Skírnir - 01.01.1868, Blaðsíða 125

Austurríki.
FRJETTIR.
125
formaSur lierradeildarinnar í Yínarborg, stóS upp til andsvara, og
líkti endurreist Austurríkis viS uppgöngu sólarinnar, er hún kæmi
nú a<5 austan, frá Magyaralandinu. Einn af Ungverjum kallaSi
Beust dagstjörnu Austurríkis, en hann svaraSi því, aS nú myndi
t>ar vería alljóst af degi, er þing beggja ríkisdeildanna, hef8i or8i8
svo ásátt og samkvæ8a um a8almáli8.
J>ó uú væri J>a8 innsigli komi8 undir ena nýju alrikisskrá,
sem a8 framan er á minnzt, hefir Beust veitt mart erfitt fyrir
vestan LeithafljótiS (milli Ungverjaland og Austurríkis), en me8
kjarki og hyggindum hefirhonum tekizt a8 leysa svo ýmsar stjórnar-
þrautir af hendi, a8 Jiar er nú allt heldur á samdráttarleiS, er
á8ur fór á sundrungu. Hann átti í löngu stímabraki, á8ur en
honum tókst a8 koma saman rábaneyti fyrir en vestri lönd. Öllum
Jiótti hjer a8 miklum vanda a8 ganga, eigi minnst fjárhagsins
vegna, og gegndu ýmsir stjórnarstörfunum til þcss seint í desember-
mánu8i, er ráSaneytiS var8 fullskipa8. Forma8ur þess var8 Car-
los Auersperg, er fyrr er nefndur; hann er mesta afbrag8 lendra
manna í Austurríki, frjálslyndur og a8 öllu hinn valinkunnasti
ma8ur, Beust er fyrir alríkis — e8a samríkisstjórninni, og fjekk
í júní þá mestu nafnbót, er nokkrum getur hlotnazt í Austurríki,
er keisarinn ger8i hann a8 „ríkiskansellera” (álíka og Prússakon-
ungur Bismarck). J>á vir8ing hafa a8 eins tveir haft á undan,
Kauniz og Metternich. Fyrsta próf ennar nýju ríkisskipunar var
Í>a8, er deildarnefndirnar skyldu koma sjer saman um fjárrei8urnar
og jöfnu8 peirra me8 bá8um liöfu8pörtum ríkisins. Ungverjar
voru enn þungir í skauti og enir glöggustu, a8 hvergi yr8i á sig
hallaS. Skuldir ríkisins voru reikna8ar til hjerumbil 3000 millj.
gyllina, e8a leigur }>eirra til 150 milljóna. Ungverjar þóttust
gera j>a8 allt til vilnanar, er bjer var til láti8, en eigi eptir laga-
skyldu, J>ví fjárlánin hef8i veri8 ger8 án j>eirra leyfis e8a tilhlutunar,
og jiótti j>eim meir en vel bo8i8, a8 taka a8 sjer 30 af hverju
hundra8i til útsvars leigna og árlegrar afgreiSslu. Til annara
alríkisþarfa hjetu joeir 24 milljónum gyllina, j>ar sem hin vestri
lönd ver8a a8 greiSa alls 58 milljónir. Ungverjar ætla sjer 3/i0
allrar alríkisrei8u, en hinum 7/io, og er J>á au8sje8, a8 j>eir hafa
vel varizt hallanum, þegar bori8 er saman vi8 fólksfjöldann, e8a