Tíminn - 31.10.1989, Blaðsíða 13

Þriðjudagur 31. október 1989
Tíminn 13
UTLÖND
FRÉTTAYFIRLIT
PEKING - Kínversk stjórn-
völd lýstu því yfir aö hermenn
myndu brátt yfirgefa Torg hins
himneska frióar, þar sem her-
menn myrtu fiölda stúdenta í
júnímánuði síoastliðnum. Her-
menn hafa verið á verði á
torginu síðan þá. Hins vegar
mun vopnuð lögregla taka
stöðu hermannanna í staðin.
Þá verður herlögum ekki létt
að sinni.
AUSTUR-BERLÍN
Leiðtogi hinna opinberu verka-
lýðssamtaka í Austur-Þýska-
landi er nú undir miklum þrýst-
ingi að segja af sér. Bera
umbjóðendur hans hann þeim
sökum að verkalýðshreyfingin
hafi ekki náð að vernda réttindi
og hagsmuni verkalýðs í land-
inu.
KAIRÓ - Háttsett sovésk
sendinefnd sem nú er í heim-
sókn í Egyþtalandi gaf í skyn
að Sovétmenn væru reiðubún-
ir til að sýna sveigjanleika í
afstöðu sinni til mála í Miðaust-
urlöndum ef það yrði til að
höggva á þann hnút sem ríkir
í friðarsamningamálum þar.
Sovétmenn hafa hingað til
krafist þess að haldin yrði stór
alþjóðleg friðarráðstefna til að
finna lausn á deilum Israela og
Araþa.
JÓHANNESARBORG-
Þjóðarflokkurinn sem fer með
stjórnvölinn í Suður-Afríku
gagnrýndi Afríska þjóðarráðið
harðlega fyrir stuðning ráðsins
við skæruhernað í Suður-Afr-
íku. Sagði í yfirlýsingi Þjóðar-
flokksins að þessi afstaða Afr-
íska þjóðarráðsins sýndi að
langt væri í að fundin verði
pólitísk lausn á vandamálum
Suður-Afríku.
NÝJA DEHLI - Vandræði
Rajiv Gandhi forsætisráðherra
Indlands aukast enn. Fram-
undan eru þingkosninaar þar
sem allar líkur eru á ao Kong-
ressflokkur hans missi meiri-
hluta sinn. Þá kom upp á
yfirborðið ágreiningur hans og
varnarmálaráðherra landsins,
sem neitar að taka sæti á
framboðslista flokksins vegna
málefnaágreinings.
RÓM - Dick Cheney varn-
armálaráðherra Bandaríkj-
anna varði harðlínuafstöðu
sína gegn umbótastefnunni í
Sovétríkjunum og sagði að
gleiðni Vesturlanda fyrir
Mikhaíl Gorbatjsof virtist vera
að minnka. Cheney sem nú er
á för milli höfuðborga í Vestur-
Evrópu áður en hann heldur í
opinbera heimsókn til Ástralíu
sagði að sífellt fleiri embættis-
menn á Vesturlöndum gerðu
sérgrein fyrir því hve gífurlega
erfitt væri að ná lokamarkmiði
Sovétleiðtogans.
Ríkisstjórn Filipez Gonzales hélt velli í þingkosningunum á sunnudag:
Spánskir sósíalistar
sluppu með skrekkinn
Harðir jarðskjálftar
Fjórtán mann fórust og fjöldi
manna slösuðust í tvcimur snörpum
jarðskjálftum sem skóku Algeirs-
borg og næsta nágrenni hennar á
sunnudag. Þeir sem létust bjuggu í
Tipaza sem er lítill bær á strönd
Alsír í 80 km fjarlægð frá Algeirs-
borg. Upptök skjálftans voru nærri
þessum bæ og varð cignatjón þar
mikið.
Fyrri skjálftinn var 6 stig á Richter
og olli hann mestu tjóni. Tíu mínút-
um síðarkom annarveikari skjálfti.
Mikil skelfing greip um sig í
Algeirsborg eftir skjálftana og mátti
sjá þúsundir manna, marga á nátt-
fötunum, þjóta út á göturnar. Marg-
ar fjölskyldur slógu upp tjöldum og
sváfu þar af hræðslu við fleiri
skjálfta.
íbúar Alsír hafa ríka ástæðu til
þess að óttast jarðskjálfta því í
októbermánuði árið 1980 fórust um
4500 manns í A1 Asnam sem er borg
60 km suðvestur af Algeirsborg.
Spánskir kjóscndur veittu
Felipe Gonzales forsætisráð-
herra og sósíalistaflokki hans
brautargengi í þingkosning-
um sem haldnar voru á sunnu-
daginn, en sigur hans var
naumur. Sósíalistaflokkur-
inn heldur meirihluta sínum
og mun því fara með stjórn-
völinn þriðja kjörtímabilið í
röð, en verður að íhuga al-
varlega næstu skref sín því
flokkurinn tapaði átta þing-
sætum í Cortes, neðri deild
þingsins. Eins og gert var ráð
fyrir juku kommúnistar fylgi
sitt verulega, en þeir tvöföld-
uðu fylgis sitt og bættu við sig
tíu þingsætum.
Það ríkti gífurleg spenna við taln-
ingu atkvæða þar sem sósíalista-
flokkurinn virtist á tímabili hafa
misst meirihluta sinn. Úrslitin réðust
ekki fyrr en síðustu atkvæðin höfðu
verið talin. Á einni klukkustund
skipuðust veður svo í lofti að í stað
þess að vanta eitt þingsæti til að ná
meirihluta samkvæmt tölvuspám,
hlaut sósíalistaflokkurinn tveggja
sæta meirihluta.
Þó sósíalistaflokkirinn hafi náð að
halda velli með hreinan meirihluta,
þá töpuðu þeir nú 800 þúsundum
atkvæða miðað við síðustu kosning-
ar.
Það er ljóst að atkvæði þessa fara
nú til kommúnista, enda hefur
Gonzales leitt sósíalistaflokkinn sí-
Filipo Gonzales forsætisráðherra Spánar á kosningaferðalagi. Sósíalistaflokkur hans hélt velli í þingkosningum sem
fram fóru á sunnudag, en tæpari gat meirihluti sósíalista ekki orðið.
fellt nær miðju stjórnmála undanfar-
in ár, sem sést best á því að miðju-
flokkur Soarezar tapaði fimm þing-
sætum. Vegna þessa hafa kommún-
istar sakað sósíalistaflokkinn um að
skapa á Spáni þjóðfélag „banka-
manna og fjárglæframanna“ í stað
þess að færa verkamönnum á Spáni
stærri hlut í þjóðarkökunni.
Helsti stjórnarandstöðuflokkur
Spánar, Þjóðarflokkurinn sem er
flokkur hægri manna, jók fylgi sitt
lítillega og bætti við sig einu þing-
sæti. Flokkurinn hefur nú 106 þing-
sæti og þykir leiðtogum Þjóðar-
flokksins það góður árangur því
búist var við fylgistapi vegna nýaf-
staðinnar forystukreppu flokksins.
f öldungadeild spánska þingsins
héldu sósíalistar miklum meirihluta
sínum, en þó aðeins hafi saxast á
hann.
Hawai:
Flugslys
Tvö blaklið voru á meðal tutt-
ugu manna er létust á Hawaii á
sunnudag þegar tveggja hreyfla
flugvél frá Aloha IslandAir
flugfélaginu fórst á eyjunni Molo-
kai. Það voru bæði blaklið karla
og kvenna frá Molokai mennta-
skólanum sem fórust ásamt þjálf-
ara sínum, en liðin voru á heim-
leið eftir keppnisför til nágranna-
eyjarinnar Maui. Að auki voru
tveir ferðamenn frá Houston og
þrír frá Filipseyjum í vélinni
ásamt tveimur flugmönnum.
Björgunarsveitir koniu á slys-
stað með þyrlum en gátu lítið að
gert þar sem Havilland Otter
flugvélin var svo illa farin að talið
er næsta víst að allir innanborðs
hafi farist samstundis.
Alsír:
ísraelar krefjast neitunarvalds viö val samninganefndar Palestínumanna:
Abba Eban tuktar Yitzhak Shamir
Hinn aldni og virti stjórnmála-
skörungur Abba Eban tók Yitzhak
Shamir forsætisráðherra ísrael á
beinið um helgina vegna þeirrar
kröfu Shamirs að ísraelar hefðu
hönd í bagga með vali Palestína-
manna á samninganefnd um frið í
hernumdusvæðunum.
- Forsætisráðherrann og utanrík-
isráðherrann ... hafa sett fram ein-
stæða kröfu í sögu utanríkismála -
með því að útnefna bæði fulltrúa
ísraela og einnig andstæðingsins,
sagði hinn 74 ára Abba Eban í
viðtalið við útvarpsstöð hersins í
ísrael.
Egyptar og Bandaríkjamenn hafa
lagt fram áætlun sem miðar að
friðarviðræðum kjörinna fulltrúa
Palestínumanna á hernumdu svæð-
unum og fulltrúar ísraelsstjórnar.
Með hugmyndum sínum taka þeir
undir það boð ísraelsku ríkisstjórn-
arinnar um slíkar kosningar. En nú
hefur Shamir forsætisráðherra og
flokksbróðir hans Moshe Arens
utanríkisráðherra hafa krafist þess
að ísraelar fái vald til að meina
kjörnum fulltrúum Palestínumanna
sæti í samninganefndinni.
- Hvernig dettur mönnunum í hug
að slíkar hugmyndir fái stuðning
nokkurs manns í veröldinni? spurði
Eban, sem var utanríkissráðherra
ísraels til margra ára, en stundar nú
ritstörf.
Svipaða afstöðu hafði Faisal Huss-
eini leiðtogi Palestínumanna í Jerús-
alem, sem sagði Shamir eins geta
sest framan við spegil og samið við
sjálfan sig eins og að ætla að hafa
hönd í bagga við val sendinefndar
Palestínumanna.
í gær tók Shimon Peres formaður
Verkamannaflokksins og fjármála-
ráðherra fsrael í sama streng og
sakaði Shamir um að eyða tímanum
í vitleysu til að koma sér hjá því að
taka afstöðu til friðarhugmynda
Bandaríkjamanna og Egypta. Peres
hefur lýst sig samþykka þeim.
- Ríkisstjórnin hefur hvorki tekið
ákvörðun um að taka tilboði Banda-
ríkjastjórnar né að hafna því. Við
ættum nú þegar að ákveða hvortvið
tökum það skref að ræða málin í
samræmi við tilboðið eða ekki, í stað
þess að eyða tíma í vitleysu, sagði
Peres í gær.
Ráðherrar Likudbandalagsins
urðu æfir yfir viðbrögðum Ábba
Eban á sunnudag og sagði talsmaður
Shamirs forsætisráðherra að Eban
hefði skaðað samningsstöðu ísraela
stórlega með yfirlýsingum sínum, en
vildi ekkert tjá sig um það hvernig í
ósköpunum Shamir teldi Palestínu-
menn geta gengið að slíkum ógnar-
kostum.
Einhver afturkippur virðist hafa
komið í framkvæmdanefnd Frelsis-
samtaka Palestínu vegna skringi-
legra viðbragða ísraela við friðar-
áætlun þeirri er James Baker utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna setti
fram á dögunum. Þá hafi fréttir af
því að Bandaríkjamenn hafi sent
Sovétmönnum orðsendingu þar sem
farið var fram á að Sovétmenn beittu
áhrifum sínum til að hafa áhrif á val
sendinefnar Palestínumanna hleypt
illu blóði í PLO.
Fréttir herma að Yasser Arafat
hefði verið reiðubúin að samþykkja
friðaráætlunina sem miðar að því að
Þjóðarráð Palestínu, sem er útlaga-
þing Palestínu myndi kjósa fulltrúa
Palestínuþjóðarinnar í samninga-
nefnd. Hann hafi einnig samþykkt
að Abdel-Hamid Al-Sayeh forseti
Þjóðarráðsins myndi koma vali full-
trúa Palestínumanna á framfæri við
ísraela og leiddi samninganefndina,
en Al-Sayeh er ekki meðlimur í
PLO. Slíkt hefði leyst það vandamál
að ísraelar neita að ræða við fulltrúa
PLO.
Hins vegar hefur framkvæmda-
nefnd PLO nú tekið tilboð Bakers
aftur til ítarlegri íhugunar og gæti
það orðið til þess að friðarumleitan-
irnar renni endanlega út í sandinn.