Dagblaðið Vísir - DV - 05.04.1988, Blaðsíða 38

38
ÞRIÐJUDAGUR 5. APRÍL 1988.
T .ífcstfll
Brottnám bifreiða:
Má lögreglan bijótast inn í einkabíla?
Við stöndum með ykkur í baráttunni og komum
aukakílóunum fyrir kattarnef á heilsusamlegan
og skerhmtilegan hátt.
Ný námskeif) að hefjast. Láttu skrá þig núna í síma 65-22-12.
Opið alla daga.
Megrunarleikfiini • I itumæling
Ukamsræk! (magi, rass dg líéri) • Þrekpróf
Morgunleikfimi • Æfingar með lóðum-Hámarksárangur
Leikfimi fyrir barnshafandi könur Fiörug tónlist með öllum æfingum
Leikfimi fyrir konur með barn á # 36 peru Ijósabekkir með 3 andlitsljósum.
brjósti • Vatnsgufubað.
Mjúk Erobik
Enpbik án hopps (low irtipact) • Hjá okkur kenna eingöngu lærðir
Old boys ' íþróttakennarar.
Jaizballett(5—15 ára)
Rólegkvennaleikfimi # Þú ert 7 mínútur úr Breiðholtinu.
HRESS
UKAMSRÆKT (X; IjOS
aÆIARHRAUN A / «Ð KEFUWKURVEGNMI SM 652212
| Vinsamlega sendið okkur þennan svarseðil. Þannig eruð þér orðinn virkur þátttak-
I andi í upplýsingamiðlun meðal almennings um hvert sé meðaltal heimiliskostnaðar
I tjölskyldu af sömu stærð og yðar.
[ Nafn áskrifanda________________________
[ Heimili________________________________
j Sími___________________________________
| Fjöldi heimilisfólks_
i Kostnaður í mars 1988:
j Matur og hreinlætisvörur kr. _________
I Annað kr. _:____________
! Alls kr. ______________
DV
- lögfræðingar ekki vissir um hvort einkabíllinn sé friðhelgur eins og heimilið
Eins og bíleigendur hafa margir
hverjir orðið óþyrmilega varir við
hefur Reykjavíkurborg tekið upp á
því að fá dráttarbíla frá Vöku tíi að
draga burt þær bifreiðir sem lagt er
ólöglega. Samfara þessum aðgerðum
hefur stöðumælagjald verið hækkað
verulega. Bílastæðin eru því dýr
enda framboðið ekki í neinu sam-
ræmi við eftirspum.
Það hefur lengi tíðkast víða erlend-
is að draga burt þær bifreiðir sem
ólöglega er lagt. Þá er yfirleitt um
tvennt að ræða. Annaðhvort eru sett-
ir sektarmiða á bíla, sem lagt er illa,
eða þeir eru dregnir burt.
í fyrra dæminu er ekkert gert til
aö rukka inn sektina, yfirvöld leggja
ekki í þann kostnað sem slíku er
samfara. Þannig geta bíleigendur
lent í því að safna skuldum. Þegar
þeir svo loks lenda í því að bifreiðin
er flutt burt fá þeir hana ekki af-
henta fyrr en þeir hafa greitt allar
áhvílandi sektir og er upphæöin allt-
af miöuö viö núvirði. Bíllinn hefur
því veriö tekinn eignamámi upp í
skuld sem er mishá og er aðgerðin
því réttiætanleg gagnvart lögum.
Hér á landi er það nýtt aö tekið sé
veö í viðkomandi bifreiðum enda
sjaldnast hærri skuld á henni en
sektin fyrir þaö brot sem veldur því
að bíllinn er fjarlægður. Aðgerðin
felst því í því að bíll er tekinn eignar-
námi vegna 500 króna skuldar. Ekki
er verið að gefa kost á neinum gjald-
fresti.
Lögreglan brýst inn í bíla
Er fjarlægja þarf bifreiðar hér á
landi er yfirleitt haföur á sá háttur
að þeim er lyft upp að framan og þær
síðan dregnar burt. Til að þetta sé
mögulegt þarf að taka bílinn úr gír
og handbremsu. Til að taka bílinn
úr gír og handbremsu þarf því lög-
reglan að opna dymar sem í flestum
tilvikum eru læstar. Þetta er gert á
þann hátt að rennt er jámi niður
Þegar búió er að taka bílinn úr handbremsu og gír er hann dreginn á brott.
með rúðunni og beint í læsingaijárn-
ið inni í hurðinni.
Þetta er hins vegar harðbannað í
ýmsum löndum, einkabíllinn er þar
friðhelgur rétt eins og heimili
manna, lögreglan getur ekki farið
inn í bíl nema með dómsúrskurði.
Því er sá háttur hafður á erlendis að
í stað þess að taka bílinn úr gír og
handbremsu em sett hjól undir aft-
urhjólin. Það er í rauninni eina
aðferðin sem möguleg er viö slíkar
aðstæður. Ef lögreglumenn erlendis
beittu sömu aðferð og starfsbræður
þeirra hérlendis væri um glæp að
ræða og tekið á honum sem slíkum.
Friðhelgi heimilisins
í stjómarskrá íslenska lýðveldisins
er ákvæði um friðhelgi heimilisins
og er það svipað ákvæðum í stjórnar-
skrám annarra lýðræðisríkja.
Neytendur
Samsvarandi ákvæði erlendis nær
yfir bfia rétt eins og heimili. Ákvæð-
ið er 66. grein stjómarskrárinnar og
hijóðar svo:
„Heimilið er friðheilagt. Ekki má
gera húsleit né kyrrsetja bréf og önn-
ur skjöl og rannsaka þau nema efitir
dómsúrskuröi eða með sérstakri
lagaheimild."
DV sneri sér til Sigurðar Líndals
lagaprófessors og spurði hann hvort
þessar aðgerðir stæðust í lagalegu
tilliti:
„Hvort bíllinn sé friðhelgur, það
sýnist mér að geti verið álitamál.
Þetta er þó athyglisveröur flötur og
rétt aö varpa þessari spumingu
ffam.“
Sigurður treysti sér ekki til að full-
yrða neitt um þetta mál án þess að
kanna þaö vel áður. Aðrir lögfræð-
ingar, sem DV ræddi við, vom ekki
vissir hvort þessi friðhelgi næði yfir
einkabíla enda er aðeins getið um
heimilið í ákvæðinu. Þó var því beitt
í Geirfinnsmálinu en þá þurfti dóms-
úrskurð til að grafa eftir líki inni á
einkalóð, þannig að almennt er álitið
að þaö nái yfir heimili manna og lóð.
Engin bein lagaheimild
Stjómarskrárákvæðið kveður á
Lögreglan að opna bifreið. Þetta er
gert daglega án leyfis bileigenda.
• DV-myndir S
um dómsúrskurð eða sérstaka laga-
heimifd. DV ræddi við Jón Snorrason
hjá rannsóknarlögreglu ríkisins um
þær starfsreglur sem heimila lög-
reglu að brjótast inn í bíla:
„Menn búa ekki í bílum sínum.
Lögreglan hefur fulla heimild til þess
að flytja burt þær bifreiöir sem lagt
er í trássi við lög enda er það skylda
hennar að halda akstursleiðum í því
ástandi að vegfarendum stafi ekki
hætta af. Þetta gerir lögreglan með
því að flytja burt þær bifreiðir sem
þannig er lagt að þær geti tafist farar-
tálmi eða skapað hættu fyrir umferð
að öðru leyti.
Til þess að lögreglan geti fram-
kvæmt þetta þarf hún að geta opnað
bílana. Þetta er því óbein heimild
sem styðst við beina heimild sem
felst í því að halda götum og aksturs-
leiðum í viðunandi horfi.
Svipuðum vinnubrögðum er beitt á
öðrum Norðurlöndum og sækjum
við fordæmi þangað. Lögreglunni er
hins vegar skylt að gera þetta á þann
hátt að hún valdi ekki tjóni á viðkom-
andi bifreið."
Lögreglan styðst því ekki við neina
beina heimild heldur telur sig mega
fara inn í bílana á þeim forsendum
að ekki sé unnt að draga þá á brott
að öðrum kosti. Það er hins vegar
hægt sem fyrr segir og raunar furðu-
legt að slík aðferð sé ekki í notkun
hérlendis.
Eftir situr því spumingin hvort það
sé í raun heimilt aö gera þetta þegar
öllu er á botninn hvolft. Lögreglan á
kost á öðrum aðferðum sem væru
ef til vill heppilegri fyrir alla aðila.
Hún hefur alltjent reynst það í mörg-
um löndum. Það er a.m.k. ekki gott
að vita hver niðurstaða dómstóla
yrði ef einhver tæki sig til og kærði
lögregluna fyrir innbrot í bifreið
sína.
-PLP
Upplýsingaseðill
til samanburðar á heimiliskostnaði
Hvað kostar heimilishaldið?