Neytendablaðið - 01.11.2009, Blaðsíða 9

Setið á rökstólum á skrifstofunni
Hver er munurinn á Neytendasamtökunum, Neyt-
endastofu og talsmanni neytenda?
• Neytendasamtökin eru frjáls félagasamtök, stofnuð 1953. Þau
eiga allt sitt undir félagsmönnum sem greiða 4.300 krónur í
árgjald.
• Neytendastofa er opinber eftirlitsstofnun sem sett var á laggirnar
árið 2005. Hlutverk Neytendastofu er m.a. að hafa eftirlit með
hvernig ýmsum lögum á neytendasviði er fylgt, svo sem lögum
um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu og lögum
um neytendalán. Einnig sinnir Neytendastofa eftirliti með að
seljendur fari eftir settum reglum um verðmerkingar.
• Talsmaður neytenda er opinbert embætti sem komið var á fót
árið 2005 og er embættinu ætlað að standa vörð um hagsmuni
og réttindi neytenda og stuðla að aukinni neytendavernd.
Hvernig er fjárhagsstaða Neytendasamtakanna?
Um 65% af rekstri samtakanna eru fjármögnuð með árgjöldum
félagsmanna. Aðrir tekjuliðir eru greiðsla frá ríkinu vegna
þjónustusamnings um rekstur leiðbeininga- og kvörtunarþjónustu,
greiðsla frá ESB fyrir rekstur Evrópsku neytendaaðstoðarinnar, styrkir
frá stéttar- og sveitarfélögum og styrktarlínur í Neytendablaðinu.
Afkoman hefur verið mjög misjöfn milli ára en það hefur þó tekist
að safna í varasjóð enda hefur reksturinn síðustu ár einkennst af
miklu aðhaldi.
Árið 2008 skilaði tæpum 4 milljónum í hagnað en árið þar á undan
var tæplega einnar milljónar króna tap. Til að halda fjárhagnum
traustum er viss fjöldi félagsmanna og góð innheimta grund-
vallaratriði. Á nokkurra ára fresti er nauðsynlegt að fara í markvissa
félagaöflun til að halda svipuðum félagafjölda. Síðast var farið í
félagaátak árið 2007.
Í ár er útlit fyrir að félagsmönnum fækki meira en á síðasta ári.
Ekki er gert ráð fyrir hagnaði í ár en vonandi mun reksturinn koma
út nokkurn veginn á sléttu. Framlag stjórnvalda til leiðbeininga-
og kvörtunarþjónustunnar mun að öllu óbreyttu lækka um 30%
á næsta ári og fara úr 12 milljónum í 8,5 milljónir. Leitað verður
allra ráða til að halda þjónustunni óbreyttri en Neytendasamtökin
furða sig á hversu lítinn skilning stjórnvöld sýna þessum mikilvæga
málaflokki.
Hvernig eru félagsgjöld innheimt?
• Félagsmenn geta greitt árgjald með kreditkorti og er það langhag-
kvæmasta leiðin fyrir samtökin því þannig nýtast félagsgjöldin
best.
• Hægt er að greiða með greiðsluseðli sem birtist í heimabanka.
• Á höfuðborgarsvæðinu og á Akureyri er einnig innheimt með
rukkun, þ.e. félagsmenn eru heimsóttir og félagsgjaldið innheimt.
Sú aðferð er mjög óhagstæð fyrir samtökin.
Félagsmönnum sem vilja greiða félagsgjöldin með korti er bent á
að fara inn á kreditkort.is eða valitor.is og velja boðgreiðslur. Þar er
hægt að finna árgjald Neytendasamtakanna undir styrktarframlög.
Einnig má hafa beint samband við skrifstofur samtakanna í síma
545 1200 eða 462 4118
Hvar eru Neytendasamtökin til húsa?
Skrifstofa Neytendasamtakanna er á Hverfisgötu 105, rétt við
Hlemm. Skrifstofan á Akureyri er til húsa í Skipagötu 14, Alþýðu-
húsinu.
Hvað er Evrópska neytendaaðstoðin?
Tilgangur Evrópsku neytendaað-
stoðarinnar (European Consumer
Centre eða ECC) er að aðstoða
neytendur sem lenda í vandræðum
vegna kaupa á vöru eða þjónustu
í landi innan ESB eða Noregi öðru
en heimalandinu. Þannig geta
erlendir ferðamenn sem eru ósáttir
við vöru eða þjónustu keypta
á Íslandi leitað til ECC í sínu
heimalandi við heimkomuna og fulltrúar þar áframsenda málið til
íslensku skrifstofunnar sem reynir þá að greiða úr því. Sama gildir
vitaskuld um Íslendinga sem lenda í hremmingum erlendis. Neyt-
endasamtökin sjá um rekstur ECC á Íslandi.
Fjölmargir starfshópar starfa innan Neytendasamtakanna og geta allir félagsmenn tekið þátt í starfinu. Hér má sjá starfshóp um neytendafræðslu funda.