Dagblaðið Vísir - DV - 29.11.1986, Blaðsíða 19

LAUGARDAGUR 29. NÓVEMBER 1986.
63
Þegar naf'n þeirra Taviani-bræðra
ber á góma kemur yfirleitt fyrst upp
í hugann mynd þeirra Padre Padr-
one sem þeir gerðu 1976/1977 og
hlaut gullverðlaunin á Cannes kvik-
myndahátíðinni 1977. Hún var byggð
á ævisögu Sardiníubúans Gavino
Ledda og rakti æsku hans, en í 14
ár lifði Ledda í nær algerri einangrun
í óbyggðum.
Þessi mynd var sýnd í Fjalakettin-
um, kvikmyndaklúbbi framhalds-
skóla, árið 1978. Þegar litið er aftur
í tímann kemur greinilega í ljós hve
miklu menningarlegu hlutverki þessi
kvikmyndaklúbbur gegndi og það er
synd að ekki skyldi hafa tekist að
halda í honum lífinu. Öll helstu kvik-
myndaverk þeirra tíma, sem ekki
áttu upp á pallborðið í almennum
kvikmyndahúsum, komu fyrr en síð-
ar á hvíta tjaldið í klúbbnum. Það
er m.a. vegna klúbbsins sem grund-
völlur er að halda áfram „mánudags-
myndum" Háskólabíós sem nú eru
að vísu sýndar í Regnboganum og
reyndar alla daga vikunnar. Það er
einnig forvitnilegt að á þessum sýn-
ingum má sjá að hluta sömu andlitin
og sóttu kvikmyndaklúbb framhalds-
skólanna í þá tíð. Þessir sönnu
kvikmyndaáhugamenn eiga ekki
marga möguleika lengur til að svala
kvikmyndafræðilegum þorsta sínum
og því ber að þakka forráðamönnum
Regnbogans fyrir það framtak að
hafa endurvakið til lífsins „mánu-
dagsmyndirnar". Hins vegar þarf að
vanda valið vel og reyna að leita sem
víðast fanga til að geta boðið upp á
það besta hverju sinni.
Óskir
San Lorenzo nóttin er gerð 1981.
Á Ítalíu kallast nóttin þann 10. ágúst
San Lorenzo nóttin því sagan segir
að sé himinn heiður og sjá megi
stjörnuhröp þá uppfyllist jafnmargar
óskir og stjörnuhröpin verða. Mynd-
in hefst 10. ágúst og segir frá móður
Regnbogiim hefur að undanfömu sýnt sem
mánudagsmynd San Lorenzo nóttin sem leikstýrt
er af ítölsku bræðrunum Paolo og Vittorio Taviani
sem óskar sér að lítil dóttir hennar
gæti upplifað og fengið sanna mynd
af því hvemig hún sjálf sex ára göm-
ul sá og heyrði eina viku í ágúst
1944. Síðari heimsstyrjöldin var á
fullu og Þjóðverjarnir ásamt fasist-
unum höfðu komið sprengjum í San
Martino sem er lítið þorp í Tuscany.
Ætlunin var að sprengja þorpið í loft
upp þegar þar að kæmi til að hindra
framgang Bandaríkjahers.
Bæjarbúum er tjáð að eini griða-
staður þeirra sé kirkjan í þorpinu.
En ekki eru allir sáttir við að láta
smala sér þangað og helmingur íbú-
anna ákveður að laumast burtu í
skjóli næturinnar og aðvara Banda-
ríkjamennina. Skömmu eftir að þeir
eru lagðir af stað heyra þeir spreng-
ingar miklar. Þjóðverjar höfðu látið
verða af hótunum sínum. En ekki
einu sinni kirkjan var látin standa
og var sprengd með tilheyrandi
manntjóni.
Blóðugur bardagi
Litla stúlkan, sem áhorfendur
fylgjast með gegnum atburðina, var
ein af þeim sem flúðu. Þegar hún
heyrir sprengingarnar áttar hún sig
á því að heimili hennar er horfið.
En hörmungamar eru ekki yfir-
staðnar fyrir litlu stúlkuna.
Hópurinn kemur að kornakri þar
sem nokkrar konur eru að vinna.
Þeim til hjálpar eru meðlimir úr neð-
anjarðarhreyfingunni. Bæjarbúar
slást í hópinn og fara að aðstoða.
En friðsældin er rofin þegar vörubíll
birtist, hlaðinn fasistum. Innan
skamms hefjast blóðug átök þar sem
engum er hlíft, hvorki konum né
börnum. Fasistarnir hörfa meðan
beðið er eftir liðsstyrk og á meðan
nota meðlimir neðanjarðarhreyfing-
arinnar ásamt bæjarbúum tækifærið
til að flýja.
í lok myndarinnar koma þeir að
einhverjum óþekktum bæ og dvelja
þar næturlangt. Við sólarupprás
birtast Bandaríkjamennirnir. Mar-
tröðin er á enda og tími kominn til
að snúa við og hefja uppbyggingar-
starfið.
Taviani-bræðurnir fæddust í San
Miniato, ekki fjarri Pisa; Vittorio
þann tuttugasta september 1929 og
hinn bróðirinn, Paolo, í nóvember
tveimur árum síðar. Fyrstu afskipti
þeirra af kvikmyndum voru að stýra
kvikmyndaklúbbnum í Pisa sem lík-
lega hefur verið í stíl við Fjalakött-
inn hér heima. Þeir komu einnig við
sögu í leikhúslífi Pisa og færðu á
svið tvö verk fyrir Teatro di Massa.
Kvikmyndir
Fjölbreytileg verkefni
Árið 1954 fluttu þeir til Rómar og
gerðu ásamt félaga sínum, Cesare
Zavattini, sína fyrstu kvikmynd sem
bar heitið San Miniato july 1944.
Þetta var stutt mynd sem fjallaði
raunar um líka atburði og San Lor-
enzo nóttin.
Næstu árin unnu þeir sem aðstoð-
armenn þekktra leikstjóra eins og
Rossellini, Emmer og Pellegrini
ásamt því að gera heimildarmyndif
með Valentino Orsini. Af þeim
myndum má nefna Pittori in citta
svo og L’Italia non e’un paese
povero sem mætti þýða sem „Ítalía
er ekki fátækt land“. Það var þó
ekki fyrr en 1962 að þeir bræðumir
gerðu sína fyrstu mynd í fullri lengd
og var hún unnin í samvinnu við
Orsini eins og áður.
Hún fjallaði um Mafíuna og bar
heitið Un uomo da bruciare.
Árið 1964 kom myndin I fuorilegge
del matrimonio sem fjallaði uro
skilnaði á Ítalíu, I sovversivi sem
byggð var að hluta á dauða leiðtoga
ítalska kommúnistaflokksins, Palm-
iro Togliatti, og svo Sotto il segno
dello scorpione. Fram að Padre
Padrone gerðu þeir bræðurnir tvær
aðrar myndir en eftir gullverðlaunin
í Cannes varð eftirleikurinn auð-
veldur.
Þeir Taviani-bræðumir eiga auð-
velt með að ná til fólks með myndum
sfnum. Þótt þeir séu mjög ólíkir per-
sónuleikar virðist samstarfið ganga
vel. Þeir undirbúa myndir sínar vel,
gefa sér góðan tíma í að skrifa hand-
ritið og skiptast á að leikstýra
atriðum í sömu myndinni. Gegnum
árin hafa þeir komið upp sínum eigin
boðkerfum þannig að þeir virðast
yfirleitt vita hvað hinn hefur í huga.
Þótt hér sé um fimm ára gamla
mynd að ræða er alltaf gaman að sjá
verk þeirra Taviani-bræðra. Við
skulum þó vona að þegar næsta
mynd þeirra birtist hér á landi líði
ekki svona langur tími á milli.
B.H.
Sovésk kvikmyndavika
Um þessa helgi hefst sovésk kvikmyndavika í Regnboganum
Sýndar verða myndirnar Sú fal-
legasta, Frosin kirsuber,
Jassmenn, Tækifærisgifting, Ég
er að tala við þig og Það er tími
til að lifa, það er tími til að elska.
Hér kennir margra grasa. Sú fal-
legasta er ástarsaga í gamansöm-
um dúr og fjallar um ógifta stúlku
sem vinnur á verkfræðistofu. Vin-
konu hennar finnst að nú sé
kominn tími til að hún giftist og
ákveður að grípa til sinna ráða.
Tækisfærisgifting er einnig í
gamansömum tón þótt undir yfir-
borðinu sé alvarlegur tónn. Tvö
ungmenni frá Moskvu hittast af
tilviljun á styrjaldarárunum og
verða ástfangin. En hann fer á víg-
stöðvarnar og snýr ekki aftur. í
aðalhlutverkum eru þekktir sové-
skir leikarar.
Frosin kirsuber fjallar einnig
um ástina og segir frá ungri hæfi-
leikaríkri leikkonu sem býr ein
með syni sínum. Hana dreymir um
hjónaband en sá sem hún elskar
er giftur. Jassmenn flokkast sem
tónlistarmynd, enda er tónlistin
þar í aðalhlutverki. Fjallar myndin
um unga tónlistarmenn sem eru að
hefja tónlistarferil sinn á þriðja
áratugnum. Ég er að tala við þig
er með þekkta poppstjörnu í aðal-
hlutverki. Myndin er í formi
heimildarmyndar og á að sýna
listamanninn eins og hann kemur
klæddur til dyranna.
Hér virðast vera á ferðinni mynd-
ir sem ættu að geta gefið einhverja
mynd af því sem er að gerast í so-
véskri kvikmyndagerð. Myndirnar
eru tiltölulega ólíkar að gerð og
eiga flestir að geta valið sér mynd
við hæfi.
B.H.
Það er söngkonan Alla Pugacheva sem fer með aðalhlutverkið I ÉG
ER AÐ TALA VIÐ ÞIG.