Dagur - 12.12.1991, Blaðsíða 10

10 - DAGUR - Fimmtudagur 12. desember 1991
Úrríki
náttúruimar
- ný bók eftir Ara
Trausta Guðmundsson og
Sigmund Erni Rúnarsson
Út er komin bókin Úr ríki náttúr-
unnar, fræðslurit handa almenn-
ingi og framhaldsskólum um
umhverfismál og náttúrufræði og
málefni þeim tengd sem eru ofar-
lega á baugi á íslandi. Þrjátíu ný
ljóð eru einnig í bókinni og heitir
sá hluti Náttúrustemmur.
Höfundar eru Ari Trausti Guð-
mundsson rithöfundur og jarð-
eðlisfræðingur (megintexti) og
Sigmundur Ernir Rúnarsson
skáld og fréttamaður (ljóð).
Bókin er 250 blaðsíður í með-
albroti, ríkulega myndskreytt og
eru m.a. birtar 50-60 ára gamlar
Ijósmyndir með ljóðunum.
Meðal 30 kafla bókarinnar eru
þessir:
- Hvenær springur frárennslis-
sprengjan?
- Er gagn af stjörnumerkjum?
- Hækkar í sjónum?
- Viljum við eina milljón
ferðamanna?
- Hvenær urðu jöklarnir á ís-
landi til?
- Hvers vegna hefjast eldgos?
- Hvenær lýkur þeim?
Útgefendur eru ísafold og Ari
Trausti Guðmundsson.
Svanurinn
Svanurinn
- ný skáldsaga eftir
Guðberg Bergsson
Bókaútgáfan Forlagið hefur gefið
út skáldsöguna Svanurinn eftir
Guðberg Bergsson. Hvert nýtt
skáldverk, sem Guðbergur sendir
frá sér, sætir tíðindum í íslensk-
um bókmenntaheimi, og er þetta
ellefta skáldsaga hans. Eru þá
ótalin smásagnasöfn, ljóðabækur
og fjölmargar þýðingar á stór-
verkum heimsbókmenntanna frá
hans hendi, en á þessu hausti eru
þrír áratugir liðnir síðan fyrsta
skáidverk Guðbergs, Músin sem
læðist, kom út.
í kynningu Forlagsins segir:
„Svanurinn er saga stúlku. Hún
er níu ára gömul þegar hún er
send í sveitina til að bæta fyrir
brot sitt. í nýju umhverfi vakna
óvæntar kenndir - dularfullar,
ógnvekjandi og sárar. Náttúra |
sveitarinnar og tilfinningar telp-
unnar tala saman á því margræða
máli sem Guðbergur Bergsson
hefur flestum skáldum betur á
valdi sínu. Gleðin kallast á við
harminn - frelsið við fjötrana - í
þessari meistaralegu sögu um
íitla manneskju, eina og óstudda,
í leit að lífinu.“
Svanurinn er 150 bls.
Ástaratlot
- unaður kynlífs
í myndum og máli
Bókaútgáfan Forlagið hefur sent
frá sér bókina Ástaratlot eftir dr.
Andrew Stanway, einn virtasta
kynfræðing Breta. Kynmök og
ástaratlot er meginefni bókarinn-
ar, tilgangur þeirra og tækni, og
það hlutverk sem kynlífið leikur í
lífi allra heilbrigðra karla og
kvenna.
í kynningu Forlagsins segir:
„Hér er fjallað um samspil lík-
ama og sálar, hvernig hægt er að
vinna bug á vandamálum sem
upp koma í ástarlífinu og geta
auðveldlega spillt ástríkustu sam-
böndum. Hér er fjallað um öll
stig kynlífsins - frá því að kyn-
hvötin vaknar til þess að ná
öruggu valdi á leikjum ástarinn-
ar. Pá er að finna í bókinni
skynsamleg og tæpitungulaus ráð
til allra þeirra sem eru of feimnir
og bældir til að njóta kynlífs eða
eiga við sérstök kynlífsvandamál
að stríða. Einnig er hér að finna
ítarlegar upplýsingar um getnað-
arvarnir, kynsjúkdóma og
alnæmi, og loks er fjallað á
málefnalegan hátt um allt það
fólk sem fetar aðra leið en fjöld-
inn í ástum og kynlífi."
Ástaratlot er 192 bls. í stóru
broti, prýdd miklum fjölda ljós-
mynda og teikninga. Magnús
Rafnsson þýddi.
Fuglar
- Fyrsta ljóðabók
Eórunnar Valdimarsdóttur
Bókaútgáfan Forlagið hefur gefið
út bókina Fuglar eftir Þórunni
Valdimarsdóttur. Þetta er fyrsta
ljóðabók Þórunnar en áður hafa
birst eftir hana ljóð í tímaritum
og safnritum.
Þó að Fuglar séu fyrsta eigin-
lega skáldverk Þórunnar Valdi-
marsdóttur, hefur hún engu að
síður verið afkastamikill og sér-
stæður rithöfundur og eftir hana
liggja sagnfræðirit og ævisögur
sem vakið hafa mikla athygli:
Sveitin við Sundin er saga af
búskaparháttum og hversdagslífi
í Reykjavík: Af Halamiðum á
Hagatorg, ævisaga Einars Ólafs-
sonar í Lækjarhvammi og Snorri
á Húsafelli, saga frá 18. öld. Á
sfðasta ári samdi hún ásamt Meg-
asi sögu lítillar píslar úr Austur-
bæ, bókina, Sól í Norðurmýri.
Um ljóðabókina Fuglar segir
svo í kynningu Forlagsins: „Hér
eru óljós skil milli manna, fugla
og trjáa, landið er líkami manna
Á hjólum
- ný skáldsaga eftir
Pál Pálsson
Bókaútgáfan Forlagið hefur gefið
út skáldsöguna Á hjólum eftir
Pál Pálsson. Þetta er þriðja
skáldsaga hans.
Á hjólum segir frá ungum
manni sem nýtur lífsins eins og
ungum mönnum er einum lagið
þegar hann missir skyndilega fót-
anna - í bókstaflegum skilningi.
Og það á tilviljunarkenndan og
fáránlegan hátt. En hvað þýðir
að reyna að útskýra fyrir fólki
hvernig það er að sitja í stól og
geta ekki staðið upp? Eða hvern-
ig það er að sjá fallega konu og fá
hugsanlega aldrei fullnægingu?
Eða horfa á börn að leik og eiga
sennilega aldrei eftir að verða
pabbi? Eða vera bara innan um
fólk sem gengur, og það er sjálf-
sagðasti hlutur í heimi, eins sjálf-
sagt og að anda og maður hættir
ekki að hugsa: Af hverju ég?
Á hjólum er 200 bls.
Ort
- ný ljóðabók eftir
Þórarin Eldjárn
Bókaútgáfan Forlagið hefur gefið
út bókina Ort eftir Þórarin
Eldjárn. Þetta er sjötta ljóðabók
Þórarins en fyrr á þessu ári sendi
hann frá sér bókina Hin háfleyga
moldvarpa. Yrkisefnin eru fjöl-
breytt og formið margslungið, en
efni bókarinnar skiptir skáldið í
vísur, orðlengjur og sonnettur.
í kynningu Forlagsins segir:
„Ekki er ofmælt að fyrstu þrjár
ljóðabækur Þórarins Eldjárns
gerðu hann að víðlesnasta ljóð-
skáldi þjóðarinnar. Þar tefldi
hann saman hefðbundnu ljóð-
formi og ögrandi en jafnframt
gráglettinni afstöðu til yrkisefn-
anna. í næstu tveimur kvæða-
söfnum sínum birti hann í fyrsta
skipti ljóð á frjálsu formi, en með
þessari nýju ljóðabók tekur hann
upp þráðinn þar sem frá var horf-
ið og yrkir háttbundin ljóð sem
þó virðast búa að reynslu form-
leitarinnar í síðustu bókunum
tveimur.“
Ort er 48 bls. Helgi Þorgils
Friðjónsson málaði mynd á kápu.
BLÁSKJÁR
A'ViN'tÝKt f!PT»a
Bláskjár
- Fræg barnasaga í
nýrri útgáfu
Bókaútgáfan Forlagið hefur sent
frá sér bókina Bláskjár eftir
þýska skáldið Franz Hoffmann í
þýðingu Hólmfríðar Knudsen.
Þetta er fimmta útgáfa sögunnar,
en hún kom fyrst út á íslensku
árið 1915.
í kynningu Forlagsins segir:
„Fáar sögur hafa notið jafn mikill-
ar hylli meðal íslenskra barna og
ævintýrið um Bláskjá, drenginn
með bláu augun sem flökkufólkið
rændi og vistaði hjá sér í dimm-
um helli. Ekkert þráði hann heit-
ar en að sleppa út til að sjá sólina
- þó ekki væri nema einu sinni.
Loksins rættist sá draumur og
Bláskjá tókst að flýja frá svarta
Eiríki og hyski hans. En flótti
drengsins hafði afdrifaríkar
afleiðingar fyrir hann.
Vilborg Dagbjartsdóttir skáld
og kennari ritar eftirmála þessar-
ar nýju útgáfu þar sem hún fjallar
um söguna, segir frá höfundi
hennar og hugleiðir þá þýðingu
sem gamlar sögur geta haft fyrir
nútímabörn. Hér fá eldri kyn-
slóðir tækifæri til að rifja upp
söguna um Bláskjá og kynna
hana fyrir nýrri kynslóð barna.“
Fiiran nýjar
bækur komnar út
- í bókaflokknum
„Skemmtilegu
smábarnabækurnar“
Bókaútgáfan Björk gefur út á
þessu hausti 5 nýjar bækur í hin-
um kunna bókaflokki: Skemmti■
legu smábarnabækurnar
Þær eru allar prentaðar í 4 lit-
um og mynd á hverri blaðsíðu.
Sigurður Gunnarsson fyrrv.
skólastjóri og Stefán Júlíusson
rithöfundur hafa þýtt bækurnar á
íslensku. í bókaflokki þessum
hafa alls komið út 30 titlar og eru
umræddar bækur nr. 26-30. Þær
heita: Villi hjálpar mömmu (nr.
26); Panda málar (nr. 27); Þegar
Kolur var lítill (nr. 28); Hvar er
GIói? (nr. 29) og Jól í Betlehem
(nr. 30).
Auk þess hefur Björk endurút-
gefið í haust 2 bækur í sama
bókaflokki: Benna og Báru (nr.
3), sem kemur út í 6. útgáfu og
Kalli segir frá (nr. 15). Hún er í
2. útgáfu.
„Skemmtilegu smábarnabæk-
urnar hafa átt miklum vinsældum
að fagna. Sumar þeirra hafa
komið út í áratugi, en eru þó allt-
af sem nýjar. Þær eru hinar vönd-
uðustu að efni og frágangi, sem-
völ er á fyrir lítil börn, enda vald-
ar og íslenskaðar af hinum fær-
ustu skólamönnum,“ segir í frétt
frá útgefanda.
Helgi Bjarnason.
Bænduráhvunn-
dagsfötum
- þriðja og síðasta bindi
komið út
Bókin Bændur á hvunndagsföt-
um, þriðja og síðasta bindi sam-
nefndra viðtalsbóka Helga
Bjarnasonar blaðamanns, er
komin út. í bókinni eru viðtöl við
fjóra bændur sem allir hafa frá
viðburðaríku lífi að segja. Bænd-
urnir eru Egill Ólafsson á Hnjóti,
Eiríkur Sigfússon á Sílastöðum,
Björn Sigurðsson í Úthlíð og
Egill Jónsson á Seljavöllum.
Hörpuútgáfan á Akranesi gefur
bókina út.
Egill Ólafsson bóndi og fræða-
þulur á Hnjóti í Örlygshöfn hefur
helgað líf sitt varðveislu menn-
ingarverðmæta. Hann kom upp
byggðasafni og gaf Vestur-Barða-
strandarsýslu og flugminjasafni
sem hann hefur nú gefið Flug-
málastjórn.
Eiríkur Sigfússon stórbóndi á
Sílastöðum í Kræklingahlíð í
Eyjafirði segir meðal annars frá
deilum við yfirvöld og kerfið í
frásögn sem hefur yfirskriftina
„Kaupi mér aldrei frið“.
Björn Sigurðsson bóndi í Út-
hlíð í Biskupstungum er einn af
brautryðjendum í ferðaþjónustu
bænda sem sannað hefur gildi sitt
á undanförnum árum. Á jörð
hans hefur byggst upp stórt
sumarbústaðahverfi og hann
stendur nú í stórhuga uppbygg-
ingu á þjónustu við sumarbú-
staðafólk og aðra ferðamenn.
Egill Jónsson bóndi og alþing-
ismaður á Seljavöllum í Nesja-
sveit í Hornafirði segir frá störf-
um sínum í landbúnaði í Austur-
Skaftafellssýslu.
Bændur á hvunndagsfötum,
þriðja bindi, er 172 blaðsíður að
stærð, prýdd um 100 ljósmynda
auk yfirlitskorta af heimabyggð
viðmælenda.
Austurlenskar
sögur
Út er komin hjá Máli og menn-
ingu smásagnasafnið Austur-
lenskar sögur eftir frönsku skáld-
konuna Marguerite Yourcenar, í
þýðingu Thors Vilhjálmssonar.
„í þessum sögum flögra
skógardísir um og trylla af mönn-
um vitið, hetjur standast ótrúleg-
ustu raunir, en ekki yndisþokka
kvenna og sjálf guðsmóðir vitjar
manna mild og há; sólin skín heit
og ástin nær út yfir gröf og
dauða. Þessar austurlensku sögur
sem Yourcenar lætur gerast fyrir
löngu síðan í Kína, Japan, Ind-
landi eða Balkanlöndum virðast
óháðar stund og stað - þótt hver
og ein sé gluggi að heillandi
heimi hins fjarlæga austurs fjalla
þær allar um ástríður manna sem
breytast aldrei, afrek þeirra og
afglöp.“
. Marguerite Yourcenar (1903-
1987) var ein kunnasta skáldkona
Frakka á öldinni og fyrst kvenna
til að vera kosin í frönsku
Akademíuna.