Dagblaðið Vísir - DV - 19.06.2008, Page 10

fimmtudagur 19. júní 200810 Fréttir DV
erlendarFréttir
ritstjorn@dv.is
Seinni umferð kosninga til embættis forseta Simbabve verður 27. júní. Robert
Mugabe, forseti landsins, er vígreifur og hefur lýst því yfir að hann hyggist ekki
virða úrslit kosninganna verði þau honum í óhag. Ofbeldi gegn andstæðingum hans
hefur aukist og tekið á sig ískyggilegri mynd.
Atkvæði eðA kúlA
Kolbeinn þoRsteinsson
blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is
Senn líður að endurkosningum
til embættis forseta í Afríkurík-
inu Simbabve. Morgan Tsvang-
irai, helsti andstæðingur Roberts
Mugabe sitjandi forseta, hafði sig-
ur í kosningunum í mars, en sam-
kvæmt opinberum niðurstöðum,
sem margir bera brigður á, skorti
hann upp á þau fimmtíu prósent
sem hefðu tryggt honum forseta-
embættið.
Síðan þá hefur ástand í Simb-
abve verið eldfimt og hafa stuðn-
ingsmenn Mugabes farið mikinn í
landinu og sífellt berast frásagnir af
ofbeldi og óðdæðisverkum þeirra.
Um tíma dvaldi Morgan Tsvangirai
utan Simbabve því hann óttaðist
um líf sitt og limi og kosningabar-
átta stjórnarandstöðunnar fer að
mestu fram í skjóli nætur vegna að-
gerða fylgismanna Mugabes.
Robert Mugabe er vígreifur sem
aldrei fyrr og fyrr í vikunni lýsti hann
því yfir að hann myndi ekki láta af
völdum þótt hann tapaði í væntan-
legum kosningum. Þetta er skýlaus-
asta yfirlýsing sem hann hefur sent
frá sér þess eðlis að hann hyggist
ekki virða úrslit kosninganna.
Andstæðingar
barðir á götum úti
Her landsins og vopnaðir hóp-
ar hafa undanfarið verið iðnir við
kolann við að vara almenning við
því að greiða atkvæði öðrum en
Mugabe, og stjórnmálaskýrendur
telja að Mugabe óttist nú að hafa
ekki gert nóg til að tryggja eigið
kjör.
„Við börðumst fyrir landið, og
miklu blóði var úthellt. Við hyggj-
umst ekki gefa land okkar eft-
ir vegna einfalds X. Hvernig get-
ur penni barist gegn byssu?“ sagði
Mugabe við stuðningsmenn sína.
Stuðningsmenn létu ekki segja sér
það tvisvar og hótunum Mugabes
fylgdi aukið ofbeldi í nágrenni Har-
are þegar hundruð ungra stuðn-
ingsmanna hans gengu um götur,
sungu stríðssöngva, og drógu and-
stæðinga forsetans út úr húsum og
börðu með kylfum, járnstöngum og
öxum.
Hingað til hefur ofbeldið að-
allega verið bundið við dreifbýlið
þar sem vopnaðir hópar hafa sett á
ferðabann og með því komið í veg
fyrir að starfsmenn hjálparsamtaka
og aðrir utanaðkomandi verði vitni
að því sem þar fer fram.
Atkvæði eða kúla
Chris McGreal, blaðamaður
breska dagblaðsins Guardian, lýs-
ir ástandinu í Simbabve með þess-
um orðum: „Hermenn og vopnað-
ir stuðningsmenn smöluðu íbúum
Rusape inn á opið svæði á bak við
íþróttahús staðarins og komu skila-
boðum sínum á framfæri kristal-
tært. „Atkvæði þitt er kúlan þín,“
sagði hermaður við skelfdan hóp-
inn. Allir vissu hvað hann átti við.“
Þegar rökkva tekur koma ung-
ir menn vopnaðir kylfum, spjótum
og eggvopnum akandi inn í Rusape,
sem er í Manicalandi, reiðubúnir til
að ganga hús úr húsi í leit að fólki
sem með einhverjum hætti tengist
stjórnarandstöðunni. Myndbirt-
ing ofbeldisins hefur breyst síðustu
daga og þar sem barsmíðar voru
látnar duga áður hafa tekið við að-
ferðir sem draga dám af beinum
hernaði.
Mannrán og morð á stuðnings-
mönnum stjórnarandstöðuflokks-
ins, MDC, hafa færst í aukana og
talið er að um eitt hundrað manns
hafi verið drepnir og á þriðja
hundrað hafa horfið. Þúsundir hafa
sætt slæmum barsmíðum og einnig
berast fréttir af nauðgunum og öðru
kynferðislegu ofbeldi gegn konum.
Chris McGreal segir þó að ekki sé
á hreinu hvort umrætt ofbeldi sé
þáttur í ógnarherferð hers landsins.
Kenna stjórnarandstöðunni
um ofbeldið
Áhyggjur alþjóðasamfélagsins
vegna komandi kosninga hafa auk-
ist verulega, enda ekki talið að hið
ofbeldismettaða andrúmsloft sé
til þess fallið að tryggja frjálsar og
sanngjarnar kosningar.
Leiðtogar annarra Afríkuríkja
hafa verið tregir til að gagnrýna
Robert Mugabe, en hann býr enn
að orðspori sem frelsishetja í huga
margra. Einhverra breytinga gæti
þó verið að vænta í þeim efnum og
sá sem reið á vaðið var Raila Od-
inga, forsætisráðherra Kenía, en
hann hvatti Mugabe til að láta af
völdum.
Þrátt fyrir að fáir velkist í vafa
um undan hvers rifjum ofbeldið í
Simbabve er sprottið fullyrðir Patr-
ick Chinamasa að MDC-flokkurinn
beri ábyrgð á því. „Í raun er hér um
að ræða ofbeldi MDC gegn flokks-
mönnum Zanu-flokksins og skot-
mörkin eru uppgjafahermenn og
einnig stuðningsmenn Zanu,“ sagði
hann.
Dvínandi fylgi vegna
efnahagsástands
Víða þar sem áður voru helstu
vígi stuðnings við Mugabe hefur
orðið veruleg breyting á. Þar ber
helst að nefna Manicaland, Mash-
onaland og Miðlöndin, þar sem
löngum hefur verið hefð fyrir stuðn-
ingi við Mugabe.
Í kjölfar ört hrakandi efnahags-
ástands, óðaverðbólgu, vaxandi at-
vinnuleysis og matarskorts hefur
fylgið hrunið af forseta landsins.
Þessi héruð eru helstu skotmörk
vopnaðra fylgismanna stjórnar-
innar og Mugabes og fólki hald-
ið í heljargreipum óttans. Í breska
dagblaðinu Guardian segir að hús
þingmanna MDC-flokksins hafi
verið brennd og þeir neyddir til að
flýja. Kennurum, sem gjarna hafa
verið í hlutverki óvilhallra eftirlits-
manna í kosningum í landinu, hef-
ur verið ógnað og hermenn settir í
þeirra stað sem eftirlitsmenn.
Tugir þúsunda hafa verið rekn-
ir af heimilum sínum, eða skilríki
þeirra eyðilögð svo viðkomandi
geti ekki greitt atkvæði í kosning-
unum sem eiga að fara fram 27.
júní. Margir Simbabvar hafa brugð-
ið á það ráð að flýja til nærliggjandi
landa eins og Suður-Afríku.
Vestrænum eftirlitsmönnum
verður ekki leyft að fylgjast með
framgangi kosninganna, einungis
aðilum frá Afríkusambandinu og
suður-afrísku þróunarstofnuninni,
sem hvorugt hefur gagnrýnt kosn-
ingar í Simbabve þrátt fyrir áhöld
um framkvæmd þeirra allt frá árinu
2002.
Morgan tsvangirai
Stuðningsmenn hans
hafa sætt ofsóknum og
ofbeldi undanfarið.
Robert Mugabe
Segist reiðbúinn til að
fara í stríð tapi hann
komandi kosningum.
til suður-Afríku margir
Simbabvar hafa kosið
þann kost að flýja land.
Mannskaði í
flóðum í kína
Lítið lát er á hörmungum í
Kína. Flóð í kjölfar versta óveð-
urs í áratugi hafa eyðilagt tugi
þúsunda heimila í Sichuan-hér-
aði og stór svæði ræktarlands
liggja undir vatni. Rúmlega ein
og hálf milljón manns hefur,
síðastliðna tíu daga, verið flutt
af þeim svæðum sem verst hafa
orðið úti.
Hækkandi vatnsborð við
ósa Perluár í Suður-Kína er ógn
við milljónir manns, en hátt í
tvö hundruð manns hafa látist
og rúmlega fimmtíu er saknað
vegna flóða það sem af er ári.
Þar af hefur fimmtíu og einn lát-
ist síðan 6. júní.
vopnahlé á Gaza
Nú sér kannski fyrir end-
ann á margra mánaða átökum
Ísraela og Hamas á Gaza-svæð-
inu. Samningar hafa náðst um
vopnahlé milli stríðandi aðila.
Vopnahléið tekur gildi í dag og
með því verður dregið úr herkví
Ísraela um svæðið og flýtt fyrir
samningaviðræðum um lausn
á ísraelskum hermanni sem er í
haldi Hamas.
Ákvörðunin um vopnahléið
kemur í kjölfar fundar Ísraels-
manna með Egyptum í Kaíró
fyrr í þessum mánuði. Áætl-
að er að opnað verði aftur fyrir
vöruflutninga milli Rafah og
Egyptalands og að Ísraelsmenn
dragi almennt úr efnahags-
þvingunum á svæðið. Stjórnvöld
í Ísrael vona að sama skapi að
eldflaugaárásum frá Gaza muni
hætta og auðvelda mannúðar-
starf á svæðinu.
Höfða mál gegn
Hollandi
Hollenskur dómstóll veltir nú
fyrir sér hvort hægt sé að sækja
Sameinuðu þjóðirnar til saka
fyrir að hafa mistekist að koma í
veg fyrir fjöldamorðin í Srebren-
ica árið 1995. Þá voru þúsundir
múslíma, karlmenn og drengir,
drepnir eftir að hafa leitað skjóls
á griðasvæði undir stjórn hol-
lenskra friðargæsluliða.
Um sex þúsund ættingj-
ar þeirra sem voru myrtir hafa
höfðað mál á hendur Samein-
uðu þjóðunum og ríkisstjórn
Hollands vegna morðanna sem
framin voru af serbneskum her-
mönnum á vikutímabili í júlí
1995.
Mannrán og morð á
stuðningsmönnum
stjórnarandstöðu-
flokksins, MdC, hafa
færst í aukana og talið
er að um eitt hundr-
að manns hafi ver-
ið drepnir og á þriðja
hundrað hafa horfið.