Hugur - 01.06.2009, Page 46

44
Astriður Stefánsdóttir
samþykkja þetta hlutskipti hefiar hún tekist á við verkefnið og einsett sér að lækna
og líkna einstaklingum í þessari stöðu óháð því hver á í hlut, það sem lækninn
varðar um er ekki „hver þú ert“ heldur „hvað er að þér“. Markmiðið er að breyta
einstaklingnum, að „lækna hann“. I þessu felst einnig að breyta tíðni sjúkdómanna
í þýðinu, draga úr þeim og helst útrýma þeim. I því felst árangurinn. Við sjáum
gott dæmi um þetta í umfjöllun um smitsjúkdóma:
Hin endanlegu markmið við meðferð berkla eru: x) að lækna hvern ein-
stakan sjúkling, og 2) lágmarka smit berklabakteríunnar á milli manna.
Því hefur árangursrík meðferð berkla jákvæð áhrif bæði fyrir sjúklinginn
og einnig fyrir samfélagið sem sjúklingurinn dvelur í.*°
Stundum birtist þetta eins og stríðsyfirlýsing þar sem líkindamáli úr hernaði er
beitt. A heimasíðu Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar má til dæmis finna
eftirfarandi texta um heimsfaraldur inflúensu:
Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin mun halda áfram að aðstoða öll lönd í
að bregðast við stöðunni. Alþjóðasamfélagið getur ekki dregið úr vörnum
sínum. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin verður að leggja fram krafta sína
svo veröldin verði betur undirbúin.
Heimsfaraldur virkjar leiðtoga heims til að setja í gang forvarnaráætl-
anir, greina tilfelli af eins mikilU skilvirkni og mögulegt er og draga eins
og hægt er úr alvarlegum veikindum og dauðsföllum með réttri meðferð.
Markmiðið er að draga úr áhrifum faraldursins á samfélagið.41
Það er augljóst að í tilfellum eins og berklum í dæminu að ofan og í neðra dæminu
þegar verið er að fjalla um heimsfaraldur inflúensu er aðferðum beitt sem hafa það
að markmiði að uppræta sjúkdóminn, fækka tilfellum og lágmarka þann skaða
sem hann veldur í samfélaginu. Það er gert með því að lækna þá einstaklinga sem
sýkjast og hindra smit; með öðrum orðum koma í veg fyrir fjölgun sýktra einstakl-
inga í þýðinu. Hugmyndafræði fötlunarfræðinnar á ekki við í slíkum dæmum. Það
væri ákaflega óviðeigandi að huga einungis að umhverfi hins sýkta, taka hann í
sátt eins og hann er og skilgreina vandann á þann hátt að hann væri fyrst og
fremst staðsettur í umhverfinu. Lausn vandans felst einmitt í því að hindra smit
og lækna sjúklinginn.
Á sama hátt og hægt er að segja að nálgun fötlunarfræðinnar sé hér óviðeigandi
mætti halda því fram að nálgun læknisfræðinnar að fötluðum einstaklingi geti
verið óviðeigandi og ekki alltaf til þess fallin að auka hamingju og bæta lífsgæði
einstaklings með fötlun eða vera til gagns og farsældar 1' samfélaginu. Nálgun
læknisfræðinnar virðist að mati gagnrýnenda hennar vera í stórum dráttum hin
40 American Thoracic Society, CDC, and Infectious Diseases Society of America, „Treatment
ofTuberculosis", birtist í the Americanjournal ofRespiratory and Critical Care Medicine, 2003,
167:603-62, http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5211a1.htm, sótt 26.6. 2009.
41 http://www.who.int/csr/disease/swineflu/frequently_asked_questions/levels_pandemic_
alert/en/index.html, sótt 15. júní 2009.