Vísir - 29.03.1969, Blaðsíða 7

Akureyjarkirkja í Vestur-Landeyjuni.
Fimm spurningar
Krosskirkj'a í Austur-Landeyj'um.
V I S I R . Laugardagur 29. marz 1969.
Jþastan minnir á alvöru, kross-
ferii. Hún minnir líka á kær-
leika. Áöur fyrr tóku menn föst-
una alvarlega. Menn föstuöu.
Þeir gera það ekki lengur.
Þeir eru of fínir til þess, of
menntaöir. En hvaö hefur komiö
i staöinn? Ef vér notuðum föstu-
tímann oss til uppbyggingar, þá
væri vel. Hvernig. yæri aö nota
föstutímann til aö taka okkur
sjálf alvarlega, segja viö sálu
vora: Komum, eigumst iög við.
í heimi, sem á aö stefna til siö-
gæöis, er dýpsta þekkingin sið-
feröileg ábyrgð. Án hennar erum
vér blind, hvað mikiö sem véf
hugsum og fimbulfömbum. Er-
um vér heilsteypt, sönn?
Ég hef heyrt um mann, sterk-
an og staöfastan, sem vildi lifa
heilbrigðu lífi og öölast siðferði-
lega ábyrgö. Hann lagöi í hver
vikulok fyrir sig fimm spurn-
ingar og reyndi aö svara þeim
samvizkusamlega. Fyrsta spurn-
ingin var þessi: Er ég eigin-
gjarn? þ. e. a. s. er ég fyrst og
fr^mst að hugsa um mig og mina
hagsmuni og læt ég annarra
hagsmuni bara fljóta meö, ef
þeir koma ekki í bág viö mína?
Vér finnum, aö þaö er eitthvaö
bogið viö þetta. Eöa er þetta
kannski siöferöistig vor sjálfra?
Þó sagöi Kristur: Sá, sem bjarg-
ar lífi sínu, mun týria því. —
Sá, sem helgar sig þjónustu guðs
í góðu starfi fyrir menn og mál-
efni, mun finna lífshamingju þó
aó þvrnarnir stingi. Austur í
Asíu eiga að vera á einum staö
sjö fögur stööuvötn. Þjóðsagan
segir, aö þar hafi í mikilli þurrka
tíö verið á ferð heilagur maður.
Fátæk kona sá hvernig hann
kvaldist af þorsta og gaf hon-
um af örlitlum vatnsbirgðum sín
um sjö sinnum handfylli vatns.
Af því spruttu fram hin sjö
fögru vötn. En ekki mjög langt
frá er mikil auðn. Þar bjó vold-
ug drottning, þegar þurrkarnir
þjökuðu, hún gaf engum af vatns
birgðum sínum, þó aö nægar
væru, 'en heimtaói stööugt af
guðunum meira vatn. Og vatnið
kom, og borg drottningar sökk
og landið varö loks að auðn.
Já, er þaó ekki satt? Óskir vorar
ög langanir geta hlaupið meö oss
í gönur. geta oröið,,oss.;til. tor-
tímingar, ef þær eru ekki tak-
markaðar og studdar af siöferði-
legri ábyrgð og samræmdar víð-
ari sjóndeildarhring en þröngum
eiginhagsmunum. Hvernig svör-
um vér þá fyrstu spurningu
mannsins?
Önnur spurningin, sem hann
lagði fyrir sig var þessi: Er ég
heiöviröur, ráövandur? Já, oss
er öllum fyrir einhverju trúað.
Erum vér þar ráðvönd í peninga
sökum, í viðskiptum, í meöferð
á mannoröi náunga vors, í meö-
ferð á hæfileikum vorum og
möguleikum til sköpunar velfarn
aðar vor og annarra? Hvaö þarf
ég aö ganga langt til aö geta tal-
izt heiðvirður? Skólastjóri nokk-
ur sagði við nemendur sína í
kveðjuræðu sinni: „Takmark
allrar menntunar er aö þroska
ráövanda lyndiseinkunn, heið-
virða menn“. Siðferöileg alvara
er aðalsmerki mannsjns. íjlvern-
ig svarar þú annarri spurning-
unni?
Þriöja spurningin var þessi:
Er ég fljötur til reiöi? Temjum
vér oss íhygli og athugun, reyn-
um vér fyrst aö setja oss inn í
aöstæöur mótstöðumannanna,
reynum vér að skilja þá, áöur
en vér látum reiðina komast að.
Vér rekumst á þetta vandamál
á öllum sviðum baráttunnar í
þjóðlífinu. Vér þekkjum þaö
kannski úr voru eigin lífi. Seinn
til reiði, fljótur til sátta, þaö er
holl lífsregla. Þaó er lærdóms-
ríkt að lesa þaö, sem Jón Vída-
lín segir urn reiöina. Svaraðu
svo spurningunni.
Fjórða spurningin var þessi:
Er ég sannsögull? Er hægt aö
treysta mér til aö segja sann-
leikann, hvaö sem það kostar?
Þaö segir verulega til um rnann-
inn, hvort hann grípur fljótt og
iðulega til lýginnar. Hversu erf-
itt getur það verið að bera sann-
leikanum vitni, hversu auðvelt
að Ijúga, og stundum ábatasamt.
Einu sinni var hópur manná
spurður þess, hvort og hvar og
hvenær væri réttmætt að'Hjúga.
Svörin voru þessi: I) í viðskipt-
um, 2) í pólitík, 3) til að bjarga
lífi sínu, 4) í ófriði, 5) þaö er
ekkart 2ð þv: aö liúga dálítiö
vegna þarfs og góös málefnis.
Og þaö er víst satt, vér gerum
þaö í öllum þessum tilfellum. En
réttmætt er þaö ekki. Eftir-
breytnivert er aðeins aö ástunda
sannleikann í kærleika. Tak-
markiö er Kristur. Og hinir
fyrstu kristnu létu heldur lífiö
fyrir villidýrum en aö bregðast
sannleikanum. Hvert erjsvo svar
vort viö fjórðu spurningunni?
Fimmta spurningin, sem maö-
urinn lagöi fyrir sig var þessi:
Er ég hreinn? Sú spurning er
kannski yfirgripsmest, hún felur
að nokkru leyti allar hinar i sér.
Hreinleiki í hugsunum, oröum,
athöfnum, er hámark lífslistar.
Og hér getum vér ekki sagt
nema eitt, bara ef vér gerðum
það í einlægni: Herra, ef þu vilt,
getur þú hreinsað mig.
Krossferill Krists blasir viö
oss á föstunni. Kærleiki guðs
stendur oss til boöa. Þú fastar
ugglaust ekki, en notaöu föst-
una til aö íhuga, hvar þú stend-
ur. Komum, eigumst lög viö,
segir drottinn. Og ef þú gerir
það í einlægni, mun hann, sem
reisir við reyrinn brotna, rétta
þér sina hö>nd.
Úr varabálki
Leitaöu sótna sannleikans
safnaöu blómi dvggöa
neitaðu hjörni hégómans
hafnaöu grómi styggða.
Eigingirnd i útlegö hrind
er hún blind og galin
eiturkind, sem elur synd
ótal myndum falin.
Þaö má glögglega sjá á hinni
löngu upptalningu í bókinni ís-
lenzkir Sanitíðarmenn, hversu
niikils trausts og trúnaöar sr.
Sigurður Haultdal á Bergþörs-
hvoii hefur notið meðal safnaða
sinna og annarra samferða-
manna, bæöi meðan hann var
prestur í Flatey og eins eftir að
hann fluttist í Landeyjar austur
árið 1945. Það er með öllu ó-
þarft að telja upp öll hans trún-
aðarstörf, en þau bera ótvíræð-
an vott um hve miklu honum
hefur verið trúað fyrir og hve
farsæli starfsmaður hann hefur
reynzt. Sr. Siguröur er sonur
Bjargar Guðmundsdóttur frá
Haukadal í Dýrafirði og Sigurð-
ar ráðunautar Sigurðssonar frá
Langholti í Flóa. Hann lauk
stúdentsprófi vorið 1924 og var
einn af þeim mörgu stúdentum
frá því vpri, sem settust í guð-
fræðideiid. Sama árið og hann
lauk guðfræðiprófi 1928, var
hann settur sóknarprestur í Flat-
ey og veitt brauðið árið eftir.
Því þjónaði hann þar til hann
fékk Landeyjaþing eins og fyrr
er sagt.
Kona sr. Siguröar er Bene-
dikta Eggertsdóttir frá Laugar-
dælum.
Sr. Sigurður ritar hugvekju
Iíirkjusíðunnar í dag.
Brauðið og blómin
Kristin sögn um Elísabet landgreifafrú í Wartburg
d. 1231.
Harðdrægur og hjartakaldur
hugsaði eigi neraa’ um aura,
að engu nema vondu valdur
velti’ hann sér í hrúgum maura.
Allra hylli af sér braut hann,
engra sannra gæða naut hann.
Hennar iðn var aðra’ að gleðja
öll að glæða hjartasárin
nakta’ að klæða, svanga að seðja,
sorgbitinna að þerra tárin.
En — aldrei mátti’ hann af þvi vita
að hún gæfi svöngum bita.
Um hana sat hann einu sinni
er hún bar ^l sjúkra fæðu
þykist vita að vistir finni
vífsins fólgnar undir klæðum.
„Ber eg,“ sagði hún, „sveiga af blómum,
sem eg ætla helgum dómum.“
Takið eftir: Til hann þreifar
trúir eigi frúar orði.
Brauðs eru þá burtu hleifar
breyttur allur matar forði.
Allt í einu skammtar skornir
skírum voru’ að blómum orðnir.
Með það sinna fór hún ferða
að finna þá, sem vildi hún hjúkra,
aftur blöm að brauðum verða
V
blessun fylgir skammti sjúkra.
lDraga má af dæmi frúar
dygðar hvert sé afl og trúar.
Grímur Thomsen.