Helgarpósturinn - 05.03.1982, Qupperneq 21

21
Föstudagur 5. mars 1982
Tímarit Máls og menningar kynnir
Suður-Ameríku:
„Framsækið og róttækt
en óbundið flokkum”
Fjórða tölublað ársins 1981 af
Timariti Máis og menningar kom
út fyrir skömmu. Ritið er mikið
að vöxtum og er að þessu sinni
helgað bókmenntum og menningu
Suður-Ameriku. Umsjónarmaður
við gerð þessa tölublaðs var Guö-
bergur Bergsson rithöfundur, en
hann hefur verið manna ötulastur
við að kynna okkur bókmenntir
þessa heimshluta.
Ritstjóri Timarits Máls og
menningar er Þorleifur Hauks-
son. Helgarpósturinn náöi tali af
honum á dögunum og spurði hann
fyrst hvenær ritið hafi fyrst
komið út.
„Þaö var fyrst gefið út i núver-
andi formi árið 1940, en áður var
það gefið út i smá heftum”, sagði
Þorleifur.
Fyrsti ritstjóri timaritsins var
Kristinn E. Andrésson og var það
i tengslum við Mál og menningu,
þegar fyrirtækiö var stofnað.
Markmið þess var að vera tengi-
liður milli félagsmanna, félags-
stjórnar og höfundanna, sem
stóðu að Máli og menningu, auk
þess, sem það átti aö vera alhliða
bókmennta- og menningartima-
rit.
Timaritinu er dreift til allra,
félagsmanna Máls og menningar,
sem eru um þrjú þúsund og fimm
hundruð, og er það mestur hluti
upplagsins. Þó er hægt að kaupa
einstök heftir i tveim bókabúðum
i bænum.
— Hver er og hefur verið stefna
timaritsins?
„Þetta hefur alla tið verið al-
hliða bókmennta- og menn-
ingartimarit. Það hei'ur viljað
vera framsækið og róttækt, en al-
gjörlega óbundið flokkspólitiskt.
Markmiðið hefur alltaf veriö það
sama, en breytist náttúrlega með
mismunandi mönnum, sem að þvi
standa, og áhugamálum þeirra.
En i heild hefur sömu stefnu verið
fylgt alla tið.”
Aðspurður sagði Þorleifur, að
breytingar á blaðinu væru i bi-
gerö. Silja Aðalsteinsdóttir hefði
verið ráðin ritstjóri meö honum
og væri stefnt að þvi að fjölga
heftunum upp i allt aö sex á ári,
en þaö væri þó ekki alveg frá
gengið. Jafnframt þvi ætti. að
reyna að gera ritið enn fjöl-
breyttara.
— Nú var siðasta hefti tema-
blað; er meiningin að þau verði
fleiri?
„Nei, ekki hreinræktuð tema-
blöð. Þau hafa verið tvö, barna-
bókmenntahefti fyrir tveim-þrem
árum og svo þetta, en það er
algjör undantekning. Yfirleitt
látum við temað aldrei- taka
meira en i allra mesta lagi þriðj-
ung af hverju hefti.”
— Hvað viltu segja um áhrif
timaritsins; heldurðu aö það hafi
haft einhver afgerandi áhrif i
menningarumræðunni i landinu?
„Það hefur vafalaust haft mjög
mikil áhrif, en það er erfitt að
meta það hverju sinni, a.m.k. upp
á siðkastið, vegna þess, að opin-
ber viðbrögð'eru svo litil. Það er
litið getið um hvert hefti i blöðum
maður veit ekki hvað kemst til
skila, og hvað ekki, og hverjir eru
lesendur. En það hefur haldið
velli og er stöðugt að auka viö sig
áskrifendum, þannig að maður
vonast til, að eitthvað komist til
skila. Ef við fjölgum heftunum
verður markmiðið aö gera það að
virkari menningarpólitiskum
umræðuvettvangi.”
— Heldurðu, að það sé ekki
mjög þröngur hópur, sem les
timaritið?
„Þaö held ég ekki. Eftir þvi
sem maður hefur getað séð, er
félagsmannahópur Máls og
menningar mjög breiður. Ég
held, að það sé nokkuð góður
þverskurður af umhverfi okkar”,
sagði Þorleifur Hauksson.
óskammfeilinn gálgahúmor til
aö sýna tilfinningakulda og
sambandsleysi persónanna.
Vandvirkni og samræmi
Það fyrsta sem maður rekur
augun i þegar sýningin hefst er
óvanalega falleg sviðsmynd og
ekki urðu þær verri sem á eftir
komu. Það eru mörg atriði i
þessu leikriti og þarf oft að
skipta um svið. Þessar skipting-
ar gengu mjög greiðlega fyrir
sig og var hver sviösmyndin
annarri fallegri. Eins voru bún-
ingarnir mjög góðir og lýstu vel
hvorttveggja i senn persónu-
leika einstaklinganna og timan-
um sem leikritið gerist á. Ljósa-
notkun i sýningunni vann mjög
vel með sviðsmyndinni og
magnaði hana upp eða dró úr
allt eftir þvi sem við átti.
Leikstjóra þessarar sýningar,
Hauki Gunnarssyni, hefur tekist
ákaflega vel að ná fram heildar-
svip og samræmi i sýninguna.
Atriðin koma jafnt og þétt með
fastri og stigmagnaðri hrynj-
andi svo að hvergi hleypur
snurða á. Einnig hefur Hauki
tekist að fá leikarana til þess að
vinna einstaklega vel saman,
auk þess sem hann virðist ná þvi
besta út úr hverjum og einum.
Þaö verður að segja hverja sögu
eins og hún er; i þessari sýningu
leikur hver öðrum betur.
Mig langar fyrst að minnast á
nokkur smáhlutverk sem eru
frábærlega af hendi leyst. Valur
Gislason leikur ofursta, séntil-
mann af gamla skólanum, með
slikum ágætum að unun er á að
horfa. Það trúir þvi enginn
maður að þarna sé áttræður
leikari á ferðinni. Leiki Valur
eins og engill þá væri nær að
segja að Guöbjörg Þorbjarnar.
dóttir leiki eins og púki, því i
hlutverki ömmunnar geislar af
henni nornarlegum djöfulskap.
Baldvin Halldórsson fer á ein-
stökum kostum i hlutverki
Amerikana sem er þarna i
heimsókn og ÞórhallurSigurðs-
son bregöur upp bráðskemmti-
legri mynd af yfirstéttarmanni.
Einnig má minna á nosturslega
smámynd Brietar Héöinsdóttur
svo og þær Herdisi Þorvalds-
dóttur og Guðrúnu Stephensen i
hlutverkum frænknanna.
Hjalti Rögnvaldsson leikur
spjátrunginn Albert. Skapar
hann mjög eftirminnilega mynd
af mannleysi hans og aumk-
kunarverðri sjálfselsku. Hjalti
sannar hér enn að hann er nú
þegar i hópi okkar fremstu leik-
ara.
Tinna Gunnlaugsdóttir leikur
Mariönnu af sannfæringu og
nærgætni, en hana skortir þó að-
eins á aö ná utan um persónuna
i dramatiskustu atriðunum.
Rúrik Haraldsson og Helga
Bachmann skila mjög vel hlut-
verkum föðurins og ekkjunnar.
Björn Karlsson leikur slátrar-
ann og unnustann Öskar og
bregður sér þar i eftirminnilegt
gervi hins sjálfumglaða grobb-
galtar. Þannig mætti áfram
telja, en ég læt hér staðar numið
i þessari upptalningu og itreka
þaö sem áður sagði, leikurinn er
i heild jafn og mjög góður bæöi i
stórum og smáum hlutverkum.
Söngtextar Böðvars Guö-
mundssonar voru ákaflega hag-
lega geröir og þó ég hafi ekki
forsendur til að meta þýöingu
Þorsteins Þorsteinssonar þá
hljómaði hún vel á sviðinu,
fyndin og fjölbreytt.
Sýningin er tæpir þrir timar
að lengd og þó það segi kannski
ekki margt um sýninguna, má
vel geta þess að það var langt
þvi frá að maður væri farinn aö
biða eftir að tjaldið féili þegar
leiknum lauk.
G.Ast.
j Sígaunabaróninn
125. sýn. föstudag 5.3.
jkl. 20 uppselt,
126. sýn. sunnudag 7.3.
Ikl. 20 uppselt.
1 Aðgöngumiðasalan er
jopin daglega frá kl. 16
jtil 20. Simi 11475.
lósóttar pantanir
verða seldar daginn
fyrir sýningardag.
Athugið að áhorfenda-
sal veröur lokað um
l leið og sýning hefst.

4M
Sprenghlægileg og
fjörug ný Panavis- |
ion-litmynd með
tveimur frábærum
nýjum skopleikurum;
Richard NG og Ricky
Hui.
Leikstjóri: John Woo.
Islenskur texti
Sýnd kl. 3, 5, 7, 9 og 11
Með dauðann á
hælunum
Hörkuspennandi
| Panavision litmynd
| um æsilegan eltinga-
j leik með Charles
| Bronson, Rod Steiger.
Bönnuð innan 16 ára.
islenskur texti.
ISýnd kl. 3.05, 5.05, 7.05,
I 9.05 og 11.05
Eyja Dr. Moreau
Sérstæð og spennandi
litmynd um dularfull-
an visindamann með
Burt Lancaster, Mich-
ael York.
Bönnuð innan 16 ára.
islenskur texti.
Sýnd kl. 3.10, 5.10, 7.10,
9.10 og 11.10.
Hnefaleikarinn
'BODY""'
Spennandi og við-
buröahröð ný banda-
risk hnefaleikamynd i
litum, með Leon Isaac
Kennedy, Jayne
Kennedy og hinum
eina sanna meistara
Muhammad Ali.
islenskur texti.
j Sýndkl. 3.15, 5.15, 7.15,
j 9.15 og 11.15
Hækkað verð.
2-21-40
Föstudag:
Heitt kúlutyggjó
Sýnd kl. 5, 7 og 9
Laugardagur:
Heitt kúlutyggjó
Sýnd kl. 5, 7 og 9
Sunnudagur:
Jón Oddur og
Jón Bjarni
Sýnd kl. 3 og 7
Siöustu sýningar
Reykjavik
Heitt kúlutyggjó
Sýnd kl. 5 og 9.
Mánudagsmyndin:
Önnur syngur
hin ekki
Skemmtileg frönsk
kvikmynd um örlög
tveggja kvenna.
Aöalhlutverk: Valerie
Mairesse og Therese
Liotard.
Leikstjóri: Agnes
Varda.
Sýnd kl. 5 og 9
Alambrista
Amerisk mynd um
ólöglega innflytjendur
frá Mexicó.
Sýnd kl. 7.
þJÓDLKIKHÚSID
Hús skáldsins
i kvöld kl. 20
|Gosi
laugardag kl. 14
sunnudag kl. 14
' Amadeus
laugardag kl. 20 upp-
selt
| miðvikudag kl. 20
Sögur úr Vínar-
skógi
[ 5. sýn. sunnudag kl. 20
Litla sviðið:
Kisuleikur
I miðvikudag kl. 20.30
Miðasala 13.15 - 20.
[ Simi 1-1200
2S* 1-89-36
Wholy Moses
S 1-1 5-44
A elleftu stundu
PaulY Jacqueliné\ William
Newman Y Bisset \ HoMen
Sprenghlægileg ný
amerisk gamanmynd
i litúm með hinum
óviðjafnanlega
Dudley Moore i aöal-
hlutverki.
Leikstjóri: Gary Wies
Aðalhlutverk: Dudley
Moore, Laraine New-
man, James Coco og
Paul Sand.
Sýnd kl. 5, 7, 9 og 11
Bragðarefirnir
Sýnd kl. 3 laugard. og
sunnud.
tslenskur texti.
Hörkuspennandi ný
bandarisk ævintýra-
mynd gerö af sama
framleiöanda og geröi
Poseidonslysiö og The |
Towering Inferno
(Vitisloga), Irwin All-
en. Meö aðalhlutverk-
in fara Paul Newman, I
Jacqucline Bisset og [
WiIIiam Holden.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Bönnuð börnum innan
12 ára.
SUNNUDAGUR:
Stjörnustrið II
Allir vita að myndin
„Stjörnustrið” var og
er mest sótta kvik-
; mynd sögunnar, en nú
segja gagnrýnendur
að Gagnárás keisara-
dæmisins, eða
Stjörnustriö II sé bæöi
I betri og skemmtilegri.
Auk þess er myndir.
sýnd i 4 rása Dolby
Stereo meö JBL hátöi-
urum.
Aðalhlutverk: Mark
Hammel, Carrie
Fisher og Harrison
Ford.
Ein af furöuverum
þeim sem koma fram i
myndinni er hinn al-
vitri Yoda, en maður-
inn að baki honum er
enginn annar en
Frank Oz, einn af höf-
undum Prúöuleikar-
anna, t.d. Svinku.
,Sýnd ki. 2.30
Hækkað verð.
Siðustu sýningar.
<3hO
i.KIKFKIAG
KFYKIAVÍKUR
Salka Valka
þriöjudag kl. 20.30
Rommí
föstudag kl. 20.30
miðvikudag kl. 20.30
örfáar sýningar eftir
JÓÍ
laugardag uppselt
[Ofvitinn
| sunnudag kl. 20.30
næst siöasta sinn.
Miðasalan i Iðnó kl. 14
- 20.30
i Revian
Skornir
skammtar
[ Miönætursýning i
I Austurbæjarbiói laug-
I ardag kl. 23.30. Fáar
I sýningar eftir.
Miðasala i Austurbæj-
arbiói kl. 16 - 23.30.
Simi 11384