Morgunblaðið - 17.01.1986, Blaðsíða 27

hafa mátti afdrep. Oft var glatt á
hjalla og margmenni við heyskap-
inn. Menn gerðu að gamni sínu,
hlógu og göntuðust. En hressust
allra var þó húsfreyjan. Hún gætti
þess að hafa heitt á könnunni og
gnótt meðlætis. Og þeim minnstu
var aldrei gleymt. Mjólkurflaskan
fylgdi alltaf með að heiman, enda
jafnan margir litlir og svangir
munnar að seðja.
Arin liðu. Hættir breyttust. Þar
kom að örðugra var að stunda bú-
skap í nágrenni byggðarinnar. Bol-
ungarvík stækkaði og blómgaðist.
Og þar kom að rífa þurfti fjárhúsin.
Eg veit það vel að Sigurði mínum
og Ólínu þótti mjög miður að þurfa
að hætta íjárbúskapnum alveg, en
það varð þó að hafa sinn gang. Þau
fundu sér annað við að vera og
nutu þess af sömu ánægjunni og
fyrr.
Uti í Skálavík, þar sem þau forð-
um höfðu búið á sínum fyrstu bú-
skaparárum, reistu þau sér lítið
sumarhús. Húsið stóð að vísu ekki
í landi Breiðabóls, heldur nær sjón-
um í landi Meiri-Bakka. Ekki var
verið að kaupa að vinnu. Húsbónd-
inn af eljusemi sinni og annálaðri
lagni, vann við það í stopulum frí-
tímum að reisa húsið. Oft var lagt
af stað til Skálavíkur að loknum
löngum vinnudegi og tekið til við
að byggja. Þetta var þó Sigurði
aldrei nauð, heldur ánægja. Ánægð-
astur var hann þegar nóg var að
gera.
Úti í Skálavík áttu þau Ólína og
Sigurður miklar ánægju- og gleði-
stundir. Börn, bamaböm, vinir,
venslafólk og svo fleiri og fleiri,
lögðu leið sína þangað. Húsfreyjan
hafði líka jafnan mikinn viðbúnað.
Hún gætti þess alltaf að eiga svo
vel með kaffinu að enginn þyrfti
að fara nema saddur út. Það var í
hennar anda að standa þannig að
málum. Gestrisni hennar spurðist út
og fólk vissi vel að henni þótti miður
að vita af fólki sem ekki hafði komið
við í sumarbústaðnum á leið um
Skálavík.
Litla húsið í Skálavík var óska-
draumur Ólínu minnar. Þar átti hún
sér yndisstundir sem við mörg
getum áfram geymt í minningunni.
I sumar hafði hún hugað að fekari
framkvæmdum í Skálavíkinni. Þau
hjónin höfðu þegar dregið að sér
efni, til þess að byggja úr að sumri.
Stækka húsið svo taka mætti á
móti fleira fólki. Það var henni líkt
og þeim báðum.
Samrýmdari hjón en þau Ólínu
Bæringsdóttur og Sigurð Guð-
bjartsson get ég ekki ímyndað mér.
Samband þeirra var alltaf hlýtt og
elskulegt. Gagnkvæm væntum-
þykja var hveijum þeim augljós,
sem kynni hafði af þeim. Glaðværð
var áberandi í sambúð þeirra. Sig-
urður er maður óvenju hagnr, bæði
á tré og jám. Það er nánast sama
hveiju hann kemur nálægt, allt
getur hann smíðað eða lagað. Þó
ekki hefði hann til þess menntun
glímdi hann með góðum árangri við
flóknar vélar og rafeindatæki nú-
tímans. Sjálfur minnist ég þess að
ef eitthvað fór úrskeiðis á heimili
foreldra minna var Sigurður jafnan
kvaddur til. Það var líka reynslan,
að tækist Sigurði ekki að gera við
hlutinn var til lítils að kalla til sér-
menntaða menn.
Handlægni hans sást vitaskuld
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1986
víða heima fyrir, innanstokks og
utan. Gróðurhús reisti hann handa
þeim hjónum. Þar áttu þau miklar
ánægjustundir. Ólína nostraði við
blóm sín og hafði gaman af að sýna
gestum og gangandi þennan fagra
gróðurreit.
Það fór ekki hjá því að svo laginn
maður sem Sigurður væri eftirsótt-
ur í vinnu. Hann var sem fyrr segir
sjómaður um það leyti sem þau
Ölína kynnast. Eftir að þau fluttu
til Bolungarvíkur að nýju hóf hann
störf hjá Vélsmiðju Bolungarvíkur
hf. og vann þar í 14 ár. Ásamt
Gunnari Leóssyni pípulagninga-
meistara vann hann við pípulagnir
í 19 ár. Síðustu árin hefur hann
verið starfsmaður Síldar- og fiski-
mjölsverksmiðju Einars Guðfínns-
sonar hf.
Þó líf Ólínu Bæringsdóttur hafí
ekki verið áfallalaust fremur en
annarra er óhætt að segja að í
einkalífí sínu hafí hún verið gæfu-
manneskja. Hjónaband þeirra Sig-
urðar var óvenju ástríkt, eins og
fyrr segir, og sambandið við böm,
tengdaböm og bamaböm mikið og
náið. Eins og fýrr segir em bömin
tvö sem upp komust. Þau em: Pét-
ur, kvæntur Kristnýju Pálmadóttur
Á síðkvöldi snemma þessa-vetrar
hringdi til mín Halldór sonur minn
og færði mér þær fréttir að hún
„amma í Bæ“ væri dáin. Hún amma
í Bæ. Hver var þessi amma í Bæ?
Háöldmð kona sem hvomgum
okkar var tengd neinum ættar-
böndum. En þegar Halldór var
drengur var hún húsmóðir í Bæ við
Steingrímsfjörð og tók hann þá í
sumardvöl nokkur ár. Á þeim tíma
vann hún sér þann heiðurssess í
huga drengsins að hann kallaði
hana alltaf síðan því nafni sem
hann þekkti að engu nema öllu
góðu, ömmunafninu.
Án efa er það mikið andlegt átak
fyrir níu ára bam að fara að heiman
til dvalar hjá fólki sem það ekkert
þekkir, ekki síst að yfirgefa góða
og umhyggjusama móður þó ekki
sé til langtíma hugsað. Það hlýtur
líka að vera umhugsunarefni fyrir
foreldra að velja bami sínu sama-
stað, þegar það á þessum aldri fer
fyrst að heiman.
Við, foreldrar drengsins, þekkt-
um þau Bæjarhjón, Margréti Guð-
brandsdóttur og Guðmund Ragnar
Guðmundsson, að öllu góðu annars
hefðum við ekki falið þeim umsjá
hans. En þrátt fyrir það áttum við
ekki von á að tengsl hans við „afa
og ömmu“ í Bæ yrðu jafn traust
og síðar kom í ljós.
Hún „amma í Bæ“, Margrét
Guðbrandsdóttir, var fædd 2. ágúst
1891. Foreldrar hennar vom Guð-
brandur Jónsson bóndi í Veiðileysu
og kona hans, Kristín Magnúsdótt-
ir. Ung fór Margrét í fóstur til
Kristbjargar Róselíu Magnúsdóttir
móðursystur sinnar, og manns
hennar, Amgríms Jónssonar. Þau
hjón bjuggu snotm búi í Reykjarvík,
á lítilli jörð við norðanverðan Bjam-
arfjörð syðri í Strandasýslu. Þótt
og búa þau í Bolungarvík. Böm
þeirra em: Runólfur Kristinn, stýri-
maður í Bolungarvík Jón Pálmi sjó-
maður, Anna Lilja húsmóðir í Bol-
ungarvík og Sigurlín, sem er í for-
eldrahúsum. Kristín er gift Agústi
Sverri Sigurðssyni bílstjóra og þau
búa einnig í Bolungarvík. Þeirra
böm em: Sigurður Guðmundur
bóndi á Kirkjubóli í Bjamardal í
Öndundarfírði, Ólína Berglind hús-
móðir, Guðlaugur verkamaður og
Halldór verkamaður, öll í Bolungar-
vík. Barnabamabömin em orðin
fímm.
Ólína Bæringsdóttir var ævinlega
þeirrar gerðar, að æðrast ekki eða
láta bugast. Þó hún ætti oft við
vanheilsu að stríða lét hún helst
ekki á neinu bera. Síðustu vikumar
var sjúkdómurinn, sem leiddi hana
til dauða, farinn að gera um sig.
En hún kvartaði ekki. Hún fór
snemma á fætur og mætti til vinnu
sinnar í rækjuvinnslunni. Ekki lét
hún þó langan vinnudag utan heim-
ilis aftra sér frá því að sinna jóla-
undirbúningi. Til þess að annast
hann fór hún stundum á fætur um
klukkan fjögur á nóttunni. Á þeim
tíma fram að vinnudegi saumaði
hún föt á barnabörnin, eða pijónaði
ábýlið væri ekki stórt bar heimilið
vott um velmegun, hirðusemt og
snyrtimennsku. Þau Kristbjörg og
Amgrímur áttu fjóra syni og ólu
svo upp, auk Margrétar, Katrínu
Sæmundsdóttur, systurdóttur Am-
gríms.
Það mun snemma hafa komið í
ljós að Margrét f Reykjarvík var
efnileg og vel gerð stúlka, enda
fósturforeldrum sínum góð og vann
þeim allt það gagn sem hún mátti.
Reykjavík er norðan Bjamar-
fjarðar gegnt Kaldrananesi, æsku-
heimili mínu, og þar stutt yfír fjörð
að fara. Má því segja að þar um
lægi þjóðbraut milli byggðar á
Bölum norður og útbæja á Selströnd
við Steingrímsfjörð. En þó að stutt
væri milli uppeldisheimila okkar
Margrétar Guðbrandsdóttur þekkt-
umst við ekki mikið á þeim ámm
enda ég krakki en hún vaxin stúlka.
Eg var þó ekki svo skyni skroppinn
að fram hjá mér færi hve hlýlega
var um hana talað. Jafnvel þeir sem
vom öðmm fundvísari og fúsari til
að leita eftir og halda á lofti því
sem miður fór í fari náungans höfðu
aldrei neitt misjafnt um hana að
segja.
Margrét giftist Guðmundi Ragn-
ari Guðmundssyni frá Bæ á Sel-
strönd. Hann var einn hinna mörgu
bama Guðmundar Guðmundssonar
og Ragnheiðar Halldórsdóttur sem
þar bjuggu lengi og er sú fjölskylda
víða þekkt að atorku- og myndar-
skap. Mun því hafa verið jafnræði
með þeim Margréti og Guðmundi.
í Bæ stofnuðu þau heimili sitt
og bjuggu þar alla tíð síðan. Þau
vom samhuga og einlæg í öllu
starfi og velmegun þeirra óx með
ámnum enda fast sótt til fanga
bæði á sjó og landi. Þau eignuðust
fímm böm, þijár dætur og svo syni.
sokka og vettlinga og sinnti öðm
því sem hún taldi nauðsynlegt.
Veikindum sínum leyndi hún. Kall-
aði það gigt og gerði lítið úr.
Hún var í mínum huga mikil
hetja, en þó umfram allt góð kona.
Ég og fjölskylda mín eigum henni
mikið upp að unna. Við söknum
hennar nú, þegar komið er að skiln-
aðarstundu.
Sárt eiga nú um að binda ástvinir
allir, en enginn hefír þó misst jafn
mikið og Sigurður Guðbjartsson.
Eingöngu elskuleg minning um
góða manneskju og ástríka eigin-
konu megnar að hjálpa við slíkar
aðstæður.
Blessuð sé minning Ólínu Bær-
ingsdóttur.
Einar K. Guðfinnsson
Föstudaginn 10. janúar hringdi sím-
inn hjá mér klukkan átta og
mamma sagði mér að amma væri
dáin. Ólína amma dáin! Eg gat ekki
trúað að amma sem var svo full
af lífí og bjó yfir svo mikilli orku
væri farin frá okkur. Amma var
alltaf til taks þegar maður þurfti á
að halda.
Eg heimsótti ömmu með bömin

Dætumar eru Kristbjörg, gift Skúla
Bjamasyni á Drangsnesi, Ragn-
heiður gift Guðmundi Halldórssyni
skipstjóra á Drangsnesi og Brandís
gift Bjama Bjamasyni iðnaðar-
manni. Þau era búsett í Hafnarfirði.
Synimir era Ingimar, búsettur í
Reykjavík, kvæntur Sigríði Skag-
fjörð og Bjami, kvæntur Sóleyju
Loftsdóttur, þau búa rausnarbúi í
bæ. Einnig ólu þau Guðmundur
Ragnar og Margrét upp einn kjör-
son, Lýð Sveinbjömsson skipstjóra.
Það mun ljóst þeim er gjörst
þekkja að hvorki erfðir né uppeldi
hafa bragðist þessum bömum. En
mildin hennar Margrétar náði langt
út fyrir ljölskyldumörkin. Hún og
þau hjón bæði reyndust sumargest-
inum sínum, sem ég hef áður minnst
á, sem væri hann einn úr þeirra
hópi. Fósturhlutverk húsfreyjunnar
í Bæ var enginn skólabókarlærdóm-
ur, það var meðfædd eðliseigind
sem kom hveijum að góðu sem
hennar naut.
Margrét í Bæ leitaði aldrei eftir
völdum í sínu samfélagi. Heimilið
var hennar starfsvettvangur en
þrátt fyrir það hafði sá góðleiki sem
__________________________27 |
mín tvö, Sverri og Kolbrúnu, og var
amma þá hress og kát. Þegar ég
kvaddi hana sagðist ég koma fljótt •
aftur. En þetta var þá í síðasta
skipti sem ég sá ömmu. Alla sína |
ævi vann amma mikið en hún gaf
séf samt alltaf tíma til að sauma *
og pijóna á langömmubömin sín |
fímm.
Á sumrin dvöldu amma og afí í
sumarbústað sínum í Skálavík.
Þaðan eigum við margar góðar y
minningar eins og svo margir sem
þangað komu í kaffi og til þess að ‘
heilsa upp á Ólínu ömmu og Sigga
afa sem tóku á móti öllum með
bros á vör og hlýju og vora allir %
velkomnir til þeirra. Ég mun ávallt
minnast ömmu með hlýhug og mun
hún alltaf lifa í minningu okkar og
allra sem hana þekktu.
Ég bið góðan Guð að styrkja og K
hugga elsku Sigga afa í sorg hans. .
Hann var ömmu styrk stoð í veik-
indum hennar og var hann henni
svo góður. Elsku afi. Við Viggi,
Sverrir og Kolbrún Eva vottum þér,
mömmu, Pétri og öðram ættingjum
okkar dýpstu samúð og elsku ömmu
minni þökkum við fyrir samfylgdina
í gegnum árin.
Ólína Sverrisdóttir
var aflvaki í eðli hennar áhrif langt
út fyrir það umráðasvið sem hún
hafði valið sér. Fólkinu í sveitinni
þótti vænt um hana og skynjaði hið
dulda vald góðleikans er hún bjó
yfír.
Eitt sinn skal hver deyja. Það á
ekki að vera sérstakt sorgarefni þó
háaldrað fólk með lamaðan líkams-
þrótt hverfi af sviðinu. Margrét í
Bæ var 94 ára gömul. Hún var
ekki lengur fleyg og fær. En líf
hennar var þó ennþá mikils virði
þeim sem næstir henni stóðu eða
vel til þekktu. Fólkinu fannst styrk-
ur að vita hana lifandi í samfélaginu
vegna þeirrar manngæsku sem með
henni bjó. Þess vegna felldu margir *
fyr yfír moldum hennar.
Frá liðnum dögum á ég Bæjar-
hjónunum stóra þakkarskuld að
gjalda. I vitund minni ná þær þakkir
út yfír gröf og dauða.
Ég votta bömum Margrétar í
Bæ, aðstandendum öllum og heima-
byggð minni samúð og á þá ósk
besta til handa samfélaginu, að
góðvild Margrétar og hjartahlýja
verði í framtíðinni ríkur þáttur í
eðli arftakanna. Þar sem góðir
menn ganga era guðs vegir.
Þorsteinn frá Kaldrananesi
Leiðrétting .
UNDIR mynd með grein um Lista-
hátíð unga fólksins á Kjarvalsstöð-
um misritaðist eitt nafn. Það er
Sjöfn Marvinsdóttir, sem á eitt
verkanna á sýningunni, ekki Björg.
Leiðrétting
í FRÉTT í Morgunblaðinu í gær
um að aurar verði ekki teknir úr
umferð er Bjami Bragi Jónsson
sagður seðlabankastjóri. Hann er
aðstoðarseðlabankastjóri. Morgun-
blaðið biðst velvirðingar á þessum
mistökum. fy
Margrét Guðbrands-
dóttiráBæ
Allt að 80% afsláttur Allt að 80% afsláttur Allt að 80% afsláttur
HUSGAGNAl n rSALA
út alla vikuna Stök húsgögn — lítið gölluð húsgögi Opið 9-6, föstudag 9-7 frésmidjc og laugar dag 10-4 \J\ n — áklæðabútar ir® uf Smiðjuvegi 2, Kópavogi. N I >' Símar 45100 oq 44444.