Vísir - 11.11.1967, Blaðsíða 7
V í SIR . Laugardagur 11. nóvember 1967,
7
Um frelsi
kristins manns
1 tilefni af 450 ára afmaeli sið-
bótarinnar hefur Heimatrúboð
leikmanna í Reykjavík gefið út
rit Lúthers: Um frelsi kristins
manns, 1 þýðingu sr. Magnúsar
Runólfssonar í Árnesi. Um rit
þetta segir þýðandinn í formála,
að það hafi Lúther skrifað aö
beiðni háttsetts manns í þjónustu
páfa, sem vildi koma á sættum.
Er það því hógvært orðað og
sneiðir hjá deifum, en hvergi dreg
ig úr kenningu fagnaðarerindis ■
ins. Samt fór svo að Lúther var
bannfærður árið eftir, 1721, og
stefnt fyrir ríkisþingið í Worms.
Þar neitaði hann að taka aftur
kenningar sínar og var dæmdur
útlægur. Riti Lúthers Um frelsi
kristins manns, lýkur á þessa leið:
„Kristinn maöur lifir ekki í sjálf,-
um sér, heldur í Kristi og ná-
unga sínum: I Kristi fyrir trúna,
í náunganum fyrir kærleikann.
Fyrir trúna stígur hann upp yfir
sjálfan sig til Guðs, frá Guði
stígur hann niður fyrir sjálfan
sig fyrir kærleikann og dvelur
þó alltaf í Guði og kærleika
hans, eins og Kristur segir (Jóh.
1,52: Þér munug sjá himininn
opnast og engla Guðs stíga upp.
og stíga niöur yfir mannsson-
inn). Sjá, þetta er hið rétta and-
lega, kristilega frelsi, sem gjöi-
ir hjartaö frjálst frá öllum synd-
um og boðorðum, sem er æðra
öllu öðru eins og himinninn jörð
inni. Guð gefi oss náð til að
skilja þag rétt og halda því.
Amen.“
Ég efast ekki lengur
Ég er sjálfstgt enginn trúmaöur á kirkjulegan mæli-
kvarða. Þegar ég var fermdur, var ég m. a. s. farinn að
efast um suma trúarlærdómana. Síðar varð ég trúlaus með
öllu. Það var tíðarandinn þá. Ég hef þó jafnan borið virð-
ingu fyrir helgisiöum og aldrei komið til hugar aö neita
neinu í þeim efnum. Afstaöa mín var lengi: Ég veit ekki,
alger efi. Á síðari árum hef ég oft hugsað um þessi efni.
Virðist mér óhugsandi, að öll tilveran, dauð og lifandi,
hafi orðið til af tómri tilviljun eða fyrir éinhverja blinda
þróun. Þvert á móti viröist mér vit og vilji í allri tilverunni.
í mínu lífi hefur mér lengi fundizt einhver hulinn kraftur
halda verndarhendi yfir mér. Margt hefur t. d. komið fyrir
mig, sem mér hefur þótt mjög miður, jafnvel lítt bærilegt,
þegar það skeði, en ég séð á eftir, að varð mér til bless-
unar. Eitt skipti, er ég átti í mestum erfiðleikum ævinnar
og lá við örvæntingu, fannst mér hjálp berast. sem ekki
var frá mönnum nema þá óbeinifnSs. Wiðurstaðan af öllu
þessu er sú, aö ég efast ekkrfengur um tilveru Guðs, þess
„mikla og eilífa anda, sém í öllu og aíls staðar býr“.
Þess vegna meina ég það, þegar ég nú að lokum biö landi
og þjóð Guðs blessunar um alla framtíð.
(Bemharð Stefánsson).
tölum við um hve dýrmætt,
ómetantegt, frelsið er og dá-
umst að 'þeim, sem börðust fyrir
frelsi þjóðariimar, sjálfstæði
landsins. Óbæriteg væri sú til-
hugsun að eiga aftur.að vera und-
ir aðra-gefín, fá ekki sjálf að ráða
okkar málum. — En sjálfstæði
þjóðar er hiö ytra frelsi og hversu
fuILkomið, sem það er, verður það
ekki manninum til sannrar far-
sældar nema hann sé andlega
frjáls, tHeinki sér í lífi sfnu það
frelsi, sem Frelsarinn færöi mönn
unum með lífi sínu, fagnaðarer-
indi og fómardauöa fyrir synd-
uga menn. — Um þetta frelsi
höfum við fögur fyrirheit í orði
Guðs —: Yöur er í dag frelsari
fæddur (Lúkas 2.11). Þessi maður
er í sannleika frelsari heimsins
(Jóh. 4.42). Miklu fremur munum
vér þá nú... frelsaðir verða frá
reiðinni fyrir hann (Róm 5.9).
Sættir við Guð fyrir dauða sonar
hans, frelsaðir verða fyrir Kf hans
(Róm 5.10). l>r slíkri dauðans
hættu hefur hann frelsað oss og
mun frelsa oss (I. Kor. 1.10).
Það er tíl hins innra frelsis,
sem Kristur frelsaði mennina, sbr.
Gal. 5.1. Með því að tileinka sér
lífsskoðun hans, treysta á náðar-
verk hans, helga sig honum í kær
leika, gefa sig honum á vald í trú
og von, ávinnur maðurinn hið
sanna frelsi, sem gerir hann óháð-
an umhverfinu, eykur honum
þrótt í andstreymi, sættir hann
við vonbrigði, gefur honum bjart-
sýni og baráttugleði þeirrar trúar,
sem starfar f kærleika til mann-
anna og trausti á forsjón Guðs.
Það er mikill vandi að fara rétti
lega með Guðs gjafir, — þeim
mun meiri vandi, sem þær eru
dýrmætari. — Ein af þeim er
frelsið. Frelsi sitt eiga kristnir
menn ag nota til að þjóna —
þjóna hverir öðrum í kærleika.
Um það höfum við skýr fyrinnæli
í Guðs orði — því að allt lögmálið
er uppfyllt með þessu: „Þú skalt
elska náunga þinn eins og sjálf-
an þig“, segir Páll postuli og
síðan bætir hann við þessari al-
vöruríku aðvörun, sem á sjálf-
sagt brýnná erindi til okkar nú í
dag heldur en oftast áður: En ef
þér bítist og etið hver annan upp,
þá gætig þess að þér torttmist
ekki hver fyrir öðrum.
Þetta skulum við, þessi frelsis-
mnasdi þjóð, hafa rikt í huga
þegar flokkadrættimir magnast
og friðurinn er á flótta fyrir öfl-
um sundrungarinnar.
Fagnaðarerindið
i útvarpinu
Skólinn, uppeldið,
trúarlifið
Þegar rætt er um kirkjuna,
stöðu hennar og starfsemi ea&ý
fðiksins, verður mönnum tíðrætt
um fásóttar guðsþjónustur og
fjöida messufalla. Fyrir nokkrum
árum fór fram talning kirkju-
gesta við hámessu einn sunnudag
í öllum kirkjum Noregs, þar sem
messað var þann dag. Kirkjugest-
ir reyndust fáir — mjöig fáir —
örfá prósent af söfnuðunum. I
þetta er oft vitnað þar í landi og
talið glöggt merki um áhrifaleysi
kirkjunnar og áhugaleysi fólksins
á boðskap hennar. — Nú nýlega
hefur farið fram í Noregi önnur
talning, sem snertir boðskap kirkj
unnar og hvernig fólkið tekur hon
um. Norska ríkisútvarpið lét fara
fram skoöanakönnun meöal hlust-
enda. Spurt var hve margir hefðu
fylgzt meg einstökum dagskrár-
liðum hljóðvarps og sjónvarps á-
kveðna viku. Árangurinn af þess-
ari könnun þótti æði athyglisverð
ur, ekki sízt fyrir kirkjunnar
menn, vegna þess að hinir trúar-
legu dagskrárliðir voru meðal vin-
sælustu í útvarpinu. Hámessan
haföi 936 þúsund hlustendur en
858 þúsund fylgdust að jafnaði
meg morgunbænunum.
Það verður vitanlega ekkert um
þaö fullyrt hve „góðir hlustend-
ur“ þetta eru. En óneitanlega sýn-
ir þetta, að talsverð ítök á hinn
trúarlegi boðskapur í hjörtum
fólksins. Og þetta á líka að vera
hvöt til stjómar útvarpsins að
hlúa að þessum dagskrárliðum en
hafa þá ekki að neinni homrelHi.
Ekki mun hafa farið fram slík
skoðanakönnun hér á landi og
gerð hefur verið í Noregi. En
mundi niðurstaöan ekki verða eitt
hvað svipuð hér og hjá frændum
okkar Norömönnum?
Með stækkun borgarinnar og
fjölgun prestakalla rísa nýjar
kirkjur í höfuðstaðnum, ný-
tízkulegar bæði utan og innan.
En ylur hlýrra minninga og
helgi sannrar lotningar fyllir
ávallt hjörtu Reykvíkinga þeg-
ar þeir ganga í sinn gamla
helgidóm, Dómkirkjuna við
Austurvöll. — Þessi mynd sýn
ir okkur inn í kór Dómkirkj-
unnar, er prestvígsla fór þar
fram 2. september 1962. Bisk-
up íslands, herra Sigurbjörn
Einarsson, vígði Pál Pálsson
til Víkurprestakails i Vestur-
Skaftafellsprófastsdæmi.
Á síðasta aðalfundi Bandalags
kvenna í Reykjavík voru m. a.
samþykkt svofelld tilmæli til for-
eldra og kennara:
Að hefja skóladaginn með ’helgi-
stund.
Að fara með skólabörnin í kirkju
a. m. k. tvisvar á hverjum
vetri.
Að foreldrarnir sæki kirkju reglu
lega með bömum sínum.
-------------------------
Um góða
samvizku
Hvað verður f-egra fundið N
en friður og rósamt.geð,
angur úr huga brundið,
hjartað glaðvært þar með,
innbyrðis eiskan hreina
með æm í hverjum stað?
Heims eftiriætfð eina
efiaust dæmi ég það.
Glaður vildi ég þú værir,
og vondu hjá >ig sneið
margt þó til böls þér bæri
bakmálug tungan leið.
Ef þinnar æru gætir
aldrei þú kviða iþarít.
Síðar þá sörmu mætir
sjálf lygin dofnar snart.
HaMgrímu*' Pétursson.
F relsið