Morgunblaðið - 11.07.1976, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. JULl 1976
43
Sr. Bernharður Guðmundsson skrifar irá Addis Abeba
Eyjapeyji oy Skayastelpa
Við komum eitt sinn á mynd-
arheimili i Vestmannaeyjum.
Þegar við höfðum orð á hversu
þar var allt með gerðarlegum
svip, sagði félagi okkar: Þegar
Eyjapeyi og stelpa af Skaga
rugla saman reytum sínum, er
von á góðri útkomu.
Mér komu þessi ummæli í
hug, er ég heimsótti ung íslenzk
hjón sem starfa i Kenya um
þessar mundir. Eyjapeyinn
Haukur Þorgilsson viðskipta-
fræðingur og stelpan af Skag-
anum, Ingunn Sturlaugsdóttir
læknir búa i afskekktri byggð
um 6 tíma akstur frá höfuð-
borginni Nairobi. Enginn mun
öfunda þau af húsakynnunum,
en nú hafa þau fengið rafmagn,
a.m.k. nokkra tíma á dag og það
sem mest er um vert, vatn hef-
ur verið leitt inn. Svo það er
ekki þörf að kvarta, segja þau.
100 kr. mánaðarlaun
Haukur vinnur hjá norrænu
þróunarhjálpinni við skipu-
lagningu á samvinnustarfi
bænda og búaliðs. Ingunn hef-
ur sett upp lækningastofu í
þorpinu. Daglega sinnir hún
um 60 sjúklingum og þjálfar
jafnframt upp hjálparlið sitt,
það er þolinmæðisverk. Ekki
safnar Ingunn sjóðum við þetta
starf. Siðustu 4 mánuðina hefur
hún haft 120 shillinga — nokk-
ur hundruð krónur islenzkar í
laun.
— Hvað gerir það til — spyr
Ingunn og hlær — Haukur sér
ágætlega fyrir fjölskyldunni og
hann er alveg sáttur við þetta
starf mitt. Hvers á ég úrkosta?
Fólk kemur með fárveikt barn,
hefur aðeins 2 shillinga fyrir
lyfjum sem kosta 20 sinnum
meira. Á ég að reka það heim.
Hér er ekkert sjúkrasamiag —
við erum fegin að geta orðið að
liði.
Mikla vinnu hefur Ingunn
lagt i að hjálpa þeim vesalings
stúikum sem hafa neyðst til að
leggja fyrir sig vændi og eru
flestar illa farnar af kynsjúk-
dómum. Það grátlega er hins
vegar að þegar stúlkurnar hafa
náð heilsu, eiga þær engan ann-
an kost en að hverfa til sinnar
fyrri iðju. Þær eru menntunar-
lausar og úrkast þjóðfélagsins.
Þar sem svo viða er brýn þörf
endurhæfingarstarfs.
Söngæfing
Þennan dag er margt um
manninn hjá Hauki og Ingunni.
Fjórar islenzkar fjölskyldur
hafa komið um langan veg til að
vera viðstaddar skírn yngsta
sonar þeirra. Þarna eru líka
hinir útlendingarnir i hérað-
inu. Kanadísk hjón og önnur
dönsk ásamt hressilegri enskri
hjálpræðisherkonu, sem veitir
forstöðu kvennaskóla þar í
grennd.
Haukur sezt við píanó sem
hann hefur aflað sér. Hann
dregur upp íslenzku sálmabók-
ina, kallar saman viðstadda og
hefur söngæfingu. Landarnir
reynast hinir prýðilegustu
söngmenn enda sumir vanir
kórmenn og andlit útlending-
anna spegla undrun og aðdáun.
Þarna eru komin ísleifur Jóns-
son verkfræðingur, sem vinnur
við boranir eftir heitu vatni á
vegum Sameinuðu þjóðanna,
ásamt konu sinni Birnu Björns-
dóttur og sonum. Þarna eru
Steingerður og Sigfús Gunnars-
son sem áður vann hjá Osta- og
Smjörsölunni, en vinnur eins
og hinir landarnir að samvinnu-
málum. Steinunn Árnadóttir og
Ölafur Ottósson bankamaður
eru þarna með börnum sinum
svo og Jóhanna Heiddal og
Jóhannes Jensson bankamaður.
Islenzk skírn
við miðbaug
Síðan hefst skirnarathöfnin.
Þetta er á aðventu og aðventu-
ljósin ljóma, aðventusálmar og
skírnarsálmar eru sungnir af
fögnuði hjartans. Haukur litli
Jóhann er skírður til nafns föð-
urins sonarins og hins heilaga
anda og þar með tekinn inn í
kirkju Krists. Náð hans er söm
undir afrískum himni sem ís-
ienzkum.
Meðan Haukur Jóhann sefur
skirnarblundinn, er boðið til
kaffidrykkju að íslenzkri hefð.
Jafnvel sú góða kona Hnallþóra
hefði talið veitingarnar til
sóma, enda höfðu islenzku kon-
urnar lagt þar hönd að saman.
Aftur urðu útlendingarnir
næsta undrandi.
Kvöldið líður skjótt. Auðvitað
er matur borinn á borð áður en
lagt er heim á leið. Við kom-
umst af stað um áttaleytið. Það
er sex tima ferð til Nairobi. Það
finnst þeim ekki umtalsvert Is-
iendingunum i Kenya. Við ók-
um út í myrkrið.
Það er greinilega góð út-
koma, þegar Eyjapeyi og stelpa
af Skaga rugla saman reytum
sinum. En vonandi ílendast þau
ekki of lengi i Ken.va, Ingunn
og Haukur. Það er þörf f.vrir
slikt fólk heima á Fróni.
víkingaskipið var sent með Brúar.
fossi, og kom það daginn eftir að við
komum út Þá syrti nú heldur betur í
álinn, því að stýrið á skipinu hafði
lent undir hlifðarlistanum og brotið
festinguna Við urðum alveg magn-
lausir og kölluðum á nefnd, sem sá
um þessi mál, en þeir vildu eða gátu
ekkert fyrir okkur gert Það sem
bjargaði málunum þá. var að við
komumst í samband við mann, sem
vinnur hjá Loftleiðum og hjálpaði
hann og félagið okkur einstaklega
vel."
— Fóruð þið ekki í neina reynslu
ferð fyrir sjálfa hópsiglinguna?
„Jú, við fórum i reynsluferð deg-
inum áður og átti það eftir að koma
sér vel Allt gekk vel framan af, en á
heimleiðinni skall á hávaðarok og
vont veður og saup þá báturinn
töluvert á, en okkur tókst þó að
lokum að fella seglin, svo allt fór vel.
Ég sagði að reynsluferðin hefði kom-
ið sér vel þvi að á sama tima daginn
eftir skeði nákvæmlega það sama,
en nú vorum við reynslunni rikari og
vissum hvað gera átti."
— Svo rann upp aðaldagurinn.
þegar siglingin sjálf fór fram?
„Já, við vorum komnir nokkuð
timanlega i okkar legupláss og sigld
um þarna um til að sýna okkur og
sjá aðra Skipunum var skipt i 3
flokka, fyrst sigldu stærstu skipin,
siðan skip af millistærð og siðast
litlu skipin og i þeim flokki var
skipið okkar (Jpphaflega áttum við
að vera nokkuð aftarlega i röðinni en
okkur miðaði svo vel að við lentum á
eftir „Santa Maria ', sem var fremur
framarlega, og sagði enginn neitt
við þvi Þetta fór allt mjög vel fram
og það var ákaflega tilkomumikið að
sjá þetta '
Hvað er þér sérstaklega minnis-
stætt úr ferðinni?
„Já, siglingin niður ána um kvöld-
ið er mér afar minnisstæð og einnig
dagurinn eftir siglinguna Þá vorum
við í bátnum og þá safnaðist saman
um okkur fjöldi fólks, sem sýnilega
hafði geysilegan áhuga á bátnum og
voru ákaflega hrifnir Við dreifðum
þarna á 3. þús bæklingum um
skipið og landið og einnig vorum við
með 3 poka af hrauni Við vissum
raunar ekki til hvers við vorum með
það, fyrr en við fórum að gefa það,
þvi það lá við að það væri slegizt um
molana Ég held að ég geti næstum
þvi fullyrt að aldrei hafi átt sér stað
eins mikil landkynning á jafn-
skömmum tima. Og eftir að við
höfðum flutt bátinn og vorum að
búa hann til heimferðar var siminn I
sendiráðinu rauðglóandi og var fólk
þá að spyrja hvar báturinn væri
niður kominn Það er þvi ekkert
vafamál að skipið vakti geysilega
athygli og einu sinni þegar við vor-
um að sigla um var hrópa til okkár
frá einu af stóru skipunum: „You are
the greatest God bless you "
,, FYRSTA FLOKKS SKIPSTJÓRI,
DJARFUR OG ÁRÆOININ"
Þessi orð eru höfð eftir einum
„víkinganna", Markúsi Erni Antons-
syni, er blm. Morgunblaðsins rabb-
aði stuttlega við hann og i sama
streng tók annar „Vikingur ', Sveinn
Sæmundsson Sagði Markús að
svona eftir á að hyggja þá væri Ijóst
að þessi ferð hefði haft mikíð gildi
og verið einstök landkynning, og
nefndi hann sem dæmi að myndir af
skipinu hefðu verið sýndar á a m k
3 stærstu sjónvarpsnetunum og
einnig sýndi hann okkur úrklippu úr
„Sunday News", sem gefið er út I
2,8 millj eintökum, þar sem mynd
og frásögn var af skipinu
— Bændur
Framhald af bls. 44
hafa nú verið me'ð minna móti i
sumar, en við erum að ljúka
ýmsum verkefnum sem var
byrjað á áður. En hér er geysi-
legur ferðamannastraumur og
hingað koma annað slagið stórir
ferðamannahópar."
— Hvernig er útlitið með
heyskap í sumar?
„Við vorum nú orðnir lang-
eygir eftir þurrki og farnir að
heyja i vothey, en nú virðist
vera að rætast úr þessu og er
ekkert annað að gera en vona
það bezta," sagði Páll að lokum.
Sendiherr-
ann njósnari
fyrir KGB
Washington — 10. júlf — Reuter.
NÝR sendiherra Tékkóslóvakíu i
Bandarikjunum er KGB-njósnari,
að þvf er Frantisek August, sem
sjálfur starfaði fyrir tékknesku
leyniþjónustuna, skýrði frá við
yfirheyrslur í Washington ný-
lega.
August greindi frá því, að
sendiherrann Jaromir Johanes,
hefði stundað njósnir fyrir KGB
þegar þeir voru samtimis í Lund-
únum árið 1960. Sjálfur flúði
August til Bandaríkjanna árið
1969, en nú hefur öryggisnefnd
Bandaríkjaþings birt skýrslu um
yfirheyrslur yfir honum nýlega.
Þar kemur m.a. fram, að Sovétrik-
in verji miklum fjárhæðurh til
starfsemi kommúnistaflokks
Líbanons og að fjölmargir KGB-
njósnarar hafi starfað í landinu
um margra ára skeið.
Ford aðstoðar
við lausn bóta-
skyldumálsins
Washington — 10. júlf — AP.
RÁÐGERT er að hefja ónæmisað-
gerðir gegn svfnainflúenzu f
Bandarfkjunum f næsta mánuði,
en það er nokkru sfðar en upphaf-
lega var ætlunin, að þvf er banda-
rfsk heilbrigðisyfirvöld skýrðu
frá f dag. Um leið kom fram, að
þetta yrði því aðeins hægt, að
fundin yrði lausn á vandamálinu
um bótaskyldu vegna aukaverk-
ana ónæmisefnisins, en lyfja-
framleiðendur vilja ekki taka á
sig ábyrgð gagnvart almenningi
vegna framleiðslu sinnar.
I gær átti Ford forseti fund með
heilbrigðisyfirvöldum vegna
málsins og leggur hann mikla
áherzlu á, að haldið verði áfram
undirbúningi vegna ónæmisað-
gerðanna, þannig að þær geti haf-
izt sem allra fyrst. M.a hefur for-
setinn boðið fram aðstoð sina við
að leysa bótaskyldumálið, og hef-
ur í því skyni boðað lyfjaframleið-
endur og fulltrúa tryggingafélaga
á sinn fund n.k. þriðjudag.
— Sól
Framhald af bls. 44
hitabylgjunni í Evrópu, sem er
að teygja sig hingað norður?
„Það skal ég ekki alveg segja
um, en allavega kemur þetta
hlýja loft frá Evrópu.“
Markús þorði ekki að spá um
veðurfar fram í vikuna, en
sagðist þó nokkurn veginn
geta lofað áframhaldandi bliðu
fram yfir helgi. Má því gera
ráð fyrir mikilli umferð um
allt land og vafalaust er að fólk
reynir að notfæra sér góðvild
veðurguðanna út i yztu æsar.
— Óeirðir
Framhald af bls. 1
Frakkar lýstu því yfir í desemb-
er að þeir mundu veita nýlend-
unni sjálfstæði en óttazt er að
nágrannaríkin Sómalía og
Eþíópía reyni að innlima landíð.
Frakkar hafa 4.000 hermenn i
Djibouti auk herskipa og flug-
véla.
Frá Djibouti er hægt að hafa
eftirlit með siglingum um Rauða-
haf og höfnin er mikilvægur við-
komustaður olíuflutningaskipa á
leið til Súez-skurðar frá Saudi-
Arabiu.
Bourhan forsætisráðherra lagði
nýlega til að haldin yrði ráðstefna
allra aðila sem hlut eiga að máli
um sjálfstæði Djibouti.
20 biðu bana í ættflokkaátökum
í Djibouti i mai í fyrra.
— Amin
Framhald af bls. 1
að aðeins sjö flugvélarræningjar
hefðu verið í flugvélinni og að
þeir hefðu allir verið drepnir i
árásinni.
Hann sagði að þegar hann hefði
komið frá fundi Afríkuleiðtoga á
Mauritius 3. júlí hefði hann skip-
að heilbrigðisráðuneyti Uganda
að sleppa öllum gislum svo að þeir
væru með hinum gislunum þegar
frestur sem flugvélarræningjarn-
ir settu rynni út daginn eftir.
Forsetinn sagði Hennessy að
hann hefði ekkert á móti frú
Bloch og bætti þvi við að henni
hefði verið ekið til sjúkrahússins
i bíl sínum. Hann bauð Rauða
krossinum að skoða grafir flug-
vélarræningjanna i Jinja, 80 km
frá Kampala.
1 New York sakaði fulltrúi
Israels hjá Sameinuðu þjóðunum,
Chaim Herzog, Ugandamenn í
gærkvöldi um að hafa verið i vit-
orði með flugvélarræningjunum
frá upphafi og skoraði á þá að
sleppa frú Bloch. Hann sagði að
árásin hefði ekki beinzt gegn
Uganda.
— Margeir
Framhald af bls. 2
hálfnað og að hann vonaðist til að
rétta hlut sinn í þeim skákum sem
eftir væru. Síðdegis í gær ræddi
Mbl. aftur við Margeir, en hann
var þá að tefla við Morovic frá
Chile. Hafði Margeir hvítt og
hafði að sögn betri stöðu.
■org»ni««l »iiml 93-7370
kvöld 09 helfarsimi 93-7355