Samvinnan - 01.08.1957, Blaðsíða 5

Hofsós er einn af þeim stöðurn þar
sem samtíð og saga haldast í hendur.
Ekki stór staður að vísu, en merkur
á margan hátt í sögu genginna kyn-
slóða. Snemma er talað um skipa-
komur út þangað. Þar er sæmilega að-
djúpt og var fyrir norðaustanáttinni.
Hofsós er elzti verzlunarstaður við
Skagafjörð og einn sá elzti norðan-
lands. Þangað sótti mikill hluti hér-
aðsbúa verzlun um langan aldur, eða
þar til upp reis verzlunarstaður á
Sauðárkróki laust eftir 1870. Þangað
héldu Hansakaupmenn og Englend-
ingar skipum sínum fyrr á öldum, þar
höndluðu danskir og höfðu selstöðu-
verzlun, en nú á dögum hefur þar að-
setur Kaupfélag Austur-Skagfirðinga.
Að sjálfsögðu sjást þess glögg merki,
að Hofsós hefur ekki byggst á síðasta
mannsaldri. Þar er eitt af elztu hús-
um þessa lands, bjálkahús frá dönsku
selstöðuverzluninni og nú í eigu Þjóð-
minjasafnsins. Húsið mun vera 200—
250 ára gamalt. Það stendur á grjót-
bálki og er gjört af römmum viðum,
enda stendur það óhaggað. Þar rétt
hjá stendur hluti af íbúðarhúsi
faktorsins, afgamalt hús. Víða sjást
gamlar þurrabúðir eins og gerist í
sjóplássum, en á hinn bóginn hafa á
síðustu árum risið mörg glæsileg hús
með nútíma sniði. Þar á meðal er hið
nýja verzlunarhús kaupfélagsins, sem
nánar verður vikið að hér.
Þurrlent er á Hofsósi og gott bæj-
arstæði. Ströndin er há þar í kring og
afburða fagurt stuðlaberg rís þar víða
úr sjó. Hofsáin fellur í hörðum streng
út í litla vík og þar var áður Iagt að
skipum. Nú hefur verið gerð báta-
biyggja á Hofsósi. Utsýnið er fagurt,
nær hvert sem litið er: Ennishnúkur-
inn gnæfir sviptiginn yfir sveitina.
Sléttar grundir eru út frá þorpinu og
mýrkennt þegar nær dregur fjallinu.
Hér heitir Höfðaströnd og skákin
milli fjalls og fjöru er ekki ýkja breið.
Inn í fjöllin ganga Deildardalur og
Unadalur og þar sér til jökla. Ur
Deildardal rennur Grafará og við
A myndinni í miðið sést húsið, sem Kaupjélag
Austur-SkagfÍTðinga hafði aðsetur í fram á sið-
asta vor. Afast við það eru vörugeymslur. Neðsta
myndin á þessari síðu: Nýja kaupfélagskúsið á
Ilofsósi. Niðri er verzlun og vörugeymslur, en
uppi eru skrifstofur og fundarherbergi. Skúli
Norðdahl teiknaði húsið. Myndimar hefur Gísli
Sigurðsson tekið.