Peningamál - 01.12.2005, Blaðsíða 68

ERLEND SKULDABRÉFAÚTGÁFA
Í KRÓNUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
4
68
ávinninginum. Eftirspurn eftir krónulánum á innlendum markaði ræðst
hins vegar af almennri eftirspurn í íslenska hagkerfi nu og því hvar í
hag sveifl unni hagkerfi ð er statt. Breytingar á væntingum endafjárfesta
til (i) vaxtaþróunar jafnt innanlands sem erlendis, (ii) gengis íslensku
krónunnar og (iii) þróunar hagvaxtar á Íslandi, geta því stöðvað, dregið
úr eða aukið erlenda skuldabréfaútgáfu í krónum.
Áður en gerð verður tilraun til að meta áhrif þessarar skulda bréfa-
útgáfu á íslenskan fjármálamarkað, efnahagslífi ð í heild og peninga-
stefnu Seðlabankans er fróðlegt að skoða reynslu Nýja-Sjálands.
Reynsla Nýsjálendinga
Nýja-Sjáland hefur um tuttugu ára reynslu af útgáfu erlendra skulda-
bréfa í nýsjálenskum dölum. Útgáfan hefur náð hámarki á þremur
tímabilum þegar vaxtamunurinn við útlönd hefur verið hvað mestur,
á árunum 1985-1987, 1996-1998 og frá 2002. Umfang útgáf unnar
hef ur aukist á milli þessara tímabila og er í sögulegum hæðum nú.
Nú ver andi umfang útgáfunnar er meira en skuldabréfaútgáfa ný sjá-
lenska ríkisins en eftirmarkaðurinn fyrir erlendu skuldabréfi n er enn
mun minni en fyrir ríkisskuldabréfi n. Útgefendur hafa einkum verið
al þjóðlegir þróunarbankar og alþjóðleg verðbréfafyrirtæki.
Fróðlegur samanburður fyrir Ísland
Reynsla Nýja-Sjálands er afar fróðleg til samanburðar fyrir Ísland
vegna þess að þetta er lítið opið hagkerfi sem hefur gengið í gegnum
mikilvægar kerfi sbreytingar á undanförnum tveimur áratugum líkt og
hið íslenska.13 Nýja-Sjáland býr, líkt og Ísland, við verðbólgumarkmið
og fl jótandi gengi auk þess sem núverandi ójafnvægi í efnahagskerf-
inu er keimlíkt því íslenska. Nýsjálenskt efnahagslíf einkennist um þess-
ar mundir af sterku gengi, vaxandi viðskiptahalla, miklum verðbólgu-
þrýstingi, hraðvaxandi einkaneyslu, uppsprengdu fasteignaverði og
auknu aðhaldi peningastefnunnar.
Nýsjálenskur fjármálamarkaður er hins vegar nokkuð þróaðri en
sá íslenski og hefur á að skipa ýmsum stofnunum sem eru mikilvægar
í ferlinu í kringum skuldabréfaútgáfu af þessu tagi. Þar skipta mestu
mun dýpri ríkisskuldabréfamarkaður og markaður með gjaldeyrisskipta-
samninga.14 Þó er rétt að benda á að fjórir ástralskir bankar eru megin-
uppistaðan í nýsjálenska bankakerfi nu.
Hagfræðingar hjá Seðlabanka Nýja-Sjálands hafa rannsakað áhrif
útgáfu erlendrar skuldabréfa á fjármálamarkað og efnahagslífi ð í heild
sinni. Niðurstöður þeirra eru einkar áhugaverðar fyrir okkur Íslend-
inga.15
13. Í Evans o.fl . (1996) er að fi nna gott yfi rlit yfi r kerfi sbreytingarnar á Nýja-Sjálandi á árunum
1984-1995.
14. Í Briggs (2004) og Woolford o.fl. (2001) er ágætis umfjöllun um mikilvægi skiptasamninga
fyrir nýsjálenskt efnahagslíf.
15. Umfjöllunin um reynslu Nýsjálendinga byggist á Drage o.fl. (2005), Eckhold (1998), Wool-
ford o.fl. (2001) og samskiptum við Anella Munro, ráðgjafarhagfræðing hjá Seðlabanka
Nýja-Sjálands.