Skólablaðið - 01.10.1916, Síða 2
146
SKÓLABLAÐIÐ
ist á alt, sem stendur í kenslubók. Slikt kemur iðulega fyrir í
öðrum námsgreinum, og ætlast enginn til að kennarinn beygi
sannfæringu sína undir orð kenslubókarinnar. Stundum getur
verið um beinar villur að ræða, og er þá kennara skylt að leið-
rétta, ef hann veit betur. Oft getur verið um vafamál að ræða og
kennarinn látið málið óútkljáð, sagt nemendum sína skoðun
jafnframt hinni, er þeir sjá að kenslubókin heldur fram, og
kynt þeim rökin frá báðum hliðum; eru þeir svo sjálfráðir um,
hvora skoðunina þeir aðhyllast. Stundum getur hann hlaupið
yfir vafamálið eða ágreiningsatriðið, ef honum sýnist. Hann
verður að vera frjáls gagnvart bókinni. Kenslubókin getur verið
góð fyrir þessu. Eg get t. d. ekki fallist á alt í Helgakveri, en
samt þykir mér það mjög góð kenslubók fyrir margra hluta
sakir og hef með ánægju notað það við kristindómsfræðslu
þroskaðs fólks, þó að mér þyki það óhæfilega þungt handa
börnum.
Eg get þannig ekki fallist á þá kenningu, að ef nýguðfræð-
ingi er fengin sú bók í hendur og ætlast til að hann noti hana,
þá sé það sama sem að segja honum að kenna börnunum alt
það, sem í henni stendur. Eg skoða kverið blátt áfram sem
hverja aðra kenslubók og læt mér alls eigi skiljast, að lög-
gildingin — af hendi einhvers ráðherra, sem óvíst er að hafi
einu sinni lesið það eða skilið — gæði það nokkrum óskeikul-
leika, fremur en atkvæðafjöldinn — misjafnlega fenginn —
ályktanir kirkjuþinganna forðum.
Mér finst því ekki ógjörningur nýguðfræðingum að nota hin
löggiltu kver við barnafræðslu, þó að nokkuð beri í milli, ef
endilega á að nota kver. Satt að segja finst mér ágreiningur-
inn, sem hér á landi er milli guðfræðinganna, þess eðlis, að
megnið af honum fari langt fyrir ofan höfuð á 12—13 ára
börnum. En um þau atriðin, sem liggja kunna á hugsunar-
sviði svo ungra barna, verður kennarinn að leiðbeina þeim
eftir bestu samvisku, hvað sem kverið segir. Þar sé eg ekkert
annað ráð, því að „það er ekki ráðlegt að breyta á móti sann-
færingu sinni“, eins og Lúter sagði.
En þá reynir á þroska, ráðvendni og sannleiksást kennarans,
að rangfæra ekki málstað andstæðinga sinna. Þetta getur vissu-
lega vakið efa í sálum sumra barna, en hvernig á að koma í