Lögmannablaðið - 2016, Blaðsíða 26

26 LÖGMANNABLAÐIÐ TBL 01/16
UMFJÖLLUN
Forsendur Hæstaréttar um
hlustanir óljósar að mati
saksóknara
Björn Þorvaldsson tók fyrstur til máls
og hafði framsögu um dóminn. Hann
hljóp í skarðið í forföllum Arnþrúðar
Þórarinsdóttur kollega síns. Björn
hóf mál sitt á að segja stuttlega frá
aðdraganda málsins. Dómurinn varðaði
fyrsta kafla ákæru gegn sakborningum
og meinta markaðsmisnotkun þeirra í
störfum þeirra fyrir Landbankann á 11
mánaða tímabili frá nóvember 2007 til
október 2008. Var meginákæruefnið
að sakborningar hefðu með umfangs­
miklum kaupum á eigin bréfum
bankans á þessu tímabili komið í veg
fyrir eða tafið fyrir lækkun á verði á
hlutabréfum Landsbankans.
Eftir að hafa rakið stuttlega atvik
málsins gerði Björn forsendur Hæsta ­
réttar um símahlustanir að umfjöll ­
unarefni sínu. Minntist hann sér­
staklega á að Hæstiréttur hefði látið
liggja á milli hluta þó að fram hefði
komið í málinu að hlustað hefði verið
á símtöl sakborninga við verjendur
sína, enda hefðu þau símtöl ekki verið
á meðal gagna málsins. Hann sá þó
ástæðu til að árétta að við framkvæmd
símahlustana væri ekki hægt að haga
málum öðru vísi; það væri hlustað þar
til í ljós kæmi að um væri að ræða
verjanda, og þá væri hætt að hlusta.
Hins vegar hefðu verið gerð þau
mistök í þessu máli að láðst hefði að
eyða þessum símtölum þegar í stað.
Þessu næst vék Björn að forsendum
Hæstaréttar um að það bryti gegn
rétti sakborninga til réttlátrar máls­
meðferðar þegar hlustað væri á síma
Ólögmætar símhlustanir og bannregla
leidd fram með gagnályktun
- skiptar skoðanir um dóm Hæstaréttar í
markaðsmisnotkunarmáli Landsbankans
ÞAÐ BRÝTUR GEGN rétti sakborninga til réttlátrar málsmeðferðar þegar lögregla hlustar á síma þeirra skömmu eftir að
þeir hafa gefið skýrslu þar sem þeir hafa réttarstöðu sakborninga og því óskylt að svara spurningum um meinta
refsiverða hegðun, jafnvel þótt hlustað sé á grundvelli dómsúrskurðar. Þessu sló Hæstiréttur föstu í dómi sínum í máli
nr. 842/2014, er kveðinn var upp 4. febrúar síðastliðinn, í máli er varðaði markaðsmisnotkun tilgreindra starfsmanna
Landsbankans í aðdraganda fjármálahrunsins. Fjórir ákærðu voru allir sakfelldir í Hæstarétti og höfðu brot gegn rétti
þeirra til réttlátrar málsmeðferðar engin sýnileg áhrif í málinu.
Framangreindur dómur Hæstaréttar var til umræðu á þéttsetnum hádegisverðarfundi Lögfræðingafélagsins er
haldinn var á Nauthóli þriðjudaginn 1. mars síðastliðinn. Frummælendur á fundinum voru þau Björn Þorvaldsson,
saksóknari hjá embætti sérstaks saksóknara, og Helga Melkorka Óttarsdóttir, hrl. hjá LOGOS lögmannsþjónustu.
Fundarstýra var Þóra Hallgrímsdóttir, sérfræðingur hjá lagadeild Háskólans í Reykjavík. Skemmst er frá því að segja að
frummælendur og fundarmenn höfðu ólíkar meiningar um þýðingu dómsins og aðferðarfræði Hæstaréttar.