Neytendablaðið - 01.11.2009, Blaðsíða 20

Það fer fátt meira í taugarnar á mér en þegar sök á bankahruninu er
eignuð heimilum sem keyptu sér flatskjái á tímum góðærisins. Það
hefur ekkert með flatskjái að gera að bankarnir hrundu. Það mætti
kannski skella skuldinni á þá sem keyptu neysluvarning eins og
gullflögur á eftirréttinn eða þetta apakúkakaffi sem seldist hér eitt
góðárið á fáranlega háu verði, það var nú meira pjattið. Flatskjáir
eru hins vegar bara hluti af nútíma tækniþróun og allir sem kaupa
sér sjónvarp í dag kaupa flatskjá. Það væri nú lítið vit í að grafa upp
ónotað lampatæki þegar gamla tækið deyr, enda sjálfsagt ófáanlegt.
Hættið að tengja flatskjái við hrunið.
Nöldrari
Matvælaöryggisstofnun Evrópu hefur haft nokkur umdeild
litarefni til skoðunar en um þessi efni hefur ítrekað verið
fjallað hér í Neytendablaðinu. Niðurstöður könnunar sem birtist
árið 2007 gaf til kynna að litarefnin gætu, í bland við algengt
rotvarnarefni, valdið ofvirkni í börnum. Því var lögð sérstök
áhersla á að skoða hvort að svokallað daglegt neyslugildi þessara
litarefna væri of hátt.
Daglegt neyslugildi lækkað
Nú liggur niðurstaðan fyrir og var ákveðið að lækka daglegt
neyslugildi fyrir efnin E104, E110 og E124. Það þótti hætta á að
inntaka þessara efna gæti verið meiri en neyslugildið segir til um.
Ekki var talin ástæða til að lækka daglegt neyslugildi á efnunum
E102, E122 og E129. Talið var að einungis þau börn sem neyta
mikils matar og drykkjar sem innihalda þessi efni gætu farið yfir
daglegt neyslugildi þeirra.
Hvað gera íslenskir framleiðendur?
Neytendasamtökin sendu Samtökum iðnaðarins bréf þar sem þau
hvöttu íslenska framleiðendur til að hætta notkun efnanna og voru
viðbrögð samtakanna jákvæð. Hins vegar virðist lítið hafa gerst því
þessi efni er víða að finna í íslenskum vörum.
Matvæli með efnunum sérstaklega merkt
Á næsta ári ganga í gildi lög sem skylda framleiðendur til að merkja
sérstaklega matvæli sem innihalda eitthvert þessara sex efna. Skal
það gert með setningunni „(heiti efnis eða E-númer) getur haft
neikvæð áhrif á virkni og athygli í börnum.”
Mikilvægt mál en lítil umræða
Neytendasamtökin harma hversu lítil umræða hefur verið um þessi
mál hér á landi en í nágrannaríkjum okkar hafa framleiðendur
skipt efnunum út fyrir önnur öruggari. Það er í raun óskiljanlegt
að umræðan hér sé ekki háværari í ljósi þess að hagsmunir barna
eru í húfi. Íslensk börn drekka mikið gos og borða mikið sælgæti en
þessi efni eru einmitt algeng í slíkum vörum, sem og í frostpinnum,
kaffibrauði og eftirréttum. Því ætti þetta að vera okkur sérstakt
áhyggjuefni og til mikils að vinna að koma þessum efnum úr
umferð.
Lesa má meira um litarefnin á heimasíðu Neytendasamtakanna
www.ns.is og á heimasíðu Matvælastofnunar, www.mast.is
Umdeild litarefni í matvælum
- Sérfræðingar mæla með að daglegt neyslugildi verði lækkað
Gervilitarefni sem stundum eru flokkuð sem asó-litarefni
eru vinsæl í matvælaframleiðslu þar sem þau eru stöðug
(þola vel suðu og frystingu og dofna lítið þótt varan eldist)
Efnin eru: E104 kínólíngult, E110 Sunset Yellow FCF, E124
Ponceau 4R, E102 Tartrasín, E122 Asórúbín og E129 Allúra
rautt.
0 NEYTENDABLA‹I‹ 4. TBL. 2009