Lesbók Morgunblaðsins - 01.03.1980, Síða 15

I

fI
MA-PUR MINN! YtÐ M£GUf4
ENCfíN TÍMA MtSSA. VtLU
SVÍN/N ERU T/LBÚtN. AU/R
^JBÍGA EFTtR VKKUR' .
NEt.AlteVíTAÐ
EKKl,
hsTRÍKUR...
SÚ SKÓGRÆKT TEKUR EKK/
MARGA MANNSALPRA.ME& ,
HJÁLP KJAR/fA KARNA SJÓÐRtKS
HVLJA EtKUR GOPABAKKA
UM SÓLARLAG.. .
ÁSTRÍKUR Á GOÐABAKKA
Eftlr Goseixuiy og Uderzo. Birt f samráAi við Fjölvaútifáiuna.
0, SJOÐRIKUi
SEIÐKARL,Hi
UREU, AV Vtx
GETLtM ALLT
STÖVVAP Þt
SÖGUNNAR-
AUÐVELDLEi
OGNÚ?
FEN EG VONA
AÐ WHÖFUA
'ö&
ENN NÓ&AN
<5*
OG EKKI OSKAMtAT FRA HtNUM RÓMVERSKU í
RÚSTUM ER SVOLÍTtO RJÓÐUR /' SKÓ&fNUM \ K
ÞAR ER NÚ HALP/NN HELDUR E/V EKK/ / f
GOÐUR GÓ-9RA V/NA FU/VDUR. ÞETTA fefíW
ER ORD/M N/ESTUM ÞVt HEFDBUNPtN
5AMK0MA. PE/R V/N/R OKKAR EFNA |§|j
TtL ENN EtNNAR Sl&URHATtDAR YftR \
RÓMVFRJUM 0& OSTÖDVAND/ ÞRÓUN í ,
SÖ6UNNAR...

- ■ <ge»SoM M 'p-
Kjörbörn
þjóðarinnar
Framhald af bls. 3
fyrr en viögerö háfði fariö fram. Útlend-
ingaeftirlitiö var búiö aö stimpla okkur út
úr landinu og ég fékk ekki aö fara meö
fólkið út af flugvellinum. Viö máttum svo
sitja í biðsal flugstöövarinnar á annan
sólarhring þar til viögerð á vélinni var
lokið. Þetta skapaði svo mikinn ugg og
óhug, aö ég taldi vafasamt aö ég fengi
nokkurn mann til að halda áfram meö
mér til íslands."
Ungverska flótta-
fólkiö á íslandi
Dr. Gunnlaugur segir að vissulega
hafi þurft aö verja miklum tíma og
vinnu til þess aö greiöa götu þessa
fólks eftir aö hingað kom. Finna þurfti
störf viö þeirra hæfi, húsnæöi og
annað sem stuölaöi aö því, aö þessir
nýju landsmenn gætu staðið á eigin
fótum og oröiö sjálfstæöir einstakl-
ingar í þjóðfélaginu. Fyrstu tvö árin
hafði dr. Gunnlaugur vissa viötalstíma
sérstaklega fyrir fólkiö og smám
saman fór þeim fækkandi sem til hans
þurftu aö leita; þó kemur enn fyrir að
einhverjir úr hópnum leita ráöa og
aðstoðar hjá dr. Gunnlaugi. Um
reynslu og viökynningu af þessu
ungverska fólki segir hann:
„Þetta hefur reynst afburða duglegt
fólk, enda eru Ungverjar ein harögerö-
asta þjóö Evrópu og hafa þurft á því að
halda vegna árása annarra þjóða úr
ýmsum áttum. Ég var mjög stoltur af
þeim, leit á þetta fólk sem skjólstæðinga
mína og mig skipti miklu hvernig þeim
farnaðist og hvernig þeir reyndust. Ég
harma alltaf að fyrir mistök mín voru tveir
ungir menn úr þessum hópi sendir úr
landi fyrir smávægilega yfirsjón, sem í
raun var ekkert til þess aö gera veöur út
af, og heföi mér boriö aö sýna meira
umburðarlyndi. En þetta sýnir að
kannske var ég allt aö því barnalega
stoltur af þessu fólki, fannst þaö ætti aö
vera vammi firrt um fram annaö fólk; en
vitanlega var fjarstæöa aö ætlast til
meira af því en íslendingum sjálfum. Nú
er um helmingur þessa hóps búsett fólk,
ásamt fjölskyldum sínum, víösvegar um
landið og má fullyrða aö enginn blettur
hafi á þaö fallið.“
— Hafa einhverjir snúiö aftur heim til
Ungverjalands?
„Tíu manns munu hafa fariö aftur heim
og aö minnsta kosti fjórir fóru til Ástralíu
og búa þar en munu vera að hugleiöa aö
koma aftur til íslands.“
— Var þetta fólk úr strjálbýli eöa
borgum í Ungverjalandi?
„Eg giska á aö um helmingur hafi veriö
frá stærri borgum, t.d. Budapest en hinir
úr sveitum."
— Úr hvaöa stéttum þjóöfólagsins
helst?
„Margir voru úr iðnaðarstéttum, aörir
námumenn og fleira. Mest voru þetta
fjölskyldur og svo einstaklingar, sem
jafnvel voru þeim tengdir. Þetta fólk hefur
síöan gifst ýmist innbyrðis eöa íslenskum
mökum og er nú orðið fjölskyldufólk."
— Er þér kunnugt um hvar á landinu
þaö býr nú og hvaða störf þaö stundar?
„Þetta fólk dreiföist strax í ýmsar
starfsgreinar og hefur allstaöar reynst
með ágætum. Nokkrir fóru til sjós eða í
skyld störf og gegnir nokkurri furöu, þar
sem Ungverjaland er landlukt ríki og
landsmenn þekkja naumast sjósókn.
Aörir fóru í byrjun til Vestmannaeyja en
kunnu ekki við sig og hurfu af landi brott
og heim. Einn er þó orðinn þar rótgróinn
Vestmannaeyingur, Stefán Jóhannsson
heitir hann á íslensku. Hann unir þar vel
hag sínum og var einn af þeim fyrstu til
aö snúa þangað aftur eftir að gosið var
um garö gengiö. Aðrir sem mér er
kunnugt um munu vera búsettir á Akra-
nesi, Sandgerði, Grundarfirði, Húsavík,
og svo á Reykjavíkursvæðinu, þó er þetta
ekki alveg öruggt."
— Telur þú aö þetta ungverska fólk,
sem hefur ílenst hér, sé ánægt meö sitt
hlutskipti og þakklátt fyrir þín afskipti
af málefnum þess?
„Erfitt er að segja til um hvernig
sjálfboöastörf, sem unnin eru af hugsjón,
eru metin, en ég var aldrei á launum hjá
R.K.Í. En eftir því sem ég best veit líöur
þessu fólki vel hér og hefur farnast hiö
besta. Hins vegar verö ég þess var, aö
viss tregi gerir vart viö sig. Til dæmis hitti
ég nýverið einn af þessum vinum mínum,
sem ég tel aö hamingjan hafi leikiö viö
síðan hann kom til Islands. Þegar óg
haföi orð á þessu viö hann, sagði hann:
„Já, þaö er líka þér aö kenna aö ég er
hérna.“
Aö endiníju segir dr. Gunnlaugur:
„Ég hef alltaf verið því mótfallinn að
hafa áhrif á þaö hvaða stefnu fólk tekur í
lífinu. Þess vegna var þetta í reynd mér
mjög erfitt hlutverk, aö taka örlög þessa
fólks svona í mínar hendur. En ég geröi
það í þeirri trú, aö með því væri ég að
stuðla aö farsæld þess og vinna landi
mínu og þjóö gagn jafnframt. Ég hef alltaf
álitið ísland eitt besta land í heiminum.
Mín rök fyrir því eru þau, aö landiö sé
auðugt land, þótt ekki hafi fundist hér
málmar. Gullnáman, sem ég álít að aldrei
veröi uppurin, er fiskurinn í hafsvæðum
landsins; og heita vatniö mun halda
áfram að streyma hér úr jöröu löngu eftir
aö allar olíulindir eru þrotnar. Og svo
heldur veöriö okkur vakandi.
Þaö. var viss áhætta aö gangast fyrir
því aö fá ungverska flóttafólkiö hingaö;
ég tók þá áhættu og held aö ég mundi
gera þaö aftur ef tilefnið væri enn fyrir
hendi.“