Þjóðviljinn - 30.06.1976, Blaðsíða 14

14 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 30. júni 1976
Kalott-keppnin
haldin hér á
landi að
þessu sinni
Hin árlega Kalott keppni i
frjálsum iþróttum milli islands
N-Noregs, N-Svíþjóðar og N-
Finnlands fer fram hér á landi i
fyrsta sinn i sumar.
Iþróttafólkið sem keppir á
þessu móti er allt búsett fyrir
noröan 63 gr. n.br. Hjá frænd-
þjóðum okkarer ibúatalan um 500
þúsund i hverju iandi, þannig að
islendingar allir eru aðeins hálf-
drttingur hvað ibúatölu snertir.
1 fyrra sigraöi ísland i keppn-
inni i fyrsta sinn og fékk 328 stig.
Noregur fékk 301,5 stig, Finnland
272,5 stig og Sviþjóð 266.
Að þessu sinni koma um 170 er-
lendir til leiks. Mun þetta vera
fjölmennasta mót með þátttöku
erlendra keppenda sem haldið
hefur verið hér á landi. Kepp-
endur á mótinu munu verða rúm-
lega 200. Með keppendum koma
um 150 áhorfendur aðallega frá
Noregi. Ættu islenskir áhorfendur
ekki að láta sig vanta þvi keppnin
verður mjög spennandi og stefnir
landslið tslands i frjálsum iþrótt-
um sjálfsögðu að þvi aö verja sæti
sitt frá þvi i fyrra.
Nýtt siirnar-
hótel á Dalvík
Um miðjan júní hóf Dalvfkur-
bær rekstur sumarhótels I heima-
vist gagnfræðaskólans.
Heimavistin var tekin I notkun
siðastliðið haust. Byggingin var
hönnuð með þaö fyrir augum að á
sumrin væri rekið þar hótel og
eru herbergi þvi stærri en gerist
og gengur á heimavistarskólum.
1 þessari nýju byggingu eru
tuttugu stór tveggja manna her-
bergi á tveimur hæðum. Hrein-
lætisaðstaöa er öll eins og best
veröur á kosið.
Dalvikingar telja sig nú ágæt-
lega i stakkinn búna til að taka á
móti sivaxandi fjölda feröa-
manna. Sifellt.fleiri Iáta sér ekki
nægja að geysastum hringveginn
heldur reyna að finna skemmti-
lega útúrdúra frá honum og veg-
urinn fyrir Ólafsfjaröarmúla opn-
ar einmitt slika leið.
Flugræningjar
Framhald af bls. 3.
kannast viö að neinir palestinu-
menn eða stuðningsmenn þeirra
séu I fangelsum hjá sér.
Stjórnin i Uganda sagöi I dag að
ræningjarnir væru félagar i Al-
þýðufylkingunni til frelsunar
Palestinu (PFLP) en talsmaður
PFLP I Beirut bar það til baka I
dag að hreyfingin væri viðriðin
flugránið.
EBE
Framhald af bls. 3.
aukningar skipulagörar glæpa-
starfsemi, einkum hermdar-
verka. Skuldbinda rikin niu sig til
að miðla fyrri reynslu af aðgerö-
um gegn hermdarverkamönnum
til hinna landanna.
Kanna á hvernig best verður
komið á miðlun tæknilegra upp-
lýsinga milli rikjanna og lög-
reglumenn eiga að ferðast um
EBE-löndin til að safna upplýs-
ingum um útbúnað lögreglu, leit-
artækni og starfsaðferðir.
Einnig er i yfirlýsingunni hvatt
til aukinnar öryggisgæslu við
flugvelli og kjarnorkuver og sam-
starfs þegar náttúruhamfarir
verða I einhverju rlkjanna.
Að sögn fundarmanna hafa að-
gerðir gegn hermdarverkum oft
reynst erfiðar vegna sérhags-
muna hvers aðildarrikis en nú á
að hafa hagsmuni heildarinnar að
leiðarljósi.
Þaö var Harold Wilson fyrrver-
andi forsætisráðherra Bretlands
sem átti frumkvæðið að þessari
ákvörðun ráðherranna á leiðtoga-
fundi EBE I Róm i desember sl.
Álverið
Framhald af bls. 1.
ennþá þrjár kerfreyjur I notkun
til þess að auövelda starfs-
mönnum vinnuna, en fyrir rúm-
um mánuði voru kerfreyjurnar i
skála númer tvö teknar úr um-
ferð. Engin tæki komu i þeirra
stað og það sem meira er
....enginn aukamannskapur
heldur!!
— Á meöan kerfreyjurnar
voru enn i notkun vorum við si-
biðjandi um aukafólk á vaktirn-
ar til þess að draga aðeins úr
vinnuálaginu sem öllum þótti
meira en nóg, sagði Sigurður. —
Svör ráðamanna við þeirri
málaleitan voru á þá lund, að
kerfreyjurnar spöruðu tvo til
fjóra menn hver, þannig að
þrjár kerfreyjur spöruöu allt
upp i tólf manns. Þegar þessi
ágætu tæki eru siðan tekin úr
notkun þykir hins vegar engin
ástæða til þess aö bæta við fólki.
Nú er þrætt fyrir allt tal um að
kerfreyjurnar hafi sparað
mannskap og þvi haldið fram af
kappi að mannshöndin ein geti
séö um súrálsgjöf til kerjanna
af nægri nákvæmni.
Vel má vera að svo sé, en það
er ekki endalaust hægt að ganga
svona á rétt verkamannanna I
kerskálunum. Við höfum marg-
oft rætt viö ráðamenn um fjölg-
un en þess verður varla langt aö
biöa að gripið verði til róttækari
aögerða, sagði Sigurður. — gsp
Þingmenn
Framhald af bls. 1.
góðvild einhvers embættis-
manns á vellinirm, þegar
formaður sendinefndarinnar
sagði honum að Kanadaþing
væri nú ekki tilbuiö til að taka á
móti okkur fyrr en á morgun, þá
fengum við að fara á hótelið rétt
hjá Kennedyflugvelli og sofa.
A heimleið þóttumst við hins
vegar alveg örugg um aö við
þyrftum ekki að lenda I neinum
vandræöum af þvi aö við
þurftum ekki aðgista. Þeir fóru
frá Montreal i Kanada og þurftu
ekki að stansa nema tvo klukku-
tima á Kennedyflugvelli en ég
hins vegar varð viðskila við
hina vegna þess að ég fram-
lengdi dvöl mina um tvo daga til
að heimsækja bernskustöðvar I
Saksatchewan og fór frá
Toronto og þurfti að hafa 6 tíma
dvöl á Kennedyflugvelli. Viö
áttum okkur einskis ills von þar
sem við vorum venjulegir
transitfarþegar og ætluðum alls
ekki nema bara milli flugvéla
Þegar þeir komu út á flugvöll
I Montreol þá var þeim snúiö við
og þeim neitað að fara um borö I
véUna þar sem þeir höfu ekki
vegabréfsáritun til Bandarikj-
anna og kyrrsettir i heilan
sólarhring I Montreol þangað til
þeir voru búnir að fá áritun með
aöstoð konsúla til aö fá að tylla
niður fæti i tvo tima á Kennedy-
flugvelU þangað til þeir kæmust
upp I islenska vél. Ég aftúr á
móti varð aö þvi leyti lánsamari
að þeir gátu komið boðum til
min til Toronto þannig að þegar
ég kom þangaö lágu þau boð að
ég yrði að fá vegabréfsáritun.
Og þetta gekk, aö visu meö
miklum bægslagangi þvi aö
aUur minn timifór Iþettaogþaö
var með naumindum að ég náöi
I mina vél.
Það sem furöulegast var að
við vorum bara transit-
farþegar, við ætluðum ekki að
dveljast I landinu og mas.
farangurinn minn var tékk-
aður alla leiö til íslands.
Ég tel framvegis að annaö
hvort verðum við aö heimta af
bandarikjamönnum að þeir sýni
hér vegabréfsáritun eða að
þessum hömlum veröi aflett af
okkur. Hér er ekki um gagn-
kvæm réttindi að ræða, ságði
Svava Jakobsdóttir að lokum.
Þjóðviljinn haföi samband við
Hjálmar W. Hannesson I utan-
rikisráðuneytinu. Hann sagði að
það þyrfti áritun I bandariska
sendiráðinu i öUum tilfellum
jafnvel þó aö ferðamenn væru i
transit. Hjálmar sagði að sUkt
væri yfirleitt gagnkvæmt en
skv. reglugerö frá 1962 eru
bandariskir borgarar undan-
þegnir þeirri skyldu að fá áritun
á vegabréf sin. Undanþágan
gildir eingöngu um ferðamenn
og veitir rétt til aUt að þriggja
mánaða dvalar hverju sinni. 1
reynd er þvi ekki um að ræða
gagnkvæman rétt.
—GFr
Þverbrestir
Framhald af 2 siðu
við tengjumst hernum íjárhags-
lega festir það hann I sessi.
Þetta er þeim mun meiri sið-
feröisbrestur hjá framsóknar-
ráðherrunum enfélögum þeirra"
sem annars og meira var af
þeim vænst.
Það stendur heldur ekkert á
siðferöisvottoröunum frá þeim
framsóknarmönnum, sem nú er
nóg boöiö: Pétur nokkur Ein-
arsson, sem, eins og sakir
standa.fær að vera róttækur á
SUF-sIðunni I Timanum, talar
um „nýja siöferðiö” hjá þeim,
sem vUja versla. Páll á Höllu-
stöðum, sem kannski er nú
þekktari fyrir annað en prúö-
mannlegt orðalag, svarar, þeg-
ar Alþbl. spyr um álit hans á
málinu., aö spurningin sé ,,..um
það hvort menn eigi að láta
nauöga sér eða selja sig”. Og
Eysteinn Jónsson, — en upp úr
orðum hans mun nú almennt
meira lagt en hinna, — varar
eindregið við þvi að sú stefna
verði nú tekin upp, aö gera dvöl
varnarliösins eöa herstöðvar að
féþúfu fyrir rikisbúskap okkar i
einueða öðru formi”. Og þó að
þeir Ólafur Jóhannesson og
Halldór E. Sigurösson telji sig
e.t.v. ekki þurfa að taka ýkja al-
varlega það sem þeir segja Pét-
ur Einarsson og Páll á Höllu-
stööum þá mættu þeir gjarnan
hugleiöa, að enn er Eysteinn
Jónsson sá maöur i Framsókn-
arfl., sem óbreyttir flokksmenn
horfa helst til þegar taka þarf
ákvarðanir i málum, sem ofar
eru hinu daglega pólitiska
vafstri.
Handahóf
Framhald af bls. 1
fjármögnun Rafmagnsveitna rik-
isins en ekki system eins og hann
orðaði það.
1 árslok 1974 var skuldabyrði
raforkuiönaðarins endurreiknuö
til verðlags sem gilti við siðustu
áramót, samtals 18,3 miljarðar
en siðan hafa Sigalda, Krafla og
byggðalínan bæst viö svo að þessi
tala hefur hækkað gifurlega.
Skuldabyrðin skiptist þannig að
3,1 miljarður voru skammtima-
lán, sem verður að gera upp inn-
an eins árs, 13,1 miljarður voru
erlend lán, 1,5 miljaröur visitölu-
lán og hálfur miljarður önnur inn-
lend lán.
Þá sagði Glúmur að bókhalds-
aðferðir einstakra raforkufyrir-
tækja væru svo ólikar að erfitt
væri um samanburð.
Jakob Björnsson tók undir orð
Glúms og kvað það nauðsyn að
rafveitur samræmi bókhald sitt.
Eins og fyrr sagði taldi hann f jár-
hagserfiöleika Rafmagnsveitna
rikisins vera vegna óeölilegrar
fjármögnunar. Þá sagði hann að
miðað væri við að fjármagn
endurheimtist á 10—15 árum en
virkjanir entust a.m.k. i 40 ár og
sumar miklu lengur. Miðað viö
það að lánstími hefur styst væri
óeðlilegt að endurheimta allt
fjármagn á fyrri hluta endingar-
timans. Þá sagöi hann að kostn-
aður þeirra mannvirkja sem
framundan væru ætti að ráöa raf-
magnsverði.
—GFr
Heimsmet
Framhaldaf bls. 11.
þess að hirða gullverðlaunin á
næstu Olympiuleikum i þessari
grein. Hún fékk heldur en ekki
góða keppni á mótinu i Moskvu
þvi sú sem varð I ööru sæti hljóp
einnig á tima sem var undir
gamla heimsmetinu. Það var
Raisa Katyukova sem hljóp á
timanum 3.59.8 min, en fyrri met-
hafinn, Bragina, varð i þriðja sæti
á 4.02.6 minútum.
Mótið I Moskvu var úrtöku-
keppni fyrir Olympíuleikana I
Montreal.
Þorskastrið
Framhald af bls. 6.
19. öld og i byrjun þeirrar tuttug-
ustu mótaðist af óskinni um að
gera eyjuna efnahagslega og póli-
tiskt háða Bretlandi. 1 mai 1940
virtu bretar islenska hlutleysiö aö
veggugi og hernámu landið...
Þorskastriðið var framhald á
þessari stefnu breta I garð is-
lendinga. Þvi var þaö ekkert
undarlegt að bretar skyldu hvorki
viöurkenna 12 mllna landhelgi né
50 milna á sinum tima, hvað þá
200 mllurnar nú. Það er ekki
stærð landhelginnar sem skiptir
meginmáli, heldur pólitisk mark-
mið breska utanrikisráöu-
neytisins. Smáþjóðin á að finna
fyrir þvi að hún er öðrum háð, það
á að neyða hana til að vera ekki
að ybba gogg við sterka nágrann-
ann. Þessi bresku sjónarmið eru I
fullu samræmi viö megininntak
valdbeitingarstefnu Nató. En
fleira kemur til. Þótt það kunni
að virðast mótsagnakennt, er
þorskastriðið siðasta nýlendu-
striö breta. Þótt ísland hafi aldrei
verið bresk nýlenda, hafa bretar
þó oftar en einu sinni hagað sér
einsog nýlenduherrar við Islend-
inga. Það er táknrænt, að á sama
tima og Einar Olgeirsson og
fleiri islenskir stjórnmálamenn
voru settir i fangelsi á Bretlandi,
tóku bretar fastan pólitiskan leið-
toga á borð við Jawaharlal
Nehru. Af breskum sjónarhóli var
hér engan mun að finna, bæði
Islendingar og indverjar voru að
berjast fyrir sjálfstæði sinu og
gegn heimsvaldastefnunni.
Það er sami gamli heimsvalda-
hugsunarhátturinn sem ræður
gerðum breta nú, 30 árum siðar,
þótt þessi staðreynd vefjist fyrir
mörgum.
Þessvegna er barnalegt að
halda að bretar séu ekki I striði
við islendinga vegna þess að þeir
eru meðlimir sömu hernaðar-
samtaka, heldur séu þeir aðeins
að rifast svolitið, einsog gengur
og gerist um ættingja. Margt
hefur breyst á okkar timum. Þaö
kemur i ljós að strið er mögulegt
milli rikja i vesturblokkinni,
einsog sjá má af deilum natóvin-
anna grikkja og tyrkja um Kýpur.
Þótt hið ytra form hafi breyst er
kjarninn enn hinn sami, og of-
beldis er fremur að vænta innan
heimsvaldasinnabiokkarinnar en
utan hennar.
En útþenslustefnan á enga
framtið fyrir sér. Ný tegund sam-
skipta mun rikja i Evrópu i fram-
tiðinni, i anda Helsinki-ráðstefn-
unnar. Frelsisunnandi þjóðir
verja nú sjálfstæði sitt af enn
meiri krafti en áður, og njóta við
það stuönings og samúðar allra
framfaraaflanna og þá fyrst og
fremst sósialfsku rikjanna, óháðu
rikjanna og hlutlausu þjóðanna.
APN
Norræni
Framhald af 5. siðú.
verki nokkuð vel. Að vlsu var
hann ekki nógu öflugur, og
nokkurs ósamræmis gætti milli
radda, en tónninn var þéttur og
bauö af sér góðan þokka. Það
vekur athygli aö I kórnum eru
nokkrar ágætar einsöngsraddir
sem fengu ofurlitil tækifæri til
að láta ljós sitt skina með
góðum árangri. Karlakórinn
var aftur á móti öllu óskemmti-
legri. Þar söng hver i kapp við
annan með viðri tónhæð, og
útkoman varð hrópandi klasi
sem skemmdi hina ljúfu
náttúrustemmningu.
Þetta voru erfiðir tónleikar
fyrir stjórnanda og hljómsveit,
en átakið var samstillt og
útkoman góð. Þetta voru lika
siðustu tónleikar sinfóniuhljóm-
sveitarinnar á löngu starfsári.
Norrænu músikdögunum er
lokiö, mörg verk hafa verið flutt
og mikil vinna innt af hendi við
skipulagningu, enda allt fariö
fram með mestu prýði. Mér
finnst eiginlega athyglisverö-
astur sá þáttur sem áhugafólk
hefur átt i flutningi tónlistar yfir
þessa daga. Kórinn fráAkureyri
sýnir okkur, að það ætti að gefa
þvi gaum sem er að gerast úti á
landi, á Listahátið og
Norrænum músikdögúm hefur
sannast að það er meira en við
höldum.
Sigursveinn Magnússon
Skuttogarar
Nótaskip —
Hef erlenda kaupendur að góðum nóta-
skipum. — Hef til sölu nýsmiðaða skuttog-
ara til afgreiðslu strax.
Fasteignasala Hús og eignir, Bankastræti
6, simi 28611
Lúðvik Gizurarson hrl., heimasimi 17677
||| ÚTBOÐ
Tilboð óskast i sölu og flutning á 2500—3500 tonnum af
fljótandi asfalti fyrir Malbikunarstöö Reykjavikurborgar.
tJtboðsgögn eru afhent á skrifstofu vorri, Frikirkjuvegi 3.
Tilboðin veröa opnuð á sama stað, miövikudaginn 28. júli
1976, kl. 11.00 f.h.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 — Sími 25800