Tíminn - 06.12.1961, Blaðsíða 6

6
r f MI N N, miflvikudaginn 6. desember 1961.
SJÖTUGUR:
Runólfur Björnsson, Höfn
vörubIlar
GMC smíðaár 1955
TIL SÖLU
Heill og sæll, fermingarbróðir.
Þú varðst þá sjötugur 4. nóvemb-
er. Eg óska þér alls hins bezta og
lengra lífs, á þessum afmælisdegi
ævi þinnar.
Þegar við vorum ungir, lágu leið
ir okkar saman, fyrst sem ferming-
arbræðra og síðar í vegavinnu.
Oft höfum við hitzt síðan og rétt
hvor öðrum hlýtt handtak. Það var
fyrst í haust, að ég kveinkaði mér
við að taka í höndina á þér, ekki
fyrir það, að neitt hefði gerzt milli
okkar, sem þvi þurfti að valda, en
mér fannst ég vera svo fátækur af
orðum til að votta þér samúð mína
vegna hins sviplega sonarmissis
þíns. En hetjur lífsins þurfa ekki
huggun. Hér var einum þeim
manni að mæta, þess vegna varð
handtak okkar venjulegt, þegar ég
sá brosið, sem ég kannaðist svo
vel við, leika um varir þér. Svona
menn, eins og þú, skilja lífið, til-
gang þess og afdrif. Eg hefði ósk-
að að vera kominn í hóp góðra
gesta, sem heimsækja þig í dag.
Þú hefðir eflaust boðið mér að
súpa á „Bammbaranum", og eitt-
hvað hefði kannske verið bragð-
meira í honum nú en þegar fóstri
þinn sagði forðum, um leið og
hann lyfti tjaldskörinni og rétti
þér mjólkurílátið: „Súptu á Bamm-
baranum, Runi“. En veigarnar af
„Bammbaranum“ hans fóstra þíns
reyndust þér hollar og gott vega-
nesti út í lífið.
Þú manst eftir sumrinu 1908.
Við vorum þá í vegavinnu, fyrst í
Suðursveit og síðar í Nesjum. Þá
var gaman að lifa, þó að kjörin
væru kröpp. Ekki var nú aðbúðin
góð, sem við áttum, að vísu var
tjaldið gott, sem við bjuggum í,
það var líka allt og sumt. Ekkert
rúmstæði, aðeins flet, sem við lág-
um þrír og fjórir í. Fyrir framan
það fengum við okkur borðstubba,
til þess að rúmfötin færu ekki
fram í skurðinn, sem tekinn var
um endilangt tjaldið, svo að hæg-
ara væri að sitja á fletinu, með
því að hafa fæturna niður i skurð-
inum. Þetta gat líkzt að sitja á
rúmstokk. Nú lifa vegagerðarmenn
við betri kost en þeir gerðu á okk-
ar vegavinnuárum. — Er þáð ekki
sýnishorn af bættum lífskjörum
okkar þjóðar?
Oft var glatt á hjalla þetta sum-
ar. Talið barst að ýmsu hjá hin-
um ungu menntamönnum, sem
með okkur voru; og við hlustuðum
eins og námsfús börn. Þá fóru
kosningar til Alþingis í hönd, átti
að kjósa um stærsta velferðarmál
þjóðarinnar, sem þá var álitið. Það
var um uppkastið svonefnda, eða
stöðu íslands í danska veldinu. Þá
var mörgum heitt í hamsi, meira
að segja fór ylur byltingamanns-
ins um okkar sál. Þá gátu allir ort
að eigin dómi.------
Einu sinni sagði ég: „Þá er bezt
að byrja ljóð og berja saman
stöku“. Þá bætti einn af tjaldbú-
um okkar við: „En þau verða ekki
góð, af því mig vantar köku“. —
Svona var nú kveðskapurinn. Þetta
var satt. Hvorugur átti þá köku eða
bragð af pottbrauði, hvorki ég eða
þú. Það var eins og matarskortur-
inn sækti samtímis að okkur báð-
um, líklega höfum við miðlað hvor
öðrum í lengstu lög. Það var hörð
vist þá dagana, aðeins kaffi og
skonrok. Dagana eftir og dagana
fyrir þennan kveðling lifði ég í
hálfan mánuð á skonroki, kaffi og
sykri. Þá át ég sykurtoppinn á
hálfum mánuði. Þyngd hans var
tíu til ellefu pund. Eg held, að fæð
ið hjá þér hafi ekki verið öllu
fjölbreyttara. En það var letin
meðal annars, sem gerði okkur svo
harðbýlt. Við máttum koma út að
Árnanesi til heiðurshjónanna Sig-
ríðar Steingrímsdóttur og Sigurð-
ar Péturssonar; og fá þar skyr og
rjóma, en við nenntum ekki að
ganga hálftíma vegalengd til að
sækja þessa kjarnafæðu. Við nennt
um ekki einu sinni að fara þangað
með efni í brauð, sem við gátum
fengið bákað. Og þau hjón. Sigríð
ur og Sigurður, voru of stórbrotin
og miklir gestgjafar til þess að
fara að selja þennan greiða, sem
okkur stóð til boða. Við vildum
heldur svelta en sækja okkur
fæði. En við nenntum að vinna,
við töltum með kerruklárunum í
fulla tíu tíma. Við vildum vinna
fyrir þessum tveimur krónum og
tíu aurum, sem þú fékkst meira í
dagkaup. Allt okkkr líf þá snerist
um að nurla saman aurum, ekki |
fyrir okkur, heldur fyrir foreldra |
okkar, nógar voru þarfirnar heima I
fyrir þá. Foreldrar mínir keyptu
snemmbæra kú fyrir hluta af sum
arkaupinu mínu, hún kostaði 75
krónur, en dagkaup mitt var 2 kr.
Eg hef því verið í 37 og hálfan
dag að vinna fyrir kúnrii. Hvað
er 16 ára unglingur nú lengi að
vinna fyrir snemmbæru? Ætli það
sé ekki öllu styttri tími? Svona er
nú krónan okkar orðin verðlítil
Anzi þótti okkur strákunum, sem
vorum á sama aldri og þú, hart
að fá tíu aurum lægra dagkaup
en þú fékkst. Við sögðum, að þú
gerðir ekki annað en tölta með
kerruhrossið með malarvagninn í
eftirdragi eins og við og ættir því
ekki meira kaup. Við vissum samt
hver orsökin var, en dugnað þinn
vildum við ekki viðurkenna fram
yfir okkar. Þú varst búinn að vera
í vegavinnu eitt sumar áður. það
reið baggamuninn um kaupgreiðsl-
una, og það var okkar huggun.
Manstu eftir haustdeginum, þeg-
ar við fórum úr vegavinnunni?
Þá stóðu tjöldin okkar við Laxá
í Nesjum. Á hljóðum haustkvöld-
um, þegar máninn skein og stjörn-
urnai blikuðu, stóðum við úti fyrir
tjaldinu okkar og hlustuðum á
hinn létta árnið. Okkur fannst sem
hann væri eitthvað að skrafa við
steinana, sem hann svall á, en við
skildum ekki það dulinsmál.
Daginn, sem við fluttum, var
veðrið heldur hryssingslegt fram-
an af, en fór dagbatnandi er á leið.
Enginn var fararskjótinn eða bíll-
inn til að flytja föggur okkar til
þess bæjar, sem gisting var ákveð-
in, Hólum í Nesjum. Við urðum
því að bera það, sem við höfðum
meðferðis. Matarskrínurnar ^'bák-
inu, en rúmfötin ’ögT acfrá'tataleppa
í fynr. Ekki var byrðin þung, þó
hvíldum við okkur þar, sem okkur
fundust heppilegir staðir að tylla
okkur niður. Einn þessi staður var
Selhóll, þar sem bærinn Seljavellir
standa nú og ráðunauturinn okkar
býr. Meðan við hvíldum okkur á
þessum stað, tókum við upp aur-
ana okkar og töldum þá. Ekki man
ég pú, hvað hvor okkar átti marg-
ar krónur en ég átti 36 kr. í silfri.
Það þótti mikil upphæð i þá daga
; að eiga slíka upphæð í skíra málmi.
| Þegar við vorum staðnir upp og
i héldum að Hólum, var haustkvöld-
I iKramhaio a la -.iðui
|
Chevrolet smíðaár 1947
Báðir með palli og sturtum.
Dodge Weapon, eldri gerð, en yfirbyggður.
Upplýsingar gefur Bílaverkstæði Olíufélagsins h/f
Reykjavíkurflugvelli.
Vélritunarstúlka óskast
*
í Landspítalanum er laus staða fyrir vélritunar-
stúlku frá 1. jan. 1962. Laun greiðast samkvæmt
launalögum. Umsækjendur þurfa að hafa góða vél-
ritunarkunnáttu — og æfingu, örugga kunnáttu
á íslenzku máli auk nokkurrar kunnáttu í erlend-
um málum.
Umsóknir, með meðmælum ef fyrir hendi eru,
sendist til skrifstofu ríkisspítalanna, Klapparstíg
29, fyrir 15 des: n. k.
Reykjavík, 5. des. 1961.
Skrifstofa ríkisspítalanna.
LAUS STAÐA
Tilraunastjórastaðan við tilraunastöðina Skriðu-
klaustur í Fljótsdal er laus tiJ umsóknar. Staðan
veitist frá 1. júní 1962. Laun samkvæmt VI. flokki
launalaga. Umsóknir sendist Tilraunaráði jarð-
ræktar, pósthólf 215, Reykjavik. Umsóknarfrestur
er til 15. febrúar 1962.
Tilraunaráð jarðræktar.
X*X*X*X-X-X*X«X‘X-X«X-X*X*X*X«X*X*X*X*X'X*'
VETURINN VIRÐIST ætla að taka
sér húsbóndavaldið snemma og
beita fðstum tökum að þessu sinni.
Þegar hafa komlð tvö áhlaup með
stórviðrum, fannkomu norðan
lands og frostl allhörðu um allt
tand. Hér I höfuðstaðnum er kulda-
steytingur dag hvern, norðan storm
ur og frost allhart. Á Norðurlandi
eru menn ekki búnlr að jafna sig
eftir stórviðrið um dagtnn, enda
er enn hriðarveður flesta daga, og
erfitt að bera sig um, einnig sima-
sambandslaust sums staðar, svo að
menn vlta ógerla um ástandlð.
í BRÉFI NORÐAN frá Lelrhöfn á
Melrakkasléttu, sem skrifað er um
mánaðamótin, segir t. d. svo: „Hér
á Sléttunnl urðu mikll spjöll á veg-
um i nýafstöðnum norðangarðl.
Ýmsar skráveifur mun sjórinn hafa
gert einstökum mönnum, en ekki
höfum við fengið af þvi glöggar
fregnir, þvi símasambandslaust hef
ur verið um Sléttuna fram að þessu
og mun sfmlnn hafa orðið hér mjög
illa útl. Fjárskaðar munu ekkl vera
teljandl, en þó hefur eitthvað far-
iit. Brimi þessu er jafnað tll vetur-
nóttabrimsins 1934, en það er það
mesta, sem komlð hefur á þessari
öld. Þó telja sumir, að þetta síð
asta stórbrim hafi verið öllu
meira".
Þannig er sem sé umhorfs norð-
ur á Sléttu stuttu eftir veturnæt-
ur, og svlpaða sögu er að segja úr
mörgum öðrum sveitum, eins og
mönnum er vel kunnugt af frétt-
um. Veturinn er setztur að völdum
og lætur að sér kveða.
EN ÞÓTT KALT SÉ HÉR á norður-
hjara, er heltt suður I Mið-Afriku,
og það í tvennum skllningl. Blað-
inu barst f gær stutt bréf frá konu
í Reykjavfk, serrt vikið hefur hugan
um frá kuldanum hérna þangað suð
ur og flnnst ástæða til að vekja at-
hygli á síðustu fréttum þaðan. Það
er um kunnlngja vorn Molse
Tshombe í því svarta Kongó, sem
hún vill ræða og segir:
„JÆJA, ÞAR KOM að þvi, að
Tshombe gaf sér tóm frá stjórnar-
störfum heima f Katanga og brá
sér til útlanda, enda erlndið brýnt
Hann þurftl nefnilega tll S-Amerfku
til að sltja þing Siðvæðingarhreyf
Ingarinnar. og virðist auðsætt, að
hvorugt geti án annars verið, sið
væðingln og Tshombe, og ekkl sé
þlngfært án slikrar slðgæðls-
kempu. og þarf engan að undra
Það er t. d. ekki ónýtt, ef hann
vildi segja skilmerkilega frá þvi á
þinglnu, hvernlg hann fór að því
að senda Lumumba sáluga til
himnarikls, þvl að samkvæmt
skýrslu rannsóknarnefndar S. Þ.
veitti Tshombe honum sjálfur vega
bréfið af náð sinni og var sjálfur
vlðstaddur brottför hans, þótt hinn
siðvæddi 'elnræðlsherra hafl ekki
verið margorður um þetta atvlk tll
þessa.
ÞÁ MUNDI ÞAÐ siðvæðingunni ekki
Iftlll styrkur að Tshombe segðl el-
lítlð frá þvi, hvernig á að villa svo-
lítlð um fyrir flugvélum, sem flytja
háttsetta embættisfhenn S. Þ. elns
og Dag heitinn Hammarskjöld og
jafnvel skjóta á slíkar flugvélar,
eða þá hvernig hægf er að stinga
nokkrum starfsmönnum S. Þ. í fang
elsi, eða s<á til þess að nokkrlr
flugmenn eða striðsmenn þeirra
samtaka séu teknlr til fanga og
hjálpað inn I eilífðlna. Eru taldar
miklar líkur til, að þessi ágæti ein-
ræðisherra verði gérður að heiðurs-
félaga Siðvæðingarhreyfingarinnar,
eða jafnvel æðsti forystumaður
hennar, þar sem slíks manns er nú
vant".
Þetta segir reykvfska konan um
siðvæðinguna og Tshombe, og skal
engu við það bætt — Hárbarður.
Á kínverskum, rúmenskum og búlgörskum list-
munum i Snorrasal að Laugavegi 18 3. hæð er opin
daglega frá kl. 2—10 e. h.
Allir listmunirnir eru til sölu.
Mál og menning.
Vélbátur til sölu
Höfum til sölu 80—90 smálesta bát.
LÖGFRÆÐISKRIFSTOFAN LAUGAVEGI 19.
Tómas Árnason — Vilhjálmur Árnason,
símar 24635 og 16307. f
Hjartanlega þökkum vlð öllum þeim mörgu fjær og nær, sem
auðsýndu samúð og vlnáttu við andlát og jarðarför föður okkar,
Guðmundar Hanssonar,
Akranesi.
Börn og tengdabörn.