Peningamál - 01.12.2005, Blaðsíða 22

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
4
22
þeim jókst fjárfesting í íbúðarhúsnæði á síðasta ári aðeins um 5,7%.
Mikil hækkun íbúðarhúsnæðisverðs undanfarið ár bendir til þess
að mikill uppgangur sé í greininni en á móti vegur að skortur er á
sérhæfðu starfsfólki í byggingariðnaði.
Innflutningur
Flest bendir til að vöxtur innflutnings verði meiri en gert var ráð fyrir
í september. Í uppfærðri spá er gert ráð fyrir að innflutningur aukist
um 24½% frá fyrra ári en í september var spáð 23% vexti milli ára.
Aukinn vöxt má rekja til hærra raungengis annars vegar og aukins
vaxtar einkaneyslu og atvinnuvegafjárfestingar frá því sem gert var
ráð fyrir í síðustu spá hins vegar. Á fyrstu þremur fjórðungum þessa
árs jókst magn innfluttrar vöru um 22,9% frá sama tíma í fyrra. Þar af
jókst magn neysluvöru um 27,4%, magn fjárfestingarvöru um 38%
og magn rekstrarvöru um 11,4%.
Á næsta ári er gert ráð fyrir ½% vexti innflutnings sem er að eins
meiri vöxtur en í septemberspánni og skýrist frávikið einkum af sterk-
ara raungengi. Á árinu 2007 er gert ráð fyrir að innflutningur dragist
saman um tæpt 1½% frá fyrra ári sem rekja má til þess að gert er ráð
fyrir að þjóðarútgjöld dragist saman. Þetta er meiri samdráttur en spáð
var í sept ember.
Hagvöxtur og framleiðsluspenna
Samkvæmt ofangreindu eru horfur á minni hagvexti öll árin 2005 til
2007 en spáð var í september. Enn er þó spáð mjög miklum vexti
öll árin. Minni hagvöxtur skýrist einkum af hærra raungengi en
mið að var við í september sem leiðir til enn neikvæðara framlags
ut an ríkisviðskipta til hagvaxtar á þessu og næsta ári, þ.e.a.s. innlendri
eftirspurn er í auknum mæli beint út úr þjóðarbúskapnum. Spá um
vöxt þjóðarútgjalda árin 2005 til 2006 er hins vegar nær óbreytt frá
septemberspánni. Árið 2007 er spáð nokkru meiri samdrætti þjóð ar-
útgjalda en áður. Á því ári verða þáttaskil þegar útflutningur tekur við
af innlendri eftirspurn sem megindrifkraftur hagvaxtar.
Breytingar á hagvaxtarhorfum hafa áhrif á mat á fram leiðslu-
spennu. Nú er gert ráð fyrir heldur minni framleiðsluspennu en í
sept emberspánni, einkum á árunum 2006 og 2007. Í september var
áætl að að jákvæð framleiðsluspenna, þ.e.a.s. framleiðsla umfram
langtímaframleiðslugetu, yrði tæplega 5% á næsta ári og næstum 3%
á árinu 2007. Nú er hins vegar áætlað að framleiðsluspennan verði
tæp lega 3½% í ár, 4½% á næsta ári og tæp 2% árið 2007. Áfram
er því gert ráð fyrir mikilli framleiðsluspennu á spátímabilinu. Ástæða
er til að árétta að mat á henni er háð mikilli óvissu, einkum síðustu
mæl ingarnar, en það eru einmitt þær sem mestu skipta um mat á
fram tíðarþróun.
-10
-5
0
5
10
15
20
25
200720052003200119991997
Magnbreyting frá fyrra ári (%)
Mynd IV-7
Vöxtur innflutnings 1997-20071
1. Spá Seðlabankans 2005-2007.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
-10
0
10
20
30
40
200520042003200220012000199919981997
Mynd IV-8
Vöruinnflutningur fyrstu níu mánuði ársins
1997-2005
Breyting frá fyrra ári á föstu gengi (%)
Heimild: Hagstofa Íslands.
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
20062004200220001998199619941992
% af framleiðslugetu
1. Spá fyrir árin 2005-2007.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Mynd IV-9
Framleiðsluspenna/framleiðsluslaki
1992-20071