fyrsti bíllinn, sem tekst að ná öllum þessum markmiðum. Sættu þig ekki við neitt minna.

x

Helgarpósturinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.