Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.2001, Qupperneq 58

Páll Biering og Herdís Sveinsdóttir
(<Cöm.huh Á vimuÁlAAÍ oa skArfoÁiíÆA)a
í^len.^kv'A kjÁkriAiA.A'cfrœðinAA
2. hluti: Stuðningur í starfi, starfsánægja og möguleikar á að sinna starfinu
í síðasta tölublaði Tímarits hjúkrunarfræðinga1 var kynntur
1. hluti könnunar sem Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
(Fíh) fól Rannsóknastofnun í hjúkrunarfræði við Háskóla
íslands að vinna. Rannsóknin fjallar um vinnuálag og
starfsánægju íslenskra hjúkrunarfræðinga. í fyrsta hlut-
anum var gerð grein fyrir úrtaki rannsóknarinnar, aðferð og
hvernig niðurstöður voru greindar. í rammanum hér til
hliðar er endurtekið það sem kom fram í þeirri grein um
greiningu niðurstaðna.
Jafnframt vart greint frá helstu niðurstöðum sem snúa
að vinnutíma, vinnuaðstæðum og vinnustað. Fram kom að
úrtakið endurspeglar vel þýði íslenskra hjúkrunarfræðinga
hvað varðar aldur, kyn og menntun. Hins vegar svöruðu
hjúkrunarfræðingar í 45% starfshlutfalli eða minna spurn-
ingalista rannsóknarinnar síður en þeir sem voru í meira
starfshlutfalli. í heildina má því segja að úrtakið gefi nokkuð
raunsanna mynd hvað þessa þætti varðar og að það
endurspegli frekar hjúkrunarfræðinga í hærra starfshlutfalli.
í þessum hluta verður fjallað um niðurstöður sem snúa
að stuðningi í starfi frá samstarfsaðilum, starfsánægju og
58
Greining niðurstaðna
Svör við spurningalistanum voru greind eftir eftirfarandi bak-
grunnsbreytum: aldri, starfsaldri, námi, starfshlutfalli, stofnun,
stöðu. Þar sem aðeins 3 af 216 þátttakenndum eru karlar
verða niðurstöður ekki greindar eftir kyni. Aldursbreytan er
fimmskipt: 1) 29 ára og yngri; 2) 30-39 ára; 3) 40-49 ára; 4)
50-59 ára; 5) sextug og eldri. Starfsaldursbreyturnar eru
tvær, starfsaldur í hjúkrun og starfsaldur á núverandi vinnu-
stað. Breytan starfsaldur í hjúkrun er fjórskipt: 1) 5 ár og
skemur; 2) 6-15 ár; 3) 16-25 ár; 4) 25 ár og lengur. Breytan
starfsaldur á vinnustað er fjórskipt: 1) þrjú ár eða skemur; 2)
3-5 ár; 3) 5-10 ár; 4) 10 ár og lengur. Námi er skipt í þrjá
flokka: 1) hefur lokið prófi frá Hjúkrunarskóla íslands; 2) hefur
lokið B. S. gráðu í hjúkrun; 3) hefur lokið framhaldsmenntun í
hjúkrun, Ijósmóðurnámi, meistaranámi eða doktorsnámi.
Starfshlutfalli er skipt í 4 flokka: 1) fullt starf við hjúkrun; 2)
80-90% starf; 3) 60-75% starf; 4) 50% eða minna.
Stofnanabreytunni er skipt í 4 flokka: 1) sjúkrahús; 2) heilsu-
gæslustöð; 3) hjúkrunar- og dvalarheimili; 4) einkafyrirtæki
eða einkastofnun, félags- eða hagsmunasamtök og opin-
berar stofnanir sem ekki eru sjúkrastofnanir. Stöðubreytunni
er skipt í 4 flokka: 1) almennir hjúkrunarfræðingar; 2)
aðstoðarhjúkrunardeildarstjórar; 3) hjúkrunardeildarstjórar; 4)
aðrir stjórnendur en í þeim flokki eru hjúkrunarframkvæmda-
stjórar, hjúkrunarforstjórar, verkefnisstjórar og fræðslustjórar. í
spurningalistanum var spurt um fjölmargar aðrar bakgrunns-
breytur en nefndar eru hér að ofan, s.s. hjúskaparstöðu,
fjölda og aldur barna, hjúkrunarsvið, vaktavinnu og heilsu-
hegðun. Niðurstöður verða greindar eftir þessum bakgrunns-
breytum þegar þúast má við að orsakasamhengi sé á milli
þeirra og niðurstaðnanna.
Þegar niðurstöður eru ekki reiknaðar sem meðaltöl eru
þær birtar sem hlutfallstölur í töflum (tíðnitöflur) sem sýna hve
mörg prósent í hverjum hópi bakgrunnsbreyta svöruðu á
ákveðinn hátt. ( tíðnitöflunum er notað kí-kvarðatpróf (Chi-
square) til að meta hvort munur milli bakgrunnsbreytuflokka
var tölfræðilega marktækur. Þegar niðurstöður eru reiknaðar
sem meðaltöl er stuðst við dreifigreiningu (ANOVA) til að
meta tölfræðilega marktækni. í þeim tilfellum, þegar tveir
hópar eru bornir saman, eru notuð t-próf.
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 77. árg. 2001