Morgunblaðið - 20.03.2007, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. MARS 2007 35
og afi hafa alltaf verið hjá foreldrum
mínum á aðfangadagskvöld, þess
vegna þekki ég ekki jólin án þeirra.
Að hafa ömmu hjá sér öll þessi jól
var mikil blessun, þótt stundum hafi
verið erfitt fyrir lítið barn að horfa
upp á allt pakkaflóðið sem fylgdi
henni. Minningin um aðfangadags-
kvöld með afa og ömmu mun alltaf
fylgja mér. Sú minning væri ekki
söm ef amma hefði ekki með húmor
og glaðværð komið til okkar með
alla pakkana sína, já og auðvitað afa
líka. Það er svo skrítið með dauð-
ann, að þótt honum fylgi djúp sorg
þá er hann stundum svar við bæn og
mikil líkn. Elsku amma mín er dáin,
en huggun er þó harmi gegn að hún
lifði góðu lífi. Hún var stolt af börn-
um sínum og þeirra börnum og hún
var gift í 60 ár yndislegum manni.
Með húmor og glaðværðsnerti hún
líf okkar allra, það gleymist seint. Í
dag kveð ég hana ömmu með sorg í
hjarta, minningar mínar um hana
munu þó ylja mér um ókomin ár.
Vor hinsti dagur er hniginn
Af himnum í saltan mar.
Sú stund kemur aldrei aftur,
sem einu sinni var.
Og sólbrenndar hæðir hnípa
við himin fölvan sem vín:
það er ég sem kveð þig með kossi,
kærasta ástin mín.
Því okkur var skapað að skilja.
Við skiljum. Og aldrei meir.
Það líf kemur aldrei aftur,
sem einu sinni deyr.
(Halldór K. Laxness)
Sigurbjörg Eyjólfsdóttir
Þessa síðustu daga þegar amma
mín er nýdáin læðast svo margar
minningar upp í huga mér. Og minn-
ingarnar sem tengjast ömmu eru
góðar minningar. Fyrstu árin í lífi
mínu ólst ég upp hjá ömmu og afa í
Vesturbergi 96. Þar bjuggum við
mamma þar til ég varð fjögurra ára.
Ég man nú ekki margt frá þeim tíma
en ég veit að ég var erfitt barn og
hvað er betra en að hafa góða konu
til að leiðbeina sér, konu sem var
þegar búin að ala upp fimm frábæra
einstaklinga. Og þótt ég hafi flutt í
burtu þá var ég alltaf með annan fót-
inn kirfilega fastan þar á heimilinu,
þar átti ég tryggan samastað. Ég
var skírð í höfuðið á ömmu enda var
ég fyrsta stúlkan af minni kynslóð
og var oft kölluð litla Stella en amma
aftur á móti stóra Stella. Þótt margt
hafi bundið okkur saman þessi árin
leit ég ekki á mig sem ömmustelpu
því þá var ég einlæg afastelpa. Síðar
meir breyttist þetta og dálæti mitt á
þeim varð jafnara. Ég veit að amma
var stolt af mér, hún sagði það oft og
ég veit líka að hún var stolt af öllum
sínum afkomendum og mökum
þeirra. Seinni árin voru heimsóknir
mínar í ömmu og afa hús tíðar og var
þá mikið talað og hlegið. Eitt af því
sem einkenndi ömmu var, hvað hún
hafði gaman af því að vera innan um
annað fólk og veit ég að allir eru
sammála mér um það að hún var
hrókur alls fagnaðar og hafði góðan
húmor. Hún hafði gaman af er fjöl-
skyldan var saman komin á gleði-
stund og góður matur og drykkir
voru við höndina og mikið talað,
hlegið og sungið enda fannst henni
gaman að syngja. Hin seinni árin
voru tengsl okkar mjög sterk og við
töluðum saman annan hvern dag og
ef ekkert hafði heyrst í mér í 2 daga
þá hringdi hún alltaf í mig til að at-
huga hvort ekki væri allt í lagi. Það
er undarleg tilfinning að bíða eftir
því að síminn hringi en vita að amma
mín er dáin og að hún hringir aldrei
framar. Á þessari stundu er mér
efst í huga hversu gott það er að
eiga góða að og góðir menn skilja
eftir sig góðar minningar eins og
hún amma mín. Guð blessi hana.
Kveðja,
Sigurveig Stella.
 Fleiri minningargreinar um Sig-
urveigu Stellu Konráðsdóttur bíða
birtingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga. Höfundar eru: Ívar,
Guðbjörg og Óðinn, Kristófer, Anna
Þóra, Tumi Snær, Melkorka Fanný,
Ása Dagný og Guðný Jenný Ás-
mundsdóttir,
✝ Sveinn Þórð-arson fæddist á
Kleppi 13. janúar
1913. Hann lést á
heimili dóttur sinnar
í Red Deer, Alberta í
Kanada 13. mars sl.
Foreldrar hans voru
Þórður Sveinsson,
yfirlæknir og pró-
fessor, f. 20.12. 1874,
d. 21.11. 1946, og
kona hans Ellen Jo-
hanne Kaaber, f. 9.9.
1888, d. 24.12. 1974.
Foreldrar Þórðar
voru Sveinn Pétursson, bóndi á
Geithömrum, og k.h. Steinunn
Þórðardóttir, bónda á Ljótshólum í
Svínadal. Foreldrar Ellenar voru
Jens Ludvig Joachim Kaaber,
framkvæmdastjóri í Kaupmanna-
höfn, og kona hans Sara, f. Her-
mann.
Systkini Sveins eru Hörður,
sparisjóðsstjóri, f. 11. desember
1909, d. 6.12. 1975, Úlfar, augn-
læknir, f. 2.8. 1911, d. 28.2. 2002,
Nína Thyra, kona Trausta Ein-
arssonar prófessors, f. 27.1. 1915,
d. 22.7. 2004, Agnar Jóhannes, rit-
höfundur, f. 11.9. 1917, d. 12.8.
2006, Gunnlaugur Einar, hæsta-
réttarlögmaður, f. 14.4. 1919, d.
20.5 1998, og Friðþjófur Sverrir,
blaðamaður, f. 29.3. 1922.
skjalaþýðandi í þýsku 1952. Kenn-
ari við MA febrúar 1939–52, skóla-
meistari ML 1952–59. Flutti til
Kanada 1959. Kenndi í Abbotsford,
Fairview og Grande Prairie áður
en hann kom til LTCHS. Árið 1964
varð hann prófessor í eðlisfræði við
háskólann í Red Deer. Hann fór á
eftirlaun 1983. Sveinn stundaði
svarðarrannsóknir á Norður- og
Austurlandi á vegum Rannsókn-
arráðs ríkisins sumrin 1939 og
1940 og efnafræðistörf á vegum
Síldarverksmiðju ríkisins nokkurn
tíma á sumrin frá 1943. Hann var í
skíðaráði á Akureyri í nokkur ár
og í stjórn Skíðasambands Íslands
frá 1947, ennfremur löggiltur
skíðadómari 1948. Í stjórn Stúd-
entafélags Akureyrar var hann
öðru hverju og ritstjóri Nátt-
úrufræðingsins 1945–46.
Sveinn var mikill fjölskyldumað-
ur, naut sín best í gönguferðum, á
skíðum og í útilegum með börnum
og barnabörnum. Hann las mikið
og hlustaði á sígilda tónlist.
Minningarathöfn um Svein verð-
ur haldin í Eventide Funeral Cha-
pel, 4820 – 45 street, Red Deer, Al-
berta, þriðjudaginn 20. mars kl. 11
f.h. Vilji menn minnast hans er bent
á Canadian Cancer Society, Red
Deer Unit, 4730 Ross Street. Sam-
úðarkveðjur má senda fjölskyld-
unni á síðuna www.eventidef-
uneralchapels.com.
Sveinn verður jarðsettur í Tinda-
stóls-kirkjugarði við Markerville í
Alberta.
Kona Sveins var
Þórunn Jónassen Haf-
stein, f. 23.8. 1912, d.
16.8. 1998, dóttir Mar-
inós Hafstein, sýslu-
manns, og k.h. Þór-
unnar Eyjólfsdóttur.
Börn: 1. Marinó Haf-
stein, f. 5.12. 1941,
starfsmaður Lands-
bankans, kvæntur
Svanhildi Alexand-
ersdóttur, flugfreyju.
Dætur þeirra: a.
Þórunn Björg, í sam-
búð með Stefáni Við-
arssyni, b. Elín Dís. Synir Marinós
frá fyrra hjónabandi: a. Sveinn, bú-
settur í Noregi, b. Sverrir, búsettur
í Svíþjóð. 2. Þórður, viðskiptafræð-
ingur, verktaki malbikunarfyr-
irtækis, f. 13.12. 1945, k. Mona Bil-
ley Thordarson, tannlæknir. Börn:
a. Nyja, b. Sando, c. Kara, d. Layla.
3. Ellen Nína Ingólfsson, starfs-
maður elliheimilis, f. 3.1. 1949, var
gift Erni Ingólfssyni sem er látinn.
Dætur: a. Þórunn Jóhanna, b.
Ragnheiður Katrín, c. Ingibjörg
Rós, d. Elín Sólveig.
Sveinn varð stúdent frá MR 1931,
stundaði nám við HÍ, háskólann í
Kaupmannahöfn og háskólann í
Jena og lauk doktorsprófi þaðan í
eðlisfræði, stærðfræði og efnafræði
1939. Löggiltur dómtúlkur og
Mágur minn, Sveinn Þórðarson,
er borinn til grafar í dag – 20. mars
– vestur í Kanada.
Hann var einn Kleppssystkin-
anna, sem nú eru öll horfin utan
Sverris. Agnar, eiginmaður minn,
sem lést á síðastliðnu sumri, átti
ógleymanlegar bernskuminningar
um Svein, bróður sinn, og brúðuleik-
húsið, sem hann smíðaði fyrir yngri
systkini sín. Þar fóru fram ævin-
týralegar leiksýningar, þar sem
Sveinn samdi, sviðsetti og lék sjálf-
ur allar persónurnar. Sýningar í al-
vöruleikhúsum ná ekki slíkum töfr-
um! En bernskan leið hratt og
harðir skólabekkir í Reykjavík tóku
við. Í hópi skólabræðra voru sex
skólasystur. Til einnar þeirra renndi
hann brátt hýru auga. Og það
augnatillit entist ævina út! Tveir af
skólabræðrunum urðu nánir vinir
hans, Friðþjófur G. Johnson og
Baldvin Jónsson, sem seinna varð
besti vinur Úlfars, bróður Sveins.
Þessir menn gengu lögfræðinni á
hönd, annar í héraðsdómi, hinn í
hæstarétti. Leið Sveins lá hins veg-
ar í suður, til Danmerkur og Þýska-
lands, þar sem hann hafði langa við-
dvöl og fékk, öll árin, inni hjá
foreldrum skólabróður síns.
Schwabe-fjölskyldan reyndist hon-
um afbragðsvel.
Undir jól 1932 eru fötin hans gat-
slitin, olnbogarnir standa út úr og
hann fer til skraddarans í Rukka og
lætur sauma sér föt úr sterku efni,
velur pokabuxur, þá þarf ekki að
hugsa um brot og miklu sjaldnar að
strauja! Og hann segir foreldrum
sínum frá náminu: Ég er nú með
fjórðu analysuna, vona ég klári hana
á morgun, hinar þrjár hafði ég rétt-
ar. Schwabe, vinur hans, vatna- og
sjávarlíffræðingur, átti síðar eftir að
njóta aðstoðar Úlfars, til að komast
frá Íslandi til Chile, þar sem kona
hans var, en til Íslands hafði honum
tekist að flýja frá Austur-Þýska-
landi.
Minningar mínar um Svein eru
helst tengdar Laugarvatni, þar sem
við Nína, systir hans, dvöldum oft á
sumrin í fríum, hún með dóttur sína
og ég með synina, og fengum inni,
ýmist í kjallaranum hjá Sveini og
Þórunni eða í skólanum. Í þessum
fríum skiptust á skin og skúrir og
líklegast er rigningasumarið mér
eftirminnilegast, þegar flóðgáttir
himins stóðu galopnar í tvær vikur
og við fórum með barnahópinn,
Sveins börn þar meðtalin, og hund-
inn Kol, í langar göngur daglega. Á
kvöldin sátu Sveinn og Þórunn oft
hjá okkur og sagði Sveinn okkur
stundum sögur frá námsárum sínum
ytra. Ég er ekki viss um að skóla-
meistarastarfið hafi hentað Sveini
sérlega vel. Hann var vísindamaður
og hefði ekki átt að þurfa að fást við
skólastjórn. Auk þess var héraðs-
skóli á fleti fyrir og hefur stjórn-
anda hans vafalaust fundist þrengt
að sér, þegar menntaskóla var
dengt ofan í fjóshauginn hjá honum!
Stundum gekk Sveini erfiðlega að
ná eyrum menntayfirvalda. Ég
gleymi ekki sumrinu, sólskinsdög-
unum, þegar við Nína skúruðum og
glansbónuðum langa ganginn í
menntaskólanum þrívegis á rúmri
viku, en menntamálaráðherra varð
æ ofan í æ að fresta heimsókn í skól-
ann sökum anna.
Sveinn var ákaflega barngóður og
þótti sonum okkar Agnars mjög
vænt um hann og þótti mikið til
hans koma. Eitt sinn bauð hann
Ugga, elsta syni okkar, með sér
austur að Laugarvatni og þegar
Uggi kom heim, með kúlu á höfðinu,
sagði hann með aðdáun í röddinni:
„Hann Sveinn frændi er ógurlega
góður bílstjóri, hann keyrir svo vel
út af.“ Sveinn hafði með naumindum
komið í veg fyrir árekstur, þegar
Laugarvatnsrútan kom akandi á
móti honum á fleygiferð – á miðjum
veginum!
Minningar mínar um Svein eru
frá þessum sumardögum. Hann var
ákaflega notalegur maður, hlýr og
gamansamur, sem við söknuðum
mjög, þegar hann flutti vestur um
haf. Á efri árum vildi hann gjarnan
flytja heim, en einhver tregða í sam-
bandi við eftirlaun kom í veg fyrir
það. Sveinn var ekki samur maður
eftir fráfall Þórunnar og upp frá því
tók honum mjög að hraka. Meðan
heilsan leyfði fylgdist hann vel með
því sem skeði á Íslandi og dvaldi
mikið, allra síðustu árin, með hug-
ann við uppvaxtarárin á Kleppi.
Hildigunnur Hjálmarsdóttir
Með virðingu og þökk kveðjum
við dr. Svein Þórðarson, fyrrverandi
skólameistara Menntaskólans að
Laugarvatni, er látinn er í hárri elli.
Dr. Sveinn var skólameistari ML
fyrstu sex ár skólans, frá stofnun 12.
apríl 1953. Starf skólameistara er
ávallt mikill starfi en aldrei sem þá
þegar verið er að byggja upp nýjan
skóla. Dr. Sveinn markaði mörg þau
spor sem enn eru sýnileg í starfi
skólans, ákvarðanir hans um ein-
kunnarorð ML, skólasöng og skóla-
fána eru enn í heiðri hafðar. Ríkar
hefðir hafa mótast við Menntaskól-
ann að Laugarvatni frá stofnun
hans og eru margar þeirra arfur frá
mótunarárum skólans þegar dr.
Sveinn var skólameistari. Mennta-
skólinn að Laugarvatni býr enn að
manngildi, þekkingu og atorku dr.
Sveins.
Börnum hans og fjölskyldum
þeirra sendi ég innilegar samúðar-
kveðjur.
Fyrir hönd Menntaskólans að
Laugarvatni,
Halldór Páll Halldórsson,
skólameistari
Látinn er í Kanada dr. Sveinn
Þórðarson, fyrrum skólameistari á
Laugarvatni, áður kennari við
Menntaskólann á Akureyri og síðar
prófessor í Red Deer, Alberta-fylki í
Kanada. Sveinn veitti Menntaskól-
anum að Laugarvatni forstöðu
fyrstu sex árin sem hann var sjálf-
stæð stofnun, þ.e. 1953–59, síðasta
skólaárið raunar í orlofi. Skóla-
meistarastarfið var þannig aðeins
hluti af merku ævistarfi hans. Mynd
hans og minning í huga undirritaðs,
nemanda hans í fjóra vetur og síðar
í forsvari fyrir sama skóla, mótast
sem vænta má einkum af þeim
hluta.
Sveinn var skipaður skólameistari
ML við stofnun hans 12. apríl 1953.
Enda þótt menntaskólakennsla
hefði þá þegar farið fram á Laug-
arvatni í sex skólaár og þar biði
hans dugmikið kennaralið og væn-
legur nemendahópur kölluðu ytri
aðstæður á verulegar úrbætur.
Þetta var Sveini, þaulreyndum
menntaskólakennara, fullljóst en
hann mun hafa vænst þess að slíkra
úrbóta yrði skemmra að bíða en
raun varð á. Og það sýnir vel með
hvers konar hug hann gekk að starf-
inu að hann setti skólanum einkunn-
arorð hans, „manngildi, þekking,
atorka“, en með þeim orðum lýsti
Baldvin Einarsson skilningi sínum á
hugtakinu húmanisma. Það kom
einnig í hlut Sveins að veita viðtöku
táknrænni gjöf sem Jónas Jónsson,
hinn styrki stuðningsmaður Laug-
arvatns frá fyrri tíð, afhenti skól-
anum við stofnun hans. Sú gjöf er
kjörgripur skólans, bláhvítur silki-
fáni, útfararfáni Einars skálds
Benediktssonar. Sveinn ákvað að
Einars og ljóða hans skyldi minnst
sérstaklega á afmælisdegi hans 31.
október; kvæði Einars, Til fánans,
skyldi verða skólasöngur mennta-
skólans, bláhvíti fáninn yrði í merki
hans og Hvítbláinn sérstakur skóla-
fáni.
Óhætt er að fullyrða að Sveinn
hafi í skólastjórn sinni og kennslu á
Laugarvatni haft einkunnarorð
skólans að leiðarljósi. Hann var
nemendum fyrirmynd í elju sinni og
ósérhlífni, annaðist sjálfur að mestu
eftirlit og gekk ríkt eftir að mik-
ilvægar reglur væru í heiðri hafðar.
Hann gekk ávallt rösklega og hnar-
reistur án þess að sýna af sér nokk-
urn þótta eða mikillæti. Hann kom á
þeirri venju, sem enn mun tíðkast,
að skjóta á húsþingi að fornum sið
ef hann vildi koma áríðandi skila-
boðum eða umvöndunum á framfæri
við nemendur. Þessi venja var til
þess fallin að vekja samkennd og
gera skólann að einu heimili. Nem-
endum Sveins duldist ekki að skól-
inn átti „starf hans, líf hans og
mátt“ svo vitnað sé í höfund skóla-
söngsins. Kennsla hans var eftir-
minnileg og áhugavekjandi.
Ógleymanleg er innlifun hans þegar
hann sýndi nemendum stjörnuhim-
ininn á lognheiðu vetrarkvöldi á
Laugarvatni.
Eins og vikið var að var ýmsu
ábótavant í ytri búnaði Menntaskól-
ans að Laugarvatni þegar hann var
stofnaður. Skólahúsið, sem hann
fékk til umráða, var ófullgerð fyrsta
álma fyrirhugaðrar byggingar sem
miðuð hafði verið við þáverandi
gagnfræðaskólastig en við hana var
ekki byggt fyrr en löngu síðar. Að-
stöðu vantaði til verklegrar kennslu
og jarðhæð hússins var öll óinnrétt-
uð. Íbúðarhúsnæði vantaði fyrir
skólameistarann og fjölskyldu hans.
Úr því var reyndar bætt ári eftir
stofnun skólans en annað var látið
sitja á hakanum af hálfu ríkis og
fjárveitingarvalds þrátt fyrir fögur
fyrirheit á hátíðastundum. Sveinn
skólameistari hafði ríkan metnað
fyrir hönd skólans og vissi sem var
að þróun hans valt á því að hann
hefði þær byggingar og þann búnað
sem svaraði kröfum tímans. Honum
var þung raun að því skilnings- og
viljaleysi sem skólinn átti við að
stríða að þessu leyti og hann leyndi
því ekki síðar á ævinni að það hefði
átt verulegan þátt í brotthvarfi hans
frá skólanum. Hitt er ómetanlegt að
hann hvikaði aldrei frá kröfum sín-
um og setti skólanum þau markmið
sem smám saman hlutu viðurkenn-
ingu.
Ég kveð Svein skólameistara með
virðingu og þakklátum hug fyrir
leiðsögn og viðkynningu. Börnum
hans og fjölskyldum þeirra sendum
við Rannveig einlægar samúðar-
kveðjur.
Kristinn Kristmundsson.
Sveinn Þórðarson
REYNSLA • UMHYGGJA • TRAUST
Þegar andlát ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar
ÚTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA
Vesturhlíð 2 • Fossvogi • Sími 551 1266 • www.utfor.is
Morgunblaðið birtir minning-
argreinar alla útgáfudagana.
Skil | Greinarnar skal senda í
gegnum vefsíðu Morgunblaðsins:
mbl.is – smella á reitinn Senda efni
til Morgunblaðsins – þá birtist val-
kosturinn Minningargreinar ásamt
frekari upplýsingum.
Skilafrestur | Ef birta á minning-
argrein á útfarardegi verður hún
að berast fyrir hádegi tveimur
virkum dögum fyrr (á föstudegi ef
útför er á mánudegi eða þriðju-
degi).
Minningargreinar