Vikan - 12.08.1982, Blaðsíða 17
Mannraunir
metra sem eftir eru upp á sjálfa gígbrúnina. Svo viö
veröumaðþraukaogsjáhvaðsetur. . .
Síðasta þjáninganóttin
Um kvöldiö kynnir Elías fyrir okkur áætlun síö-
asta áfangans. Klukkan 1 — sem sagt rétt eftir miö-
nætti — verðum viö vakin, fáum tebolla í skyndi og
hálftíma síðar eigum viö aö hefja síöasta áfangann.
Hann á aö taka um sex tíma, ganga og klifur upp
snarbrattan eldgíginn, upp aö Gillman’s Point á
gígbarminum.
Á slaginu klukkan 18 kemur Elías meö steiktan
kjúkling og soðnar kartöflur handa okkur. En viö
getum ekki borðað nema nokkra munnbita. Ogleöi,
höfuðverkur og örmögnun koma í veg fyrir aö viö
getum gert okkur gott af krásinni. Viö erum komin í
svefnpokana klukkan 18.30 til aö reyna aö sofa sem
mest áöur en stóra stundin rennur upp.
— Nú er klukkan 1.20 og viö höfum átt svefnlausa
hörmunganótt og háö baráttu viö kuldann og
„fjallaveikina”. Eitt einkenni „fjallaveikinnar” er
það hvaö manni er ótrúlega kalt. Viö klæddum okk-
ur í allt sem hægt var aö finna: Vettlinga, skíöa-
sokka og kuldajakka ofan í svefnpokunum, en lág-
um samt og skulfum svo tennurnar glömruöu. Þó
var ekki svo kalt inni í kofanum: 1 gráöa á Celsíus!
Viö komumst ekki hjá að taka sína sjóveikitöfluna
hvort til aö geta afborið biðina þangaö til Elías
vakti okkur meö morguntei og tveimur kexkökum.
Þaö er ekki mikiö talað meöan viö sitjum hér og
bíðum brottfarar. Viö erum tveir Danir, þrír Eng-
lendingar og hópur af Þjóðverjum og Hollending-
um sem ætla aö reyna aö komast á tindinn í nótt.
Viö erum víst öll meira og minna kvíöin. Nú kemur í
ljós hvort þaö sem viö höfum einbeitt okkur aö í
marga mánuöi reynist gerlegt. Viö tökum aöeins
það allra nauösynlegasta með okkur, þaö er aö
segja myndavélarnar og nóg af filmum og nokkrar
töflur af þrúgusykri. Burðarmennirnir koma ekki
meö síðasta áfangann því við eigum að snúa aftur
til sama staöar eftir svo sem átta tíma.
Loksins!
Klukkan hálftvö aðfaranótt 11. júlí leggur sér-
kennileg halarófa af staö upp frá Kibo-sæluhúsinu.
Þaö er niödimm nótt, stjörnubjört og ísköld, strekk-
ingsvindur. Við göngum þétt á hæla Elíasi sem lýs-
ir okkur meö olíulugt. Meö í ferðinni eru hinir fjalla-
garparnir, hver meö sínum leiðsögumanni og hver
leiösögumaöurinn með sína lugt. Þaö er talsveröur
hópur fólks sem nú fetar sig hægt og þegjandi upp
eftir f jallinu. I þessari hæö er ekki skipst á nema því
bráðnauðsynlegasta af orðum — einfaldlega til aö
spara orkuna.
Upp liggur leiöin — óendanlega hægt eins og filma
sem sýnd er allt of hægt. Þaö er bratt, snarbratt.
Undir fæti er lausagrjót, klettasnasir og eldfjalla-
vikur. Viö köstum mæöinni óteljandi sinnum en um
leiö nístir kuldinn og rekur okkur áfram. Frostið er
nálægt tíu gráöum á Celsíus og næöingsvindur herj-
ar án afláts. „Fjallaveikin” versnar eftir því sem
ofar dregur. Okkur finnst viö vera gersamlega
máttlaus og horfum á hvert annað slaga um eins og
dauöadrukkin. Endrum og eins steypumst viö í urö-
inni og liggjum hreyfingarlaus um stund, uns viö
höfum safnað kröftum til aö rísa á fætur á ný.
Þrúgusykurinn, sem heföi átt aö veita okkur þann
þrótt sem við þörfnumst svo mjög, eykur bara
ógleöina og í staðinn veröum viö aö gleypa sjó-
veikipillu. Þeir sem ekki gera þaö veröa hvaö eft-
ir annað aö „færa fórnir”. Þetta er staöurinn þar
sem jafnvel þeir þjálfuöustu hafa sést örmagna,
hangandi á göngustöf unum sínum meö höfuö niöri á
bringu, másandi og blásandi, uppgefnir.
Viö erum nú komin yfir 5000 metra hæð og þeir
einu sem ekki eru veikir eru innfæddu fararstjór-
arnir sem eru aldir upp í þunnu loftslagi. Só sem
JÖKLAFERÐ
VID MIÐBAUG
hefur aliö allan sinn aldur á tansanísku hásléttunni
hefur miklu meiri möguleika ó aö standast loftslag
Kilimanjaro heldur en Danaveslingar sem bara
hafa séö Himmelbjerget tilsýndar.
1 5500 metra hæö erum viö bæöi tilbúin aö gefast
upp en aöeins stutta stund því Elías stappar blíö-
lega í okkur stálinu, þrífur til okkar þegar við slög-
um of mikið og ekki er annaö sýnna en viö munum
velta til baka, niöur, og bíöur okkar þolinmóöur þeg-
ar viö meö æ styttra millibili stöldrum viö til aö
blása mæöinni.
Sólarupprás á Kilimanjaro
Síöustu 200 metrana eru ekki nema fimm skref á
milli hvílda og jafnvel svona nálægt finnst okkur
takmarkiö svo óendanlega langt undan aö viö erum
alls ekki viss um aö viö náum því. En sú tilhugsun
aö þaö sé nú eöa aldrei drífur okkur til dáöa og rétt
áöur en viö náum alla leiö hljótum viö ríkulega
umbun meö þeirri dýrölegustu náttúrusýn sem viö
höfum nokkurn tíma augum litiö. Fram til þess
hefur veriö dimmt af nóttu en á fáeinum mínútum
breytist allt og viö lifum sólarupprás sem aöeins fó-
ir jarðarbúar fá nokkru sinni aö kynnast: Sólin rís
yfir Kilimanjaro! Stórkostlegur, gullinn bjarmi lýs-
ir fjalliö. Langt fyrir neðan okkur liggur þétt
skýjalagiö eins og ullarlagöur og geislar rísandi
sólar gefa þessum skýjamyndunum næstum yfir-
náttúrlega fegurö. Mawenzi-drangurinn stend-
ur eins og Þyrnirósarturn upp úr ullarlagðinum.
Þessi viðburöur einn gerir allt sem við höfum á
okkur lagt ómaksins vert!
Sigurinn!
Meö sólinni dregur úr versta kuldanum og með því
aö sjóveikitöflurnar hafa sín áhrif samtímis líöur
okkur eiginlega prýöilega þegar við um síöir erum
þess umkominn aö stíga fæti á Gillman’s Point á
gígbarmi eldfjallsins, klukkan 7.30, eftir nákvæm-
lega 6 tíma göngu.
Gillman’s Point er merktur meö plötu, sem segir
aö hæöin sé 5.685 metrar yfir sjó, og þar fyrir utan
finnum viö fjölda af fánum og veifum sem fyrri
leiöangrar hafa komiö fyrir hér. Viö erum sjálf meö
dálítinn dannebrogfána sem viö setjum nú meöal
hinna — eina danska fánann sem er hér þessa
stundina.
Héöan er ólýsanlegt útsýni, sumpart inn í gíginn,
sem er um tveir kílómetrar á breidd og ekki sérlega
djúpur, og sumpart yfir ísmyndanirnar sem víöa
þekja ytri hlíöar eldfjallsins. Gillman’s Point er ís-
laus en viö sjáum aö örskammt frá liggja ókleifir
jökulflákar sem teygja sig langt niður eftir hlíöun-
um.
Hallar undan fæti
Við dveljum á tindinum í um hálftíma, þangað til
Elías telur hæfilegt aö leggja af staö niöur eftir
aftur. Þaö sem haföi tekið 6 tíma á leiöinni upp
tekur nú ekki nema þrjú kortér (!) á niðurleiðinni.
Viö rennum okkur og skoppum niöur brattann svo
ryk og möl stendur í stórum strókum hátt í loft upp
ó eftir okkur.
Klukkan er ekki nema 9 þegar viö komum aö
Kibo-kofunum en þrátt fyrir örmögnunina og aö viö
getum ekki rifjað upp hvenær viö fengum síðast aö
boröa er nú um aö gera aö komast áfram, í lægri og
þægilegri hæöir. Viö skellum í okkur tebolla og
tveimur kexkökum í hvelli, vefjum saman svefn-
pokana og yfirgefum þennan fráhrindandi staö meö
Elíasi og buröarkörlunum. Viö ætlum aö ná
Horombo-kofunum, 16 kílómetrum lægra í fjallinu.
Þar ætlum viö aö sofa fjóröu nóttina. Löngu áöur en
viö náum Horombo er okkur fariö aö líöa langtum
betur. Höfuöverkurinn og ógleðin réna og viö
verðum svöng. Þegar viö loks náum Horombo seint
um daginn finnst okkur næstum aö viö séum komin
niður á láglendið. Þó er hæöin hér 3.780 metrar yfir
sjó.
Síöan um miðjan dag í gær og þangað til í kvöld,
aö við náöum til Horombo, höfum við aðeins fengiö
tebolla við og við og nokkrar kexkökur. Þar aö auki
höfum viö misst einnar nætur svefn en í staðinn ferö-
ast 36 kílómetra veg um þetta erfiöa landslag. Þaö
er ekki aö undra þótt við höfum óvenju góöa lyst í
kvöld!
Nú ætlum viö aö sofa almennilega út því á morgun
ætlum við aö freista þess aö komast alveg niöur af
fjallinu, sleppa sem sagt fyrsta sæluhúsinu. Þetta
veröur 28 kílómetra ferö, þar af talsveröur hluti á
ógreiöfærum stígum regnskógarins.
Aftur til menningarinnar
Laugardagur 12. júlí: Þetta er síðasti dagur
leiöangursins. I ljós kemur aö þaö er talsvert
auöveldara en viö bjuggumst viö aö halda áætlun og
komast þessa 28 kílómetra niður til Marangu í einni
lotu. Þaö er í fyrsta lagi ótrúlega mikiö léttara aö
fara undan en á fótinn — og þar aö auki erum viö svo
heppin aö fá gott veöur í gegnum regnskóginn. A
leiöinni upp var hann blautur, slímugur og háll en
nú er unaðslegt sólskin og fast undir fæti.
Klukkan 15 náum viö til menningarinnar og
veröum aö kveöja hann Elías okkar og burðarkarl-
ana meö trega. Án þeirra hefðum viö ekki náö tak-
marki okkar. Viö yfirgefum nú Kilimanjaro og höld-
um til aðalstöðva okkar í Moshi. 1 pússi okkar höf-
um við fjölmargar áteknar og dýrmætar ljós-
myndafilmur og ógleymanlega lífsreynslu.
Viö finnum þaö nú þegar að næstu dagana veröum
viö aö vera meira sitjandi en gangandi. Eymslin í
fótavöövunum veröa tvímælalaust til aö minna
okkur á 110 kílómetra löng átök okkar viö
Kilimanjaro. ^
32. tbl. Vlkan 17