Félagsbréf - 01.01.1956, Side 34

32
FÉLAGSBRÉF
kviðu Hómers í 33.333 jambiskum Ijóðlínum. Ennfremur hefir
hann samið fjölmörg liugsjónaleikrit, flest byggð á sögulegum
staðreyndum. Það er ekki fyrr en á sjötugsaldri, að Kazantzakis
vekur á sér athygli sem skáldsagnahöfundur, og þá í svo ríkum
mæli, að sögur hans liafa verið gefnar út víða um heim, og liann
stendur nú fremst í liópi þeirra, sem líklegastir eru taldir til að
liljóta bókmenntaverðlaun Nóbels.
í sögunni „Frelsi eða dauði“, sem er samin árið 1952, segir
Kazantzakis frá Krít, eyjunni, þar sem liann aldist upp. Það
dregur til uppreisnar milli liinna grísku íbúa Krítar og tyrknesku
landsdrottnanna. Hér er um að ræða síðustu stóruppreisnina á
Krít árið 1897, sem Kazantzakis minnist sem barn. Söguhetjan,
sem álitið er, að skáldið liafi sniðið eftir föður sínum, lætur
lífið í baráttunni fyrir frelsi, — en á stórbrotinn hátt.
Kazantzakis dregur upp mynd af lífsháttum, sem íslendingum
eru allsendis ókunnir, en sagan nær þó slíkum tökum á okkur,
að andrúmsloft liennar virðist náið og fullt af lífi. Þessi bók
veitir okkur skilning á hinni liamslausu þjóðerniskennd, sem
þróast meðal þeirra þjóða við Miðjarðarliafið, serrí undirokaðar
eru, og skýrir því fyrir okkur margt af því, sem á sér stað þessa
dagana á eyjunni Kýpur.
Það er Almenna bókafélaginu mikil ánægja að verða til þess
að kynna gríska skáldmæringinn Nikos Kazantzakis í fyrsta sinn
fyrir íslenzkum lesendum með því að gefa út þessa hrífandi sögu
í þýðingu Skúla Bjarkans.
NYTSAMUR SAKLEYSINGI
Reynsla norsks alþý'Sumanns af réttarfari, mannú'8 og dSbúnafti
í Ráðstjórnarríkjunum
Höfundur þessarar bókar, Otto Larsen, fæddist í Norður-
Noregi. Hann er af fátæku fólki kominn og tók ungur að stunda
fiskiveiðar. Hann varð snemma fyrir áhrifum af áróðri norskra