Morgunblaðið - 20.11.1951, Blaðsíða 1

16 síður
28. árs*
266. tbl. — Þriðjudagur 29. nóvember 1951.
PKDtintS)* Mwfiniblaðjiiai.
Af VÍSA ¥AH® FUMBIIÞVÍ AkveSinn náungi Ræoa Edens í breska fete
mm
er Achesoa baii Salsð í sflárnináEansfndSsiFJ
Einkaskeyti til Mbl. frá Jleuter-NTB
PARÍS 19. r.óv. — Arheson, utanríkisráðherra, hafði í dag framsögu
aí hálfu Vesturveidanna u.m hina nýju afvopnunartillögu þeirra,
en það n.ál er .nú koniið til meðfetðar stjórnmálanefndarinnar.
Jules Moch leiðtogi franskra jafnaðarmanna, fulltrúi Frakka í
nefndinni, lýsti að afloltinni tveggja stunda ræðu Achesons, yfir
svuðningi Frakka við tiliöguna.
EINSTÆBUR ATRDRDUR *
Er þ“ir tveir höíðu lokið
ir.álí sínn, sfeeði sá sjaklgæíi
athu ður í nefnd þessari, að
fiairi voru ekki á mælenda-
skrá. Var því aflýst eftirmið-
dagsfur.dinum,. Eúfst er þó vsð :
að Vishins&y, sera fylgdist vcl!
með ræðu Achesons, muni!
biðja uiti orðið á þriðjudags-
fundinum.
VisSimsky feý^tss*
TILLOGURNAU
Acheson benti m.a. á að þessi
tillaga Vesturveldauna væri lögð
fram, er ástandið í heimsmálun-
um hefði komist á mjög hættu-
legt stig. Hann kvað tillöguna
geta orðið til þess að gjörbreyta
’ástandinu ef þjóðir heimsins sam
þykktu hana oó breyttu sam-
kvæmt henni.
Tillaga hsnna þriggja vest-
rænu ríkja kveður á um skipu
lega afvopnuu, fækkun herja
að vissu takmarki, eftirlit með
vopnaframleiðslu og fram-
leiðslu atomvcpna cg loks ör-
uggs eftirlits þess, að ákvæð-
um tillögunnar verði frain-
fylgt.
□-
-a
PARÍS, 19. nóv. — Sovjet-
ríkin eru sögð hafa boðið
Egyptalandi efnahagslega að
stoð. Munu umræður um
þetta bcð þegar vera hafnar
milii eins fulltrúa Kússa á
Alisherjarþinginu og full-
trúa Egypta.
í vikulokin hcfur utan-
ríkisraðherra Egyptalands
verið boðið ásamt fulltrúum
hinna Arabaríkjanna til við-
ræðna við Vishinsky. Fara
viðræðurnar fram í sendiráði
Rússa í París.
Talið er að Rússar sjeu
fúsir til að veita Egyptum
efnahagsaðstoð svo fremi
þeir haldi áfram mótþróan-
um við Breta.
—-Reuter-NTB.
Irúa kommúnistar því í einlæpi
að Atlantshafsríkin hyopi á árás
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTB
LUNDÚNUM 19. nóv. — Anthony Eden utanríkisráðherra var
málshefjandi við tveggja daga umræðu um utanríkismál, er hófst
í neðri málstofu breska þingsins í dag. Hann gaf þingheimi stutt-
orða en góða skýrslu um ástandið í alþjóðamálum og drap á alla
brennipunktana, s. s. Kóreu, Egyptaland og Persíu. Af hálfu stjórn-
arandstöðunnar talaði Morrison fyrrv. utanríkisráðherra.
Saiah el Bin Pasha, utanríkisráð-
herra Egyptalands, hefur látið
svo ummælt, að ekkert geti kom-
ið Egyptum til að víkja frá yfir-
lýstri stefnu þeirra varðandi upp
sögn samningsins frá 19S6.

v@ni m@H
niii vmu á móti
Kommúnistar
biðja um frest
Endurfcjðrinn
MARIENHAMN, 19. nóv. — 1
dag hófust á þingi Álandseyinga
einhTOrjar þær sögnlegustu um-
ræður, sem þar hafa fram farið
þau 30 ár sem þingið hefur starf-
að. Liggur fyrir þinginu að sam-
þykkja lög um sjálfstjórn eyj-
anna en Finnlandsþing samþykkti
lög þess efnis fyrir skömmu.
Af þeim 16 þingmönnum sem
til máls tóku voru 6 með viður-
kenningu laganna en 9 4 móti.
Einkaskeyti til Mbl.
frá Reuter-NTB.
RÓM, 19. nóv. — Hörmungar
fólksins á Pósljettunni jukust
enn í dag. Pófljótið hefur brot-
ið flóðgarða á sex stöðum og
vatnið flæðir óliindrað inn yfir
sljettlendið.
Bærinn Cavarzero sem er 21
. km frá Adriáhafi er nú tví-
skiptur vegna flóða í ánni
; Adige, er renr.ur samsíða Pó.
) í suðurhluta bæjarins þar sem
; bjuggu 20 þús. íbúar er 2 m.
vatnsborð yfir öllu. Flestum
f íbúanna tókst að komast yfir
til nyrðri hlutans áður en brýrn
ar tók af.
Hvemig skyldu aila-
brögðln hafa orðið!
WASIIINGTON — Hópar rúss-
icskra fiskiskipa hafa á dular-
t jllan hátt safnast saman hvar-
■ etna þar sem bandarískar flota-
-ieijdir hafa veirð að æfingum í
líðjarðarhafi. Hefur þessi saga
,tt sjer stað alloft að undan-
förnu og hefur ýmsum ráðum
verið beitt til þess að koma í veg
fyrir að rússnesku „fiskimennim-
ir“ gætu ekki fyigst með æfingun-
um. Veiðiskip þeirra eru ákaflega
vel útbúin, m. a. búin radartækj-
um og fleiru, sem ekki er of al-
gengt á venjulegum fiskiskipum.
TOKIO, 19. nóv. — Að beiðni
fulltrúa kommúnista við viðræð-
umar í Panmunjora hefur fund-
um verið frestað til miðvikudags,
en þá hyggjast kommúnistar
svara tillögu fulltrúa S. Þ. er
gekk út á það að núverandi víg-
lína yrði markalína hins hlut-
lausa svæðis, en skilyrðið er þó að
um vopnahlje hafi verið samið
innan 30 daga.
Frá vígstöðvunum berast þær
fregnir, að á mið og austurvíg-
stöðvunum geisi harðir bardagar.
Hin takmarkaða framsókn S.Þ.
á þeim slóðum heldur áfram.
Frjeltir í siuttu máli
A Hermt er í París að fulltrúar
Nokkurra smáríkja á Alls-
herjarþinginu leitist við að
sameina friðartillögur þær er
fyrir þinginu liggja frá Vest-
urveldunum og Sovjetríkjun-
nm,
A Grikklandi og Tyrklandi hef-
ur verið boðið að senda full-
trúa á fund Atlantshafsríkj-
anna, er hefst í Róm n.k. laug-
ardag.
A í dag hófust í Strassborg við-
ræður milli fulltrúa banda-
ríska þingsins og fulltrúa
Evrópuráðsins.
•fc Það hefur komið í ljós, að það
er alveg ný tegund gin- og
klaufaveiki, sem nú herjar bú
stofn bænda í Mið-Evrópu og
norður á bóginn.
VANDAMÁL HEIMSINS
Eden hóf mál sitt með þvf að
lýsa því yfir að hann gengi þess
ekki dulinn að utanríkismálayfir-
lit hans væri ekki sjerlega upp-
lífgandi. — Það mikla djúp,
sem aðskilur vestrið og austrið,
sagði Eden, er vandamál heims-
ins í dag og kann að verða hættu-
legt er fram líða stundir.
„ER ÞAÐ EINLÆG TRÚ?“
Þegar jeg hlustaði á ræðu
Visinskys í París, hjelt ráð-
herrann áfrarn, famist mjer
sem frelslsuncandi þjóðum
stæði meiri ógn af bví hvernig
fulltrúar Rússa töluffa, hve
mikið ábyrgðarleysi fælist í
orðum þeirra, heldur en af
ofbeldi Rússlánds. „Trúa
menn því í raun og veru í
Kreml“, sagði Eden, „að
stefn* Atlartshafsríkjanna
sje árásareðlis. Skyldi í raun
og veru vera bægt að finna þá
menn, sem trúa því í etnlægni
að lönd eins og Noregur og
Danmörk muni undir nokfer-
um kringumstæðum gerast að
ilar að árásarbandalagi?“
Þúsundir manna flýja nú
frá Rovigo berandi pjönkur
sínar. Ibúar annara hluta
landsins hafa hafið söfnun íil
hjálpar hinu nauðstadda fólki
og hafa þegar safnast pening-
ar, fatnaður o. fl. í stórum stíl.
—Reuter-NTB.
□-
-□
JERÚSALEM, 19. nóv. — Dr.
Chaim Weizmann var í dag end-
urkjörinn forseti ísraels. Hann
vai' einn í .framboði og hlaut
stuðning allra flokka nema komm
únista og öfgaflokks hægrimanna.
— Dr. Weizmann er 75 ára
gamall. Hann er fæddur í Rúss-
l.andi, en bjó langdvölum í Þýska-
landi. Hann hefur m. a. verið
lektor við Manchesterháskóla.
—Reuter-NTB.
HeSanjarðaralaimprengja
SAN FRAMSISKO 19. nóv. — Hin fyrsta af mörgum atom-
sprengjutilraunum var gerð í dag á tilraunasvæðinu við
Yucca Flat i Nevadafylki í Bandaríkjunum.
Við sprenginguna varð ljósglampi mikill, sem sást allt til
Las Vegas, sem er í 120 km fjarlægð. Ilinn venjulegi reykj-
arstrókur yfir sprengjustaðnum sást hinsvegar ekki. Eru
menn af þeim sökum þeirrar skoðunar að í þetta skipti
hafi verið um neðanjarðarsprengju að ræða. Reuter-NTB.
13 Ijelu lífið I óeirðum
i Ismailia s.l. sunnudag
Brottflulningi breskra fjölskyidna hraðað
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTB
FAYID, 19. nóv. — Yfirmaður hersveita Breta í Egyptalandi.
Erskine hershöfðingi, ákvað í dag að flýtt skuli brottflutningi
mörg hundruð breskra fjölskyldna frá Ismailia, vegna hinna blóð-
ugu árekstra breskra hermann og egyptskrar lögreglu s.l. sunnudag.
Hafa fjölskyldurnar fengið fyrirmæli um að vera tilbúnar til brott-
farar hvenær sein er.
EKKI ORUGGUR STAÐUR
Erskine ljet svo ummælt að
Ismailia væri ekki lengur örugg-
ur staður og á meðan brottflutn-
ingarnir eru framkvæmdir verða
breskar sveitir á verði á götum
borgarinnar til verndar breskum
ríkisborgurum.
OF.IRDIRNAR
Á SUNNUDAG
Óeirðirnar á sunnudaginn
hófust með þeim hætti að eg-
yptskir iögreglumenn stöðv-
uðu breska jcppabifreið og
skntu á hana. Ljetu 4 brcskir
yfirmenn lifið, en 2 hermenn
og 1 yfirmaður hlutu sár.
Egyptski innanríkisráðkerr-
ann hefur tilkynnt að í árekstr
um þessum hafi 6 egyptskir
lögreglumenn og 3 borgarar
látið lífið, en 15 lögreglumenn
og 8 borgarar hafi særst.
Erskine hershöfðingi ræddi i
dag við landstjóra Egypta á Súez
svæðinu og krafðist tryggingar
þess að breskir þegnar fengju að
vera óáreiítir.
BEIÐNI JUGOSLAVA
Eden minnti á að júgóslavneski
utanríkisráðherrann hefði á þingi
S.Þ. í París lagt fram ályktunar-
tillögu þess efnis að Ráðstjórnar-
ríkin og fylgiríki þeirra tækju á
ný upp eðlilegt samband við
Júgóslavíu. Ef bessi ríki, sagði
Eden fjellust á þetta, mvndu þau
með þeirri samþykkt hafa lagt
drjúgan skerf til þess að draga úr
ólgunni í heimsmálunum.
Eden kvaðst ekki halda því
fram, að hægt væri á einu augna
bliki að komast að samkomulagi,
en með áframhaldar.di viðræð-
um stórveldanna um hin ein-
stöku vandamál, mætti smám
saman varða veginn til friðar-
ins.
FRIÐARTILLÖGURNAR
Utanrikisráðherrann drap á
friðartillögur Vesturveldanna og'
Ráðstjórnarríkjanna, sem liggja
fyrir Allsheriarþinginu x París.
Kvað hairn tillögu Vesturveld-
anna reista á sanngirni og frið-
arvilja, en ef tillaga Vishinskys
yrði vi8iirVer>n'd bví ríki,
sem í dag virtnur mest allra ríkja
að endurvopnun, vera veitt for-
rjettindi. Allir vita, sagði Eden,
hvaða ríki það er.
Eden kvað vera unnið að lausn
olíudeilunnar við Persa með að-
s.toð Bandaríkjamanna. Hann
kvað Breta myndu verða í Eg-
yptalandi, meðan reynt yrði að
finna lausn deilumála þar.
MORRISON FAORÐUR
Morrison, málflytjandi stjórn-
arandstöðunnar kvað stefnu í-
haldsmanna í utanríkismálum að
eins í smáatriðum frábrugðna
stefnu verkamannaflokksins. —■
Það væri því ekki mikið að deila
um. Ekki kvað hann sig þess um-
kominn að dæma um hvort þessi
stefna væri alrjett eða röng eða
hvort einhver önnur happadrýgri
væri finnanleg.
i