Þjóðviljinn - 25.01.1979, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 25. janúar 1979. — ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
,,Fólk þraukar möglunarlaust hið ótrúlegasta
undir stjórn afturhaldsmanna af öllu tagi, en um
leið og einhverjir vesalings sósíalistar komast til
áhrifa, skal allt snúast til betri vegar og það strax.
Guðrún
Helgadóttir
Sá er vinur er til
vamms segir
Svar við opnu bréfi starfsmannaFélagsmálastofnunar
Ekkieraö þviaöspyrja: Fólk
þraukar möglunarlaust hiö
ótrúlegasta undir stjórn aftur-
haldsmanna af öllu tagi, en um
leið og einhverjir vesalings
sósíalistar komast til áhrifa,
skal allt snúast til betri vegar og
þaö strax. Vinstri mönnum eru
aldrei nein griö gefin. Viö sjáum
þessi viöhorf daglega á síöum
dagblaöanna. Þaö eru engin tiö-
indi.þóaöalltsé meöósköpum i
hinum kapitaliska heimi, en
vandamálin I sósialiskum rikj-
um eruekkert annaö en sönnun
á fáránleika sósialismans.
Bandarikin duga skammt til að
sannfæra menn um vonleysi
auövaldsheimsins.
Viöhorf þessu lik koma fram i
dagskrárgrein Hjördisar Hjart-
ardóttur, félagsráögjafa i Fé-
lagsmálastofnun, og nú i opnu
bréfi starfsmanna stofnunar-
innar i Breiðholti til borgar-
stjórnarmeirihlutans. Þau
vandamál sem þar eru rædd eru
engin nýmæli I þeirri góðu
stofnun, en meöan gamla borg-
arstjórninsat viö völd i hundrað
ár eöa lengur, voru þau engin
tiöindi.Ogþaðerauövitaö alveg
rétt.Þaöer jafn rétt, aöþá fyrst
veröa þau átakanleg, þegar
kominn er vinstri meirihluti i
borgarstjórn Reykjavikur. Sem
einn af borgarfulltrúum hins
nýja meirihluta skal ég játa
strax, aö þetta ástand i fjármál-
um Félagsmálastofnunar er
öldungis óþolandi, og þaö er
skylda okkar aö bæta það. En
þaö væri ef til vill hægt aö skýra
aö nokkru af hverju þetta er
svona eftir 7 mánaöa stjórn okk-
ar. Þá skýringu skuldum viö
ibúum Reykjavikur öllum.
Nærtækasta skýringin er sú,
aö á fjárhagsáætlun Sjálfstæöis-
flokksins fyrir áriö 1978 var ekki
veitt nær þvi nógu fé til þessarar
þjónustu enda fór Félagsmála-
stofnunin verulega fram úr
henni á árinu. Skýringin kann
einnig aövera fólgin i þvi aö viö
borgarfulltrúarnir höfum ekki
veriö þess umkomin aö móta
nógu skýra stefnu i þessum
málaflokki. Ég hygg, aö Al-
þýöubandalagiö hafi þar nokkuö
mótaöar hugmyndir, en þaö er
ekki nóg. Viö veröum aö finna
sameiginlega leiö meö tveimur
öörum stjórnmálaflokkum.
Þetta er vissulega ekki eins og
þegar einn flokkur, Sjálfstæöis-
flokkurinn, mótaöi alla stefnu.
Og þeir réöu þessi ekki aöeins
einir. Þeir höföu lika valda-
mikla embættismenn, sem allir
— alli r — vorusömu skoöunar
og þeir. 1 stóru fyrirtæki eins og
borgin er er þetta aöstaöa, sem
maður hugsar til grænn af öf-
und. Og mér er ekki grunlaust
um aö þessir sömu embættis-
menn hugsi til þeirra góöu tima
með sæluhrolli. Eitt simtal viö
borgarstjórann, og máliö var i
höfn. Nú verðum viö borgarfull-
trúarnir að þæfa þetta allt i
þrem borgarmálaráöum flokka
okkar, og nudda siöan embætt-
ismönnunum til aö fram-
kvæma niðurstöðuna. Allt tek-
ur þetta óratima og gerir okkur
grá hár, sem erum jafn óþolin
eftir að s já eitthvaö falla I betri
farveg fyrir borgarana og
starfefólkiöi Bredöholti, en sá er
þó kostur á þessari málsmeö-
ferö aö hún er óneitanlega lýð-
ræöislegri en þegar öll ákvarö-
anatekt var á eins manns hendi.
Og stundum gerast hlutir san
ekkert okkar hefur tekiö neina
ákvöröun um, svo sem fjár-
skorturinn i Félagsmálasto&iun
um jólin, þegar svokallaöur
dagskammtur til þurfandi borg-
ara var felldur niður um hátiö-
arnar. Enginn borgarfulltrúi
haföi ákveöiö þaö.Enginn haföi
tekiö ákvöröun um aö fariö
skyldi á annan hátt meö þetta fé
en venja hefur verið. Við hljót-
um aölitáá þetta sem slys, sem
geröist I kerfinu.
Óg hvernig gerast þau svo?
Jú, embættismenn voru
áhyggjufullir vegna þess aðFé-
lagsmálastofnun var komin
verulega fram úr fjárhagsáætl-
un. Og þaö var fariö aö halda I
viö stofnunina. 1 umræöu I borg-
arráöi um hækkun dagskammts
var talaö um virka daga I des-
ember. Þetta var skiliö bókstaf-
lega að þessu sinni, en venju-
lega merkir þetta fimm daga
vikunnar. Mánudagur og
þriöjudagur voru óneitanlega
hátiöisdagarnir jóladagur og
annar i jólum, og þeir voru látn-
ir niöur falla, án nokkurs sam-
ráös viö formann Félagsmála-
ráös né heldur aöra fulltrúa
ráösins, en þar sitja þri'r borg-
arfulltrúar. Viöuggðum ekki aö
okkur og fréttum ekkert um
þetta fyrr en eftir aö skömmin
var yfir okkur. Hlutir af þessu
tagi eru óteljandi og gerast án
þess aö nokkurt okkar viti.
Menn mega ekki gleyma þvi, aö
borgarfulltrúar eru bundnir viö
vinnu sina og sinna borgarmál-
um i hjáverkum, en hljóta aö
treysta embættismönnum borg-
arinnar fyrir öllum daglegum
framkvæmdum.
Nú kynni einhver aö segja: Er
manneskjan aö halda þvi fram
aö embættismenn borgarinnar
sitji á svikráðum viö borgar-
stjórn? Auðvitað ekki. Flestir
þeirra basla áfram eins og þeir
hafa alltaf gert, margir af sam-
viskusemi, en einmitt eins og
þeir hafa alltaf gert. Og þaö er
vandinn. Sem dæmi má taka aö
nefnd sem ég hef meö að gera
þurfti aö fá ákveönar upplýsing-
ar hjá ákveönum embættis-
manni, vegna nýrrar hugmynd-
ar um framkvæmd. Umræddur
embættismaöur skrifaöi sam-
stundis bréf i þá veru, aö
ástæöulaust væri aö vera aö
leggja vinnu I þetta, fram-
kvæmdin yröi alltof dýr!!!
Éghef alltaf skiliö störf opin-
berra starfsmanna þannig, aö
þeir hljóti aö bera stefnumark-
andi mál undir þá, sem meö
ráöin fara. Enþaöþarf sjálfsagt
nokkurn ti'ma til aö venjast nýj-
um húsbændum. Og ekki siður
þarf ti'ma til aö venjast þvl aö
vera húsbóndi.
Ekki veit ég hvort þessi
vandamál okkar nýju borgar-
fulltrúanna eyöa tortryggni
starfemannanna i Breiöhoiti.
Éghygg þó aö ég geti fullvissaö
þá um, aö þaö sé einlægur vilji
formanns félagsmálaráös og
okkar hinna sem þar sitjum, aö
vinna félagsmálum i borginni
nokkurt gagn, svo og öörum
málum. Ég vona aö frétt I Þjóö-
viljanum i dag um aðgeröir
varöandi þroskaheft börn i
borginni sé kannski vottur þess.
Ég get lika fullvissaö þá um, aö
höfum viö ekki haft erindi, höf-
um viö aö minnsta kosti haft
erfiði. En veröi erindiö ekki
sýnilegt aö svolitiö lengri tima
liönum, tel ég engar afsakanir ,
frambærilegar af okkar hálfu.
24. jan. 1979
Guörún Helgadóttir.
Margrét óiafsdóttir, Sigriður Hagalín, Guðrún Asmundsdóttir
heiminum
Leikfélag
Reykjavikur
sýnir
GEGGJUÐU
KONUNA í PARÍS
eftir
Jean Giraudoux
Geggjaöa konan er siöast samiö
af verkum Giraudoux, áriö 1943,
og var ekki flutt fyrr en aö honum
látnum. Það er samið á striöstim-
um, meðan Frakkland er her-
numið, og þeir timar endurspegl-
ast I sterkri mynd verksins af
baráttunni milli afla lifs og
dauöa, sem eru máluö I skörpum
andstæðum og grófum pensilför-
um. Annars vegar standa pen-
ingaöflin, sem svifast einskis viö
aö koma ár sinni fyrir borö, eru
tilbúin að eyðileggja alla fegurö
og grósku Parlsarborgar ef þau
geta grætt á þvi, og hatast viö allt
frjálst og lifandi lif. Hins vegar
eru öfl lifsins, mestanpart ein-
faldir fátæklingar sem búa yfir
gleöi og frjálsleik sem gefur lifinu
gildi. Þegar þessum heimi er ógn-
aö af peningaveldinu eru það
geggjuöu konurnar fjórar sem
taka sig saman og steypa gróöa-
öflurium niöur I dýpstu myrkur.
Geggjuöu konurnar eru fulltrúar
horfinnar yfirstéttar, þær lifa I
Leikstjóri:
Steindór Hjörleifsson
Leikmynd og búningar:
Messiana Tómasdóttir
Þýðing:
Vigdis Finnbogadóttir
neimi sem er horfinn og lif þeirra
býggist aö mestu á hugarórum
um fortiöina, en þær hafa þaö
frelsi frá klafa timans sem gerir
þeim fært aö bjarga heiminum.
Sem heimsádeila er þetta ekki
þungvægt verk, tíl þess skortir
þaö skýrleik i greiningu og fram-
setningu, en þaö hefur ótviræða
kosti sem ævintýraleikur, þrung-
inn hugarflugi og gáska, og má
einnig finna i honum nokkur
merki um það leikhús fáránleik-
ans sem hófst i Paris tæpum
áratug eftir frumsýningu
þessa verks. Til þess að þessir
kostir nýtist i verulega heill-
andi sýningu þarf afar mark-
viss uppsetning aö koma til,
þar sem verkiö er mann-
margt og gerir miklar kröfur
til leikrænnar túlkunar, og þá
fyrst og fremst til mjög eindreg-
innar stilfærslu til aö undirstrika
skarpar andstæöur og óraunsæis-
eöli þess.
Það má sjá ýmis tilhlaup til
túlkunar af þessu tagi I sýningu
þeirri sem Steindór Hjörleifsson
hefur stjórnað niöri I Iönó, en þvi
miður er hún alltof ósamstæö til
þess aö koma áðurnefndum eig-
indum verksins til skila og er
lengstaf of stefnulaus til aö kom-
ast I neina raunverulega snert-
ingu viö áhorfendur. Þetta er
þeim mun meiri skaöi vegna þess
að margir leikaranna gera góða
hluti, en ná sjaldnast saman aö
neinu gagni.
Þaö hlýtur aö valda miklu um
velgengni sýningar á þessu verki
hvernig tekst til meö þaö hlutverk
sem þyngst er á metunum, geggj-
uöu konuna I Chaillot. 1 höndum
Margrétar ólafsdóttur þótti mér
þaö aldrei kvikna til verulegs lífs.
Margrét hefur oft reynst vel i létt-
um gamanleik meö raunsæislegu
sniði, en hér skorti hana þá tækni
og kynngimögnun sem þarf aö
koma til ef þessi persóna á aö
geta náö tökum á áhorfandanum.
Þaö þarf leik sem er stærri i sniö-
um og djarflegri, kraftmeiri en sá
sem Margrét sýndi.
A einum staö I þessari sýningu
vaknaöi verkiö til lífsins, lyftist I
hæöir.okkur var sýnt hvernig á að
leika þaö. Þetta var I réttarhöld-
unum í siöara þætti og þaö voru
fyrst og fremst þau Guörún As-
mundsdóttir og Þorsteinn Gunn-
arsson sem gripu þar á hlutverk-
um sinum meö þeim þrótti aö
unun var á aö horfa. Leikur
þeirra beggja var mjög ýktur og
öfgakenndur en það er einmitt I
takt viö stií verksins, og þetta
atriði sýndi best að þaö eru ein-
mitt slik tök sem meö þurfti. Guö-
rún sýndi hér á sér nýja hlið og
var afar ánægjulegt aö sjá hana
skilja sína gömlu takta svo ræki-
lega eftir heima aö þaö tók mann
nokkrar minútur aö þekkja hana
á sviöinu. Þorsteini Gunnarssyni
er ég löngu oröinn þreyttur á aö
hrósa, en ég hef sjaldan séö hann
leika af slungnari samruna
greindar og tilfinninga.
Fréttabréf um
heilbrigðismál
Mismunur
á verkja-
töflum
Nýlega kom út desemberblað
Fréttabréfe um heilbrigðismál.
1 blaöinu er sagt frá rannsókn-
um Nóbelsverölaunahafa i
læknisfræði 1978, skrifaö um
C-vitamin og áhrif þess, gerö
grein fyrir mismuninum á þeim
verkjatöflum sém hér eru seldar
án lyfseöils, rætt er um Salmo-
nella sýkla og útbreiöslu þeirra
og sagt er frá fimmtiu ára afmæli
danska krabbameinsfélagsins.
Þá er yfirlitsgreinum sykursýki,
þarsem bent erá aö llkur séu á aö
tuttugasti hver fullvaxta Is-
lendingur sé meb sykursýki eða
skert sykurþol og margir án þess
að vita þaö. Grein er um gall-
steina og rætt um hvort unnt sé aö
koma i veg fyrir aö þeir myndist.
Auk þess eru i blaðinu ýmsar
styttri greinar.
Með þessu tölublaði lýkur 26.
árgangi Fréttabréfe um heil-
brigöismál en það er Krabba-
meinsfélag tslands sem gefur
timaritíö út.
Nú hafa komið út tveir ár-
gangar siöan blaðinu var breytt,
bæði hvaö varöar efni og útlit.
Hafa þessar breytingar mælst
mjög vel fyrir og á annaö þúsund
nýir áskrifendur bæst viö. Upp-
lagiöer nú 6000 eintök, en Frétta-
bréf um heilbrigðismál er eina al-
menna heilbrigöistimaritið sem
gefiö er út hér á landi og ætlaö al-
menningi.
Ritstjóri Fréttabréfe um heil-
brigöismál er dr. ólafur Bjarna-
son prófessor, en framkvæmda-
stjóri Jónas Ragnarsson.
Að bjarga