Morgunblaðið - 26.10.1957, Blaðsíða 3

Laugardagur 26. okt. 1957
MORCVTSBTAÐIÐ
3
Samfelld úlvarpsdagskrá um
helgar lekin upp í vetur
Fjölbreytf dagskrá. Úlvarpið fær bráll nýll húsnæði
tríó leika létt lög kl. 16.00 á
sunnudögum.
Hljómplötuklúbburinn (Gunn-
ar Guðmundsson kynnir nýjar
hljómplötur annan hvorn sunnu-
dag kl. 18.30).
ÚTVARPSSTJÓRI, Vilhjálmur
Þ. Gíslason, átti í gær viðtal við
fréttamenn og skýrði þeim frá
helztu breytingum sem gerðar
verða á útvarpsdagskránni í vet-
ur. Helztu breytingar eru þær, að
gert er ráð fyrir samfelldu út-
varpi á laugardögum og sunnu-
dögum frá hádegi til dagskrár-
loka, en auk þess er morgunút-
varp á laugardögum og morgun-
tónleikar og messur á sunnudög-
um.
Miðdegisfréttir færast fram
um 5 mínútur
Miðdegisfréttir færast fram
um fimm mínútur og hefjast kl.
16 hvern virkan dag með lestri
veðurfregna, sem færast þannig
frá kl. 16.25, þar sem þær hafa
áður veyið. Virka daga hefst
kvöldútvarp að loknum lestri
veðurfregna kl. 18.30 dag hvern
með útvarpi fyrir börn og ung-
linga og verður það sem hér
segir:
Mánudagar og fimmtudagar:
Lestur fornrita (Helgi Hjörvar).
Þriðjudagar og laugardagar:
Framhaldssagan: „Ævintýr úr
Eyjum“ eftir Jón Sveinsson
(Nonna) (Óskar Halldórsson
kennari).
Miðvikudagar: Tónlistarþáttur
barna (Xngólfur Guðbrandsson
námsstjóri).
Föstudagar: í heimsókn hjá
merkum mönnum (Guðmundur
M. Þorláksson kennari).
Helztu liðir vetrardagskrárinnar
Af helztu liðum, sem teknir
verða upp í vetrardagskrána má
nefna:
Um helgina (sunnud. kl. 21.00).
Umsjónarmenn þáttarins verða
Gestur Þorgrímsson, Páll Berg-
þórsson veðurfræðingur og Egill
Jónsson klarínettuleikari.
Leikrit verða á laugardags-
kvöldum.
íslandsklukkan eftr H. K. L.
verður flutt sem framhaldsleikrit
á miðvikudagskvöldum í nóvem-
ber.
Á bókamarkaðnum: Viðtöl og
þættir úr nýjum bókum verður á
sunnudögum kl. 16.30. Umsjón
Vilhj. Þ. Gíslason.
Sunnudagsermdi kl. 13.15.
Erlendir gestir á öldinni sem
leið. Þættir úr ferðabókum
(föstud. kl. 20.35). Þórður Björns
son lögfr. flytur og velur.
Lestur fornrita: Hallfreðarsaga
(miðvikud. kl. 20.30). Einar Ól.
Sveinsson prófessor les.
Fræðileg erindi um tónlistar-
mál (fimmtud. kl. 22.10).
Dagskrá á Norðurlandamál-
um: Fyrirhugaðir eru þættir ým-
islegs efnis, sem útvarpsstöðvar á
Norðurlöndum munu láta ís-
lenzka útvarpinu í té. Verður
þessum dagskrám útvarpað síð-
degis á laugardögum (á dönsku,
sænsku og norsku).
Leitin að Skrápskinnu, fram-
haldsgetraun í leikformi eftir
Stefán Jónsson fréttamann.
Útvarpssagan (þriðjudaga og
föstudaga kl. 21.30).
Kvöldvökur og samfelldar
dagskrár (á fimmtudögum).
íslenzkt mál: Starfsmenn við
orðabók Háskólans sjá um þenn-
an dagskrárlið (fimmtudaga kl.
21.45).
Daglegt mál: (þriðjudaga og
föstudagá kl. 20.30). Árni Björns-
son cand. mag. flytur þáttinn (5
mín.).
Úr heimi myndlistarinnar
(tvisvar í mánuði, mánud. kl.
22,10). Björn Th. Björnsson sér
um þáttinn.
Hæstaréttarmál. (Hákon Guð-
mundsson hæstaréttarritari).
Búnaðarþættir (mánudaga kl.
13.15).
Fiskimál (mánudaga, annan
hvorn, kl. 18.50).
Framburðarkennsla (í sam-
vinnu við Bréfaskóla S.I.S.).
Danska (þriðjud. kl. 18.55). —
Enska (miðvikud. 18.55). Franska
(fimmtud. 18.50). Esperanto
(föstud. 18.55).
íþróttir (miðvikud. kl. 22.10).
Skákþáttur (laugard. 17.15).
Útvarpshljómsveitin tekur til
starfa með nýjum stjórnanda. —
Leikur á sunnudagskvöldum kl.
20.20. Er ætlazt til að útvarpað
verði úr hljómleikasal að við-
stöddum áheyrendum.
Tónlistarkynning: Fritz Weiss-
happel sér um kynningu ís-
lenzkra og erlendra tónverka
(föstud. kl. 20.55).
Kaffitíminn, nýr þáttur, ýmis
Hans Joachim Wunderlich.
Þýzkur hljómsveitarstjóri
Ný skipun hefur verið gerð á
útvarpshljómsveitinni og hefur
mönnum í henni verið fjölgað
um helming. Eru þeir nú 26. Ráð-
inn hefur verið nýr hljómsveit-
arstjóri, þýzkur maður að nafni
Hans Joachim Wunderlich. Sú
nýjung verður tekin upp að
tónleikum Sinfóníuhljómsveitar-
innar verður yfirleitt útvarpað
beint úr tónleikasal, ef þess er
nokkur kostur.
Nýlega hafa verið gerðir samn-
ingar um starfsemi Sinfóníu-
hljómsveitar íslands. Hljómsveit-
in er sjálfstæð stofnun, en fær
fé frá ríki, Reykjavíkurbæ, út-
varpinu og Þjóðleikhúsinu og
hafa verið gerðir sérstakir samn-
ingar milli útvarpsins og hljóm-
sveitarinnar. Hljóðfæraleikararn
ir sem leika í útvarpshljómsveit-
inni eru einnig í Sinfóníuhljóm-
sveitinni og gilda ákveðnar regl-
ur um skiptingu vinnutíma
þeirra milli hljómsveitanna.
Framhaldsleikrit
Þá skýrði útvarpsstjóri frá
því, að í vetur væri fyrirhugað
að útvarpið flytti framhaldsleik-
rit, þannig að stór leikrit
verða flutt í köflum. — Verður
byrjað á „íslandsklukkunni" og
verður það leikrit flutt í fjórum
hlutum. Eftir áramótin verða
flutt leikrit, sem Agnar Þórðar-
son hefur sérstaklega samið fyr
i útvarpsflutning.
Þá verða teknir upp ýmsir ný-
ir þættir, svo sem „Bréfakass-
inn“, sem verður spurningaþátt
ur, umræðufundir í útvarpssal
um mál úr dagalega lífinu „Leik-
menn í dómarasæti", sem verður
lögfræðilegur þáttur, „Ástin og
hjónabandið", erindaflokkur um
nýjungar í list og vísindum nú
tímans og ýmislegt fleira.
Nýtt húsnæði
Af útvarpinu er það loks að
frétta, að það hefur nú fengið
bráðabirgðaurlausn í húsnæð-
ismáli sínu, en starfsemi þess
hefur vérið miklum erfiðleik
um bundin undanfarið vegna
ófullnægjandi húsakosts. Út-
varpið hefur tekið á leigu
efstu hæðirnar í stórhýsi, sem
stofnanir þær, er annast rann-
sóknir fyrir sjávarútveginn
eru að reisa við norðvestur-
enda Skúlagötu. Mun útvarp-
ið fá þarna til umráða um
1400 ferm., en rýma tæplega
1100 ferm. húsnæði við Aust-
urvöll og Klapparstíg. f nýja
húsnæðinu eru m. a. 2 útvarps
salir og 5 önnur upptökuher-
bergi.
Hæstaréttardómur um hlutafjár-
aukningu í Lýsi og Mjöli hf.
f HÆSTARÉTTI var í gær kveð-
inn upp dómur í máli, sem Lýsi
og Mjöl h.f. og Jón Gíslason
áfrýjuðu til réttarins. Gagnaðili
málsins var bæjarstjórnin í Hafn
arfirði f.h. bæjarsjóðs og bæjar-
útgerðar.
Dómur Hæstaréttar er svohljóð
«ndi:
Áfrýjnedur hafa skotið máli
þessu til Hæstaréttar með stefnu
30. nóveinber 1955. Krefjast þeir
sýknu af kröfum stefndu í málinu
og málskostnaðar úr hendi þeirra
i héraði og fyrir Hæstarétti eftir
mati dómsins.
Fallast má á það með héraðs-
dómi, að ákvæði hlutafélaga, laga
nr. 77/1921 um sérstaka málshöfð
unarfresti taka ekki til sakarefnis
þess, sem hér á um að dæma.
Verður áfrýjendum því ekki
dæmd sýkna af þeitn sökum, að
málið hafi verið of seint höfð-
að.
Samkvæmt 5. gr félagssam-
þykkta Lýsis & Mjöls hf. skulu
hluthafar jafnan hafa forkaups-
rétt að aukningu á hlutum í hlut-
falli við skrásetta hlutaéigu sína.
Félagsstjórnin gekk fram hjá
þessu ákvæði, er hún á fundi sín-
um hinn 31. desember 1952 veitti
áfrýjanda Jóni Gíslasyni loforð
fyrir kaupum á nýjum hlutum
í félaginu að fjárhæð kr.
267.000.00. Var þó sérstaklega rík
ástæða fyrir félagsstjórnina að
gæta fyrirmælis þessa við svo
stórfellda aukningu hlutafjárins,
enda var aðalfundarsamþykktin
frá 25. janúar 1948, sem hún taldi
veita heimild til aukmngar hluta-
fjár, þá orðin allt að 5 ára gömul
og aðstæður breyttar, frá því að
hún var gerð. Ber þegar af þess-
ari ástæðu að taka til greina
kröfu stefndu um ógilaingu á
framangreindu loforði.
Eftir þessum úrslitum ber
áfrýjendum in solidum að greiða
stefndu málskostnað í héraði og
fyrir Hæstarétti, sem ákveðst
samtals kr. 40.000 00.
D ó m s o r 3 :
Loforg það, er stjórn Lýsis &
Mjöls hf. gaf áfrýjanda Jóni Gísla
syni á stjórnarfundi 31 desember
1952 um sölu á nýjum hlutum í
félaginu’ að nafnverði kr.
267.000.00., skal ógilt vera.
Áfrýjendur, Lýsi & Mjöl h.f. og
Jón Gíslason, greiðj in solidum
stefndu, bæjarstjóranum í Hafnar
firði f.h. bæjarsjóðs og Bæjarút-
gerð Hafnarfjarðar málskostnað
í héraði og fyrir Hæstarétti sam-
tals kr. 40.000.00, að viðlagðri að-
för að lögum.
Sigurður Sigurðsson kosinn formaöur
Félags islenzkra myndlistarmanna
AÐALFUNDUR félags íslenzkra
myndlistarmanna var haldinn í
fyrrakv. I stjórn voru kosnir:
Sigurður Sigurðsson (formaður),
wmmmm
Sigurður Sigurðsson.
Benedikt Gunnarsson (ritari) og
Valtýr Pétursson (féhirðir).
Þá voru valdir fulltrúar á þing
Bandalags íslenzkra listamanna:
Ásmundur Sveinsson, Jóhannes
Jóhannesson, Kjartan Guðjóns-
.son, Hörður Ágústsson og Sig-
urður Sigurðsson.
f sýninganefnd, sem velja skal
myndir á sýningar þær, er félag-
ið á aðild að, voru kosnir: Úr
hópi málara: Þorvaldur Skúla-
son, Sigurður Sigurðsson, Jó-
hannes Jóhannesson, Hjörleifur
Sigurðsson og Svavar Guðnason.
Úr hópi myndhöggvara: Ás-
mundur Sveinsson, Sigurjón Ól-
afsson og Magnús Á. Árnason.
Teknir voru í félagið mynd-
höggvararnir Guðmundur og Jón
Benediktssynir og málararnir
Guðmundur Guðmundsson og
Einar Baldvinsson.
í stjórninni, sem lét af störf-
um í gær, voru auk Valtýs Pét-
urssonar þeir Svavar Guðnason
og Hjörleifur Sigurðsson, sem
báðir lýstu því yfir, að þeir
tækju ekki við endurkjöri.
Áfengisveitingar ríkisins
Tillaga 3 Alþingismanna
ÞINGMENN úr þremur virðulegust og með mestum
flokkum, þeir Alfreð Gísla-
son, Pétur Ottesen og Sigur-
vin Einarsson flytja eftirfar-
andi tillögu á Alþingi:
Alþingi ályktar, að áfengir
drykkir skuli ekki veittir á
kostnað ríkisins eða ríkis-
stofnana.
í greinargerð rekja flutnings-
menn, að tillögur sama efnis hafi
nokkrum sinnum áður verið born
ar fram á Alþingi, en ekki náð
endanlegri afgreiðslu.
Þeir minna á, að vín sé yfir-
leitt veitt í ríkisveizlum, en sam
menningarbrag, þegar ekki hef-
ur verið haft vín á boðstólum. —
Síðan segir:
„Ef Alþingi, ríkisstjórn og
ríkisstofnanir legðu niður áfeng-
isveitingar í samkvæmum sínum,
þá skapaðist fordæmi, sem án
efa mundi hafa víðtæk áhrif til
góðs. Slík ráðstöfun mundi hvar-
vetna mælast vel fyrir. Bæjar-
félög mundu sennilega skjótt
taka upp sama sið og síðan félög
og einstaklingar feta í sömu spor
að meira eða minna leyti. —
Skemmtanalífi er nú um of spillt
með áfengisneyzlu, eins og al-1
Sogsvirkjunin 20 ára
Hin fyrsta Sogsvirkjun átti I
er 20 ára afmæli. 1 tvo ára-
tugi hefur Sogið verið orkulind
höfuðborgarinnar og nágrennia
hennar. E. t. v. á ekkert eina
ríkan þátt í þvi mikla uppbygg-
ingarstarfi, sem hér hefur verid
unnið og hagnýting vatnsaflsina
í. Sogi. Hún hefur orðið grund-
völlur og lyftistöng fjölþættra
framfara og glæsilegra lífsþæg-
inda.
Mörgum mun þykja það und-
arlegt, að þegar baráttan var
hafin fyrir hinni fyrstu Sogs-
virkjun skyldi vera til stjórn-
málaflokkur á íslandi, sea
barðist eins og Ijón gegn henni.
En sá stjórnmálaflokkur var
engu að síður til. Það var Fram-
sóknarflokkurinn. Hann rauf
Alþingi m. a. vegna þess, áriC
1931, að Sjálfstæðisflokkurinn
hafði fengið Alþýðuflokkinn tK
fylgis við ríkisábyrgð fyrir láni
til virkjunar Ljósafoss. Tíminn
kallaði undirbúninginn að fyrstu
virkjun Sogsins „samsæri and-
stæðinga Framsóknarflokksins*'.
Og slíkt „samsæri" varð að
hindra. En Framsúknarfbokkn-
um tókst aðeins að tefja virkjun
Ljósafoss. Honum tókst ekki að
hindra hana. Þess vegna á þetta
glæsilega mannvirki nú 20 ára
afmæli.
En af þessu má marka hinn
stöðuga fjandskap Framsóknar
við Reykvíkinga. Hin gamla
maddama hefur jafnvel ekki
hikað við að hamast gegn
stærstu hagsmunamálum þeirra
svo árum skiptir.
Ófagur tónn milli
stjórnarflokka
Tónninn i málgagni stærsta
stjórnarflokksins, „Þjóðviljan-
um“, í garð utanríkisráðherra
vinstri stjórnarinnar, var ófag-
ur i gær. Eftir að hafa húð-
skammað ráðherrann fyrir út-
varpsræðu hans á degi Samein-
uðu þjóðanna kemst kommún-
istablaðið að orði á þessa leið:
„Eflaust munu sendimenn er-
lendra rikja skýra rikisstjórnum
sínum frá ræðu utanríkisráð-
herra þennan dag, og sagnfræði
hans mun í senn vekja hlátur og
meðaumkvun. Vonandi biðst
ráðherrann afsökunar á frum-
hlaupi sínu, eða þá forsætisráð-
herra fyrir hans hönd".
Það fer víst ekki mikið fyrir
gagnkvæmu trausti ráðherranna
í vinstri stjórninni. Hvernig
geta þeir svo ætlazt til þess að
almenningur í landinu treysti
stjórninni í heild?
Sérsköttun hjóna
Ragnhildur Helgadóttir og
nokkrir aðrir þingmenn úr
Sjálfstæðisflokknum og Alþýðu-
flokknum hafa lagt fram á Al-
þingi frumvarp um sérsköttun
hjóna. Hafa Framsóknarmenn
snúizt hart gegn því. Eysteinn
hét því þó á síðasta þingi að
„skipa nefnd í málið“. Mun hafa
verið staðið við það loforð. Hitt
verður að teljast mjög undir
hælinn lagt, að sú ráðstöfun beri
nokkurn jákvæðan árangur,
annan en þann að tryggja nefnd-
armönnum nokkurra mánaða at-
vinnu við vangaveltur. Allar
leiðréttingar á skattamálum
hjóna hafa hingað til strandaS
á sömu óbilgjörnu klöppinni;
Eysteini Jónssyni fjármálaráS-
herra. Því miður eru ekki mikl-
ar iíkur til að hann hafi skipt
kunna er, og því er góðs för-1 um skoðun gagnvart þessu rétt-
kvæmi ríkisins hafi þó verið j dæmist æðstu manna brýn þörf“. • lætismáli.