Helgarpósturinn - 05.06.1981, Side 22

22
Föstudagur 5. júní 1981
JiQlgarpósturinn
mirvos&r) JJ.141. j iJ j
Magniis E iriksson — um 60 lög

Landsliðið” i poppi
um með stef i huganum i dálitinn
tima, og þar fær það að mótast
aðeins. Svo er afgangurinn vinna.
Ég þarf að set jast niður og forma
stefið til, gera úr þvi lag.
Ég er mun lengur að gera text-
ana, oftast nær að minnsta kosti.
Reyndar getur það tekið niður i
einn dag, en yfirleitter ég lengur,
jafnvel uppi ár. Ég sest ekki niður
og sem lög eftir pöntunum —
annað hvort á ég það til eöa
ekki”.
sem frá mér. bað sönglar sifellt i
hausnum á manni. En hve miklu
maður nær, annað hvort inná
segulband eða hve mikið maður
man, það er annað mál. Og hvað
mikiö af þessu er skemmtilegt —
það er annað mál. Oft kemur fyrir
að mér finnst það skemmtilegast
sem öðrum finnst hræðilegt.
Það er misjafnt hversu lengi ég
er að koma þessum lagbútum i
samstæða heild. Ég held aö ég
geti sagt að þau lög sem mér
Listin að semja
„Landsliðið I poppi”, kallaöi
Ragnhiidur Gisladóttir þá I við-
tali við Helgarpóstinn fyrir
nokkrum mánuðum. Hvort sem
það er rétt nafngift eða ekki, er
ljóst að nokkrir menn hafa öðrum
fremur mótað islenska dægurtón-
list siðasta áratuginn með laga-
smlðum sínum.
Hvernig þetta „landslið" er
skipað liggur náttúrulega ekki á
Ijósu, en Ragnhildur nefndi fimm
menn: Gunnar Þórðarson, Jó-
hann G. Jóhannsson, Magnús
Eiriksson, Jóhann Helgason og
Magnús Kjartansson. Endalaust
má deila um hvort þennan hóp
mcgi ekki bæta eða breyta, og
vissulcga hafa til dæmis Gylfi
Ægisson, Egill Óiafsson, Magnús
Sigmundsson og Bubbi Morthens
nú siðast og flciri og fleiri sett
sinn svip á dægurtónlistina.
Engar opinberar tölur liggja
frammi yfir þau lög sem þessir
menn hafa samiö og leikin hafa
verið á hljómplötur. Sjálfir hafa
þeir enga hugmynd um töluna.
Nyjustu tölur frá Stef, það er
fjöldi laga þessara manna sem
leikin hafa verið í Utvarpi eða
sjónvarpi, benda til þess að i
sameiningu hafi þeir fimm fyrst
töldu i sameiningu samið um 500
lög á hljómplötum.
Gunnar Þórðarson á eflaust
metið, og hann er einnig án efa
sá tslendingur sem á eftirsig flest
lög á hljómplötum. Tölur frá 1979,
þær nyjustusem til eru, segja að
hann hafi 162 titla undir sinu
nafni. Svo koma Jóhannarnir
tveir með um hundrað lög hvor,
og Magnúsarnir með i kringum 60
lög hvor.
Til að forvitnast aðeins um við-
horf dægurlagahöfunda á íslandi i
dag og starfsaðferðir, ræddi
Helgarpósturinn við þrjá þeirra
— MagnUs Kjartans og MagnUs
Eiriks og Jóhann Helgason. Rætt
var við þá sitt i hvoru lagi, en
svörin voru ótrúlega lik. Sem
kannski er ekki svo undarlegt,
þegar haft er I huga að þessir
menn eru allir af sömu kynslóð,
hafa alist upp i sama umhverfi,
eiga að baki hliðstæðan starfs-
feril, og hafa i gegnum tiöina
unnið meira og minna saman.
Þær eru fáar islensku hljómplöt-
urnar sem Ut komu á siðasta ára-
tug, þar sem einhver þessara
kappa kom ekki við sögu á ein-
hvern hátt.
Spurningunni um hvaða aðferð
þeir notuðu viö „framleiösluna”
svöruðu þeir svona:
MagnUs Eiriksson: „Min aö-
ferð er mjög venjuleg. Ég labba
Jóhann Helgason: „Það er
erfitt að iysa þvi hvernig þetta
verður til. Eiginlega skapar
maður þetta bara úr loftinu. Ég
hef kannski haft lagllnu i hausn-
um um nokkurt skeið þegar ég
sest niður og leik hana.
Jú, ég hef reynt aö semja eftir
pöntunum, sérstaklega núna i
seinni tið. Það kallar á örlitiö
markvissari vinnubrögð en þegar
samið er af hreinni þörf.”
Magnds Kjartansson: „Ég er
alltaf að semja lög. Meira og
mipna allan daginn. En það er
langt frá þvi að það fari allt á
plötur, þvert á móti þá sendi ég
bara litinn hluta af þvi sem ég
þykir hvað vænst um af þvi sem
ég hef samiö hafi komið i heilu
lagi, og á stuttum tima. Oftast
sem ég við texta, en einstaka
sinnum hefur það verið öfugt —
að ég hef látið gera texta viö lag-
linuna. Sjálfur er ég ekki texta-
höfundur.
Ég sem ekki eftir pöntunum. Þó
getur verið að sé ég spurður um
hvort ég eigi eitthvað gott, þá geti
ég sest niður og samið lagstúf.
Þaö fer bara eftir þvi hvernig ég
er stemmdur hverju sinni.
Reyndar hef ég núna uppá sið-
kastið gert töluvert af sjónvarps-
augiysingum, og það er náttúru-
lega pilra iðngrein. Þau lög eru
eftir Guðjón
yfirleitt pöntuð, og gefið upp
hvernig stemmingu þau eiga að
lýsa, og svo framvegis. Ég legg
ekki hjartað i þá framleiðslu og
stefin eru meira og minna stolin,
stæld og samsett. Svo einfalt er
nú það.”
Jóhann Helgason sagðist litla
reynslu hafa af þvi að semja fyrir
aðra en sjálfan sig, en MagnUs-
arnir tveir höföu á þvi talsvert
ólikar skoðanir. MagnUs
Kjartansson sagðist ekki hafa
miklaráhyggjuraflögum sinum i
höndum annarra. „Ég skipti mér
ekkertaf þvi. Mér finnst það bara
gaman ef einhver vill spila lögin
min. Ég tek þetta ekki nema
mátulega alvarlega, lit reyndar á
þetta allt sem fremur saklausan
leik. Það sem maður tekur nærri
sér er að verða fyrir neikvæðri
gagnrýni og órikstuddri, saman-
ber þegar sagt var i Helgarpóst-
inum fyrir nokkru aö ég hefði
nánast stolið lagi frá MagnUsi
Eirikssyni. Ég notaði þá gamalt
og alþekkt form i dægurlögum,
sem t.d. Platters og Fats Domino
notuðu mikið og Magnús notaöi i
laginu „Reyndu aftur”. En það er
útiírdúr”.
Ofugt við Magnús Kjartansson,
þá er nafni hans Eirikssyni all-
verulega annt um lögin sin eftir
að hann sendir þau frá sér. „Ég
er nú þannig gerður að ég vil helst
fá að halda að einhverju leyti i
Arngrimsson
spottana við útsetningar á lögum
minum. Oftast er ég aö einhverju
leyti óánæ^ur með Utkomuna,
enda kannski eins gott. En ég vil
ekki nefna nein dæmi um lög sem
ég hef verið mjög óhress með. Ég
legg tal.svert mikið uppúr þvi að
textarnir hæfi lögunum og ég get
orðið hundfúll, þegar fólk biður
ekki eftir endanlegum textum frá
mér, heldur syngur inn uppköst
að textum. Það hefur komið
fyrir.”
Allir voru viðmælendur Helgar-
póstsins sammála um að lögin
kæmu misfljótt, en jafnframt að
þau betri kæmu kannski á meiri
hraða en þau sem minni vinsældir
öðlast. „Yfirleitt kemur þetta án
þess að maður þurfi nokkuð að
liggja yfir þvi”, sagði Jóhann
Helgason.
MagnUs Eiriksson, sagði að
sem dæmium lag sem hann hefði
verið fljótur að semja gæti hann
nefnt hið fræga „Ég er á leið-
inni”. „Það tók mig um tiu
minUtur að semja það. Ég var
eldfljótur. Enég er ekki á þvi að
til sé formUla sem tryggi vinsæl
lög. Ég hef svolitið verið að leika
mér að slikri vinsældarformúlu,
en það hefur ekki gengiö upp.”
MagnUs Kjartansson sagði hér
áðan að stöðugt sönglaði i hausn-
um á honum. Eiginlega er ekki
við öðru að bUast hjá manni sem
árum saman hefur fengist við
tónlist og spilamennsku. Magnús
Eiriksson hefur eflaust mátt una
við það sama. , en hann sagði að
nú i seinni tíð væri langtum létt-
ara fyrir hann að semja. „Ég var
imörgári danshljómsveitum, og
það háði mér verulega i laga-
smiðinni. Ég vildi festast i þvi
sem hljómsveitin var að gera á
hverjum tima. Ég samdi beint út-
frá þvi sem við vorum að spila.
En siðan ég hætti að spila svona
mikið, þá hef ég losnað undan
áhrifum frá einstaka tiskustefn-
um og gengur miklu betur við
þetta”.
Dægurlagasmíð á tslandi er
ekki arðbær atvinnugrein, jafnvel
ekki fyrir þa fremstu. Að sögn Jó-
hanns hefur ekki tiðkast að selja
lögin til flytjenda — þau eru oftast
greiði við kunningja. Og jafnvel
þó um ókunnugt fólk sé að ræða,
þá eru Stef-gjöldin einu tekjurnar
sem höfundar laganna £á. Það eru
aðeins allra vinsælustu löginsem
ná þvi að skapa peninga sem ein-
hverju máli skipta — en um leið
má segja að þegar lögin eru
kannski orðin 170 talsins að þá
muni um minna.
!ll-i U r fTp