Morgunblaðið - 17.09.1987, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1987

'á skí
mP'SKÁNDINAVIHN
Gæða ísskápar
Gorenje HDS 201K rúmar 260
lítra. Þar af er 185 lítra kæhr
og 65 lítia djúpfrystir.
Sjálfvirk affrysting.
Hæð 138 cm, breidd 60 cm,
dýpt 60 cm.
Verð aðeins kr.
28.310.
• stgr.
- látið ekki happ úr hendi
sleppa.
Gunnar Ásgeirsson hf.
Suóurtarxjsbraut 16 oími 691600
Adningahurðir
Fura - greni
Verð frá kr.
10.530.-
Smiðjuvegi 6, Kópavogi,
símar 45670 — 44544.
Fróöleikur og
skemmtun
fyrirháa semlága!
Djásnin dýr per-
sónuleg tjáning
en ekki stöðutákn
segja Henrik Blendal
Bengtson og Ulrik
Jungersen sem sýna í
Norræna húsinu
Það eru engir „skartgripir til
fermingargjafa" eins og segir í
auglýsingunum, sem eru til sýnis
í anddyri Norræna hússins. Þar
halda tveir danskir gullsmiðir,
Henrik Blondal Bengtson og Ulrik
Jungersen sýningu á djásnum,
sannkölluðum listgripum þar sem
hver og einn getur staðið einn sér
og er ekki háður því að hanga um
háls eða eyra, enda hafa listamenn-
imir smíðað sérstakar grindur fyrir
flesta gripina svo hægt sé að láta
þá standa frammi til augnayndis
þegar þeir eru ekki í notkun. „Okk-
ur fínnst nær að hafa gripina uppi
við í stað þess að loka þá niður í
skartgripaskrín," segja þeir félag-
ar.
Henrik er sonur sellóleikarans
fræga, Erlings Blondals Bengtson,
og ájjví ættir að rekja til Íslands.
„Eg á ættingja á íslandi og sá
nánasti er systkinabam við föður
minn,“ segir Henrik. „Ég hef kom-
ið til ísaQarðar og hitt frændfólkið
og það er sannarlega þess virði að
grafast fyrir um rætur sínar þótt
maður hugsi ekki mikið um slík
mál alla jafna. En auk frændfólks-
ins á ísafírði veit ég ekki til þess
að ég eigi annað skyldfólk hér á
landi."
Ulrik er búsettur í Óðinsvéum
þar sem hann rekur verkstæði og
gallerí, en Henrik á heima í Kaup-
mannahöfn þar sem hann er í
sýningarhópi og rekur verkstæði
ásamt sex öðmm gullsmiðum.
„Það er sameiginlegt viðhorf til
skartgripa sem veldur því að við
Henrik sýnum saman, enda þótt
við séum hvorki skólabræður né
samstarfsmenn nema á þessum
vettvangi," segir Ulrik. „Við tókum
þátt í sýningu í listasafninu í Hjorr-
ing, sem nefndist Sólteikn og
jámmáni, og það skírskotaði sann-
arlega til þess sem við höfðum fram
að færa. Við höfum í hyggju að
halda samstarfínu áfram og í fram-
haldi af þessari sýningu í Norræna
húsinu stefnum við að því að sýna
víðar á Norðurlöndum, enda held
ég það leyni sér ekki að þessir grip-
ir eigi sér norrænan uppruna. Hvað
síðar verður, vitum við ekki, en í
framtíðinni langar okkur til að sýna
utan Norðurlanda."
Þið talið um sameiginlega af-
stöðu til skartgripa. í hveiju er hún
fólgin?"
„Við lítum á skartgripi sem tján-
ingu. Þeir endurspegla persónuleik-
ann, ekki sízt þann þátt sem við
köliuð bamið í okkur sjálfum," seg-
ir Henrik. Skrautgimin er mjög
frumstæð þörf, enda hefur hún
ávallt verið liður í menningu á öll-
um tímum. Skartgripir eru ekki
einungis til skrauts, oft eru þeir
líka vemdargripir. Það er eins og
þessi vemdarmáttur sé talinn vera
í efninu sjálfu. Það kemur oft fyrir
að fólk kemur með skartgripi sem
hafa tilfinningalega merkingu fyrir
það án þess að því þyki þeir falleg-
ir, og biður um að þeir séu bræddir
og síðan smíðað úr efninu. Það
kemur líka fyrir, eins og raunar
hefur verið á öllum tímum, að fólk
vill fara með hjartfólgna gripi með
sér í gröfína, og telur þá líklega
að það sé vel varið fyrir hugsanleg-
um hættum á ókunnum slóðum."
„Nú hafa karlmenn verið tregir
til að skreyta sig, a.m.k. hér í
Norðurálfu. Er þetta að breytast?"
„Já,“ segir Ulrik. „í Danmörku
er það mjög algengt að karlmenn
kaupi sér hringa og eymalokka,
eða öllu heldur eymalokk, því að
ég minnist þess ekki að hafa selt
karlmanni tvo samstæða eyma-
lokka eða séð karlmenn með slíkt
skart í báðum eyrum. En annað
skart getur varla heitið að karlar
beri í þessum heimshluta, en því
er allt annan veg farið annars stað-
ar í veröldinni. Þarf reyndar ekki
að fara lengra en til Ítalíu til að
sjá það.“
„Hveijir eru það sem kaupa af
ykkur svo sérkennilega gripi sem
yfírleitt em dýrari en fjöldafram-
leiddu gripimir sem flestir láta sér
nægja?“
„Það er yfírleitt fólk sem notar
skartgripi ekki fyrst og fremst sem
stöðutákn heldur sem leið til að
gefa eitthvað til kynna um sinn
innri mann,“ segir Henrik. „Ekki
endilega fólk sem vill skera sig úr,
en oft em það leikarar eða aðrir
listamenn og annað menningarlega
sinnað fólk. Þetta fólk leggur sinn
eigin skilning í þá gripi sem það
kýs að bera. Aðrir spyija kannski
hvað smiðurinn sé að fara, hvað
skartgripurinn tákni. Slíkum
spumingum neita ég að svara. List
er ekki mötun, list er það að segja
eitthvað og fá viðtakandann til að
leggja sinn eigin skilning í það.“
Efíiin sem þeir Henrik og Ulrik
nota í djásnin sín em, auk eðal-
steina, silfur, kopar, 24ra karata
gull og 18 karata gull. Sýning
þeirra í Norræna húsinu verður
opin til 4. október.
Ulrik (t.v.) og Henrik.
Þetta er voldugt hálsmen úr silfri, kopar og 24ra karata gulli. Á
sýningunni hangir það uppi á vegg og sómir sér vel. Þetta er svo
viðamikill gripur að hann verður varla borinn nema við sérstök
tækifæri. Smiðurinn er Ulrik Jungersen.
úr silfrí og 24 ra karata gulli, en nálamar
úr kopar, silfrí og 24ra karata gulli. Það
er Ulrik Jungersen sem er hér að verki.
Hálsmen úr silfri og bronsi með granati.
Hinn gripurínn er hríngur sem heitir
„Draumur kalífans". Þessa grípi hefur Hen-
rik Bltíndal Bengtson smíðað og hringurinn
er úr silfri og kopar, settur gerviametýst-
og hematít-steinum.
Hringur úr silfri, 18 karata gulli, settur
sitrin, ametýst og hermatít. Smiðurinn er
Henrík og armbandið er úr silfrí, kopar,
sett hematít, granati og fflabeini.