Morgunblaðið - 13.10.2010, Blaðsíða 28

28 MENNINGFréttir
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. OKTÓBER 2010
Jack er einfari og
hreint ekki mann-
gerðin sem blandar geði við
ókunnuga, eða bara nokkurn
mann yfirhöfuð. 31
»
Guð blessi Ísland eru fleygorð og eiga ekki síður viðnú en fyrir tveimur árum.Sakamálasagan Morgun-
engill eftir Árna Þórarinsson áréttar
mikilvægi þessara orða, því bókin er
lygilega sannsöguleg og endurspegl-
ar meinið í íslensku samfélagi sér-
staklega vel. Sú saga, sem sögð er,
er langt því frá að vera falleg eða til
eftirbreytni, en gefið er til kynna að
hún sé aðeins byrjunin á því sem
koma skal, fjöldamorðum og hryðju-
verkum.
Á bókarkápu segir að um sé að
ræða grípandi sakamálsögu úr ís-
lenskum samtíma, áleitna og níst-
andi sögu um glatað sakleysi, ,,þörf-
ina fyrir friðþægingu og sátt við
eigin uppruna“. Morgunengill er sjö-
unda bók Árna, þar sem blaðamað-
urinn Einar er í aðalhlutverki, og
hafa þeir báðir eflst við hverja raun.
Auðvelt er að setja sig inn í atburða-
rásina, sumar persónurnar eru eða
hafa verið allt í kringum okkur und-
anfarin misseri og ár og Árni heldur
lesandanum við efnið allt til loka.
Þó sagan sé skáldsaga byggist
hún á ísköldum raunveruleikanum.
Umhverfið er þekkt og óbreytt nöfn
sumra áhrifamanna og fórnarlamba
ýta undir nálægðina við atburðina.
Þjóðfélagsmyndin sem kennd hefur
verið við útrásarvíkinga fær ekki
háa einkunn. „Úrkynjun allsnægt-
anna“ fær sinn skammt. Allt er falt.
Konur sækja „trendí pikköppstaði“
til að ná sér í „2007-spaða“ og marg-
ar þeirra dreymir um að komast í
tæri við endalausa peninga, völd og
háskalega menn. ,,Meira að segja
bankastjórarnir áttu sjens hjá þess-
um stelpum.“ Karlarnir eru ekki
skárri. ,,Ekkert bætir jafn rækilega
upp lítil typpi og einkaþota eða risaj-
eppi.“
Þetta er frábær bók, besti krimmi
sem ég hef lesið í nokkurn tíma. Hún
er raunsæ en dulítið ýkt á köflum.
Margur blaðamaðurinn vildi eflaust
búa við það frelsi sem Einar hefur í
starfi sínu og reykfyllt herbergi
blaðamanna er óður til fortíðar. En
þessi atriði draga ekki úr áhrifa-
mætti sögunnar og hún skilur les-
andann eftir í óvissu? Hvað næst?
Einar svarar því reyndar sjálfur:
,,Enn vantar okkur fjöldamorð og
hryðjuverk.“ Og hann lýsir því líka
vel hvað Morgunengillinn fjallar
um. ,,Allt er þetta saga um von, tál-
sýnir og dauða. Og glatað sakleysi.“
Litlu er við þetta að bæta. Eftir
að hafa lesið Morgunengil, nýjustu
bók Árna Þórarinssonar, fór vel á
því að hlusta á Give Peace A
Chance í tilefni þess að John Lenn-
on hefði orðið sjötugur sl. laugardag
enda töluverður Lennon í Árna og
svo sannarlega þörf á friði eftir
lesturinn. Svo mikið hreyfir sagan
við manni og er það vel.
Skuggalegur veruleiki
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Höfundurinn Árni Þórarinsson
Sópransöng-
konan Joan Sut-
herland lést á
heimili sínu í
Sviss á sunnu-
daginn var. Hún
var ein dáðasta
óperusöngkona
liðinnar aldar,
þekkt fyrir kraft-
mikinn söng og
tæknilega full-
komnun. Aðdáendur hennar köll-
uðu hana iðulega „La Stupenda“,
en það viðurnefni fékk Sutherland
eftir að hafa slegið í gegn þegar
hún söng fyrst á Ítalíu árið 1960.
Þegar hún kom fyrst fram í Met-
ropolitan-óperunni í New York, í
óperunni Lucia di Lammermoor ár-
ið 1961, hylltu standandi áhorfend-
urnir hana í 12 mínútur eftir loka-
þáttinn.
Sutherland var áströlsk og í
Ástralíu hófst ferill hennar árið
1948. Á ferlinum tókst hún á við
ólík óperuhlutverk og naut hvar-
vetna aðdáunar áheyrenda. Söngv-
arar jafnt sem gagnrýnendur hafa
sagt hana með einhverja fullkomn-
ustu og fallegustu söngrödd sem
heyrst hefur.
Joan
Suther-
land látin
Var ein dáðasta sópr-
ansöngkona 20. aldar
Joan
Sutherland
Þegar flautu-
konsertinn Il
Gran Mogol eftir
Vivaldi verður
fluttur í Ástralíu
í janúar næst-
komandi, heyr-
ist hann mögu-
lega í fyrsta
skipti í tvær og
hálfa öld.
Verkið, sem tekur um sjö mín-
útur í flutningi, fannst nýverið í
skjölum skosks herramanns sem
féll í bardaga árið 1746. Talið er að
Skotinn hafi keypt verkið af Vi-
valdi, sem samdi það seint á þriðja
áratug átjándu aldar. Tónlistar-
fræðingar telja að Il Gran Mogol
hafi mögulega verið eitt fjögurra
verka í kvartetti, ekki ólíkum Árs-
tíðum tónskáldsins.
Fundu verk
eftir Vivaldi
Antonio Vivaldi
Sálmar samtímans nefnast tal-
og tónkvöld sem verða haldin
næstu fimm miðvikudagskvöld
á vegum Listvinafélags Hall-
grímskirkju. Ljóðskáld og tón-
skáld munu kynna nýja sálma
sína. Söngmálastjóri þjóðkirkj-
unnar, Hörður Áskelsson,
kennir nýju sálmana og leiðir
gesti í söng.
Í kvöld, 13. október, verða
kynntir sálmarnir Lifandi Guð,
eftir Sigurð Flosason við ljóð Aðalsteins Ásbergs
Sigurðssonar, og Höfundur húmblárra fjalla, eftir
bræðurna Tryggva og Sveinbjörn Baldvinssyni.
Sr. Hjörtur Pálsson fjallar um sálmana. Nátt-
söngur verður í lokin.
Tónlist
Sálmar samtímans
í Hallgrímskirkju
Tryggvi M.
Baldvinsson
Nú stendur yfir sýning á verk-
um myndlistarkonunnar Char-
lottu S. Sverrisdóttur í Kirkju-
hvoli, Listasetri Akraness.
Charlotta lauk kennaraprófi
frá Kennaraskóla Íslands árið
1971 og hefur starfað allar göt-
ur síðan sem grunnskólakenn-
ari. Hún hefur gegnum tíðina
sótt allskyns námskeið tengd
listum en hélt árið 2000 til
Bandaríkjanna, þar sem hún
nam myndlist frá grunni. Nú rekur hún vinnu-
stofu í Kópavogi og er félagi í Galleríi Art 67.
Listasetur Akraness er opið alla daga nema
mánudaga, kl. 15 til 18. Sýningunni lýkur 24. októ-
ber.
Myndlist
Charlotta sýnir í
Kirkjuhvoli
Hluti verks eftir
Charlottu.
Sýning Mörtu Maríu Jóns-
dóttur, Augnlokin svigna, sem
stendur yfir í Gallerí Ágúst,
hefur verið framlengd til 16.
október. Listamaðurinn verður
með óformlega leiðsögn á loka-
degi sýningarinnar, næstkom-
andi laugardag.
Á sýningunni Augnlokin
svigna eru ný abstraktmálverk
sem eru óhlutbundin og lag-
skipt, unnin með akrýllit á hrá-
an striga og pappír. Þau einkennast af samspili
litríkra forma og línuteikninga á mörkum hins
teiknaða og málaða.
Gallerí Ágúst er að Baldurgötu 12 í Reykjavík,
opið 12 til 17 miðvikudaga til laugardags.
Myndlist
Sýningu Mörtu
Maríu lýkur senn
Marta María
Jónsdóttir
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
„Tilefnið er að ég varð sextugur í apríl,“ segir Sigurður
Ingvi Snorrason klarínettuleikari um tónleika sem hann
stendur fyrir í Langholtskirkju annað kvöld, fimmtudags-
kvöldið 14. október. Þar leika með honum þær Sigrún Eð-
valdsdóttir fiðluleikari, Bryndís Halla Gylfadóttir sellóleik-
ari og Anna Guðný Guðmundsdóttir píanóleikari. Þau flytja
Kvartett um endalok tímans eftir Olivier Messiaen, og nýj-
an kvartett sem Þórður Magnússon samdi sérstaklega fyrir
flytjendurna.
.„Ég ákvað að panta fyrir tónleikana nýtt verk eftir ís-
lenskt tónskáld og Þórður varð fyrir valinu,“ segir Sig-
urður. „Við höfðum ákveðið að flytja eitt frægasta kamm-
erverk 20. aldar, Kvartett um endalok tímans sem
Messiaen samdi í þýskum fangabúðum, þar sem það var
frumflutt í janúar 1941. Það þykir með merkilegri kamm-
ertónsmíðum 20. aldarinnar. Ég vildi hafa annað verk með
sömu hljóðfæraskipan og þar kom Þórður til sögunnar með
þetta fína nýja verk.“
Það verður að vera endurnýjun
Þetta er tímamótaár hjá klarínettuleikaranum, hann
varð ekki bara sextugur heldur hefur hann líka ákveðið að
þetta verði síðasta árið sem hann leikur með Sinfóníu-
hljómsveit Íslands.
„Ég byrjaði ungur í Sinfóníuhljómsveitinni, var ekki
nema 23 ára,“ segir Sigurður. „Nú hef ég ákveðið að hætta
að loknu þessu starfsári. En það er samt ennþá líf í mér!“
segir hann og hlær.
„Þó ég ætli að víkja úr Sinfóníunni ætla ég ekkert að
hætta að spila. Ég starfræki til að mynda salonhljóm-
sveitina Salon Islandus og í henni eru meðal annarra snill-
ingarnir sem spila með mér á tónleikunum. Við erum búin
að starfa lengi saman og höfum tekist á við ýmsa
tónlistarstíla.“
Sigurður segir að vissulega verði viðbrigði
að hætta í Sinfóníuhljómsveitinni, eftir allan
þennan tíma. „En það bíða svo mörg ólík verk-
efni eftir mér að ég kvíði því ekki neitt. Það
verður að vera endurnýjun í svona hljómsveit
og mér finnst gott að geta stigið til hliðar og
hleypt yngra fólki að. Það bíða margir frábærir
íslenskir klarínettuleikarar eftir þessu sæti.
Það er gaman að fylgjast með því þeg-
ar endurnýjun verður í hljómsveit-
inni.“
„Það er ennþá líf í mér“
 Sigurður Ingvi Snorrason klarínettuleikari heldur tónleika í tilefni af sextugs-
afmælinu  Hefur ákveðið að hætta í Sinfóníuhljómsveitinni eftir þennan vetur
Kvartett klarínettuleikarans Sigurður Ingvi Snorrason ásamt meðleikurum sínum, þeim Sig-
rúnu Eðvaldsdóttur, Önnu Guðnýju Guðmundsdóttur og Bryndísi Höllu Gylfadóttur.
„Þetta er feikilega gott verk,“ segir Sigurður
Ingvi um nýja Kvartettinn sem Þórður Magn-
ússon samdi fyrir hann og meðleikara hans og
verður frumfluttur á tónleikunum í Langholts-
kirkju annað kvöld.
„Verk Þórðar hefur sömu hljóðfæraskipan
og Kvartett um endalok tímans, eftir Messia-
en, sem við leikum einnig, en hann hafði al-
veg frjálsar hendur að öðru leyti.
Þetta er verk er að mörgu leyti
mjög tónalt og melódískt – en
Þórður lætur mig engu að síður hafa mjög
mikið af nótum að spila,“ segir Sigurður og
brosir. „Hann hefur trú á því að ég geti enn
hreyft fingurna, sem er ágætt.
Við erum búin að æfa mikið enda eru
bæði verkin strembin í flutningi, en gaman
að takast á við þau bæði. Það er alltaf æv-
intýri að frumflytja ný verk, ekki síst ef þau
eru íslensk. Ég er stoltur af því að hafa átt
hlutdeild í því að Ísland hefur eignast nýtt
kammerverk,“ segir Sigurður.
„Mjög mikið af nótum að spila“
PANTAÐI NÝTT KAMMERVERK EFTIR ÞÓRÐ MAGNÚSSON
Tónskáldið Þórður Magnússon
Morgunengill
bbbbm
Eftir Árna Þórarinsson. 300 bls.
JPV útgáfa 2010.
STEINÞÓR
GUÐBJARTSSON
BÆKUR