Helgarpósturinn - 22.04.1983, Blaðsíða 18

18
Föstudagur 22. arpíl 1983 -'n,
'sturinri
Af vettvangi
dómsmálanna
Höfum nú það sem
sannara reynist, en ekki það
sem ég blaðra út úr mér af fá-
fræði og bjánaskap, nefni-
lega í þessu tilfelli um inn-
heimtu sjónvarpsleyfis-
gjalda, en um þau fór ég ein-
hverjum ógætilegum orðum
fyrir ekki margt löngu, akk-
úrat hér á þessum virðulega
vettvangi. Það er að vísu rétt,
að ríkisútvarpið hér hefur
ekki innheimtudeild, því að
Póstur og sími annast inn-
heimtu gjaldanna, svo og
það að sjónvarpstæki eru
ekki skráð. En það er safnað
afritum af sjónvarpsleyfum,
og fólki er send áminning
þegar það fer að nálgast að
þau renni út. Þá áminningu
er svo í rólegheitunum hægt
að hafa að engu — hún er
ekki rukkun — og láta leyfin
renna út, en eftir það má
bara ekki láta sannast á sig
að maður eigi og noti sjón-
varp. Upplýsingar um þetta
allt saman eru á snepli sem
ég sníkti niðri á pósthúsi
núna í vikunni. Þar segir
m.a.:
Yður ber skylda til að
leyfa, á hverjum sanngjörn-
um tíma sem þess er krafist,
að starfsmenn Póststjórnar-
innar eða Simastofnunar-
innar kanni sjónvarpsleyfi
yðar og sjónvarpsbúnað, en
ekki verðið þér skyldaðir til
að veita þeim aðgang að
heimili yðar.
etta er víst svo að skilja,
að þessir eftirlitsmenn geti
heimtað að maður beri sjón-
varpið til þeirra út á gang-
stétt og sýni þeim þar sjón-
varpsleyfið, en mér er ekki
alveg ljóst hvernig þeir eiga
að snúa sér, þegar maður
kemur til þeirra tómhentur
út á gangstétt.umsnýr vösum
sínum og segist ekkert sjón-
varp eiga annað en vasaklút-
inn sinn. Þeir vita auðvitað
betur, búnir að miða mann
út með einhverjum elektrón-
ískum bellibrögðum, en
hvernig eiga þeir að sanna
sökina?
Þetta minnir mig á sögu,
en hún kallar aftur á ýmsa
útúrdúra.
að er merkilegt við út-
varpið hérna, BBC-hljóð-
varp, hve margir þættirnir
þar eiga sér auðþekktar hlið-
stæður í íslenska útvarpinu
sem greinilega hefur margt
af enskinum iært, og svo veit
maður kannski ekki hvað
heimamenn hafa lært af Páli
Heiðari meðan hann bjó
hérna. Samt er svona ein-
staka fyrirbæri í útvarpinu
heima sem alls ekki þekkist
hér, eins og Dagurinnogveg-
urinn, eða jólakveðjulestur-
inn (sem nýja, fjórða sjón-
varpsrásin er samt búin að á-
kveða að taka upp núna um
jólin og selur 20 sekúndur á
100 pund). Og þátturinn Á
vettvangi dómsmálanna (eða
Hæstaréttarmál eða hvað
fólk getur sérviskast við að
skíra hann upp) er hér ekki í
útvarpinu, heldur í Times á
laugardögum. í gær var
Times t.d. að rekja lög-
bannsmál Savoy-hótelsins
gegn sjónvarpinu, og var
staðfest lögbann við því að
sjónvarpið sýndi mynd sem
tekin var án leyfis og á iaun
af þeim sögulega viðburði að
löggildingarstofan hankaði
Savoy 'fyrir að svindla á
sjússmælunum, og var sjón-
varpið í samsæri við lög-
gildingarstofuna um að festa
svindlið á filmu.
Nú væri freistandi að fara
út í frekari útúrdúra um það,
hvað ríkisútvarpið hérna er
ósvífið við alls kyns skálka
og skelma sem svindla á
fólki, að taka við kvörtun-
um, láta rannsóknarblaða-
mennina sína rannsóknar-
blaðamennskast í málum
þeirra, elta þá og yfirheyra,
hríðast í yfirvöldunum um
hvort ekki eigi að taka þá og
kæra, og útvarpa öllu sam-
an. En ég ætla að sitja á mér
um svoleiðis sögur; snúa
heldur aftur að umræðuefn-
inu, nefnilega því hvað heim-
ilishelgin er hér mikils metin
og ekki talið viðeigandi að
rjúfa hana með húsleitar-
heimildum eða sliku vegna
minni háttar afbrota. Mann,
sem grunaður er um ölvun
við akstur, má t.d. þvinga til
að gefa blóðprufu, en það
má ekki sækja hann til þess
inn á heimili nema húsráð-
andi Ieyfi; til þess skörtir sér-
staka heimild í lögunum um
ölvun við akstur, og hafa
menn nokkrum sinnum ver-
ið sýknaðir vegna ólöglega
fenginna sönnunargagna,
þegar löggan hefur ekki haft
á hreinu leyfi húsráðanda
þar sem ökubyttan var gripin
til sýnistöku.
XJm slíkt mál var fjallað í
Times fyrir nokkrum vikum.
Maður ók heim a.f pöbb, ó-
umdeilanlega kengfullur.
Var veitt eftirför, en komst
heim til mömmu sinnar, þar
sem hann bjó, og slagaði inn
áður en lögreglan kæmi
vörnum við. Löggan beið í
korter, hringdi svo bjöllunni.
Sá fulli var nógu fullur til að
koma sjálfur til dyra. Lögg-
an segir ekkert. Sá fulli nógu
fullur til að halla sér út til að
heyra það sem ekkert var.
Löggan snögg að gera það
sem er svona lögfræðilegt
jafngildi „klukk-klukk-
klukk“, sem sé að snerta
manninn og segjast taka
hann fastan í nafni drottn-
ingarinnar. Og bar lögreglu-
þjónunum tveim saman um
það, að sá sem gerði klukkið
hafi staðið báðum fótum
utan við heimilishelgina og
líklega snert öxlina á þeim
fulla rétt í flútt við
þröskuldinn. En þegar lögg-
an var rétt að byrja að segja
„Ég tek...“, þá bakkar sá
fulli, hleypur upp og felur sig
undir súð.
Var í þeim svifum hús-
ráðandi sjálfur, þe. móðir
hins rykaða, komin á vett-
vang, og fyrirbýður vörðum
laganna að setja sína skítugu
skó inn fyrir sínar dyr. Þeir
hika, horfa hvor á annan, en
ryðjast svo inn, og upp, og
draga með sér delinkventinn
þangað sem hið óræka sönn-
unargagn var úr æðum hans
dregið. Átti hann þá einu
vörn fyrir dómi, að hins á-
fenga sönnunargagns hefði
verið aflað með ólögmætri
eftirför. En þar sem lög-
gæslumaður var ekki búinn
að rjúfa heimilishelgina neitt
að ráði, eða i hæsta lagi að-
eins með annarri hendinni,
þegar hann hafði náð að
klukka kauða og segja nógu
mikið í nafni drottningar-
innar til að vera alveg greini-
lega byrjaður að taka hann
fastan, þá var löggan ekki
lengur, að mati áfrýjunar-
réttar, að elta labbakútinn
fyrir að aka fullur, heldur i
rauninni að elta hann sem
strokufanga, og þar með alls
ekki að elta hann samkvæmt
umferðarlögunum, heldur
samkvæmt lögunum um lög-
gæslumenn, sem eru einmitt
hafnir yfir heimilishelgi þeg-
ar þeir elta strokufanga. Og
þar sem ökubyttan breyttist
á svo þénanlegu augnabliki
úr ökubyttu í strokufanga,
dæmdist hún réttelt inn fyrir
þröskuld móður sinnar,
jafnvel gegn ótvíræðu banni
téðrar móður, og réttdræg
undan sinni eigin súð, og
réttræk í hvern þann stað
sem lögreglunni þóknaðist
að nota til að láta sjúga úr
henni sönnunargögn.
Lausn á síðustu krosssátu
L 'fí S 3 K fí S
fí 7 fí Q L 'fí m P Æ /< / L L / N N
U R T U m • ‘o L fí F U R ' ‘fí N N R
3 fí N N 5 £ T T u R fí R fí N 6 U R ' fí u
‘H L F / fí N - fí T R £ /V N fí N fí F fí R T
‘fí L fí U m > fí N <S fí R fí U N R 0 K fí
5 fí T m 'O r /) L u R <3 <7 L 'fí T /
3 fí V t V T £ P R U L £ 6 fí H 'fí 5 fí /V
5 N / D G fí F> fí • R fí K a L fí U s r N '3
V • 5 K fí R P U R R fí /n fí N ' fí u m U R
E 1 5 Æ L U - T R o 5 • N fí U T / -Ð u N N
' 5 7“ O R u R /< K > N N i N fí H 6 fí
! ' 5 L fí F fí R R 'O L £ 6 fí ■ fí K fí R fí T fí R
\ l'/P 50/?- f HNflPp Ut7 SKRiÐ 7?ý/? ""S— flbVKfl BfíTflP FU6U KLflrnP r/flrnfl BL-JKfl v L VRflú K/STflN MENH a, K'flF VB/T/R T/ON
/flÖNp ULL KHUPF. £NL>-
1 7 / SfímiT '9TÓLP/ KuoVfík
yxjfl!
\ y • mYNT
'/ HUHVi fíTT f 5 k£nri /vt/KLp þl&U MARK M/P/t> 0
BoN VOi/Úfl
FoKfíiÐ/ pFsm flRfl. 6 Ru/ FoRSK 'OLGfí- ITEf« UR
í. SnmST þuKLfí t SKAT-r Ptn SKflPfí -s-M 'flTT jFTDTi UR f
Y£PSN fík SP/JSH
TomM élfEPfl F£Lfí6 SKlHN SBP/ R'flS/R /VflR
úKKo/n VJARF fl/?
í PúKWf) RN/fl- TflfíUST £ND. HF, STTKfj
6£P£>/ HflH/ G'oKfí
l-ýKUli UPP K/NDVr V£RK FÆR/ t MfíL/f) /AYKbll T/'±>flt/ UPP r/flrfl VLNJU liu/VD uf?
T/T/LL k£yf3>/ KoNfl rumfí
PLTGjfí fi/RTfl SP/LDU TÚTTfí
Höcjfí - KTJ>- /NQ ^ flcrru SNfíF/
T/JvJ b! ‘ > (
MKjfí SPo/k t
V HOP Y/N/Ð * VflOP/ ~F fl
RB/m
’osom) HftPP/Ð ! RH.'Ofl RUúLfl £>//? ; •
L 1 * 1 3 £/US /ÐKfí- 2>/ 5om/