Morgunblaðið - 21.09.1952, Blaðsíða 12

MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 21. sept. 1952
f 12
PianósniElinpf í ReySkjavík:
eftir fvrstu' tónleika sína
FURÐU hljótt hefur verið um
óvenju snjalla listakonu sem
gistir Reykjavík þessa dagana og
þegar hefur haldið eina píanó-
tónleika hér við feiknar hriín-
ingu áheyrenda, sem þó voru
færri en vænta mátti.við slíkan
tónlistarviðburð. Hér er átt við
unga bandaríska tónlistarkonu af
sænskum ættum Jane Carlson
sem hingað kemur frá Stokk-
hcimi eftir sumarleyfisdvöl með
aettingjum og vinum í Svíþjóð.
Ungfrú Carlson hefur getið sér
mikinn orðstír í Bandaríkjunúm
sem frábær píanóleikari, er m. a,:
má marka af því, að hún hefur
haldið hjómleika í sjálfu höfuð-
setri tónlistarinnar í Bandaríkj-
unum Carnegie Hall og hlotið
óskipt lof listdómara stórblað-
anna fyrir tiikcmumikinn og
heillandi leik.
Ungfrú Carlson er fædd í bsen-
um Hartford í Connecticut. For-
eldrar hennar voru miklir tón-
listarunnendur og lærði hún að
leika á slaghörpu 8 ára gömul.
Síðar sótti hún tónlistarskóla í
Dayton í Virginíu. Kunnur hljóm
sveitarstjóri, Leon Barcin, heyrði |
hana eitt sinn leika á píanó og
kom henni þegar á framfæri við
hinn fræga kennara Carl Fried-1
berg, en hjá honum lærði hún í
eitt ár. Styrk hlaut hún til náms
við Julliard Graduate School í
New York og lauk þaðan prófi
1946, en.ári siSar voru henni veitt
hin eftirsóttu Neumburg-verð-
laun til hijómleikahalds í tón-
listarhcllinni í New York. Hefur
hún síðan haldið marga sjálf-
stæða hljómleika víðs vegar um
Bandaríkin cg Kanada en einnig
með hljómsveitum m. a. undir
stjórn tónskáldsins Hindemiths.
Þykir hún snillingur í flutningi
tónverka hans.
Ungfrú Carlson stundar nú
kenr.slu í píanóleik við Julliard-
skólann í New York. Þess má geta
að hún hefur verið kennari ungs
og efnilegs íslenzks píanóleikara,
Magnúsar Bl. Jóhannssonar.
Á öðrum stað hér i blaðinu birt
ist umsögn um leik ungfrúarinn-
ar í Austurbæjarbíói síðastliðinn
fcstudag, en á mánudagskvöld
gefst bæjarbúum íækifæri til að
sækja síðari hijómleika hennar
hér, með nýrri efnisskrá: Flutt
verða m. a. verk eftir Schumann,
Chopin, Prokofieff og fl.
Ungfrú Carlson kveðst kunna
vel við að leika í Austurbæjarbíói
Hún fer héðan áleiðis til Frakk-
lands á þriðjudag.
Jane Carlson
TJNGFRÚ JaneCarlson.þandarísk
ur píanóleikari af. sænskum ætt- |
um, hélt tónleika í Austurbæjar-
bíói í fyrrakvöld. Hún lék verk |
eftir Bach, Beethoven, Hinde-
mith, Poulenc, Villa-Lobos, Rach-
maninoff og Dolmanyi; þar við
bættust aukalög eftir Prokofieff
og Paradis.
Jane Carlson er mjög stórbrot-
inn listamaður og leikur hennar
frábær. Leikni hennar eru varla
takmörk sett; en það sem mesta
athygli vekur er hinn innri þrótt-
ur, sterk skapgefð samfara mjög
næmum músikskilningi. Komu
ailir þessir kostir jafnt fram í
öllum verkefnunum, sem þó voru
býsna ólík. Það er óþarft að lýsa
meðferð ungfrúarinnar á hverju
einstöku verki, en þó verður ekki
hjá því komizt að minnast sér-
staklega á „Ludus tonalis“ eftir
Hindemith. En úr því verki lék
hún nokkra þætti af hinni mestu
snilld. Hér er um að ræða eitt
af öndvegisverkum nútímatón-
listar, verk, sem líkt hefur verið
við ,,Öas Wohltemperierte Kiavi-
er“ eftir Bach. Þetta verk er eng-
an veginn auðskilið, en í með-
ferð frú Carlson nutu sín full-
komlega þættir þeir er hún lék
úr verkinu; voru skírt raktir allir
þræðir hins pólyfóníska vefs, og
flúrið í millispilunum (Inter-
ludium) í glitrandi og bragandi
tónum.
Allt of fáir sóttu þessa glæsi-
legu tónleika. Eri þess er að
vænta að menn sitji sig ekki úr
færi næst er hún leikur, ef dæma
má eftir viðtökum þeim, sem
ungfrúin fékk, og hrifningu
þeirri er leikur hennar vakti. —
Voru þetta í alla staði mjög
glæsilegir tónleikar. P. í.
Prófessor Trausti
Einarsson flytur
fyrirlesira í Kollamli
PRÓFESSOR dr. Trausti Einars-
son fer seint í þessum mánuði í
fyrirlestraferð til Hollands. Fé-
lagasambönd stúdenta í jarðfræði
og námuverkfræði standa fyrir
heimboðinu í sambandi við
kennslumálaráðuneyti Hollands.
Ráðgert er að dr. Trausti flytji
fyrirlestra við jarðfræðideildir
háskólanna í Amsterdam, Ut-
recht, Leyden og Delft fyrir stúd-
enta og kennara, svo og fyrir
landfræðingafélag og félag jarð-
fræðinga og námuverkfræðinga í
Haag.
Fyrirlestrarnir munu fjalla um
kafla úr jarðfræði íslands og
rannsóknir dr. Trausta á Heklu-
gosinu síðasta. Þá mun hann sýna
á sömu stöðum Heklukvikmynd
Steinþórs heitins Sigurðssonar og
Árna Stefánssor.ar, er hann hef-
ur fengið léða til fararinnar.
mn inl íui
KAUPMANNAHAFNARBLÖÐUNUM hefur verið mjög tiðrætt
um morðingja, sem danska lögreglan leitar kappsamlega að, en
'nú er komið á dag.inn, að hann sé dulbúinn sem kvenmaður.
i
ri
NÆSTKOMANDI þriðjudags-
kvöld gengst Tafl og Bridge-
klúbburinn fyrir hraðskákmóti,
sem hefst lsl. 8 e. h. í Edduhús-
inu. Búast má við mjóg mikilli
þátttöku, þar sem öllum er
heimilt að vera með. Æskilegt
væri að menn mættu stundvís-
lega.
Haustmótið hefst næstkomandi
fimmtudagskvöld og geta menn,
tilkynnt þátttöku í síma 6809 og
fengið allar nánari upplýsingar.
Ekkerf víst um húsnæði
AÐ GEFNU tilefni skal það tek-
ið fram, að hvorki skólastjóri
Melaskólans né fræðsluráð hafa
veitt leyfi til þess að músikskóli
barna verði til húsa í Melaskól-
‘'jt Hinrik IV, Englandskonung-
ur (1399—1413) var sparsam-
ur maður í meiri lagi og
strangtrúaður. Kóngi þótíi
nóg um sundurgerð þegna
sinna í klæðaburði og hvers
kyns gullstáss og skartmuni,
sem heldra fólk hengdi utan
á sig. Lét hann því það boð
út garga, að hann hefði sjálf-
ur ákveðíð að banna slíkt
tildur. Bann kóngs var þó að
engu haft um hríð eða þang-
að til tilkynnt var, að það
næði ekki til vasaþjófa og
vændiskvenna. Næsta dag
sást enginn skarta djásnum á
götum Lundúnaborgar. Ilin
franska drottning kóngs batt
þó brátt enda á þetta ástand.
Dag nokkurn birtist húti
frammi fyrir hirðinni skraut-
klædd svo að minnti á jóia-
tré, með þúsund perum. Lög-
in voru afnumin samstundir.
anum, enda hefur engin beiðni
um slíkt borizt fræðsluráði. Hins (
vegar ræddu fulltrúar músikskól
ans við fræðslufulltrúa um mögu1
leika á húsnæði handa skólanum
í skóiahúsum bæjarins og tók
hann því máli vinsamlega, en gaf
engin ákveðin svör um hvort eða 1
hvar hægt væri
anum fyrir.
Markús:
að koma skól-
SÆNSK kona kom fyrir skömmu
inn á lögreglustöð í Svíþjóð og
ákærði eiginmann sinn fyrir að
hafa misþyrmt sér.
„í hálft ár hefur hann gert
mér allt til miska. sem hann
hefur mátt, brennt mig með
vindlingaglóðum. bundið mig
við stóla og barið mig með ól-
um“, sagði unga konan, er hún
kom til lögreglunnar og ákærði
eiginmann sinn, 24. ára gamlan,
fyrir hina svívirðilegustu með-
ferð.
Er það bættist einnig við
syndagjöld mannsins, að hann
hefði ógnað eiginkonu sinni :með
skammbyssu, beið lögreglan ekki
lengur boðanna, en handtók
hann hið bráðasta.
Ofstopi þessi var sendur til
geðveikirannsóknar, en ekkert
það kom fram, sem benti í þá
átt, að hinar undarlegu uppá-
finningar hans stöfuðu af geggj-
DTJLBUINN
Þannig er mál með vexti, að
maður þessi framdi hrylliiegt
morð’ á Fjóni fyrir skömmu. Var
þá strax hafin skefjaiaus leit að
honum, og hefur nú dönsku lög-
reglunni tekizt að hafa hendur í
hári félaga hans, er-var í vitorði
með honum, er glæpurinn var
framinn. Upplýsti har.n, að þeir
félagarnir hefðu dulbúið sig í
kvenmannsklæðnaði og blekkt
lögregluna á þann hátt. Einnig
hafi þeir fylgzt vandlega með til-
kynningum lögreglunnar í útvarp
inu, og hafi þær komið þeim að
mjög góðum notum á undanhaldi
þeirra og látlausum flótta undan
laganna vörðum. — Hefur lög-
reglan því hætt útvarpstilkynn-
ingum sínum með öllu.
4 SMÁHNUPLARAR TEKNIR
- í leitinni að hinum dulbúna
glæparnanni hefur lögreglan tek-
ið alla þá, sem henni hefur fund-
izt eitthvað grunsamlegir, og |
meðal þeirra eru 4 smáhnuplar-
ar, sem lögreglan hefur reynt
lengi að hafa upp á. Hefur því
leit lögreglunnar ekki verið ár-
angurslaus með öilu, þótt henni |
hafi ekki enn tekizt að hafa hend i
ur í hári „hinnar stórskornu yngis
meyjar“.
r.
IJí
VKDBRI
ÚTBORGUN bóta úr síldardaild
hlutatryggingasjóðs hefst senni-
lega í þessari viku. Bæturnar
verða greiddar útgerðarmönnum,
en það skilyrði sett, að féð gangi
lil greiðslu á ógreiddu kaupi og
fæði frá síðustu síldarvertíð.
Ofl
— Vinnuskólar
Framh af bls. 5
að börnin una sér mjög vel. Síð-
an Vinnuskólinn tók til starfa
hafa nemendur hans verið hátt
á sjöunda hundrað, en árin 1948,
1949 og 1950 er unglingavinnan
var starfrækt störfuðu þar tæp-
lega 300 unglingar.
E. B. Malmquist ræktunarráðu
nautur hvað starfsemi þessa
hafa gefið mjög góða raun og
cð hún hefði náð tilgangi sínum,
sem væri sá, að gefa sem flast-
um unglingum tækifæri til að
njóta útiveru yfir sumartímann
og fá starf við sitt hæfi. Leitast
verður við að haida áfram af
sömu braut og að læra af þeirri
reynslu sem fengist hefur.
Bradiey í Frakklandi
Washington — Omar Bradley
hershöfðingi, forseti herforingja-
ráðs Bandaríkjanna, er nú stadd-
ur í Evrópu í þeim erindum að
vera viðstaddur þegar minnis-
merki yfir Bandaríkjamenn. er
féllu í síðustu styrjöld, verður
afhjúpað í kirkjugarði skammt
frá París.
Frh. af bls. 5,
sumar ver.ið að. öllu leyti eðlilegt
frá bæjardyrum framleiðandans,
engar óeðlilegar . verðsveiflur
hafa átt sér stað.
TILRAUNASTARFSEMI
NAUÐSYNLEG
Að einu leyti stendur kornyrkj
an betur að vígi en gróðurhúsa-
ræktin í landinu. Klemens á
Sámstöðum hefur 30 ár að baki
sem tilraunamaður og á Sámstöð-
um hefur verið unnið að all um-
fangsmiklum kornræktartilraun-
um með korntegundir og af-
brigði, áburð og sáðtíma, jarð-
vinnslu o. s. frv. Þetta að Sám-
staðir vísi leiðina yrði kornrækt-
inni ómetanlegur styrkur. Slík-
an ,,leiðarvísi“ hafði gróðurhúsa-
eða tómataræktin ekki í upphafi
og hér voru skilyrði allt önnur
en í nágrannalöndunum og sára-
lítið hægt að byggja á þeirri
reynslu, sem þar var fengin. —
Menn urðu því að þreifa sig á-
fram og læra af reyr.slunni en
það getur verið dýrt spaug. Og
enn er þetta óbreytt. Menn hafa
að vísu nokkra reynslu að baki
en ennþá þurfa menn að þreiía
sig áfram og svo til hver einasti
garðyrkjustöð á landinu verður
fyrir árlegum skakkaföllum a£
þessum orsökum. Skemmst er að
minnast að fleiri garðyrkjustöðv-
ar urðu fyrir tjóni á þessu sumri,
þar sem verið var að prófa nýtt
varnarlyf.
Ég vil leyfa mér að fullyrða,
að ef tómataræktin ætti tilrauna-
stöð á borð við Sámstaði í
Fljótshlíð þá mundi uppskeru-
aukningin verða 25—40% á ör-
skömmum tíma, miðað við flatar-
mál, og hér væri hægt að fram-
leiða ódýrari gróðurhúsa-tómata
en í nokkru öðru iandi.
Stefán Þorsteinsson,
Stóra-Fijóti.
&
Eftir Ed Dodd.
Mark mas come
TO THE CITy TO ASK
CHEDDy TO MARRy HIM,
AND WHSN HE PINDS
HER IN THE ARMS OF
yoUNG JEFF CDANE,
PUBLISHER OF THE
CHRONICLE, HE LEAVES
ABRUPTLY AND WANDERS
AIMLESSLV THROUGHOUT
t. THE NIGHT... ■
4|Sj|
COME ON, ANDy...MR.
JEFFERSON CDANE SHQULb
BE IN HiS OFFICE...
'( MAVoF I'LL BE EAölER
UVE WrrH, ANDV I,- I LET
HIM HAVE A GÓOD CRACK
ON TH.AT FANCY JAW OF
HIS//
1) Markús hefur komio til
borgarinnar til þess að giftast
Sirrí. Hann finnur hana í örmum
Jafets. Þá rýkur hann burt í
fússi og hefur reikað um skóg-
inn alla nóttina.
2) — Jæja, komdu Andi. Jafet
ætti að vera kominn á skrifstof-
una.
um túlann á þessum Jafet og það
þegar í stað.
— Já, ég Skal svo sannar-
lega rétta honum vel úti látið
kjaftshögg.