Vísbending - 19.12.1995, Page 20
flokksins fremur en Gingrich. Að auki telja
flestir að meiri líkur séu á því að Dole nái að
leggja Clinton að velli.
Gingrich hefur enn sem komið er gefið
lítið út á þennan möguleika en segist ekki
fúlsa við embættinu, stæði það honum til
boða. Þrátt fyrir þessi orð er víst að Gingrich
er staðráðinn í að halda vinsældum sínum við.
I ársbyrjun heimsótti hann tuttugu og fimm
stórborgir víðs vegar um Bandaríkin. Tilgahg-
ur ferðarinnar var að sögn Gingrich að kynna
bók sína, To Renew America, sem auðkýfing-
urinn Rupert Murdoch greiddi 4,5 milljónir
dala fyrir að gefa út. Margir töldu bókarkynn-
inguna einungis yfirvarp og að förin væri einn
liður í yfirvofandi baráttu hans um að verða
forsetaefni Repúblikanaflokksins.
Gingrich lýsti yfir því um miðjan febrúar
að hann hygðist ekki gefa kost á sér í forseta-
kosningunum að ári. I vor virtist hann þó hafa
skipt um skoðun. Gingrich kvaldi fjölmiðlana
með óljósum svörum fram eftir sumri en
snemma í september batt hann enda á óviss-
una er hann hvatti Colin Powell, hershöfð-
ingja, til að bjóða sig fram fyrir repúblikana.
Skömmu síðar sagði hann að Powell yrði
„mjög áhrifamikill forseti" og kvaðst mundu
greiða honum atkvæði, færi Powell með sigur
af hólmi í forkosningum flokksins. Um
mánaðamót nóvember-desember lýsti Gin-
grich því loks formlega yfir að hann yrði ekki
í framboði í forsetakosningunum að ári.
Þótt mörgum þyki líklegt að Gingrich muni
fyrr eða síðar sækjast eftir forsetaembættinu
merkir það ekki að hann eigi raunverulega
möguleika á að verða forseti Bandaríkjanna.
Hann þykir einstrengingslegur og allt að því
barnalegur viðskiptis og bent hefur verið á,
hversu erfitt hann á með að hafa samskipti við
aðra. Eins hefur það loðað við Gingrich að
þrátt fyrir eljusemi hans og takmarkalítið
ímyndunarafl, hefur oft lítið orðið úr fram-
kvæmdum.
Það spillir einnig fyrir að margir stuðnings-
menn þingforsetans og jafnvel ættmenni telja
hann ekki eiga neitt erindi í Hvíta húsið og
hafa ekki legið á þeirri skoðun sinni. Meðal
þeirra sem eru þessarar skoðunar eru móðir
hans Kathleen og kona hans Marianne sem
segist munu vinna að því öllum árum að hann
verði aldrei forseti. Að auki hefur dvínandi
fylgi við „Samninginn" leitt til minnkandi vin-
sælda þingforsetans.
Á meðal andstæðinga Gingrich, jafnt sem
kunningja, finnast margir sem álíta að hann sé
sjálfur líklegasta banamein eigin frama - að
hann muni fyrr eða síðar tortíma eigin ferli
með kappsemi sinni og óbilgirni. Tíðum
virðist raunar sem Gingrich sé gagntekinn
hugsjónaeldi og ef til vill verða afdrif hans
áþekk afdrifum annarra, sem ösla skeytingar-
laust áfram án þess að gaumgæfa afleiðingar
gerða sinna. Gingrich hefur oftar en einu sinni
verið kallaður krossfari á sviði stjómmálanna
og ef til vill verða endalok hans þar, svipuð
endalokum þeirra sem árunum 1096-1272
flykktust til Palestínu í því skyni að brjóta
Landið helga undir almættið.
Þórbergur Þórðarson:
Um menntun og stjórnun
Allir vilja verða ráðherrar, þótt enginn sé fær
um að stjórna sjálfum sér. Vanur sjómaður
fær ekki formennsku á vestfirzkum pung án
þess að hafa náð pungaprófi. En ríki geta
menn stjórnað án nokkurs pungaprófs í
stjórnarfræði(!).
Hver, sem vill, getur orðið þingmaður,
þótt hann hafi enga hugmynd um, hvað
þjóðmál eru.
Ef einhver hefir verið natinn að nurla
saman fyrir sjálfan sig, er honum greiður
gangur að ábyrgðarmestu störfum þjóðfélags-
ins, þótt reynslan hafi sýnt og sannað, að
slíkir menn eru venjulega þekkingarlausir og
óhæfir til að vinna fyrir aðra.
Af smiðnum er krafizt margra ára sér-
náms. áður en þjóðin trúir honum fyrir að reisa
bankahús. En af bankastjóraefni krefst hún
þess eins, að hann hafi verið „duglegur“, það
er: ófyrirleitinn og slunginn að féfletta aðra.
Skósmiður þarf fjögur ár til þess að læra
að sóla skó. En atvinnumálum þjóðarinnar
geta menn stjórnað án minnstu sérmennlunar.
Enginn er svo vesall, að hann geti ekki byrjað
að gera úr togara fyrir annarra fé og sofna til
gjaldþrota, sem hann á ekkert upp í sjálfur
annað en vanþekkingu sina og skort á
ábyrgðartilfinningu.
Alþýðan kiknar undir gengishruni og
sköttum og skyldum, sem óforsjálir og
ábyrgðarlausir atvinnurekendur hafa dembt
yfir hana með fávíslegum atvinnurekstri.
gjaldeyrisbraski og gjaldþrotum.
Bréftil Láru
Einar Benediktsson,
Um gildi góðra launa
Sú hugsun er orðin allt of rótgróin meðal
Islendinga ríkari og fátækari, að hverjum
þeim sé ofborgað sem hefur nokkum telj-
andi hagnað, hvort heldur er af handiðnum
eða öðru. Verkamannafélögin kenna betur
en nokkuð annað þá hyggilegu og mannúð-
legu reglu að vilja „lifa sjálfur og láta aðra
lifa". - í stað þess að menn sjá ofsjónum
yfir hverjum eyri sem einhver verkamaður
kynni að vera launaður með, fram yfir það
sem venjulegt hefur verið, mundu menn
læra að gleðjast yfir því að einhver vinnu-
veitandi hefur séð sér fært að gjalda nú
meira en áður fyrir það sem unnið er.
Þeim þjóðum vegnar jafnan betur, sem
meta háu verði alll það sem gengur
kaupum og sölum. - óvíða í heimi mun
meira fást fyrir lítið fé en hér, og er það
engum til gagns nema útlendingum sem
koma hingað til þess að kaupa og leigja fé
og l'ólk fyrir svo lítið verð að það er næst-
um til athlægis.
Ef verkamennirnir færu að halda saman,
mundu auðmennirnir vanda sig betur, og
græða það á dugnaði og fyrirhyggju, sem
þeir vinna nú á ódýrleik allra starfsmanna
við framleiðslu og iðnað. Og því l'yrr sem fé-
lagsskapur verkamanna byrjai' því fyrr kemst
hinn starfandi, arðberandi kraftur í þjóðinni
til þeirra valda sem honurn ber með réttu,
jafnt hér eins og annarsstaðar í heimi.
Duf’skrá 31. október 1896
20
VISBENDING