Morgunblaðið - 24.09.1994, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 24. SEPTEMBER 1994 27
legra að spila en Möggu, svo brenn-
andi var áhugi hennar og ánægja
af spilamennskunni. Og þá dægra-
styttingu iðkaði hún mikið, einnig
öðrum til ánægju, eftir að hún kom
á dvalarheimilið Heiðarbæ, þar sem
hún dvaldi síðustu árin, og síðustu
mánuðina á hjúkrunarheimilinu
Klausturhólum. Við spilamennsk-
una komu líka fram góðar gáfur
Magneu. Hún var ekki í neinum
vafa um hvaða spilum hún og aðrir
væru búin að spila og ekki var held-
ur lengi verið að reikna út í hugan-
um gróða og tap, þegar spilinu var
lokið. Hún þurfti heldur ekki að
fletta upp afmælisdögum og fæð-
ingarárum ættingja og sveitunga.
Það stóð allt eins og stafur á bók
í minni hennar.
En samskiptin við Efri-Víkur-
hjónin voru ekki aðeins vegna fjöl-
skyldutengsla, því að bæði voru
hjónin góðir stuðningsmenn félags-
og menningarlífs í sveitinni. Á ung-
lingsárum Magneu var öflugt starf
í Ungmennafélaginu Ármanni, þar
sem allir lögðu sitt af mörkum því
til styrktar. Greip hún þá stundum
til harmonikunnar til að spila fyrir
dansi félaganna. Síðar tók við starf
í kvenfélagi og góðtemplarastúku.
Árið 1948 var hún einn af stofnend-
um kirkjukórs Prestsbakkakirkju
og eftir það var alltaf mætt á söng-
æfingar og kirkjulegar athafnir
meðan geta leyfði.
Það eru góðar minningar, sem
fylgja hinni öldruðu frænku minni
að leiðarlokum. Það var mikil ró
yfir svip hennar, þar sem Magnús
Bjarnfreðsson, fóstursonur hennar,
sat við beð hennar á síðasta ævi-
degi, enda hvíldin kærkomin og
endurfundir við ástvini.
Við fjölskyldan þökkum liðnar
stundir og sendum Magnúsi og fjöl-
skyldu hans samúðarkveðjur.
Jón Helgason.
Mig langar að minnast í fáum
orðum Magneu Magnúsdóttur, sem
reyndist fjölskyldu minni svo vel.
Kynni mín af Möggu og Páli hófust
þegar ég sem barn dvaldist með
foreldrum mínum á sumrin í húsi
þeirra í Efri-Vík. Foreldrar mínir
höfðu afnot af hluta hússins og var
samgangur mikill milli íbúa.
Magga var iðin við að bjóða okk-
ur systkinunum niður í heimsókn
til þeirra hjóna. Sagði hún okkur
oft sögur á sinn skemmtilega og
glaðlega hátt eða að gripið var í
spil en Magga hafði mikla ánægju
af að spila. Enginn fór svangur frá
þeim hjónum, bakkelsi var ávallt á
boðstólum og kaffí á könnunni fyr-
ir eldra fólkið. Á heimili mínu í dag
er ávallt talað um „möggukaffi“ ef
kaffið er ilmandi, sterkt og gott.
I gamla húsinu þeirra hjóna ríkti
góður andi og töluðu foreldrar mín-
ir oft um hversu vel þeim leið í
Efri-Vík. Eftir að Magga og Páll
fluttu í íbúðir fyrir aldraða að
Klausturhólum árið 1979 myndað-
ist ákveðið tómarúm í húsinu þó
minningin um veru þeirra í húsinu
lifði í hugum okkar.
Er farið var austur að vori árin
á eftir var ætíð byijað á að heim-
sækja þau heiðurshjón á Klaustri
áður en farið var niður í Efri-Vík.
Magga fylgdist vel með högum
okkar þó svo hún væri komin á
háan aldur og sýndi áhuga á hvetju
því sem við systkinin tókum okkur
fyrir hendur. Undraði ég mig oft á
því hversu minnug hún var á fjöl-
marga hluti og mundi hún meðal
annars afmælisdaga og fæðingarár
nær allra sveitunga sinna. Magga
hafði unun af lestri bóka og las hún
flestar þær bækur sem á heimilið
komu en þær voru ófáar vegna
starfs Páls sem bókbindara.
Nú hefur Magga fengið hvíldina
eftir langa og gæfuríka ævi. I huga
mínum stendur eftir minning um
góða, glaðlega konu sem lagði sjtt
að mörkum við að gleðja aðra. Ég
og fjölskylda mín kveðjum Möggu
með þakklæti fyrir vinsemd og hlý-
hug gegnum árin. Magnúsi og fjöl-
skyldu vottum við samúð okkar.
Blessuð sé minning Magneu
Magnúsdóttur.
Gyða Sigríður Einarsdóttir.
A UÐBJORG SIGRIÐ-
UR ALBERTSDÓTTIR
+ Auðbjörg Sig-
ríður Alberts-
dóttir fæddist á
Neðstabæ í Norð-
urárdal í A-Hún.
27. september
1908. Hún andaðist
á Héraðssjúkra-
húsinu á Blönduósi
13. september síð-
astliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Hólmfríður Mar-
grét Guðjónsdóttir
og Gottskálk Al-
bert Björnsson á
Neðstabæ. Þau
voru bæði ættuð úr Skaga-
firði. Systkini Auðbjargar: Jó-
hanna Guðbjörg, sem dvelur á
Iléraðssjúkrahúsinu á Blöndu-
ósi, Sveinbjörn, d. 1924, Guð-
rún Margrét, d. 1970, og Indí-
ana sem býr í Kópavogi. Auð-
björg giftist Sigurði Guðlaugs-
syni, f. 12. janúar 1902, d. 19.
júlí 1992, frá Sæunnarstöðum
í Hallárdal. Þau hófu búskap
á Neðstabæ, en fluttust þaðan
að Hafursstöðum og bjuggu
þar um 30 ára skeið. Þau flutt-
ust að Árbraut 3 á Blönduósi
árið 1972. Börn Auðbjargar
og Sigurðar eru: Hólmfríður
Auðbjörg, f. 31. ágúst 1933,
Albert Sveinbjörn, f. 6. febrúar
1938, maki Svava Leifsdóttir;
Hafþór Örn, f. 24. mars 1945,
maki Ragnheiður Þorsteins-
dóttir; Sigrún Björg, f. 22.
nóvember 1948, maki Hörður
Kristinsson; Bergþóra Hlíf, f.
5. júní 1953, maki Ólafur Þor-
steinsson. Barnabörn Auð-
bjargar og Sigurðar eru sjö
og barnabarnabörn þijú. Útför
Auðbjargar fer fram í Blöndu-
óskirkju í dag.
Þá hinsti garðurinn úti er.
Ég eygi land fyrir stöfnum.
Og eftir sóifáðum sæ mig ber
að sælum, blælygnum höfnum.
Og ótal klukkur ég heyri hringa
og hersing ljósengla Drottins syngja:
„Verið velkomin hingað heim til vor!“
(Þýð. Vald. Snævarr.)
Á fögrum haustdegi barst mér
sú fregn að móðursystir mín, Auð-
björg Sigríður Albertsdóttir, hefði
kvatt þetta jarðlíf og lagt upp í
þá ferð sem allra bíður, en frænka
mín hefur átt góða heimkomu. 'Hún
var elskuleg góð kona sem vildi
hvers manns vanda leysa, trúði á
guð sinn og hið góða í manninum.
Hún hafði lengi átt við vanheilsu
að stríða og hefur því verið hvíld-
inni fegin.
Árið 1901 fluttust foreldrar
Auðbjargar frá Litladalskotj í
Skagafirði að Neðstabæ í Norður-
árdal, Húnavatnssýslu. Þá jörð
hafði Albert faðir hennar fengið í
skímargjöf frá Gottskálki afa sín-
um. Jörðin var á marg-
an hátt erfið, lítið und-
irlendi en brött og há
fjöll. Þrátt fyrir þetta
búnaðist þeim nokkuð
vel og höfðu komið sér
þar upp myndarlegu
steinhúsi undir lokin,
enda voru þau bæði
myndarleg og harð-
dugleg til allra verka.
Hulda Stefánsdótt-
ir, skólastýra, lýsir vel
heimilinu á Neðstabæ
í minningum sínum er
hún kom þar sem gest-
ur og sá listræna
handavinnu húsmóðurinnar, einnig
var við húsið fallegur blóma- og
grænmetisgarður sem ekki var al-
gengt á þeim tíma.
Auðbjörg var yngst 5 barna
þeirra hjóna, er upp komust. Átti
hún glaða og áhyggjulausa æsku.
Hún unni dalnum sínum og oft
minntist hún ýmissa atburða frá
æsku sinni í bréfum til móður
minnar, Guðrúnar, sem bjó í öðrum
landshluta. Hún skrifaði skemmti-
leg bréf og oft fylgdu með vísur
og ljóð eftir hana sjálfa. Hún var
líka ólöt að skrifa okkur systkinun-
um þótt ekki værum við há í loft-
inu og sagði hún okkur þá frá
dýrunum sínum. Frásagnir eftir
hana hafa birst í tímaritinu „Heima
er best“, þar segir hún sögur af
dýrum og ýmsum atburðum en hún
var mikill dýravinur.
Systkinin á Neðstabæ voru fróð-
leiksfús og fundu upp á ýmsu sér
til gagns og gamans. í fórum mín-
um er lítið handskrifað kver, „Aft-
anskin". Byijað er að skrifa í það
1920 og í þetta kver skrifa systkin-
in ýmsar frásagnir úr dalnum sín-
um, þarna eru einnig sögur og ljóð
eftir móður þeirra, Hólmfríði.
Auðbjörg naut ekki langrar
skólagöngu fremur en títt var til
sveita í þá daga en gott veganesti
fékk hún úr föðurhúsum og einn
vetur stundaði hún nám við Hvítár-
bakkaskólann.
Ung giftist Auðbjörg góðum
dreng, Sigurði Guðlaugssyni. Þau
hófu búskap á Neðstabæ en fluttu
síðar að Hafursstöðum á Skaga-
strönd. Ekki mun það hafa verið
sársaukalaust fyrir frænku mína
að fara úr dalnum sínum en jörðin
Hafursstaðir var betur í sveit sett
og meiri og betri ræktunarskilyrði
til búskapar. Með þeim flutti Al-
bert, faðir Auðbjargar, og átti þar
skjól hjá dóttur sinni og tengda-
syni þar til yfir lauk.
Gott var að koma til Audu
frænku og Sigurðar. Þau tóku
okkur alltaf opnum örmum, gestr-
isin og skemmtileg enda vel heima
í þjóðmálum þó að ekki gerðu þau
víðreist um dagana. Heimilið bar
vott um smekkvísi og handlagni
húsbænda og garðurinn fallegur
og vel hirtur við húsið en frænka
mín hafði mikið yndi af ræktun
og bárum við oft saman bækur
okkar í þeim efnum.
Auð sinn áttu þau hjón í börnum
sínum sem urðu fimm, allt dugnað-
ar- og manndómsfólk.
Er aldur tók að færast yfir og
bömin að flytjast að heiman
brugðu þau búi og keyptu sér lítið
og notalegt hús á Blönduósi. Þar
leið þeim vel og áttu þar góð ár
uns þrek og heilsa tók að bila.
Stuttu eftir andlát Sigurðar
flutti Auðbjörg á Héraðssjúkrahús-
ið á Blönduósi, þar sem hún naut
góðrar aðhlynningar.
Ég kveð frænku mína og bið
henni fararheilla. Á ströndinni fyr-
ir handan bíða vinir í varpa.
Börnum hennar og fjölskyldum
þeirra sendi ég innilegar samúðar-
kveðjur.
Laufey S. Valdimarsdóttir.
Auðbjörgu Sigríði Albertsdóttur
vantaði aðeins fáa daga í 86 æviár
er hún lést.
Með Auðbjörgu er gengin ein
hinna hógværu og hljóðlátu ís-
lensku húsfreyja, sem prýtt hafa
þjóðlífið um aldir. Erfiðað í önn
daganna, alið börn sín ,4>g komið
þeim til þroska. Unnið hörðum
höndum allt sitt líf, án þess að
hafa nokkurn tímann lært að gera
kröfur til annarra en sjálfra sín.
Þetta getur í raun verið ævi-
saga margrar íslenskrar bónda-
konu, sem flestir 'íslendingar eiga
minningar um. Svo ramman þátt,
sem sveitamenningin á í gerð og
skaphöfn margra einstaklinga,
sem komist hafa í snertingu við
hana á mótunarárum sínum. Víst
er, að þeir hinir sömu eiga oft
minningar, sem koma í hugann
þegar vandamál dagiegs lífs ber
fyrir.
Sá, sem hér heldur á penna, er
einn af þeim, sem urðu þess láns
aðnjótandi að hafa kynni af Auð-
björgu og manni hennar Sigurði
hátt í þijá áratugi. Börn okkar
hjóna voru líka oft samvistum við
þessi heiðurshjón um lengri og
skemmri tíma, bæði meðan þau
bjuggu á Hafursstöðum og eins
eftir að þau fluttust á Blönduós.
Auðbjörg átti því sinn sess í
okkar fjölskyldu, sem vandfylltur
verður. Hún var vegna gáfna sinna
og manngæsku eftirsótt til sam-
ræðna fyrir unga og aldna. Hún
var og glaðsinna og hafði yndi af
dansi, tónlist og skáldskap.
Lengi verður í fjölskyldunni
minnst föstudagsins langa á
Blönduósi 1993. Þá var veður svo
gott, að fjölskyldan og gestkom-
endur sátu á palli úti við hús Hlíf-
ar og Ólafs. Lék tengdasonurinn
og rithöfundurinn Hörður Kristins-
son hvert lagið af öðru á harmon-
iku, af mikilli snilld þarna í góð-
viðrinu. Ekki hafði hann lengi leik-
ið, þegar Auðbjörg vildi stíga dans
og gerði það með glæsibrag þarna
undir bláhimni blíðum. Þessi gleði
stóð lengi dags og var leikið á als
oddi.
Inn á milli voru sumir að lauma
ferskeytlum að Auðbjörgu og leið
ekki langur tími þar til að seðlar
bárust til baka. Því Auðbjörg var
fljúgandi hagmælt. Við undirritað-
an háði hún til dæmis ljóðasennu
um langan aldur, sem hún byijaði
að gefnu tilefni undirritaðs. Hún
var nefnilega eindregið þeirrar-
skoðunar, að íslendingar hefðu
ekkert við það að gera að fá ölið
inn í landið.
Þessa skoðun sína setti hún fram
í kviðlingum, sem hún sendi undir-
rituðum, svo lítið bæri á, þessa
áratugi, sem okkar kynni stóðu.
Var oft mesta basl að veija Bakk-
us konung fyrir atlögum hennar.
Enda karlinn sá sagður af sumum
vera beggja handa jám og ekki
alveg blásaklaus, eins og Auðbjörg
taldi sig vita.
Ljóðabréf þessi gengu milli ok^*-
ar með hvíldum allan þennan tíma.
Höfðu bæði mikið gaman af þessu
glingri. En hvorugt gerði mikið
uppskátt innihaldið við aðra, svo
ekki verður útaf brugðið hér.
Auðbjörg ól sinn aldur í sveit.
Sveitalífið og náttúran átti því hinn
ríkasta þátt í henni. Hún unni
gróðrinum, dýrunum og fegurð
himinsins og hún veitti þeim
straumum, sem frá þessu um-
hverfi falla, til barnanna, sem ól-
ust upp og mótuðust í návist henn-
ar.
í bióma lífsins kvað Auðbjörg
bóndakona svo við sveitina sfna, í
niðurlagi stærra kvæðis sem hún
kallaði „Sveitin mín“.
... Áin sína stillir strengi,
standa fyöllin vörð um krir.g.
Bið ég Guð að blessa iengi
byggðina um Húnaþing.
Þar kom, að þau Auðbjörg og
Sigurður bóndi hennar fengu ekki
risið lengur undir því erfiði, sem
sveitabúskap fylgir. Þau brugðu
því búi 1972 og bjuggu sér heim-
ili að Árbraut 3 á Blönduósi. ÞaE-
stóð heimili þeirra í þá tvo ára-
tugi, sem þau áttu eftir að vera
samvistum. En Sigurður Guð-
laugsson lést 1992 níræður að
aldri. Höfðu þau þá verið í hjóna-
bandi nærri 60 ár og orðið fimm
barna auðið.
Þegar Auðbjörg brá búi á Haf-
ursstöðum við Húnaflóa, þaðan
sem er víðsýnt bæði til sjávar og
sveita, varð henni að orði:
Þig ég kvaddi, því er ver,
þín eru fógur löndin.
Ellin bar mig burt frá þér
blessuð Skagaströndin.
Nú eru leiðarlok. Sól er hnigin,
í sæ og erfiði dagsins er að baki.
Verkalaun Auðbjargar verða
ekki greidd í verðmætum, sem
mölur og ryð frá grandað. Þau
verða hins vegar lögð inn sem
„auðlegð á vöxtum í guðanna
ríki“. Þar verður því Auðbjörg
Sigríður Albertsdóttir rík kona og
vinmörg.
Ég og fjölskylda mín vottum
eftirlifandi ástvinum hennar virð-
ingu okkar og samúð og þökkum
henni samfylgd og tryggð.
Þar sem góðir fara eru Guðs
vegir.
Halldór Jónsson verkfr.
+ Ása María
Áskelsdóttir
var fædd á
Drangsnesi 14.
janúar 1915. Hún
lést á ísafirði 17.
september síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Guð-
ríður Jónsdóttir,
f. 21. 10. 1873, d.
24. 7. 1947, og
Áskell Pálsson,
bóndi á Bassastöð-
um í Steingríms-
firði, f. 12. 9.1875,
d. 11. 5. 1951. Þau
áttu alls 22. börn og eru tvö
þeirra á lífi. Ása María
giftist Torfa Guð-
mundssyni, f. 1. 1.
1906, d. 12. 9. 1990,
og eignuðust þau átta
börn. Þau eru í aldurs-
röð: Dagbjört, f. 18.
2. 1934; Guðmundur,
f. 4. 7. 1935; Haukur,
f. 15. 3. 1937; Áslaug,
f. 3. 1. 1939; Gunnar,
f. 3. 9. 1941; Guðjón,
f. 31. 4. 1944; Þórdís,
f. 30. 12. 1945; Anna,
f. 10. lj. 1953. Barna-
börn Ásu Maríu og
Torfa eru 36 og barna-
barnabörnin 60. Útför Ásu Mar-
íu fer fram frá Kapellu Mennta-
skólans á ísafirði í dag.
MEÐ nokkrum orðum langar mig
að minnast ömmu minnar. Veit ég
að afi Torfi er lést 12. september
1990, bíður komu ömmu við hliðið
og leiðir hana inn í Paradís.
Amma og afi bjuggu allan sinn
búskap á Drangsnesi en síðustu
árin á heimilinu Hlíf á Isafirði.
Amma var stolt af sínum hóp og
verður hennar sárt saknað. Áttum
við barnabörnin ógleymanlegar
stundir hjá ömmu á Drangsnesi.
Þar var ætíð gott að koma. Alltaf
hafði hún tíma fyrir okkur og alltaf
átti hún pijónaða vettlinga, sokka
og annað sem hún hafði unnið. Með
okkur öllum vildi hún fylgjast.
Það var alltaf stutt í bros ömmu
til mín og mun ég minnast hennar
sem sterkrar stoðar sem gott var
að halla sér að á hvaða stund sem
var. Minnisstæðastar eru mér þær
stundir er ég ung, aðeins 20 ára,
missti mann minn, Loft Ingimund-
arson, árið 1977. Stóð ég þá ein
með tvö litil börn. Amma veitti mér
svo mikið í vonleysi mínu og finn
ég enn til hlýjunnar og kærleikans
sem streymdi frá henni.
Elsku amma, ég mun miðla þeim
gjöfum sem þú gafst mér er þú
hlúðir að okkur, mér og börnunum
mínum. Vafðir okkur að hjarta þínu,
með þinni óeigingjörnu ást.
Hafðu þökk fyrir allt og allt.
Hvíl í friði.
Lóa.
> *
ASA MARIA ASKELSDOTTIR
\
V