Morgunblaðið - 02.12.1984, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1984
9
HUGVEKJA
eftir séra
Guðmund óskar ólafsson
1. sunnudag í Aðventu.
Það er eflaust mörgum nota-
leg vitneskja, sem borist hefur
að eyrum fyrir skömmu að ís-
lendingar séu hamingjusöm
þjóð. Það er vissulega bjarmi
inn í svartasta skammdegið að
fá á því staðfestingu sam-
kvæmt alþjóðlegri könnun að
við erum flestum öðrum stolt-
ari af þjóðerinum, horfum
björtum augum til framtíðar,
óttumst ekki styrjöld í vænd-
um, höfum traust á kirkjunni
og enda lögreglunni. Og hvort
sem menn vilja sjá samsvörun
og tenging á milli eða ekki, þá
kemur einnig fram að íslend-
ingar eru trúuð þjóð. Margt í
niðurstöðum hinnar viðamiklu
könnunar er harla athyglis-
vert og full ástæða til að velta
ýmsu fyrir sér, sem þar kemur
í ljós. Það er til að mynda
ástæða til þess að spyrja sig í
upphafi Aðventu, þegar
skammt er til jóla, hverju
þjóðin ætlar að fagna á stór-
hátíðinni. Það virðist ljóst af
fyrrnefndri könnun að flestir
telja sig trúhneigða og fjöldi
svonefndra trúleysingja hverf-
andi, en aftur á móti aðeins
fimmtungur sem trúir á per-
sónulegan Guð. Nú er það
staðreynd að grunnur krist-
innar trúar byggist á boðun-
inni um persónulegan Drottin,
skapara himins og jarðar, sem
hafi gert sig kunnan í lausnara
mannanna, sem fæðst hafi á
ákveðnum stað og stundu, því
eru haldin jól. Það er því full
ástæða til þess að spyrja sig,
hvort það muni vera rétt
niðurstaða í téðri könnun að
aðeins fimmtungur lands-
manna haldi kristin jól, en
hinir fylgi með svona fyrir
siðasakir og þá kannski á
þeirri forsendu að það saki
ekki að gera sér dagamun í
skammdeginu svona til heið-
urs alheimsandanum eða
lífskraftinum sem talið er að
muni vera til.
Mér er nær að halda að hér
sé eitthvað málum blandið.
Samkvæmt títtnefndri rann-
sókn trúa íslendingar almennt
á líf að þessu loknu, telja boð-
orðin í fullu gildi og sækja sér
huggun og hlífð allra þjóða
mest í trú. Mér er ómögulegt
að trúa því eða skilja að
obbinn af landsmönnum sæki
sér huggun og lífsvonir í hugs-
un um einhver ópersónulegan
lífskraft sem enginn veit þá
hvernig er, eða hvort hefur
hugsun eða vilja gagnvart
mönnunum eða hvort hann yf-
irhöfuð er góður eða illur eða
hefur til að bera nokkuð það,
sem unnt er að kalla tilfinning.
Ég ætla öllu fremur að gera
ráð fyrir því að íslendingar
trúi á það sem þeir kalla
lífskraftinn, af því að þeir hafa
vitandi og óvitandi lært að
þekkja hver hann er og hvaða
viðhorf hann ber í barmi og
hver ætlun hans er með menn-
ina. Sú trú hefur ekki síast inn
frá arfi og fóstran í landinu, að
Guði standi á sama um menn-
ina eins og lindinni sem
streymir komi ekki við steinn-
inn eða sandkornið, sem hún
flýtur yfir, heldur hefur það
löngum verið kennt við föður
og móðurkné, sem séra Hall-
grímur batt í rím:
Vertu Guð faðir, faðir minn
í frelsarans Jesú nafni ..."
Skoðana-
.könnun
og
Aðventa
Ég held að þó fólk svari sem
svo að það trúi á alheimsand-
ann, að þá hafi það innst inni
traust á að sá andi sé góður og
látið sig skipta barnið í veröld-
inni. Og sé það rétt, þá býr hér
þjóð sem hefur fengið þessa
vitneskju frá Honum sem gekk
um á jörðu, gerði gott, elskaði
mennina og bar þeim ljóma
Guðs mildi og helgunar. Og um
leið og þetta er sagt er um leið
játað að hér býr kristnari þjóð
en kannanir segja til um, því
þjóðin hefur þá lotið þeirri
mynd Guðs, sem Jesús Kristur
bar á jörðu, persónulegri
mynd, em unnt er að greina í
hver Guð er og hvað hann vill
með líf okkar og göngu alla.
En það sem könnunin al-
þjóðlega ber greinilega með
sér hvað okkur varðar, það er
að þjóðin býr að hjátrúarleg-
um hugtökum yfir þá guðs-
mynd sem hún á og sem er
sannari en orðin gefa til
kynna. Eitthvað hefur hér
brugðist í kristinni uppfræðslu
hjá þeirri kirkju, sem þó nýtur
trausts með þjóðinni og sem að
ég vil halda fram að eigi sinn
mikla þátt í að flytja hamingj-
una inn í líf hennar.
Og nú er kominn fyrsti
sunnudagur í Aðventu, þegar
það hljómar hvað skýrast að
kristin kirkja boðar trú á per-
sónulegan Guð, sem hefur
opinberað sig á jörðu. Þetta er
dagurinn, sem er einskonar
upphafsdagur á almanaki
kirkjunnar. Það var einn
ágætur Norðlendingur sem
mælti í ljóði:
„Guð, ég bið þig um gjafir tvær
Lát mig ei einan
lít þú mér nær
áður en það er orðið um sein-
an.“
Þessi ljóðasmiður væntir
þess og vonar að lífskrafturinn
hafi til að bera þá eigind, sem
ekki lætur sér standa á sama
um sköpun sína, hann biður til
þess Guðs, sem hefur vitjað
barna sinna á jörðu. Þetta er
líkt því ákalli sem lesið er
gjarnan úr helgri bók á Að-
ventunni, þegar fólkið hrópaði
til Jesú, þegar hann kom á
áburðardýri inn í Jerúsalem.
Þá var hrópað: „Hósanna", en
það þýðir: Hjálpa þú nú. Þegar
við komum saman á Aðventu
erum við ekki að biðla til
ópersónulegra krafta um
hjálp, slíkir kraftar hvorki
heyra né taka mark á hrópi
manneskjunnar eða gefa henni
hamingju í brjóst, heldur erum
við að koma saman í þakkar-
gjörð fyrir þá vitund, sem við
höfum eignast að mannsbarn
hefur verið kosið til þess að
eiga sér stað við hjarta Guðs
og vita af því.
Endur fyrir löngu fékk fá-
tæk þjóð í fjötrum þessa vitjun
að mega kalla: „Blessaður sé
konungurinn, sem kemur í
nafni Drottins." Allt upp frá
því hefur þessi söngur ekki
hljóðnað. Víst hefur margur
gengið undan merkjum, hefur
gleymt að persónulegur Guð
væri uppspretta þessa söngs,
ekki þorað að trúa því að tíð-
indin væru sönn, að við værum
ekki framar ein og yfirgefin á
valdi einhverra krafta, en það
breytir ekki þeirri staðreynd
að kristnin lifir, boðskapurinn
um að konungurinn konung-
anna kemur og er og verður að
eilífu „réttlátur er hann og sig-
ursæll ... veldi hans mun ná
fra hafi til hafs, til endimarka
jarðarinnar".
Og því er Aðventutíminn
ekki einber nafngift í tímas
festi, heldur fagnaðartími,
undirbúningstíð þeirrar hátíð-
ar sem senn gengur í garð. Og
þá trúi ég að það verði langt-
um meira en fimmtungur þjóð-
ar sem mun gleðjast yfir því að
ljós Guðs dýrðar hefur umvaf-
ið þessa jörð á sérstakan máta
í ákveðnum atburði, að himn-
anna Guð hefur búið sér stað í
mannlegu umhverfi til þess að
birta elskuþel sitt. Við skulum
hugleiða þetta á Aðventunni
svo að sú hamingja viðhaldist í
hjartanu og sé búin í orð á
réttan veg, að við horfum ekki
inn í morgundaginn í trausti á
einhvern óþekkjanlegan mátt,
sem hvorki hugsar eða vill,
heldur lítum fram í þeirri trú
að lífsins góður Guð hefur
auglýst hver hann er, hvað
hann ætlar og hvernig hann
finnur til i okkar garð. Kon-
ungur Aðventunnar, konungur
lífs er vitnisburður þess. Hann
segir: Ég kem til þín, kom þú
til mín.
Jtfgtmfrl
Gódan daginn! *
Spariskírteini og happdrættislán ríkissjóða
Sölugengi Avöxtun-1 Oagafjöldi
Ar-flokkur pr. kr. 100 arkrafa | til innl.d.
1971-1 17.187.37 8,60*/. 282 'd
1972-1 15.379.04 8,60% 52 d.
1972-2 12.419,64 8,60% 282 d.
1973-1 9.044,33 8,60% 282 d.
1973-2 8.467,12 8,60% 52 d.
1974-1 5.481,51 8,60% 282 d.
1975-1 4.665,17 8,60% 37 d.
1975-2 3.469,83 8,60% 52 d.
1976-1 3.165,77 8,60% 97 d.
1976-2 2.597,45 8,60% 52 d.
1977-1 2.288,88
1977-2 1.903,77 Innl.v. i Seölab. 10.09.84
1978-1 1.551,86 8.60% 112 d.
1978-2 1.216,22 Innl.v. í Seðlab. 10.09.84
1979-1 1.056,07 8,60% 82 d.
1979-2 792,90 Innl.v. iSeðlab. 15.09.84
1980-1 698,02 8,60% 132 d.
1980-2 531,44 8,60% 322 d.
1981-1 448,08 8,80% 1 ár 52 d.
1981-2 324,45 8,80% 1 ár 312 d.
1982-1 323,17 8,60% 88 d.
1982-2 235,18 8,60% 298 d.
1983-1 178,58 8,80% 1 ár 88 d.
1983-2 112,52 8,80% 1 ár 328 d.
1984-1 108,81 9,00% 2 ár 58 d
1984-2 102,42 9,00% 2 ár 277 d
1974-E 4.208,00 Innhr. i Seölab. 01.12.84
1974-F 4.208,00 Innlv. í Seölab. 01.12.84
1975-G 2.679,05 10,00% 358 d.
1976-H 2.446,81 10,00% 1 ár 117 d.
1976-1 1.845,58 10,00% 1 ár 357 d.
1977-J 1.632,43 10,00% 2 ár 118 d.
1981-1. I 351,11 10,00% 1 ár 148 d.
Veðskuldabrél — verðtryggð
Lánst.
2 afb.
áárí
1 ár
2 ár
3 ár
4 ár
5 ár
6 ár
7 ár
8 ár
9 ár
10 ár
Nafn
vextir
HLV
Sölugengi m.v.
mism. ávöxtunar -
kröfu
14%
16%
18%
Vedskuldabréf — óverðtryggð
Sölugengi m.v.
Lánst. 1 afb. á ári 2 afb. á árí
20% 28% 20% 28%
1 ár 79 84 85 89
2 ár 66 73 73 79
3 ár 56 63 63 70
4 ár 49 57 55 64
5 ár 44 52 50 59
Spariskírteini ríkissjóös,
verötryggö veöskuldabréf
óverðtryggö veöskuldabréf
óskast á söluskrá.
Daglegur gengisútreikningur
Vcröbréfamarkaður
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu12 101 Reykjavík
lónaóarbankahúsinu Simi 28566
VERÐBREFA-
VtÐSKIPTANNA
HAMARKS

ávöxtun
Við förum ekki hátt með það, en þeir
sem einu sinni hafa ávaxtað í verð-
bréfum halda því áfram..........
og það sem meira er betri ávöxtun á
sparifé er varla hægt að finna.
SÖLUGENGIVERÐBRÉFA
3. desember 1984