Peningamál - 01.12.2005, Blaðsíða 35

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
4
35
bankans. Áhrif hjöðnunar verðbólgunnar að undanförnu gætu hins
vegar átt eftir að koma fram.
Verðbólguspá Seðlabankans
Eins og áður hefur komið fram er spáin sem birtist í þessu hefti Pen inga-
mála uppfærsla á þjóðhags- og verðbólguspá sem birt var í sept ember.
Frá síðustu spá hafa stýrivextir bankans hækkað um 0,75 prósentur
og eru nú 10,25%. Á sama tíma hefur gengi krónunnar hækkað um
6%. Birtir eru þrenns konar verðbólguferlar. Í svokallaðri grunnspá er
gengið út frá óbreyttum stýrivöxtum og óbreyttu gengi krónunnar út
spátímabilið, þ.e.a.s. að gengisvísitala erlendra gjaldmiðla verði u.þ.b.
102 stig. Að auki eru birtir tveir mismunandi verðbólguferlar sem
byggj ast á breytilegum vöxtum og gengi.
Verðbólguhorfur hafa heldur batnað...
Frá því í september hafa verðbólguhorfur heldur batnað. Í kjöl-
far stýrivaxtahækkunar Seðlabankans hafa raunvextir hækkað og
Ramma grein VIII-1
Könnun á mati
sérfræðinga á
fjármálamarkaði á
horfum í efnahagsmálum
Meðfylgjandi tafla sýnir efnahagsspár sérfræðinga á fjármálamarkaði
sem gerðar voru um miðjan nóvember sl. Sem endranær voru þátt-
takendur í könnuninni greiningardeildir Íslandsbanka hf., KB banka
hf., Landsbanka Íslands hf. og Ráðgjöf og efnahagsspár ehf.
Að þessu sinni voru sérfræðingarnir í fyrsta skipti spurðir
sér stak lega um verðbólguhorfur til eins og tveggja ára. Einnig var
beð ið um nokkru nánara álit á vaxtaferli Seðlabankans en gert hefur
verið áður, þ.e. hvenær og við hvaða gildi hámarki og lágmarki stýri-
vaxta yrði náð innan spátímabilsins.
Helstu breytingar frá spá sömu aðila í september sl. er að þeir
gera ráð fyrir heldur meiri hagvexti í ár og á næsta ári, jafnari verð-
bólgu þróun, hærri stýrivöxtum og styrkari krónu.
Sérfræðingar spá meiri verðbólgu en í grunnspá Seðlabankans
Eins og í september telja sérfræðingarnir að verðbólgan verði töluvert
yfir 2,5% verðbólgumarkmiði Seðlabankans allt spátímabilið. Mat
á verðbólgu yfir árið og milli ársmeðaltala 2005 er nær óbreytt frá
því síðast og samhljóða spá Seðlabankans sem varla kemur á óvart
þar sem langt er liðið á árið. Yfir árin 2006 og 2007 búast spámenn
að meðaltali við 4,4% og 4,2% verðbólgu en samkvæmt grunnspá
Seðlabankans verður verðbólga heilli prósentu lægri í báðum tilvik-
um. Sérfræðingarnir telja að verðbólga milli ársmeðaltala verði tæp-
lega 4% árið 2006 og fari í 4½% árið 2007 en samkvæmt grunnspá
Seðlabankans verður verðbólgan 3,3% og 3,6%. Hafa verður í
huga að í grunnspánni er reiknað með óbreyttum vöxtum og gengi
á spátímabilinu, ólíkt spám sérfræðinganna.
Töluvert skiptar skoðanir á hagvaxtarhorfum
Sérfræðingarnir spá meiri hagvexti árin 2005-2006 en þeir gerðu
í september en álíka miklum árið 2007. Töluverður munur er þó á
milli einstakra aðila. Að meðaltali reikna þeir með 6,3% hagvexti í
ár og 5,3% á næsta ári, en 1% árið 2007. Í spá Seðlabankans er
jafn ari hagvöxtur á tímabilinu: 4,7% á árinu sem er að líða, 6,6% á
næsta ári og 4,1% árið 2007.

Samanburður við verðbólguferla Seðlabankans
Ástæða er til að ítreka að í grunnspám Seðlabankans er reiknað með
óbreyttum stýrivöxtum og gengisvísitölu á spátímabili og því verður
%
Mynd VIII-7
Verðbólguvæntingar
Vikulegar tölur 7. janúar 2003 - 8. nóvember 2005
Verðbólguvæntingar almennings og stærstu fyrirtækja eru til næstu
tólf mánaða, verðbólguspár sérfræðinga á markaði miðar við tólf
mánaða verðbólgu til loka árs 2006.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Verðbólguálag ríkisbréfa til átta ára
Verðbólguvæntingar stærstu fyrirtækja
Verðbólguspár sérfræðinga á markaði
Verðbólguvæntingar almennings
2
3
4
5
6
200520042003
.
.