Helgarpósturinn - 05.06.1981, Síða 6

Föstu
’OQl
hQlgarpósturinn
«u
f\p IMAIM AP
|/|\, iPlvlllYIMfi
JQNSSQN
Kjör forseta Skáksambands tslands hefur hin siðari ár verið litlu minna fréttaefni i
fjölmiðlum en kjör sjálfs forseta lýðveldisins. Forsetaskipti I sambandinu vöktu lík-
lega fyrst þjóðarathygli þegar Einar S. Einarsson tók við af Gunnari Gunnarssyni
skömmu eftir heimsmeistaraeinvigi Fischers og Spasskys. önnur sprengin varð á
siðasta ári, þegar Einar féll fyrir Ingimar Jónssyni i forsetakjöri.
Mikið f jaðrafok varð fyrir kosningarnar í Skáksambandinu, sem fóru fram um sið-
ustu helgi. Ingimar gaf kostá sér tii endurkjörs.og stuðningsmenn hans ásökuðu and-
stæðingana um að smala í taflfélögin fólki sem litiö hefur skipt sér af sllkum málum
til þessa. Pólitik komst I spilið, pólitiskum skoðunum Ingimars var hampað.
En hver er Ingimar Jónsson, forseti Skáksambands tslands? Helgarpósturinn revn-
ír aðgrafast fyrir um það INærmynd að þessu sinni.
Það sem mest virðist hafa farið fyrir
brjóstið á andstæðingum Ingimars i
„skáksambandsslagnum” er það, að
hann hefur löngum verið róttækur, og af
sumum kallaður kommúnisti.
„Andstaða min gegn Ingimar byggist
fyrst og fremst á þvl, að hann álitur, að
stjórnmál og Iþróttir séu samofin, og I
doktorsritgerö sinni um sögu iþrótta á ís-
landi segir hann, aö nauðsynlegt sé að
kommúnistar veiti Iþróttahreyfingunni
pólitiska forystu. I þessari sömu ritgerð
koma ennfremur fram slíkar skoðanir á
Iþróttasambandi tslands og mörgum af
mætustu forystumönnum I íþróttahreyf-
ingunni, að ég get ekki stutt dr. Ingimar.
Ég tel, að iþróttir og stjórnmál séu óskyld
mál og hlýt þvi að berjast innan skák-
hreyfingarinnar gegn áhrifum þeirra
manna, sem llta iþróttir pólitiskum aug-
um”, segir Haraldur Blöndal, mótfram-
bjóðandi Ingimars I forsetakosningunum
um daginn.
„Þetta er algjör fyrirsláttur”, segir
Þorsteinn Þorsteinsson varaforseti Skák-
sambandsins, en er sjálfur á öndverðum
meiði við Ingimar I stjórnmálum, er
flokksbundinn Sjálfstæöismaður. „Sjálfur,
hef ég skrifað pólitiska ritgerð I Háskól-
anum, og ég reikna með þvi, að ritgerð
Ingimars beri merki þess pólitlska andr
rúmslofts sem var á sinum tlma i Leipzig
og hefur haft mikil áhrif á unga menn. Ég
þekki ekki Ingimar sem boðbera þeirra
kenninga, sem er talað um i sambandi við
þessa ritgerö og pólitík hefur aldrei komið
upp á borö i Skáksambandinu”, segir
Þorsteinn Þorsteinsson.
„Ég vil dæma menn eftir verðleikum,
ekki pólitiskum stimpli, og Ingimar á ekki
skilið að vera dæmdur þannig þar fyrir
utan get ég ekki séð, að hann hafi blandað
pólitiskum skoðunum slnum I málefni
Skáksambandsins”, segir Friðrik Ólafs-
son stórmeistari og forseti Alþjóðskák-
sambandsins.
Hvað segir svo Ingimar sjálfur um
margnefnda doktorsritgerð sina og
stjórnmálaskoðanir sinar almennt?
„Þessi ritgerð fjallar um ákveðið tima-
bil i sögu islenskra Iþrótta og iþróttasam-
taka. Raunar hef ég ekki lesið hana siðan
ég skrifaöi hana og hún hefur aldrei verið
þýdd. En ég hef áhuga á að vinna meira
meö þetta efni og reikna með, að þarna sé
ýmislegt sem ekki stenst, m.a. vegna
þess, aðekki er til mikið af rituðum heim-
ildum um sögu Islands á þessu timabili og
þvisíður um sögu fþróttahrevfingarinnar.
Varðandi afstöðu mlna til stjórnmála og
iþrótta vil ég bara segja það, að ekki er
hægt að aögreina fþróttir og Hfið að ööru
leyti að minu mati.Við þurfum ekki annaö
en athuga ungmennafélagshreyfinguna.
Hún er ávöxtur þjóðfélagsbreytinga, og
stuölaði að þeim lika. Það má nota Iþrótt-
ir til góös og ills, og iþróttahreyfingin
tekur þá afstöðu I pólitiskum, sem henni
er til heilla. En flokkspólitlk er svo annar
handleggur.
Um stjórnmálaskoöanir minar get ég
bara sagt, aö ég er kominn
af fátæku fólki og mótaðist af þvi.
Ég hef siðan haldiö tryggö viö þaö og
er nú I Alþýöubandalaginu. En ég vil taka
fram, að ég er ekki lengur formaður I Al-
þýöubandalagsfélagi Kópavogs né Is-
lensku friöarhreyfingunni. Ég sagði af
mér hvorutveggja þegar ég var kjörinn
forseti Skáksambandsins”,
„Ég hef ekki þekkt Ingimar lengi, en
min reynsla af honum er sú, að hann sé
mjög mikið ljúfmenni, hægur og rólegur
og algjörlega laus við allt ofstæki. En hann
er að sama skapi fastur fyrir, hann er
maöur sem hefur ákveönar meiningar”,
segir Haukur Már Haraldsson, sem nú er
formaður Islensku friðarhreyfingarinnar
og flokksbróöir Ingimars.
Segja má, aö Ingimar sé bæöi upprunn-
inn I „skákumhverfi” og verkalýðsum-
hverfi.
Faðir hans var Jón heitinn Ingi-
marsson formaður Iðju á Akur-
eyri, móðir hans Gefn Geirdal frá
Grimsey. Jón var einn af bestu skák-
mönnum Akureyrar, varð m.a. Noröur-
landsmeistari 1961, raunar fjórum árum
eftir aö Ingimar vann þann titil. Gefn
tefldi lika, en faðir hennar stofnaði á sin-
um tima taflfélag i Grímsey.
Ingimar læröi þvl skáklistina af báðum
/,Það er mjög óheppilegt fyrir
frjáls félagasamtök að fá menn
sem flytja póiitík inn í hlutina"
foreldrum sinum og lét snemma að sér
kveða. 15 ára gamall varö hann efstur á
skákmóti Akureyrar ásamt Júliusi Boga-
syni, árið 1957 varð hann fjórði á Skák-
þingi íslands og varö skákmeistari Norð-
urlands sama ár. Næstu tvö árin var
Ingimar i öðru sæti á Skákþingi tslands, á
eftir Inga R. Jóhannssyni, um áramótin
’57-58’ varð hann þriðji á unglingamóti i
Osló, og 1958 tefldi hann fyrir Is-
lands hönd á fjórða borði á Olympiuskák-
mótinu I Mttnchen. Eftir það tók hann ekki
þátt i opinberri skákkeppni, nema hvaö
hann varð skákmeistari Kópavogs 1976.
Skák er ekki eina iþróttin sem Ingimar
hefur stundað um ævina. Hann fór
snemma að æfa frjálsar iþróttir og keppti
.fyrir Islands hönd á nokkrum mótum,
aðallega I millivegalengdahlaupum þar
sem hara naoi goðurn árangri.
„Ég var stutt á „toppnum” l iþróttuo
um aðeins þrjú ár. En ég fór i Iþrótta-
kennaraskólann að Laugarvatni og hélt
aö þvl búnu til Leipzig um áramótin
’58-’59 þar sem ég fór I fjögurra ára
Iþróttakennaranám. Þvl lauk ég með dip-
lóm prófi árið 1964, en þar eð kona min,
Agnes Löve, haföi þá ekki lokið námi i
pianóleik, kannaöi ég möguleika á því að
halda áfram og ljúka doktorsprófi. Ég
lauk siöan doktorsritgerðinni 1968 og
vörnin fór fram i mars það ár,” segir
Ingimar Jónsson.
Dr. Ingimar Jónsson raunar, þegar hér
er komið sögu. En þegar hann kom heim
frá námi fannst mörgum dálitið kyndugt
aö fyrirhitta mann meö doktorsgráðu I
iþróttum,. Af þessum sökum gekk hann
oft undir nafninu „doktor sport”.
„Já, ég vissi af þessu og skildi það l{ka
hvers vegna mönnum fannst þetta
skrýtið. Þegar ég kom til Leipzig varð ég
nefnilega sjálfur hissa á að sjá fullt af
doktorum i hópi kennara. Fólk á þvl ekki
að venjast hér, að venjulegur iþróttakenn
ari með niu mánaða nám að baki fari til
útlanda og komi aftur doktor”, segir dr.
Ingimar. Raunar er hann ekkí doktor i
iþróttum, heldur uppeldisfræðum, i
tengslum við iþróttir þó.
Eftir heimkomuna tók hann að sér
þjálfun hjá ýmsum Iþróttafélögum, aðal-
lega I frjálsum iþróttum. En hann þjálfaði
lika meistaraflokk FH I handbolta um
tima.
„Það var virkilega gott að vinna með
honum, hann var áhugasamur, vann mjög
markvisst og var góður félagi”, segir
Geir Hallsteinsson, sem þá lék i liðinu.
Að sögn Geirs var Ingimar fyrsti
þjálfarinn sem kom með skipulagða þjálf-
un fyrir allt árið jafnframt var hann fyrsti
þjálfari FH sem þáði laun fyrir starf sitt.
„Okkur fannst þaö sjálfsagt, og þetta
voru lika smáaurar sem hann fékk i laun.
Seinna hef ég kynnst Ingimar I gegnum
starf mitt sem iþróttakennari og ég hef
engu kynnst i fari hans sem ég gæti sett
útá. En vissulega er maðurinn metnaðar-
gjarn, hann vill ekki vinna mikið við verk-
legu hlið Iþróttanna eins og sést á þvi, að
nú situr hann inn i ráðuneyti”, segir Geir
Hallsteinsson.
A þessum sömu árum réðst Ingimar
sem kennari að Kennaraháskóla Islands
þar sem hann kenndi aðallega lifefna-
fræöi og heilsufræði auk þess ýmislegt
sem iþróttum viðkemur. Að sögn sam-
kennara hans við skólann var hann vel
látinn bæði af nemendum og kennurum,
og talinn góður kennari.
„Ingimar notaði mjög skipulegar
kennsluaðferðir, og ég tel, að margir
kennarar mættu taka hann sér til fyrir-
myndar i þvi efni”, segir Ingvar Sigur-
geirsson, fyrrverandi nemandi Ingimars
og núverandi samstarfsmaður hans hjá
Skólarannsóknadeild, þar sem hann er
námsstjóri I iþróttum.
Kennslugreinar Ingimars voru smám
saman lagöar niöur með breyttum
kennsluháttum i Kennaraháskólanum, en
þaðan lá leiðin inn á Skólarannsóknadeild
þar sem hann hefur þaö verkefni aö
endurskipuleggja námsefni i iþróttum
grunnskólanna. Og þar eru þeir sammála
Ingvari Sigurgeirssyni, sem viö spurðum
álits á persónu Ingimars Jónssonar. Þeir
telja hann ljúfan mann i umgengni, og
álita að hann sinni starfi sinu ákaflega
vel.
En þegar kemur aö málefnum Skák-
sambands Islands er annaö uppi á ten-
ingnum. Þá skiptast menn nokkurnveginn
i tvö horn. Andstæðingar hans tala um að
hann sé dulur og á honum sjáist
aldrei geðbrigði, hann sé ævinlega steypt-
ur i mót, þannig að maður viti aldrei hvað
hann hugsi, og hann komi sjaldnast til
dyranna eins og hann sé klæddur.
Mótframbjóðandi hans I forsetakjörinu
gengur þó ekki svo langt, segir aðeins að
hann þekki ekki Ingimar mikið persónu-
lega, en sér finnist hann ekki óaðlaöandi
maður. „En hann er slyngur i samskipt-
um sinum við fólk. Hann er áhugamaöur
um skák og það má margt ágætt segja um
forsetatið hans hjá Skáksambandi
tslands, — það sem af er”, segir Haraldur
Blöndal.
„Ég vil ekkert um manninn segja, þótt
ég hafi minar skoðanir á honum. En þær
koma ekki öðrum við. Hann hefur sjálf-
sagt sinar ágætu hliðar, og hann er bæri-
legur skákmaður”, er það eina sem Einar
S. Einarsson vill láta hafa eftir sér um
þennan mann, sem felldi hann I forseta-
kjörinu fyrir ári.
Þorsteinn Þorsteinsson varaforseti
Skáksambandsins hefur hinsvegar ekkert
nema gott um manninn að segja.
„Hann er ákaflega þægilegur að vinna
meö, hreinskilinn og heiöarlegur. Mér er
þetta efst i huga þegar ég á aö vega og
meta þaö sem kom upp með deilurnar viö
Einar S. Einarsson á sinum tlma. Þessar
deilur eru orðnar of persónulegar siðustu
árin, og ég vil taka það fram, að ég kann
lika vel við Einar, og eftir að Ingimar tók
við hefur engin stefnubreyting orðiö hjá
Skáksambandinu. Einar gerði marga
góöa hluti. En hinsvegar er andrúmsloftið
i stjórninni nú þannig, að menn eru
samhentari en áður,” segir Þorsteinn
Þorsteinsson.
Jóhann Þórir Jónsson ritstjóri timarits-
ins Skákar segir lika, að kynni hans af
Ingimar séu i einu orði sagt ágæt.
„Astæöan fyrir þessum deilum er allt
önnur saga. Það hefur löngum verið
valdastreita I Skáksambandinu af
óskiljanlegum ástæðum.
Skýringin kann þó að liggja að ein-
hverju leyti I þvi, að skákmenn ala sig upp
i sjálfstæðu hugarfari þegar þeir tefla.
Þess vegna eru þeir dómharöir, það má
segja, að þeir séu alltaf á taflborðinu.
Þetta á að minnstakosti við um talsvert
stóran hóp manna’.., segir Jóhann Þórir
Jónsson.
Jón L. Arnason skákmaður tekur undir
þetta og telur Ingimar og stjórn hans I
Skáksambandinu hafa unnið v.el.
„Ég veit, aö bæði Ingimar og Einar
vilja skákhreyfingunni vel, þetta eru
báðir duglegir menn”, segir Jón, en það
er einmitt sammerkt með þeim skák-
mönnum, sem við höfðum tal af, og eru
ekki opinberlega andstæðingar Ingimars,
að þeir telja báða hafa unnið gott starf I
þágu islenskrar skáklistar. En mörgum
þeirra ber saman um, aö Ingimar sé þó
lagnari við að eiga viö fólk en Einari. Og
jafnaldri Ingimars, Ingimar Eydal á
„Hann er ákaflega þægilegur að
vinna með, hreinskilinn og heið-
arlegur".
Akureyri, orðar það svo, aö af kynnum
sinum við hann á sinum tima fyrir norðan
og á Laugarvatni áliti hann að reynt hafi
verið að grafa undan honum á öðrum
forsendum en þeim, að hann ráöi ekki við
Skáksambandiö. „Hann er vinsæll og vel
látinn á Akureyri,” segir Ingimar Eydal.
Friörik Ólafsson forseti FIDE segist
vera á þeirri skoðun, að Ingimar sé ötull
og virkur forseti, og það eigi tvlmælalaust
að gefa honum kost á þvi áfram að sýna
ágæti sitt.
„Hann hefur þann kost að vera virkur
skákmaður, og hann var á sinum tima i
hópi bestu skákmanna okkar. Sem sllkur
er hann i góðri aðstöðu til að skilja afstööu
skákmanna og vinna að málefnum
þeirra”, segir Friörik Ólafsson.
Hvað segir svo Ingimar Jónsson sjálf-
ur? Hvers vegna stendur þessi styrr um
hann?
„Ég held að þetta megi rekja til ársins
1979, þegar Högni Torfason féll fyrir mér
úr aðalstjórn Skáksambandsins, en slapp
inn sem fjórði varamaður. Þá var ég val-
inn varaforseti, og árið 1980 féll Einar S.
Einarsson fyrir mér I forsetakjöri. Þetta
held ég að þeir hafi aldrei getað fyrirgefið
mér”.
— Eftir allar lýsingar á þér sem ég hef
fengið frá öðrum, getur þú lýst þér
sjálfum?
„Þaö er erfitt. En mér finnst ég hafa
verið bjartsýnismaður og baráttutýpa.
Ég gefst allavega ekki upp”.
— Framagjarn, eöa metorðagjrn?
„Sjálfsagt er ég framagjarn á normal
stigi. Ég kenndi við Kennáraháskólann og
er kominn hingað inn i ráðuneytiö vegna
þess aö ég llt á mig sem fræöimann I
iþróttum og vil starfa sem sllkur. Ég vil
koma þekkingu minni á framfæri”, segir
doktor Ingimar Jónsson, forseti Skák-
sambands Islands.
-eftir Þorgrim Gestsson
.mynd: Valdis Óskarsdóttir