Morgunblaðið - 16.07.1957, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 16. júlí 195'.
MORGUNBLAÐIÐ
11
Dagbjartur Lýðsson
kaupmaBur — minning
VIÐBRÖGÐ OKKAR, sem eftir
stöndum, þegar dauðinn sjálfur
er á ferð, eru harla misjöfn eftir
því hvernig á stendur. Hjá sum-
um ber hann að dyrum sem líkn-
andi vinur, sem veitir lausn frá
langvarandi þrautum og þján-
ingum á líkama og sál. Jafnan
veldur þessi óboðni gestur þó róti
í hugum þeirra, sem næstir
standa þeim, sem á vegi hans
verða, og þegar einhver er brott
kvaddur mitt í önn starfsins og
meðan enn virðist bjartur dagur,
setur okkur hljóð andspænis ægi-
valdi hins mikla sláttumanns,
sem aldrei gerir hlé á vegferð
sinni. Svo mun mörgum hafa orð-
ið, er þeir spurðu hið skýndilega
andlát Dagbjarts Lýðssonar,
sem lézt 9. þ. m. aðeins 51 árs
að aldri.
En eitt er staðreynd ,sem ekki
verður framhjá gengið: Enginn
verður úr hel grátinn, hversu
margir sem væru reiðubúnir að
freista þess.
Dágbjartur Lýðsson var fædd-
ur í Hjallanesi í Landsveit í Rang
árvallasýslu 10. febrúar 1906,
yngstur af 12 börnum hjónanna
Lýðs Árnasonar og Sigríðar Sig-
urðardóttur, sem lengi bjuggu í
Hjallanesi. Fluttu þau til Reykja-
víkur á efri árum og létust þar
bæði háöldruð fyrir allmörgum
árum. I hinum stóra systkina-
hópi ólst Dagbjartur upp til
fermingaraldurs. Ekki mun ver-
aldarauði hafa verið fyrir að fara
á æskuheimili hans, en foreldr-
arnir samhent í þeirri viðleitni
sinni ,að hinn stóri barnahópur
tileinkaði sér þær dygðir, sem
drýgstar reynast hverjum manni,
til framdráttar, er út í lífsbarátt-
una er komið. Svo hefur og hin-
um stóra systkinahópi farnazt,
að ætla má, að hann hafi haft
með sér úr foreldrahúsum gott
vegarnesti.
Einarsd. frá Hæli. Eru börnin
4: Ingveldur flugfreyja, Guðrún
skrifstofumær, Sigríður mennta-
skólanemi og Steingrímur Örn,
gagnfræðaskólanemi. — Fjöl-
skyldu sinni bjó Dagbjartur hið
fegursta heimili. Þar undi hann
sér bezt í friðsæld og kyrrð hjá
konu sinni og börnum, eftir lang-
an og oft strangan starfsdag.
Hann var maður heimakær, en
gestum sem að garði bar var
fagnað innilega og veittur hinn
höfðinglegasti beini. Munu marg-
ir minnast ánægjulegra stunda
frá heimili þeirra hjóna, hvort
sem það stóð í austur- eða vestur-
bæ.
Dagbjartur heitinn var maður
hlédrægur og dulur í skapi, hæg-
ur í fasi, manna kurteisastur en
þó ákveðinn í skoðunum og ein-
lægur í svörum. í vinahópi, sér-
staklega á heimili sínu, var hann
hrókur alls fagnaðar. Hann var
svo greiðvikinn og hjálpfús, að
á því sviði átti hann fáa sína líka.
Fagnandi og af innilegri gleði
veitti hann aðstoð sína og hjálp
og þá jafnan bezt, þegar mest
vandkvæði steðjuðu að. Hann
var stórbrotinn í rausn sinni og
höfðingi í lund.
Ungur mun hann hafa einsett
sér að brjóta sér leið til efnalegs
sjálfstæðis og með þrotlausu
starfi og striti oft á tíðum tókst
honum það. Hann var svo mikill
hamingjumaður, að hann var
jafnan, frá því hann komst til
þroska, veitandi en ekki þiggj-
andi. Annað hefði orðið honum
óbærilegt; það vita þeir vel sem
þekktu hann bezt. — Hann gerði
nokkrar kröfur til annarra, en
þó jafnan mestar til sín sjálfs.
Dagbjartur Lýðsson var maður
fríður sýnum, hár vexti, spengi-
"legur á vöxt og hinn karlmann-
legasti. Hann var bjartur á yfir-
bragð, svipurinn heiður og göfug-
mannlegur. Hann var karlmenni
bæði á líkama og sál.
Fyrir um 7 árum varð vart
alvarlegrar truflunar í blóðrásar-
kerfi Dagbjarts heitins. Eftir það
gekk hann ekki heill til skógar.
En það var honum fjarri skapi að
láta undan síga og hann hlífði
sér hvergi, eftir þetta áfall, en
lét sem ekkert hefði í skorizt.
Síðustu vikurnar gat þeim, sem
þekktu hann bezt, ekki dulizt, að
kraftar hans færu þverrandi og
lífsþróttur hans dvínandi, þótt
enginn vildi trúa því, að svo
skjótt myndi sól bregða sumri.
★
Ég ætla ekki, vinur, að kveðja
þig neinni hinztu kveðju, þótt nú
sé svona komið. Við, sem unnum
þér, vitum, að „brostinn er
hvorki stór né lítill hlekkur."
Það, sem gerzt hefur er aðeins
það, að úr fjarlægðinni, sem að-
skilur okkur um stund mun okk •
ur lærast að meta meira mann-
kosti þína og drenglund en við
gerðum í jarðlífi þínu. Minning-
arnar um þig, skínandi bjartar,
munu lýsa okkur á óförnum vegi,
og þeim vissulega skærast, sem
þú unnir mest.
Vinur.
Árni Póll Jónsson — rainning
HANN er sá fjórði af eldri Hólm-
urum sem nú á stuttum tima
andaðist 5. júlí sl. á sjúkrahúsinu
hverfur af sjónarsviðinu. Hann
í Stykkishólmi eftir stutta legu.
Hann var Ijúfmenni hið mesta og
mun hans margur sakna, sem
kynni hafði af honum. Hann var
fæddur á Bryggju í Eyrasveit 15.
maí 1874 og voru foreldrar hans
hjónin Kristín Sigurðardóttir og
Jón Árnason bóndi þar. Til Stykk
ishólms flytur Árni rétt fyrir alda
mótin síðustu og þá sem vinnu-
maður til Samúels Richters, en
skömmu síðar varð hann lausa-
maður og stundaði þá aðallega
smíðar. Hann kvæntist 1904 Maríu
Sigurðardóttur, ekkju Bjarna Jó-
hannssonar skipstjóra en hún and
aðist árið 1944. Ekki varð þeim
barna auðið en einn fósturson ólu
þau upp, Jóhann Rafnsson, skrif-
stofumann í Stykkishólmi.
Árni hóf verzlunarrekstur í
Stykkishólmi árið 1908 og skömmu
síðar útgerð og rak hann hvort-
tveggja til ársins 1921. Árið 1918
réðst hann í mikla ræktun á þess
tíma mælikvarða rétt fyrir ofan
kauptúnið og má óhik^ð telja hann
með fyrstu ef ekki fyrstan mann
hér á Snæfellsnesi sem réðist í
slíkt stórvirki.
Hversdagslega var Árni hægur
maður, var ekki að ota sér fram
en allt sem hann vann, vann hann
af sérstakri trúmennsku. Hann
Framh. á bls. 15
Innan við tvítugt gerðist Dag-
bjartur starfsmaður hjá Hjalta
bróður sínum, sem þá var að
koma fótum undir kjötvinnslu
og kjötverzlun sína. Síðan stund-
aði hann matreiðslunám erlend-
is um skeið, en gerðist síðan mat-
reiðslumaður á millilandaskip-
um og stundaði það starf í nokkur
ár. Árið 1929 réðst hann síðan í
þjónustu Sláturfélags Suður-
lands og starfaði í Matardeild-
inni í Hafnarstræti óslitið til árs-
ins 1949, en þá tók hann við
rekstri kjötverzlana Hjalta Lýðs-
sonar og rak þær í félagi við
hann til dauðadags. í starfi sínu
lagði Dagbjartur heitinn hart að
sér; hann var harðduglegur á-
hlaupamaður og hlífði sér hvergi
á hverju sem gekk. Var hann
talinn með færustu mönnum á
sviði kjötiðnaðar og annarrar mat
argerðar, enda smekkvís og
snyrtimenni svo við var brugðið.
Lipurð í viðskiptum var honum
einnig í blóð borin. öfluðu eig-
inleikar þessir allir honum vin-
sælda og trausts mikils fjölda við
skiptavina hans.
Dagbjartur kvæntist haustið
1932 Jórunni Ingimundardóttur,
bónda í Kaldárholti Benedikts-
sonar og konu hans Ingveldar
— Malenkov
Framh. af bls. 6
Zhukovs og hersins við Krúsjeff
stendur lengi? Annað eins hef-
ur gerzt í Moskvu, eins og það,
að taflinu verði aftur snúið við.
Má í því sambandi benda á frétt,
sem er á öðrum stað í blaðinu
um valdabaráttu innbyrðis milli
markskálkanna í Kreml. En fari
svo, að keppnin um völdin leiði
til nýrra umbyltinga og afstaða
hersins breytist, frá því sem nú
er, verður leiðin til Kreml frá
rafveitunni eystra ekki of löng
fyrir Malenkov, fremur en leiðin
frá Elbu til Parísar var of löng
fyrir keisarann forðum.
80 ára í dag:
Póll Þorleifsson á HjarðarbóU
í DAG er áttræður heiðursmaður-
inn Páll Þorleifsson bóndi á Hjarð
arbóli við Kolgrafafjörð. Hann er
fæddur í Bjarnarhöfn 16. júlí
1877. — Páll er af göfugu fólki
kominn. Faðir hans var Þorleifur
yngri, sonur Þorleifs eldra í
Bjarnarhöfn, sem var landsfræg-
ur læknir á sínum tíma, forspár
maður og dulspakur, en kona Þor
leifs eldra var Kristín yfirsetu-
kona, sem bar af öðrum konum
sakir mannkosta og kærleiks-
ríkrar lundar. — Móðir Páls var
Amalía dóttir hins göfuga manns,
Páls Hjaltalíns, sem var verzlun-
arstjóri fyrir verzlun afa míns í
Stykkishólmi í 40 ár, en hjá hon-
um fór aldrei túskildingur for-
görðum eða í einhvern ófögnuð.
Hann átti óskoraða hylli og traust
húsbónda síns, og þá ekki síður
viðskiptavina sinna.
Það væri harla einkennilegt, ef
Páll á Hjarðarbóli hefði ekki
tekið að erfðum eitthvað af dreng
lyndi og manngöfgi feðra sinna,
þegar það líka bætist við, að
hann ólst upp hjá foreldrum sín-
um, í því andrúmslofti, sem mynd
azt hafði kringum gamla Bjarn-
arhafnarheimilið, og sveif yfir
því. Húsbóndinn þar var glæsi-
menni og mikils metinn fram-
kvæmdamaður, en húsmóðirin
einstök gæðakona, blíðlynd og
hugulsöm, sívakandi yfir því að
ekkert amaði að þeim, ungum og
gömlum, sem voru í skjóli hennar.
— Mér er óhætt að segja, að Póil
hefur erft mikinn sjóð „forna
dyggða", sem hann hefur ávaxtað
vel, mörgum til góðs og aukinnar
hagsældar.
Páll hefur lifað kyrrlátu lifi
og aldrei tranað sér fram til
mannvirðinga, en það vita allir
kunnugir, að traust og virðingu
meðbræðranna hefur hann átt og
vinsældir allra. Páll er mikill
hamingjumaður, sem hefur stillt
kröfunum til lífsins í hóf og unað
glaður við sitt, en mestu hamingj-
una í lífi sínu mun hann telja
sér, þegar hann giftist hinni
ágætu konu sinni, Jakobínu Jóns
dóttur, ættaðri úr Eyrarsveit, sem
hefur staðið við hlið hans í löng-
um búskap á Hjarðarbóli, og ver-
ið honum svo samhent í gestrisni
og greiðvikni við gesti og gang-
andi. — En fyrir þetta eiga Hjarð-
arbólshjónin inneign í þeim sjóði,
sem við sjáum aldrei reikning
yfir, en reikningshaldarinn gjörir
þannig upp, að þar haliast á
hvorugan — þar verða þeim gjörð
góð skil. —
Þau hjón hafa eignazt eina
dóttir, Kristínu sem er gift Einari
Skarphéðinssyni frá Grund í
Grundarfirði, og svo hefur stúlka,
Dagmar Árnadóttur, alizt upp hjá
þeim frá barnæsku og hafa þau
reynzt henni sem beztu foreldrar.
— Bróðir Páls á Hjarðarbóli er
höfðingsmaðurinn Kristján fyrrv.
hreppstjóri frá Grund sem varð
áttræður í fyrra og ég minntist þá
með nokkrum orðum hér í blað-
inu.
Ég bið Guð að gefa Páli góða
og hæga elli. Það væru verðug
verðlaun fyrir öll þau gæði, sem
hann hefur miðlað öðrum mönn-
um í löngu lífi sínu.
Oscar Clausen.
— Electra
Frh. af bls. 8
lega stuttum flugbrautum. Þetta
er mikill kostur, með tilliti til
þess, að flugmálasérfræðingar
eru mjög óhyggjufullir yfir þvi,
að stóru farþegaþoturnar, sem
brátt verða teknar í notkun,
munu þurfa mun lengri flug-
brautir en allar fyrri gerðir.
Fullhlaðin mun Electra aðeins
þurfa 1,500 metra braut til flug-
taks, en flugþol hennar er tæp-
ir 5.000 km.
VSL
HVAÐ farþegum viðvíkur þarf
ekki að efa það, að aðbúnaður
allur er samkvæmt ströngustu
kröfum. Gluggar eru stórir og
veita gott útsýni. Hátt er undir
loft í öllu farþegarýminu og vel
manngengt. Hitunarkerfi er mjög
fullkomið, í veggjum og gólfi.
Er þar um eins konar geislahít-
un að reeða. Til öryggis eru allar
hurðir opnaðar inn í flugvélína
— og á slíkt að vera alger trygg-
ing fyrir því, að hurð geti ekki
hrokkið upp í háloftunum, þegar
loftþrýstingurinn er mun meiri
inni í flugvélinni en utan.
**
ÞÁ MÁ geta þess, að Electra er
búin eins konar „veðuir&tsjá“
svo að hægt verður að sneyða
hjá öllum óveðursskýjum til
mikilla þæginda fyrir farþega.
h.
Fjaðrir
Farangurs-
grindur
Austin 8 og 10: fram- og
afturf jaðrir.
Clievrolet vörubifr. 1942—
’56: fram- og afturfjaðr-
ir.
Ford vörubifr. 1942—’56:
fram- og afturfjaðrir.
Ford Prefeet og Fordson:
fram- og afturf j aðrir.
Jeppar: fram- og afturfjaðr
ir.
Morris 10: afturfjaðrir.
Mercedes Benz vörubifreiS-
ar 4500: framfjaðrir.
Renault: fram- og aftur-
fjaðrir.
Skoda 1100: framfjaðrir.
Standard 8 og 14: fram-
og afturfjaðrir.
Augablöð og krókblöð.
Farangursgrindur tvær gerð-
ir í mörgum stærðum.
Bilavörubúbin
FJÖÐRIN
Hverfisgötu 108
Símar 11909 og 24180.
Sleindór
Afgreiðsla
leigubifreiða
— Simar —
1-15-80
24-100
★
Afgreiðsla
sérleyfisbifreiða
— Simar —
1-15-85
1-15-86
Sleiradór
Margír nota nú
GERVITENNUR
áliyggjulítið.
Hægt er að borða, tala, hlægja og
hnerra án þess að óttast að gervi-
gómar losni. DENTOFIX heldur
þeim þægilega föstum. Duftið er
bragðlaust og ekki límkennt, or-
sakar ekki velgju og er sýrulaust
en kemur í veg fyrir andremmu
vegna gervigómanna.
Kaupið Dentofix í dag
Einkaumboð:
Remedia hf., Reykjavík